یکی از امتیازهایی که در اسفند ماه هر سال همزمان با افزایش حقوق قشر کارگر به آنها اعطا میشود، مبالغی تحت عنوان پاداش است که مانند دیگر مزایا نوعی کمک هزینه برای کارپذیران در روزهای تعطیل عید به حساب میآید. عیدی کارگر در واقع در سال 1369 توسط مجلس شورای اسلامی جهت حمایت رفاهی و مالی از افراد کارگر تصویب شده است. به موجب این مصوبه، تمامی کارفرمایان بخشهای خصوصی و دولتی موظف هستند به کارپذیران در اختیار خود، سالانه کمکهای معیشتی در قالب پاداش و غیره بپردازند.
از این رو، تمامی کارگران تحت قانون اداره کار و سازمان تامین اجتماعی مشمول این مصوبه هستند و به همین جهت، همه کارفرمایان نیز وظیفه دارند مطابق با این اصل، در پایان هر سال علاوه بر حقوق و دیگر مزایا، به کارگران عیدی نیز بپردازند. پیرو این مطالب، در مقاله حاضر میزان عیدی کارگر ۱۴۰۲ و شرایط پرداخت آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت. برای برقراری یک رابطه استخدامی و همچنین برای امضای قرارداد کار میان کارفرما و کارگر، آگاهی از این اطلاعات و همچنین آگاهی از دیگر مزایای قانون کار لازم و ضروری خواهد بود.
طبق قوانین مصوب شده اداره کار، هر نیروی انسانی که مطابق با قانون کار و قانون تامین اجتماعی به خدمت گرفته شده است، باید فارغ از حقوق دریافتی ماهانه خود، از مزایایی نظیر عیدی یا پاداش آخر سال که از مصوبات شورای عالی کار است نیز برخوردار شود. بنابراین در سال 1402 تمام کارگاههای دولتی و خصوصی نیز باید به کارگران خود، اعم از کارگران دائمی و موقت، مطابق با شرایط اداره کار عیدی و پاداش بپردازند. لازم به ذکر است که علاوه بر عیدی کارگران، عیدی کارکنان شرکتهای خصوصی نیز باید مطابق فرمول اعلامی وزارت کار محاسبه و به آنها پرداخت شود.
مطابق با قانون کار، تمامی کارگاههای صنعتی و تولیدی موظف هستند که متناسب با یک سال فعالیت کارگران، حداقل عیدی (معادل آخرین حقوق 2 ماه کارگر) یا با توافق کارفرما، سقف عیدی کارگری را (معادل آخرین حقوق 3 ماه کارگر) به کارگر بپردازند. باید بدانیم کارگرانی که فعالیتی کمتر از یک سال دارند نیز مشمول این قانون هستند. بنابراین کارفرمایان باید به تناسب 60 روز دستمزد، عیدی این کارگران را هم مطابق با تعداد روزهای فعالیت آنها تسویه کنند.
توجه داشته باشید که برخی مواقع، ممکن است در کارگاهی بنابر قوانین معمول آن، بیشتر از مبلغ تعیین شده به کارگر پاداش بدهند که در این حالت، عرف موسسه مربوطه قابل قبول خواهد بود. همچنین لازم به ذکر است که در صورت اختلاف در این زمینه، کارگر باید برای پیگیری و شکایت به اداره کار مراجعه کند. عیدی کارگر تامین اجتماعی (منظور نیروی کار انسانی که مطابق با قانون کار استخدام میشود) باید مطابق با قوانین مذکور در پایان هر سال پرداخت شود.
همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم، طبق مصوبه شورای عالی کار ، تمامی کارگران علاوه بر حقوق ماهانه، مشمول مزایای دیگری از سوی کارفرمایان خود نیز هستند که معمولا در آخرین ماه هر سال باید به آنها تعلق گیرد. عیدی یا پاداش آخر سال یکی از این مزایای مهم است که نحوه پرداخت و محاسبه آن باید طبق مصوبه قانونی انجام شود. به این صورت که هر کارفرما باید در مقابل 1 سال کار کارپذیران خود، برابر با آخرین حقوق 60 روز آنها پاداش و در صورت تمایل برابر با آخرین حقوق 90 روز آنها سقف عیدی کارگری را بپردازند. به این ترتیب، پرداخت حداقل عیدی باید متناسب با این فرمول (حداقل دستمزد روازنه ضربدر 60 مساوی حداقل عیدی) محاسبه و حداکثر آن مطابق با این فرمول (حداقل دستمزد روزانه ضربدر 90 مساوی حداکثر عیدی) پرداخت شود.
در این میان ممکن است کارپذیرانی هم باشند که فعالیت کاری آنها در کارگاه مربوطه کمتر از یک سال باشد. برای این کارپذیران نیز باید پاداش در نظر گرفته شود که طبق قانون، این مبلغ عیدی متناسب با تعداد روزهایی که در کارگاه فعالیت داشتهاند، محاسبه خواهد شد. به عبارت دیگر، طریقه محاسبه و پرداخت عیدی کارگران با حضور کمتر از یک سال در کارگاه، باید طبق فرمول (حقوق ماهانه ضربدر تعداد ماههای فعالیت، تقسیم بر عدد 12) انجام شود. مبلغ حاصل از این محاسبه، میزان پاداش قابل پرداخت به کارگر خواهد بود.
همزمان با اعلام مصوبه افزایش حقوق از سوی شورای عالی کار، میزان مبلغ عیدی کارگری ۱۴۰۲ نیز تعیین شد که بر این اساس، در سال 1402 تمامی کارپذیران مشمول این مبلغ عیدی خواهند بود. مطابق با این مصوبه مبلغ حداقل حقوق برای کارگر ساده و مجرد در سال 1402، مبلغ ۷ میلیون و ۹۲۰ هزار تومان است. بنابراین در سال جاری میزان عیدی کارگران مطابق با این مبلغ محاسبه میشود. مبلغ عیدی دو برابر حقوق یک ماه کارگر است و برای محاسبه آن باید از فرمول حداقل عیدی کارگران سال ۱۴۰۲ = ۶۰ x حداقل حقوق روزانه کارگر استفاده کنیم.
با این اوصاف، عیدی کارگران در سال ۱۴۰۲ ، مبلغی است که در انتهای اسفند سال 1402 و برای عید نوروز 1403 پرداخت میشود. کارگرانی که به مدت 1 سال در کارگاه یا تولیدی مشغول به کار بودهاند، باید عیدی خود را دریافت کنند. اگر منظور شما از عیدی 1402، مبلغی است که در نوروز 1402 دریافت میکنید، لازم است که این محاسبات را با پایه حقوق سال پیش محاسبه کنید.
با تصویب مصوبه جدید شورای عالی کار، حداقل مبلغ عیدی کارگران در سال ۱۴۰۲، ۱۰۶,۱۶۵,۶۸۰ ریال یا به عبارتی ۱۰,۶۱۶,۵۶۸ هزار تومان تعیین شده است.
همانگونه که در مطالب فوق ذکر شد، پرداخت پاداش یک نوع حمایت مالی برای کارگران است که از سالهای گذشته توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شده است و بر اساس این مصوبه معمولا تمامی کارفرمایان در پایان سال اضافه بر دستمزد ثابت کارگران خود مبلغی به عنوان عیدی نیز (که غالبا از سوی شورای عالی تعیین و اعلام میشود) باید به آنها بپردازند. از این رو حداکثر عیدی کارگران سال 1402 ، مطابق با حقوق سه ماه آخر کارگر است.
در ادامه اعلام رسمی مبلغ حداقل عیدی کارگران در سال ۱۴۰۲، حداکثر مبلغ عیدی کارگران نیز ۱۵۹,۲۴۸,۵۲۰ ریال یا به عبارتی ۱۵,۹۲۴,۸۵۲ هزار تومان اعلام شده است.
از آنجا که تمامی کارپذیران زیر نظر اداره کار دارای مزایا و پاداش اضافه بر حقوق هستند، شاید این سوال برای برخی پیش بیاید که آیا کارپذیر روزمزد و فصلی هم از این امتیاز برخوردار است و در صورت برخورداری از این امتیاز، میزان عیدی تعلق گرفته به آنها چقدر خواهد بود؟ در جواب باید گفت بله، این کارپذیران نیز از مزایای عیدی برخوردار هستند زیرا بر اساس قانون، تمامی کارپذیران اعم از ثابت، پاره وقت و روزمزد، باید از مزایا و پاداش مازاد بر حقوق خود برخوردار شوند اما چگونگی پرداخت عیدی و پاداش برای کارگران روزمزد و دائم، اندکی متفاوت از یکدیگر است.
در واقع، نحوه محاسبه عیدی کارگران روز مزد ، به این صورت است که مطابق با ماده 39 قانون اداره کار، مزایا و همچنین حقوق کارگران پاره وقت که کمتر از ساعات رسمی فعالیت میکنند باید متناسب با ساعت و روزهایی که فعال بودهاند، پرداخت شود. بنابراین پاداش آنها نیز باید به تناسب میزان روزهای کاری، تماما پرداخته شود. همچنین برای کارپذیران ساعتی نیز که دستمزد متغیری دارند، باید جهت محاسبه و پرداخت عیدی، میانگین دستمزد 3 ماه آخر فعالیت آنها مورد توجه قرار گیرد.
در این مقاله به طور اجمالی و تخصصی میزان عیدی کارگر ۱۴۰۲ بررسی شد که توصیه میکنیم اگر در مقام کارپذیر یا کارفرما هستید، حتما این مقاله را مطالعه کنید چرا که داشتن این اطلاعات برای هر دو قشر کاملا الزامی است. در واقع، مسائل مربوط به قرارداد کار یکی از مهمترین و در عین حال، پر چالشترین موضوعاتی هستند که دانستن قوانین مربوط به آنها، تا حدود زیادی میتواند مانع از وقوع اختلافات ناشی از مسائل حقوقی بین کارپذیر و کارفرما شود. البته باید به این مساله نیز توجه داشته باشید که منبع اطلاعاتی شما نیز باید یک منبع معتبر و قابل استناد باشد.
با توجه به مطالبی که بیان شد، پیشنهاد میکنیم که حتما برای آگاهی از حقوق و قوانین مربوط به این قرارداد، از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید. بعد از ثبت درخواست، مشاوران حقوقی و وکلای مجموعه، پاسخگوی شما خواهند بود. از طرف دیگر، اگر تمایل دارید قراردادی اختصاصی در حوزه روابط استخدامی داشته باشید، استفاده از بخش نمونه قراردادهای سایت و همچنین استفاده از خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی نیز برای شما کاربردی خواهد بود.