صنعت خودرو سازی در تمام کشورها به عنوان یکی از صنایع مهم به حساب میآید. صنعت خودرو سازی برای پیشرفت به کارشناسان و متخصصان زیادی نیاز دارد. مکانیکها از جمله کسانی هستند که در پیشرفت صنعت خودروسازی نقش عمدهای ایفاء میکنند. رشته مکانیک خودرو یکی از پر طرفدارترین رشتههایی است که در هنرستانهای فنی و حرفهای و دانشکدههای مهندسی آموزش داده میشود. برخی از مکانیکهای خودرو در رشته مکانیک خودرو تحصیل کردهاند و برخی دیگر از مکانیکهای خودرو نیز به صورت تجربی با این حرفه آشنا شدهاند. به صورت کلی میتوان گفت که این حرفه در ایران از بازار کار خوبی برخوردار است زیرا مکانیکها میتوانند در کارخانههای خودرو سازی، گاراژها و تعمیرگاههای خودرو مشغول به کار شوند. نمونه قرارداد مکانیکی خودرو در شمار قرارداد استخدام به حساب میآید که با هدف استخدام نیروی متخصص تنظیم میشود.
این قرارداد باید مطابق با ضوابط و شرایط قانون کار (مصوب 1369) تنظیم شود. در این نوشتار نکات و شرایط قانونی قرارداد استخدامی میان مکانیک خودرو و کارفرما را مطابق با قانون کار بررسی میکنیم.
قانون کار در سال 1369 در راستای ساماندهی به روابط میان کارفرمایان و کارگران به تصویب رسید. تمام روابط و قراردادهای استخدامی میان کارگران و کارفرمایان باید مطابق با قانون کار و شرایط قانونی آن تنظیم شوند. مطابق با تعریف ماده 7 قانون کار، نمونه قرارداد مکانیکی خودرو به وسیله توافق میان کارفرما و مکانیک خودرو تحقق پیدا میکند. مکانیک خودرو به موجب امضای این قرارداد، متعهد میشود که به صورت دائم (غیر موقت) یا برای بازه زمانی معینی (به صورت موقت) برای کارفرما کار کند.
کارفرما نیز به موجب این قرارداد متعهد خواهد شد که دستمزد (حق السعی) مکانیک خودرو را پرداخت کند. کارفرما و مکانیک خودرو باید نمونه قرارداد مکانیکی خودرو را مطابق با قواعد و شرایط قانون کار تنظیم و امضا کنند زیرا تمام قواعد قانون کار، لازم الاجرا هستند و نمیتوان برخلاف آنها توافق کرد.
قرارداد استخدامی مکانیک خودرو میتواند به صورت کتبی یا شفاهی تنظیم شود. مطابق با اصلاحیه قانون کار (مصوب 1388)، مدت اعتبار قرارداد شفاهی مکانیکی خودرو تنها یک ماه است. بنابراین، کارفرما و مکانیک خودرو که قرارداد کار را به صورت شفاهی تنظیم کردهاند باید بعد از گذشت یک ماه نسبت به مکتوب کردن قرارداد خودشان اقدام کنند.
مطابق با ماده 7 قانون کار، نمونه قرارداد مکانیکی خودرو میتواند به صورت دائم، موقت، معین و آزمایشی تنظیم شود:
حق السعی مکانیک به وسیله توافق میان کارفرما و مکانیک مشخص میشود. شورای عالی کار هر ساله حداقل دستمزد کارگران را با توجه به نرخ اعلامی تورم از سوی بانک مرکزی معین میکند. بنابراین کارفرما و مکانیک خودرو نمیتوانند با یکدیگر در خصوص پرداخت حق السعی کمتر از حداقل دستمزد اعلامی از سوی شورای عالی کار توافق کنند.
حق السعی مکانیک خودرو تمام دریافتهای قانونی او را در بر میگیرد. مهمترین دریافتهای قانونی مکانیک خودرو که در احتساب حق السعی او مؤثر هستند، عبارتند از:
حق السعی مکانیک خودرو میتواند به صورت ساعتی، روزانه، هفتگی و ماهیانه محاسبه میشود. کارفرما باید حقالسعی مکانیک خودرو را در فواصل زمانی مشخصی پرداخت کند.
تعداد زیادی از صاحبان مغازههای مکانیکی تمایل دارند که به جای قراردادهای استخدامی و پرداخت مبلغ مشخصی به عنوان حقوق و مزایا به مکانیک، دستمزد و حق الزحمه او را به صورت درصدی پرداخت کنند. به این صورت که میزان دستمزد مکانیک وابسته به میزان کارکرد او باشد. یعنی هر چقدر که کار کند، درصدی از درآمد برای او محاسبه شود. علاقهمندان به این شیوه از توافق، از ما قراردادهای درصدی میخواهند.
در پاسخ به خواسته این دسته از کارفرمایان و مکانیکها باید توضیح دهیم که اگر رابطه میان این دو شخص، رابطه استخدامی باشد، غیر از قراردادهای استخدامی که مطابق قانون کار و قانون تامین اجتماعی هستند، به شیوه دیگری نمیتوان با مکانیک قرارداد امضا کرد. بنابراین، قرارداد درصدی با مکانیک، عملا یک قرارداد اشتباه است و امکان دارد تبعات مالی برای کارفرما داشته باشد یا حتی باعث شود که بستری برای شکایت از کارفرما به وجود بیاد.
ساعات کاری مکانیک از بدو ورود به کارگاه شروع میشود و به محض خروج او از کارگاه خاتمه پیدا میکند. منظور از کارگاه، مکانی است که مکانیک در آنجا مشغول به کار است و میتواند کارخانه، گاراژ یا تعمیرگاه باشد.
ساعتهای کاری مکانیک خودرو در طول یک روز نباید بیشتر از 8 ساعت باشد و ساعتهای کاری در طول یک هفته، حداکثر 44 ساعت است.
ساعتهای کاری بیشتر از 8 ساعت در روز و 44 ساعت در هفته به عنوان اضافه کاری محسوب میشود. کارفرما نمیتواند مکانیک خودرو را ملزم به اضافه کاری کند بلکه او (مکانیک خودرو) باید با اضافه کاری موافق باشد. حداکثر میزان اضافه کاری نیز 4 ساعت در طول روز است.
مکانیک به ازای هر یک ساعت اضافه کاری مستحق دریافت فوقالعادهای معادل با 40% مزد عادی ساعتی است.
ساعات کار روزانه از ساعت 6 صبح تا 22 بامداد است. ساعتهای کاری بین 22 شب تا 6 بامداد به عنوان شب کاری مکانیک خودرو محسوب میشود. به ازای هر یک ساعت شب کاری باید فوقالعادهای معادل با 35% مزد عادی ساعتی پرداخت شود. ساعتهای کاری مکانیک خودرو باید در نمونه قرارداد مکانیکی خودرو شود.
زمانی که در خصوص 8 ساعت کار روزانه، مطابق قانون کار صحبت میکنیم، ممکن است این تصور را داشته باشید که انجام کار توسط مکانیک با توجه به قانون ساعت کار کارگر حتما باید در یک ساعت مشخص در صبح، مثلا 7 صبح آغاز شود و تا 8 ساعت بعد از آن ادامه داشته باشد. این شیوه از ساعت کاری، گاها چندان مورد توجه صاحبان مغازههای مکانیکی نیست زیرا صاحبان بعضی از این مغازهها ممکن است تمایل داشته باشند که خدمات خود را در ساعات عصرگاهی به مشتریان ارائه دهند. برای آن دسته از صاحبان مغازه مکانیکی که این دغدغه را دارند، باید توضیح دهیم که شما محدودیتی برای تعیین ساعت شروع و پایان کار مکانیک ندارید اما در مجموع باید در نظر داشته باشید که مجموع کارکرد مکانیک در طول روز، از میزان ساعت کاری روزانه نیروی کار انسانی، بیشتر نشود و اگر نیاز است که مدت بیشتری مشغول به کار باشد، حتما رضایت مکانیک کسب شود و برای انجام کار در ساعات اضافه، حقوق اضافه کاری دریافت کند.
مطابق با قانون کار، تعطیلات مکانیک خودرو به سه دسته تقسیم میشود؟
نکته: مکانیک خودرو بابت روزهای تعطیل نیز مستحق دریافت دستمزد و مزایا است. کارفرما و مکانیک هنگام تنظیم و امضای نمونه قرارداد مکانیکی خودرو میتوانند در خصوص جمعه کاری با یکدیگر توافق کنند. مکانیک خودرو به ازای هر یک روز جمعه کاری مستحق دریافت فوقالعادهای معادل با 40% مزد عادی روزانه است.
در ادامه مرخصیهای مکانیک خودرو را مطابق با قانون کار بررسی میکنیم:
با خاتمه قرارداد کار، رابطه استخدامی میان کارفرما و مکانیک خودرو نیز منحل میشود. مطابق با قانون کار، نمونه قرارداد مکانیکی خودرو در موارد زیر خاتمه پیدا میکند:
برای به خدمت گرفتن نیروی متخصص مکانیک و شروع همکاری با او، لازم است که از قواعد و ضوابطی که باید برای قراردادهای استخدامی در نظر گرفته شود، آگاه باشید. برای این منظور میتوانید به سهولت از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید و با یک مشاور مجرب گفتگو داشته باشید. علاوه براین، این امکان نیز وجود دارد که تنظیم این قرارداد را به واسطه ثبت درخواست تنظیم قرارداد اختصاصی ، به مشاوران حقوقی بسپارید.
نمونه قرارداد کار مکانیک (استخدامی با پورسانت)
برای استخدام مکانیک به دنبال یک فرم ساده از قرارداد استخدام مطابق قانون کار هستید؟ روی تصویر زیر بزنید.