انواع قراردادهای استخدامی، از قراردادهای مهم و کاربردی هستند که میان نیروی کار انسانی و کارفرما تنظیم و امضا میشود. اشخاص با شرایط مختلف، روابط کاری متفاوتی دارند. نمیتوانیم شرایط کاری را به موارد مشخصی محدود کنیم. ساعات کاری، زمان اجرای کار، فصول کاری و شرایط دیگر از مواردی هستند که میتوانند در قراردادهای کاری متفاوت باشند. البته تمام قراردادهای کاری، در بخشهای زیادی مشابه هستند و سعی میشود که از قانون کار پیروی کنند. نمونه قرارداد کار پاره وقت ، یکی از انواع قرارداد کار است که مطابق با قانون کار تنظیم میشود.
هرچند قرارداد كار پاره وقت ، یک قرارداد استخدام و یکی از انواع قرارداد کار موقت است اما در موارد متعددی با آن متفاوت خواهد بود. مهمترین ملاک تفاوت در این قراردادها، زمان انجام کار است. تهیه و تنظیم قرارداد کار پاره وقت و انواع دیگر آن، باعث شده است که انواع روابط کاری اشخاص، تحت پوشش قراردادهای تخصصی قرار بگیرد. بنابراین، نگرانی و دغدغهای برای انجام کار با شرایط مختلف وجود ندارد. کارفرما و کارپذیر میتوانند به روشهای گوناگونی از قرارداد کار نیمه وقت استفاده کنند.
به منظور استخدام نیروی کار انسانی، قوانینی وضع شده است. با توجه به این قوانین، حقوق دو طرف قرارداد رعایت میشود. این قوانین درباره ساعت کاری، حقوق، مزایا، مسئولیتها، تعهدات و سایر شروط لازم توضیح میدهد. در این قوانین، کار به صورت تمام وقت در نظر گرفته میشود اما در بسیاری از مواقع، اشخاص به روشهای دیگری با یکدیگر همکاری میکنند.
برای مثال ممکن است، ساعات انجام کار کمتری داشته باشند یا در روزهای متغیر، در محل کار حاضر شوند. ممکن است، ماهیت یک شغل به نحوی باشد که در زمانهای مشخصی انجام شود. متغیر بودن شرایط کاری، موقعیتی را ایجاد میکند که قرارداد کار به صورت کامل اجرا نشود. به همین منظور، لازم است که قراردادی داشته باشیم که این نوع از شرایط کاری را تعریف کند و از طرف دیگر، مطابق با قانون کار باشد. با استفاده از چنین قراردادی، حالتهای متفاوتی از همکاری میان کارگر و کارفرما پوشش داده میشود.
نمونه قرارداد کاری پاره وقت ، قراردادی است که در موارد بسیاری میان کارفرما و کارگر امضا میشود. گاهی چنین تصور میکنند که به دلیل پاره وقت بودن، این قرارداد امکانات کمتری خواهد داشت اما چنین تصوری صحیح نیست. اشخاصی که از این قرارداد استفاده میکنند، مطابق با زمان معین انجام کار، از حقوق و مزایای اداره کار بهره مند خواهد شد.
نمونه قرارداد پاره وقت اداره کار ، دقیقا همان قرارداد کار است. اصطلاح اداره کار یا وزارت کار، به دلیل اشاره به قانون مرتبط با این نوع قرارداد استفاده میشود. هر زمان که کارپذیر و کارفرما قصد داشته باشند با یکدیگر همکاری کنند، باید مطابق با قوانین کار، قرارداد امضا شود. این قانون به صورت اختصاصی، انواع روابط کاری میان اشخاص را بررسی میکند.
نمونه قرارداد پاره وقت طبق قانون کار ، به این معنی است که این قرارداد با رعایت تمام قوانین مرتبط با کار تهیه شده است. اداره کار به این قراردادها نظارت میکند و در صورت بروز اختلاف یا خطا به آن رسیدگی میکند. مرجع حل اختلاف، اداره کار است. شکایت یا طرح دعوا را باید در اداره کار مطرح کنید. پاره وقت بودن این همکاری در متن قرارداد نوشته میشود. کارفرما براساس میزان روزها و ساعت کاری، حقوق کارگران و مزایای آنها را محاسبه میکند. محتوای این قرارداد مانند انواع دیگر قرارداد استخدام، حاوی اطلاعات و مشخصات طرفین قرارداد ، موضوع، حق الزحمه، ساعت کاری، مدت همکاری، مرخصیها و روزهای تعطیل، ضمانت حسن انجام کار، مسئولیتها و تعهدات و سایر موارد مهم دیگر است.
محدودیتی در تعیین میزان ساعات و روزهای کار وجود ندارد. در بسیاری از مشاغل، مدت کار به صورت ساعتی محاسبه خواهد شد. در این مشاغل، میزان حق الزحمه برای یک ساعت را ملاک قرار میدهند و تعداد ساعات کاری را به همان نسبت محاسبه خواهند کرد.
نمونه قرارداد کار ساعتی پاره وقت مشمول حق بیمه کارگر میشود. در این قرارداد به میزان ساعات انجام کار و حقوقی که دریافت میشود بیمه نیز پرداخت خواهد شد. برای مثال اگر شخصی روزانه 4 ساعت کار کند، نصف پایه حقوق اداره کار را دریافت خواهد کرد و به مدت 15 روز بیمه خواهد شد. دانشجویان و دانش آموزانی که تمایل دارند همزمان با تحصیل، مشغول به کار باشند میتوانند از این قرارداد استفاده کنند. یکی از انواع مرسوم قرارداد کار ساعتی ، نمونه قرارداد استخدام منشی پاره وقت است.
براساس قوانین قرارداد کار پاره وقت ، این قرارداد باید از قانون تامین اجتماعی تبعیت کند و مشمول بیمه خواهد بود. قانون تامین احتماعی تاکید میکند که هر نوع رابطه کاری که به صورت قرارداد کارگری و کارفرمایی باشد، مشمول بیمه است و کارفرما ملزم خواهد بود که کارگران و کارمندان خود را بیمه کند. ماده 148 قانون کار، کارفرما را به انجام این کار مکلف میکند. البته توضیح داده شده است که بیمه نیز باید با میزان روزها و ساعات کاری مطابق باشد.
بنابراین، عبارت نمونه قرارداد کار پاره وقت بدون بیمه صحیح نیست. حتی اگر قرارداد به صورت پاره وقت باشد، کارفرما باید بیمه را پرداخت کند. سهم کارگر از پرداخت بیمه قرارداد پاره وقت، 7 درصد است که با سهم کارگر در سایر قراردادهای استخدامی تفاوتی ندارد. آن دسته از کارمندان یا کارگرانی که با استفاده از فرم خام قرارداد کار پاره وقت ، استخدام شدهاند با توجه به روزهای کاری، بیمه میشوند. به این صورت که اگر در طول هفته 3 روز در محل کار حضور داشته باشند، باید به میزان 15 روز بیمه شوند و اگر تعداد روزهای حضور در محل کار، 4 روز یا بیشتر باشد، بیمه باید به صورت یک ماهه پرداخت شود.
از متداولترین سوالاتی که درباره قرارداد كار پاره وقت پرسیده میشود، سوالاتی در خصوص مقایسه شرایط این قرارداد با شرایط قرارداد پیمانی است. شاید به نظر برسد که استفاده از قرارداد پیمانکاری بهتر از قرارداد کار است و کارفرما در قرارداد پیمانی، برای پرداخت بیمه و سایر مزایای اجباری قانون کار مسئولیتی به عهده ندارد اما نکته مهم این است که محتوای هر قرارداد، نوع رابطه طرفین و شرایط همکاری آنها، ملاکی است که مشخص میکند طرفین مطابق قانون، باید به چه شیوهای با یکدیگر قرارداد داشته باشند.
گاهی کارفرمایان به منظور پرداخت نکردن بیمه، ترجیح میدهند با نیروی کار انسانی، قرارداد کار نداشته باشند. به همین دلیل قرارداد پیمانی را انتخاب میکنند اما این اقدام اشتباه است زیرا جایی که رابطه استخدامی برقرار باشد و رابطه همکاری طرفین در چهارچوب قانون کار تعریف شود، دیگر نمیتوان به شیوه دیگری قرارداد امضا کرد. به عبارت دیگر، اگر روابط میان کارفرما و شخص کارگر، واقعا مصداق روابط کارگری و کارفرمایی باشد، حتی اگر قرارداد پیمانکاری هم تنظیم کنند باز هم کارگر مستخدم کارفرما محسوب میشود.
اضافه کاری در قراردادهای پاره وقت ، با توجه به قانون ساعت کار کارگران طبق اداره کار محاسبه میشود. برای مثال اگر شما به صورت پاره وقت منشی یک مطب باشید و متعهد شوید که روزانه 4 ساعت کار میکنید ،اضافه کار شما به نسبت این ساعت کاری مشخص میشود. به این صورت که اگر بیش از 4 ساعت کار کنید، ساعات بعدی برای شما مشمول دریافت اضافه حقوق خواهند بود. در این شرایط، اضافه کاری منشی مطابق با ماده 59 قانون کار محاسبه میشود. این ماده توضیح میدهد که حق الزحمه اضافه کاری، 40 درصد بیشتر از مزد ساعتی کارگر است. به عبارت دیگر، علاوه بر مبلغی که به عنوان مبلغ ثابت برای ساعات کارکرد خود دریافت میکنید مستحق دریافت مبلغی برابر با 40 درصد از مجموع مبالغ دریافتی به ازای هر ساعت نیز خواهید بود و این دو مبلغ با هم جمع خواهند شد. بنابراین، در قرارداد استخدام پاره وقت نیز میتوانید از شرایط اضافه کاری استفاده کنید و مانعی برای این کار وجود ندارد.
تیم حقوقی رکلا یک مرجع تخصصی تنظیم قرارداد است. ما یک نمونه کامل قرارداد کار را تنظیم کردهایم. روی تصویر زیر بزنید و وارد توضیحات این قرارداد شوید. همچنین میتوانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و سرویس خدمات تنظیم قرارداد استفاده کنید.