بخش زیادی از افراد جامعه کارمند یا کارگر هستند بنابراین علاوه بر دستمزد دریافتی که به جهت کار آنها پرداخت میشود، دولت اضافه بر این حقوق، برای کمک هزینههای زندگی این قشر، اعتباراتی در نظر گرفته است که معمولا در پایان هر سال، همزمان با افزایش دستمزد آنها و همچنین متناسب با تحولاتی که در جامعه رخ داده است، در وضعیت اقتصادی جامعه افزایش پیدا میکند. حق مسکن یکی از این امتیازها است که تحت عنوان کمک هزینه معیشتی به کارگران تعلق میگیرد. در واقع، چون دستمزد کارگران، مخصوصا در شرایط اقتصادی امروز، چندان جوابگوی تمام نیازهای آنها نیست.
بنابراین طبق توافق نمایندگان و دولت، شورای عالی کار، حق مسکن را به صورت یک قانون لازم، به دستمزد کارگران اضافه کرد که بنابر این اصل، تمامی کارفرمایان دولتی و خصوصی موظف هستند که به کارگران خود، علاوه بر دستمزد و سایر موارد، حق مسکن نیز پرداخت کنند. در مقاله حاضر توضیحاتی کلی و مفید درباره میزان حق مسکن سال 1402 و همینطور شرایط پرداخت آن ارائه میدهیم. مساله مزایای کارگری از جمله حق مسکن، از جمله موارد مهم و اساسی و بخشی از حقوق قانونی کارگر در ایران است که برای امضای انواع قرارداد کار ، باید از آن مطلع باشیم.
حق مسکن، همانطور که از نامش پیدا است، اعتباری محسوب میشود که به عنوان کمک هزینهای جهت رفاه بهتر زندگی کارگران به آنها اعطا خواهد شد. این امتیاز نخستین بار از طرف شورای عالی کار به دولت پیشنهاد شد. در واقع، کارگران قشری از جامعه هستند که علارغم کار طولانی مدت و سخت خود، دستمزد چندان مناسبی دریافت نمیکنند. مخصوصا در اوضاع اقتصادی حاضر که با وجود تورمهای زیاد، قدرت خرید عموم مردم نیز به شدت کاهش یافته است، این مساله اهمیت بیشتری خواهد داشت. از این رو، حق مسکن از جمله امتیازهایی است که به کارگران، فارغ از دستمزدشان اعطا میشود. این اعتبار تا حدودی میتواند برای رفع نیازهای مالی این قشر کمک کننده باشد. بنابراین، مطابق قانون، در تمام انواع قرارداد استخدام که میان اشخاص امضا میشود، باید این حق را برای کارگر در نظر گرفت.
این امتیاز به تمامی افرادی (زن، مرد، دختر، پسر) که تحت عنوان کارگر یا کارمند مشغول به کار هستند تعلق میگیرد. این مصوبه توسط شورای عالی کار به تصویب رسیده است. بنابراین، تمامی ادارات و موسسات خصوصی و دولتی موظف به رعایت آن هستند. توجه داشته باشید که این مصوبه در پایان هر سال مطابق با میزان افزایش نرخ کالاها و تورم موجود در بازار اقتصادی تغییر و افزایش پیدا میکند. به عنوان مثال، چون در سال گذشته خدمات و کالاهای مورد نیاز مردم دچار افزایش قیمت بوده، بنابراین مصوبه شورای کار نیز به تناسب این افزایش، حق مسکن سال 1402 و دیگر امتیازت کارگران را افزایش داده است.
با توجه به مطالب فوق، مصوبه شورای عالی کار در اسفند سال 1401 با تشکیل مجمعی مبنی بر افزایش دستمزد و امتیازهایی که به کارگران تعلق گرفته است، حق مسکن را هم مطابق با نوسانات اوضاع اقتصادی و اجتماعی به میزان معینی افزایش داد.
در سال 1401 امتیاز کمک هزینه تهیه مسکن برای کارگران مبلغ شش میلیون و پانصد هزار ریال ( 6.500.00 ریال) تعیین شده بود اما در سال جاری، نتیجه جلسات، افزایش دستمزد و همچنین حق مسکن کارگران را به دنبال داشت. به این صورت که حق مسکن در سال 1402 به مبلغ ۹,۰۰۰,۰۰۰ هزار ریال افزایش پیدا کرد. همچنین مبلغ حق مسکن به ازای هر روز کاری، مبلغ ۳,۰۰۰,۰۰۰ هزار ریال خواهد بود. این مبالغ در مصوبه شورای عالی کار در رابطه با مبلغ دقیق حقوق و مزایای سال 1402 عنوان شده است و کارفرمایان برای محاسبه حقوق و مزایای پرسنل خود، باید به آن توجه داشته باشند.
طبق مصوبات شورای عالی و قانون اداره کار، حق مسکن از جمله امتیازهایی است که علاوه بر قشر کارگر، باید مشمول کارمندان تمامی ادارات دولتی و خصوصی نیز شود. در واقع، از آنجا که دستمزد کارگر و کارمند تقریبا به طور یکسان پرداخت میشود و از طرف دیگر، هزینههای زندگی نیز برای هر دو قشر به یک اندازه زیاد و سنگین است، بنابراین حق مسکن و همچنین امتیازهای دیگر، فارغ از دستمزد ماهانه کارگران و کارمندان، باید به طور تمام و کمال به آنها اعطا میشود.
میزان حق مسکن کارمندان سال 1402 هم معمولا در پایان هر سال مطابق با قدرت خرید مردم و نرخ تورم موجود در جامعه تعیین و تصویب میشود. در آخر لازم به ذکر است که مطابق قانون کار، هر نیروی کار انسانی که در ازای دریافت دستمزد مشخص، اموری را تحت امر کارفرما انجام میدهد، کارگر نامیده خواهد شد. بنابراین، فارغ از اصطلاح کارگر، کارمند و کارپذیر که در عرف بیان میشود، به طور کلی در قانون کار، به نیروی کار انسانی، کارگر میگویند و به این ترتیب، تمام انواع روابط کارگری و کارفرمایی، باید از قانون کار تبعیت کند.
بنابراین، حق مسکن از جمله حقوقی است که به هر نیروی کار انسانی که توسط شخص حقیقی یا شخص حقوقی به خدمت گرفته شده باشد، تعلق میگیرد.
همانطور که در بالا هم ذکر شد، کارمندان نیز زیر مجموعهای از انواع نیروی کار انسانی در جامعه هستند که در واقع به عنوان قشر متوسط جامعه نیز شناخته میشوند. به عبارت دیگر، بعد از کارگران ساده، قشر کارمندان یکی از اقشاری هستند که علارغم کار طولانی مدت، دستمزد چندان زیادی دریافت نمیکنند. بنابراین وزرات و همچنین شورای عالی کار، مصوبههایی مبنی بر ارائه امتیازاتی تحت عنوان کمک هزینه معیشتی برای آنها در نظر گرفتهاند که بر طبق این مصوبهها، تمامی کارمندان بخشهای خصوصی و دولتی باید از این امتیازها از جمله حق مسکن بهره مند شوند.
بدین صورت که در آخرین ماه سال، باید همه تغییراتی که در روند اقتصادی سال گذشته سپری شده است، بررسی و تحلیل و در نتیجه، بر اساس میزان آن، تحولات دستمزد و امتیازهای کارمندان نیز برای سال پیش رو تغییر و افزایش داده شود. همانطور که حق مسکن کارمندان سال 1402 ، بر اساس وضعیت اقتصادی سال 1401 افزایش و در نهایت، به مبلغ ۹,۰۰۰,۰۰۰ هزار ریال تصویب شد.
از مهمترین سوالات کارگران و کارفرمایان برای امضای انواع قرارداد کاری، سوالاتی درباره حقوق سال جدید و همچنین مساله حق مسکن کارمندان سال 1402 است. بنابراین اگر کارفرما هستید، حتما برای شما مفید خواهد بود که به صورت دقیق، از میزان حق مسکن و همچنین از سایر تعهدات مالی نسبت به کارگر مطلع شوید. آگاهی از این موارد و دریافت اطلاعات درباره آن، به سادگی در چهارچوب یک مشاوره حقوقی تلفنی میسر میشود. به همین دلیل، پیشنهاد میکنیم که با ثبت درخواست در بخش مشاوره حقوقی تلفنی ، به سهولت و در سریعترین زمان ممکن، با کارشناسان مجرب رکلا ارتباط بگیرید و درخصوص مسائلی که درباره قرارداد استخدامی در نظر دارید، با این متخصصان گفتگو کنید.
همچنین این شرایط برقرار است که نمونه قرارداد مورد نظر خود را از طریق بخش نمونه قرارداد تهیه کنید. حتی میتوانید قرارداد درخواستی خود را در صفحه تنظیم قرارداد سفارش دهید تا همکاران ما در اولین فرصت و با هزینهای به صرفه، آن را برای شما تنظیم و ارسال کنند. علاوه براین، در نظر داشته باشید که تیم حقوقی رکلا در تلاش است که در همه زمینههای شغلی، نمونه قراردادهای مناسبی را ارائه دهد.