کارگرانی که به واسطه قرارداد کار ، استخدام شدهاند، تحت شمول قانون کار قرار میگیرند و از امتیازات مقرر در این قانون برخوردار میشوند. قانون گذار در قانون کار، امتیازاتی را برای کارگران تعریف کرده است. حق اولاد ، حق خواربار و حق مسکن (با زدن روی هر کدام، میتوانید درباره قوانین آنها مطالعه کنید و از میزان دقیق این حقوق در سال جدید آگاه شوید.) از جمله امتیازات قانونی هستند که کارپذیران پس از امضای قرداد کار از آنها برخوردار میشوند. حقوق کارگران شامل حق السعی (مزد) و امتیازاتی خواهد بود که در پایان ماه به آنها پرداخت میشود.
یکی از مهمترین اهداف قانون گذار از تصویب قانون کار، حمایت از حقوق کارپذیران است. به همین دلیل، قانون گذار در نحوه تعیین مبلغ حق السعی کارگران دخالت کرده و شرایط و تشریفات ویژهای را برای آن در نظر گرفته است.
در این نوشته قصد داریم که از شرایط و ضوابطی صحبت کنیم که در قانون کار برای تعیین حقوق کارپذیران و نحوه پرداخت آن در نظر گرفته شده است.
قانون گذار در ماده 7 قانون کار، قرارداد کار را تعریف کرده است. مطابق با این ماده، قرارداد کار، میان کارفرما و کارپذیر تنظیم میشود. کارپذیری که به واسطه قرارداد کار، استخدام خواهد شد، در برابر کاری که برای کارفرما انجام میدهد، مستحق دریافت حق السعی است. تمام کارگرانی که به واسطه قرار کار به خدمت گرفته شدهاند، تحت شمول قانون کار قرار میگیرند و حق السعی آنان باید مطابق با شرایط و ضوابط مقرر در این قانون، محاسبه و پرداخت شود. تعیین میزان افزایش حقوق کارپذیران، کاری تخصصی است که شورای عالی کار مسئولیت آن را بر عهده دارد.
قانون گذار در ماده 41 این قانون، شورای عالی کار را موظف کرده است که هر ساله پایه و حداقل مزد کارپذیران را تعیین کند. بنابراین در کشور ما، هر ساله حداقل مزد کارگران با توجه به نرخ تورم، از سوی شورای عالی کار اعلام خواهد شد.
شورای عالی کار از افراد زیر تشکیل میشود:
در نهایت مبلغی که شورای عالی کار به عنوان حداقل حقوق کارگر در سال جدید ۱۴۰۳ اعلام میکند باید از طریق صدور بخشنامه به کارفرمایان ابلاغ شود. علاوه بر میزان حقوق، مبالغی که مربوط به مزایای قانون کار است نیز، باید در این ابلاغیه به صورت دقیق معین شوند.
سازمان بین الملی کار، حداقل حقوق را چنین تعریف کرده است: «حداقل حق السعی ، مبلغی است که در ازای انجام کار یا خدمتی معین، به کارگر پرداخت میشود و هیچ فرد یا قرارداد جمعی نمیتواند آن را کاهش بدهد. پرداخت آن به وسیله قانون تضمین شده است و کفاف معاش کارگر و خانواده او را با توجه به شرایط اقتصاد آن کشور میدهد.»
با توجه به این تعریف، متوجه میشویم که حداقل حق السعی باید براساس شرایط اقتصادی کشور تعیین شود و به میزانی باشد که مخارج زندگی کارگر و خانواده او را تامین کند. واضح است که اگر شرایط اقتصادی کشور مدام در حال تغییر باشد، حداقل حق السعی کارپذیران نیز باید بارها مورد تجدید نظر و بازنگری قرار بگیرد. پایه حقوق کارگری سال جدید توسط شورای عالی کار و پس از تصویب رقم پیشنهادی دولت در مجلس تعیین میشود. تعیین پایه حقوق کارگری سال جدید در راستای حمایت از حقوق کارپذیران و با هدف توزیع عادلانه درآمد به شورای عالی کار سپرده خواهد شد. شورای عالی کار باید نرخ پایه حق السعی کارپذیران را با توجه به وضعیت اقتصادی جامعه و قیمت کالا و خدمات تعیین کند.
ماده 41 قانون کار، در خصوص تعیین حداقل حق السعی کارپذیران مقرر میکند که؛ «شورای عالی کار، وظیفه دارد که هر سال، میزان حداقل حقوق کارگران را برای نقاط مختلف کشور یا صنایع مختلف تعیین کند». با توجه به این ماده، شورای عالی کار باید حداقل حقوق سال جدید کارگران 1403 را براساس معیارهای زیر تعیین کند:
در خصوص روند تعیین افزایش حقوق کارگران در سال جدید ۱۴۰۳ باید گفت؛ پس از آنکه رقم پیشنهادی دولت در خصوص افزایش حق السعی در مجلس به تصویب رسید، شورای عالی کار باید رقم پیشنهادی دولت را تایید کند یا مبلغ جدیدی را در خصوص حداقل حقوق در سال جدید پیشنهاد بدهد.
کارپذیرانی که به موجب قرارداد کار شفاهی یا کتبی استخدام میشوند، از حمایتهای قانون کار برخوردار خواهند شد. در قانون کار، امتیازاتی در راستای حمایت از کارپذیران و افزایش رفاه آنان پیش بینی شده است. حق مسکن، بن کارگری، حق اولاد و حق سنوات ازجمله مزایی هستند که به کارپذیران تحت شمول قانون کار تعلق میگیرند. حقوقی که در پایان ماه به کارگران پرداخت میشود، حق السعی و سایر امتیازات قانونی آنان را شامل میشود. مبلغی که بابت این امتیازات به کارگران پرداخت میشود نیز هر ساله از سوی شورای عالی کار اعلام خواهد شد. افزایش حقوق کارگر در سال جدید باید با توجه به حداقل مبلغی باشد که از سوی شورای عالی کار برای امتیازات قانونی کارگران در نظر گرفته میشود.
در بخشهای قبلی این مقاله نیز توضیح دادیم که حقوق کارپذیران، حق السعی و سایر امتیازات قانونی آنان را شامل میشود. شورای عالی کار، حداقل حق السعی کارپذیران در هر سال را براساس میزان تورم تعیین میکند. مطابق مصوبه اعلام شده توسط این شورا، حداقل حق السعی کارپذیران در سال 1403 ، 22 درصد افزایش داشت. با توجه به این میزان افزایش، پایه حقوق کارگران در سال جاری بدون محاسبه سایر مزایا، مبلغ ۷۱.۶۶۱.۸۴۰ ریال است.
کارفرمایان ملزم هستند که این مبلغ را به عنوان حداقل حق السعی کارپذیران و کارگران خود در نظر بگیرند. البته مسلم است که کارپذیران دارای سابقه و متخصص، میتوانند در خصوص میزان حق السعی خود با کارفرما به توافق برسند و مبلغی بیش از این مبلغ را به عنوان حقوق تعیین کنند. مبلغ مازاد بر این مبلغ، با توافق کارفرما و کارپذیر تعیین میشود. بهتر است که مبلغ تعیین شده را به صورت دقیق در متن قرارداد کاری خود بنویسید.
این نکته را نیز باید در نظر داشته باشیم که حقوق پایه به همراه سایر امتیازات قانونی کارگران به آنها پرداخت میشود که این امتیازات نیز به این مبلغ اضافه میشوند. در مجموع جدول افزایش حقوق کارگران در سال جدید باید با توجه به حداقل حق السعی و مبلغی ترسیم شود که شورای عالی کار برای امتیازاتی مانند حق مسکن ، حق اولاد و بن کارگری در نظر گرفته است.
در ادامه، موارد جدول افزایش حقوق کارگران در سال جدید را بررسی میکنیم:
البته این نکته را نیز باید ذکر کنیم که مصوبه شورای عالی کار در خصوص افزایش حقوق سال 1403، صرفا به مواردی که توضیح دادیم ختم نمیشود و کارفرما برای محاسبه حقوق و مزایای کارگران خود، باید به صورت کامل، جزئیات این مصوبه را مطالعه کند و در نظر داشته باشد. مطابق آنچه در این مصوبه آمده است، علاوه بر افزایش 22 درصدی حقوق پایه، مبلغ ثابت ۶.۹۰۰.۷۸۰ ریال نیز به صورت ماهانه به مبلغ حقوق کارگرانی با شرط داشتن یک سال سابقه کار، اضافه میشود که کارفرما این مبلغ را نیز باید پرداخت کند.
کارگری از حقوق قانون کار برخوردار میشود که به واسطه قرارداد استخدام به خدمت گرفته شده باشد. قراردادی تحت شمول قانون کار قرار میگیرد که مطابق با شرایط و تشریفات مقرر در آن تنظیم شود. تنظیم قراردادهای کار اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا باید به صورت اصولی و مطابق با قانون تنظیم شوند. بهتر است که تنظیم این قراردادها را به افرادی بسپارید که با قانون کار آشنایی کامل دارند. خدمات تنظیم قرارداد به شما امکان میدهد که قراردادهای کاری خودتان را در سریعترین زمان ممکن تهیه و تنظیم کنید. همچین برای آشنایی با اصول و ضوابط نظام حقوقی ایران، میتوانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهرهمند شوید.
قرارداد کار موقت
قرارداد کار کارگران را از اینجا دریافت کنید. برای این منظور، روی تصویر زیر بزنید.