مرخصی استعلاجی چیست و برای چند روز می‌توانیم از آن استفاده کنیم؟

هر کارمندی در طول مدت فعالیت کاری خود ممکن است متناسب با شرایط محیطی، بیماری و رفع دیگر نیاز‌های شخصی خود، نیازمند یک دوره بیکاری باشد. در واقع از آنجا که شغل کارمندی یکی از مشاغلی محسوب می‌شود که فرد مدت زیادی از روز خود را مشغول فعالیت است، طبیعتا خستگی‌ها و در مواقعی بیمار شدن، این شرایط را برای فرد فراهم می‌کند که مدتی را استراحت کند. به همین جهت، مراجع دولتی مربوطه برای حمایت از کارمندان تمامی بخش‌های دولتی و خصوصی که در طول سال مشغول به فعالیت هستند، مرخصی‌هایی در چهارچوب‌های مختلف تدوین کرده‌اند. بر اساس این مصوبات، تمامی‌ ارگان‌ها در صورت نیاز کارمندان، بر اساس این چهاچوب‌ها ملزم به ایجاد امکان مرخصی برای کارمندان هستند. در مقاله مورد نظر، مرخصی استعلاجی ، شرایط آن، مدت زمان و همچنین سایر موارد مربوط به این نوع تعطیلی مورد بحث است.

این نوع مرخصی را می‌توانیم یکی از مزایای قانون کار برای نیروی کار انسانی در نظر بگیریم.

مرخصی استعلاجی چیست ؟

بیماری یکی از مشکلات معمول و رایج جامعه محسوب می‌شود که قطعا هر انسانی در طول عمر خود چندین بار درگیر آن شده است اما گاهی ممکن است شدت بیماری به حدی باشد که فرد را از انجام کار و دیگر امورات خود باز دارد. بنابراین فرد به ناچار باید تا بهبود یافتن و سلامت شدن، مدتی به تناسب شدت بیماری خود، استراحت کند. حال اگر فردی کارمند باشد، لازم است که از اداره یا موسسه مربوطه مرخصی بگیرد. به همین جهت، اداره کار برای عدم اختلاف بین کارفرما و کارمند در چنین مواقعی مصوبه‌ای تحت عنوان مرخصی استعلاجی تصویب کرده است که بر طبق این مصوبه، کارفرما در صورت نیاز، موظف است به او مرخصی استعلاجی بدهد.

در واقع، مطابق با قوانین اداره کار، تعطیلی استعلاجی عبارت است از مدت زمانی که برای تعطیلی یک کارمند در صورت بیمار بودن تعیین می‌شود. به عبارت دیگر، وقتی فرد از شدت بیماری نتواند فعالیت کاری خود را انجام دهد، بعد از تایید پزشک مشمول مرخصی استعلاجی خواهد بود. توجه داشته باشید که کارفرما به هیچ عنوان نمی‌تواند به جبران این تعطیلی، مرخصی استحقاقی فرد را کاهش دهد. همچنین لازم به ذکر است که مطابق با ماده 74 قانون کار در صورتی که مرخصی استعلاجی فرد توسط سازمان تامین اجتماعی تایید شود جزء سابقه کار او خواهد بود.

مرخصی استعلاجی چند روز است ؟

مدت زمان این نوع مرخصی با توجه به بیماری شخصی تعیین می‌شود بنابراین ممکن است برخی از تعطیلی‌های استعلاجی در طول سال کمتر از 15 روز باشد که در این صورت تنها ارائه گواهی از پزشک معالج کفایت می‌کند اما در صورتی که مجموع مرخصی‌ها به بیشتر از 15 روز باشد و یا به 60 روز برسد باید گواهی هر نوبت درمانی توسط کمسیون پزشکی مورد بررسی قرار گیرد.

شرایط غرامت دستمزد مرخصی استعلاجی

بر اساس ماده ۶۲ قانون تأمین اجتماعی فرد در حال استفاده از این نوع تعطیلی، می‌تواند با ارائه دفترچه و همچنین گواهی پزشکی خود به یکی از شعبه‌های تامین اجتماعی، مبلغ مرخصی را تحت عنوان غرامت دستمزد دریافت کند. البته لازم به ذکر است که پرداخت این دستمزد در صورتی امکان پذیر است که بیماری فرد در گواهی استعلاجی او به روشنی مشخص باشد. توجه داشته باشید که غرامت دستمزد معمولا از روز چهارم گرفتن تعطیلی پرداخت می‌شود اما در شرایطی نظیر بستری بودن فرد به دلیل داشتن یک بیماری سخت و یا تصادف سنگین، سپری شدن وقت زیادی از فرد در بیمارستان، اورژانسی مراجعه کردن بیمار و همچنین در صورتی که فرد به دلیل عدم وجود تخت خالی ناچار به درمان سرپایی باشد، این غرامت را از روز اول استعلاجی به او می‌پردازند.

مزیت‌های مرخصی استعلاجی

افرادی که تعطیلی استعلاجی می‌گیرند، به طور معمول از یک سری مزایا مانند دستمزد ثابت، دادن اعتباراتی به مناطق محروم و بد آب و هوا، امتیازات مستمر و کمک هزینه‌های عائله مندی برخوردار خواهند شد. البته شایان توجه است که به مرخصی‌های استعلاجی بیشتر از یک سال تنها حقوق ثابت، کمک های معیشتی اولاد و ایثارگری پرداخت می‌شود. همچنین در نظر داشته باشید که تمامی حقوق و مزایا و همینطور غرامت دستمزد افراد دارای این نوع تعطیلی، توسط سازمان تامین اجتماعی پرداخت خواهد شد که البته در برخی مواقع ممکن است کارفرما به طور دلخواه، مبالغی را جهت کمک به کارمند خود بپردازد.

اقدامات کارفرما و کارمند در خصوص مرخصی استعلاجی

هر کارمندی به محض ابتلا به بیماریی که مانع از انجام فعالیت او می‌شود، موظف است در اسرع وقت آن را به کارفرمای خود اطلاع دهد، موسسات مربوطه نیز وظیفه دارند بعد از تایید شدن بیماری فرد توسط کمسیون پزشکی و یا پزشک قابل اعتماد، سریعا دستور مرخصی استعلاجی او را بدهند. در صورت تایید بیماری فرد از طرف پزشک معتمد، کارمند بیمار بین 3 روز تا 4 ماه می‌تواند مرخصی استعلاجی بگیرد. توجه داشته باشید که رعایت تمامی این اصول از طرف کارفرما و کارمند کاملا اجباری است.

چه مواقعی بیمار کمک هزینه‌ای دریافت نمی‌کند؟

اگر فردی در حال سپری کردن مرخصی استعلاجی خود باشد اما در عین حال در این برهه نیز حقوق خود را از کارفرما به طور کامل دریافت کند و همچنین اگر شخصی که بیمه شده است، به طور کلی از کار افتاده شود یا در شرایطی باشد که بازه زمانی استراحت‌ تجویز شده برای او به جهت بهبود جراحی زیبایی است، فرد بیمار، هیچ‌گونه کمک هزینه‌ای از سازمان تامین اجتماعی دریافت نمی‌کند.

نحوه محاسبه و همچنین تعداد دفعات بهره بردن از مرخصی استعلاجی

اگر شخصی که بیمه شده است، افرادی نظیر مادر، خواهر، همسر، فرزند و غیره را تحت تکفل خود داشته باشد، سازمان تامین اجتماعی موظف است در زمان تعطیلی استعلاجی فرد، سه چهارم آخرین مزد و یا مزد روزانه‌اش را به او بپردازد. همچنین افرادی که علاوه بر مجرد بودن تحت تکفل کسی هم نیستند نیز، بنابر قوانین سازمان، دو سوم از آخرین دستمزد سال یا دستمزد روزانه به آن‌ها تلق می‌گیرد. البته در صورتی که این افراد از خدمات سازمان استفاده کنند، تنها نصف دستمزد آخرین حقوق یا مزد روزانه به آن‌ها پرداخت خواهد شد.

مطابق قوانین اداره کار تا زمانی یک شخص به طور کامل از کار افتاده نشده باشد این امکان برایش فراهم است که که در صورت بیمار بودن، هر چندین بار که لازم باشد، از مرخصی استعلاجی خود استفاده کند. بنابراین این اشخاص می‌توانند چندین مرتبه از بازه زمانی تعطیلی استعلاجی خود بهره ببرد.

استفاده از این امتیاز، نیازمند چه اقداماتی است؟

برای بهره بردن از این نوع تعطیلی، باید مراحلی نظیر؛ ارائه گواهی پزشکی به سازمان تامین اجتماعی، تایید گواهی پزشکی معتبر توسط مراجع مربوطه (البته در حالتی که بیماری فرد در هر نوبت بیشتر از 7 روز نباشد تنها تایید پزشک معالج کافی است)، تایید شورای پزشکی سازمان در صورت داشتن مرخصی بیشتر از 60 روز، طی شود. جهت دریافت غرامت، ارائه اصل دفترچه و گواهی پزشکی قابل اعتماد به سازمان تامین اجتماعی است.

جمع بندی و پیشنهاد

در مقاله حاضر سعی شد مرخصی استعلاجی را تعریف کنیم و درباره دیگر مزایا، شرایط و همچنین چگونگی استفاده از آن، توضیحاتی را ارائه دهیم. در واقع، آگاهی از این اطلاعات برای هر دو قشر کارفرما و کارگر کاملا الزامی و همینطور سودمند خواهد بود. بنابراین توصیه می‌کنیم برای داشتن عملکردی مفید و مناسب، حتما این مقاله را با جزئیات بخوانید. البته این امکان نیز برای شما فراهم است که با حضور در وبسایت رکلا، از دیگر خدمات حقوقی این پلتفرم مانند؛ مشاوره حقوقی تلفنی، ارائه انواع نمونه قرارداد در همه زمینه‌های شغلی و همچنین کسب آگاهی لازم درباره تمامی مسائل کاری و حقیقی برخوردار شوید.

همچنین می‌توانید تنظیم قرارداد اختصاصی خود را به تیم رکلا بسپارید و به این ترتیب، قراردادی که در نظر دارید را در سریع‌ترین زمان ممکن در اختیار بگیرید.