نمونه قرارداد استخدام یا قرارداد کار و شرایط قرارداد استخدام یکی از رایجترین سوالات و درخواستهای حقوقی است که در مورد شروع به کار و ادامۀ آن وجود دارد. در ادامه، این نوع از قرارداد را توضیح میدهیم و یک قرارداد کار موقت را در اختیار شما قرار خواهیم داد. لازم به ذکر است که این نکات در خصوص انواع استخدام مانند قرارداد استخدام منشی و اکثر مشاغل دیگر مشابه است و تفاوت چندانی ندارد. نکته مهم دیگر این است که این قرارداد با سایر قراردادها، تفاوت اساسی دارد و اصولا غیر قابل توافق محسوب میشود. در ادامه، در خصوص این ویژگی نیز، صحبت خواهیم کرد.
معمولاً پس از آن که مصاحبۀ استخدام به پایان میرسد و توافقی میان کارگر و کارفرما ایجاد میشود و کارفرما تصمیم به استخدام شخص مصاحبه شونده میگیرد، نوبت به نوشتن شرایط قرارداد استخدام و ایجاد یک توافق منسجم قانونی و حقوقی میرسد. این توافق نامه در قالب قرارداد کار زیر نظر قانون کار و سایر قوانین مرتبط تنظیم و امضاء میشود.
بخش زیادی از متن قرارداد استخدام قابل توافق نیست. به عبارت دیگر، قانون گذار قبلا شرایط این قرارداد را تعیین کرده و اجازه توافق برخلاف این شرایط را به طرفین نداده است. تفاوت بارز این قرارداد با سایر قراردادها، همین نکته مهم است. به همین دلیل، به قانون کار، قانون آمره (دستوری) گفته میشود. بنابراین شما در خصوص توافق بر خلاف بخش بزرگی از مفاد قرارداد کار آزاد و مجاز نیستید و باید چارچوبهای قانونی موجود در قانون کار و قانون تامین اجتماعی را رعایت کنید.
کلیه کارفرمایان مشمول قانون کار جمهوری اسلامی ایران موظف هستند بر اساس قانون تامین اجتماعی و ماده 148 قانون کار، کارگران تحت نظر خود را بیمه کنند. در صورت کوتاهی در این خصوص، با توجه به مادۀ 183 قانون کار با آنها برخورد میشود.
این برخورد، جریمۀ نقدی معادل دو تا ده برابر حق بیمه کارگر است.
در صورتی که کارگر در واحدهای صنفی، تولیدی، کشاورزی، ساختمانی، خدماتی، تجاری، ترابری و اماکن عمومی دچار حادثه و صدمه شود میتواند با طرح شکایت یا تقدیم دادخواست حسب مورد در دادسرا یا دادگاه منطقه محل حادثه اقدام به طرح دعوا نماید. پس از بررسی مقام قضایی در این خصوص، نیروی انتظامی محل، به منظور تشکیل پرونده و ارجاع نامه به دایرۀ بازرسی ادارۀ کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین به منظور بررسی چگونگی وقوع صدمه، تحقیقات لازم را انجام میدهد.
ضمن آنکه نظر پزشکی قانونی نیز در این خصوص گرفته میشود.
بازرسان اداره کار معمولاً پس از مراجعه به محل وقوع حادثه اقدامات زیر را انجام میدهند:
سپس یافتههای خود را به نیروی انتظامی محل ارسال میکنند و پرونده از آن جا به مرجع قضایی ارسال میشود.
در شرایط کاری میان کارگر و کارفرما اینگونه ذکر شده است:
نوبت کار | فوق العاده نوبت کاری |
صبح و عصر
| حقوق عادی + 10 درصد حقوق ماهیانه |
صبح و شب
| حقوق عادی + 22.5 درصد حقوق ماهیانه |
عصر و شب
| حقوق عادی + 22.5 درصد حقوق ماهیانه |
برای کارگران زنی که فرزند شیرخوار دارند، در صورتی که زایمان یک فرزند یا دو قلو باشد شش ماه و چنانچه زایمان سه قلو یا بیشتر باشد یکسال مرخصی زایمان تعلق میگیرد. در خصوص کارگران زنی که به هر دلیلی فرزند خود را شیر نمیدهند مرخصی زایمان 90 روز و چنانچه زایمان دو قلو یا بیشتر باشد 104 روز مرخصی خواهند داشت. لازم به ذکر است که مرخصی زایمان تا فرزند سوم کارگر به ایشان داده خواهد شد و از این مرخصی برای فرزندان بیشتر استفاده نمیشود. در نتیجه در این حالت، مرخصی زن از مرخصی استحقاقی محاسبه و کسر میشود.
مطابق با ماده 78 قانون کار در کارگاههایی که مستخدمین زن دارند، کارفرما وظیفه دارد به زنهای شیردهنده تا پایان دو سالگی فرزند آن ها، پس از هر سه ساعت، نیم ساعت فرصت به منظور شیر دادن به فرزند بدهد. ضمن آن که این فرصت جزء ساعات کار آنان محسوب میشود. کارفرما مکلف است متناسب با تعداد فرزندان و متناسب سن آنها، مراکز مربوط به نگهداری کودکان مانند مهد کودک ایجاد کند.
پاداش بازنشستگی از قرار سالی یک ماه آخرین حقوق کارگر است و صرفا در زمان بازنشستگی کارگر، کارفرما موظف به پرداخت آن خواهد بود.
مطابق تبصرۀ مادۀ 50 قانون کار، هر کارگر میتواند روزانه 4 ساعت اضافه کار انجام دهد. جزئیات اضافه کاری با توافق کارگر و کارفرما تعیین میشود. لازم به ذکر است که میزان فوق العاده اضافه کار، به میزان 40 درصد اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی است. البته انجام اضافه کاری به درخواست کارفرما بستگی دارد. یعنی ابتدا کارفرما باید از کارگر بخواهد که به دلیل افزایش حجم کار، ساعات بیشتری را مشغول به کار باشد. کارفرما باید برای کارگر این حق را در نظر بگیرد که کارگر با توجه به میل خود، شرایط اضافه کاری را قبول کند. با این حال، پیشنهاد میکنیم مشاغلی که به اضافه کاری کارگر نیاز دارند، در ابتدای همکاری و در زمان گزینش و استخدام، این مساله را با نیروی کار انسانی در میان بگذارند و به مساله اضافه کاری به عنوان یکی از شروط مهم موقعیت شغلی مورد نظر، اشاره کنند.
در صورتی که مستخدمین، متقاضی وام ساخت مسکن یا تکمیل آن باشند یا به منظور رفع سایر نیازهای ضروری و تحصیلی مساعدت درخواست کنند و آن مساعدتها تابع قانون کار و تامین اجتماعی باشد، باید به سازمان تامین اجتماعی و بانک رفاه کارگران مراجعه کنند.
مطابق مصوبه مجلس شورای اسلامی، پاداش و عیدی کارگرانی که دوازده ماه تمام مشغول به کار باشند معادل 2 ماه آخر حقوق خواهد بود. مشروط به این که از سقف 90 برابر حقوق روزانه بیشتر نشود. ضمن آنکه عیدی کارگران با کمتر از 12 ماه سابقه کار، متناسب با ماههای کارکرد ایشان پرداخت میشود.
مطابق ماده 21 قانون کار، قرارداد کار با یکی از شرایط زیر به پایان میرسد:
اگر کارگری بخواهد استعفا بدهد موظف است استعفای کتبی خود را از یک ماه قبل به کارفرما تحویل دهد.
اگر این کار را حداکثر ظرف مدت 15 روز انجام نداد، استعفای او منتفی است.
در رابطه با اخراج کارگر نکته مهم و اولیه، موجه بودن این کار است که مراتب خود را دارد. از جمله این مراتب، تذکرات کتبی و تشکیل کمیته انظباطی است .
پس از موجه بودن اخراج کارگر، کارفرما حق دارد علاوه بر مطالبات و حقوق عقب افتاده به نسبت هر سال سابقه کار معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر را به عنوان حق سنوات به او پرداخت کند و قرارداد فسخ شود.
متقابلا کارگر نمیتواند در میانه اجرای قرارداد از انجام وظایف خود کوتاهی و محل کار را ترک کند. در چنین حالتی، کارفرما میتواند کلیه خساراتی را که در نتیجه ترک کار توسط کارگر به ایشان وارد شده است را به استناد قوانینی مانند قانون مسئولیت مدنی مطالبه کند.
تیم حقوقی رکلا اقدام به تهیۀ نمونه قرارداد استخدام کرده است. برای دسترسی به این قرارداد، روی تصویر زیر بزنید. این قرارداد در دو نسخه pdf (قابل چاپ) و word (قابل ویرایش) آماده شده است. همچنین شما میتوانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی با وکیل استفاده کنید. برای دریافت مشاوره، روی لینک قبل بزنید.
این نمونه قرارداد را با زدن روی تصویر زیر دریافت کنید.
ثبت نظر یا سوال
دیدگاه ها
نازنین پوررجبعلی
فاتحی سحر