قرارداد کارگزاری از انواع مهم قرارداد در بازار کسب و کار است. این قرارداد، قرارداد انجام کار یا قرارداد بروکری نیز نامیده میشود. بازار کسب و کار به ویژه در حوزه تجارت و صنعت، پیچیدگیها و فراز و نشیبهای بسیاری دارد. شرکتها و اشخاصی که در حیطه شغلی کارگزاری فعالیت میکنند، در تلاش هستند که مهارت و دانش خود را در این زمینه افزایش دهند. کسب مهارت و تجربه موجب رشد و توسعه کاری کارگزاران میشود. از طرف دیگر کارگزار میتواند با انجام معاملات حرفهای و موفق سابقه کاری خود را تقویت کند. سابقه کاری و تجربه حرفهای از عواملی است که باعث میشود اشخاص بیشتری به آنها اعتماد کنند و پیگیری معاملات خود را به آنها واگذار کنند.
پرکاربردترین نوع قرارداد کارگزاری که در موارد متعددی قابلیت استفاده دارد، قرارداد کارگزاری انجام کار است. درباره این قرارداد نیز در یک مقاله مجزا توضیح دادهایم. پیشنهاد میکنیم با زدن روی عنوان این قرارداد، مقاله مرتبط با آن را نیز مطالعه کنید. ضمن اینکه این قرارداد را در بانک قرارداد وب سایت رکلا نیز قرار دادهایم و میتوانید به آن دسترسی پیدا کنید.
اشخاص و شرکتها به بهانههایی مانند کسب سود بیشتر، افزایش سرمایه و به کار انداختن سرمایه راکد، انتخاب بازه زمانی مناسب برای شروع کسب و کار، کاهش ریسک سرمایه گذاری، فراگیری روش و اصول تخصصی و حرفهای کسب و کار از کارگزار کمک میگیرند. حتی پیش از شروع به کار نیز لازم و ضروری است که به تمام جوانب آن توجه شود. برای ورود به هر کار، تخصص و آگاهی مهمترین مسئله است. برای مثال شما تا زمانی که به درستی درباره بورس و نحوه فعالیت در آن آگاهی نداشته باشید، به هیچ وجه در آن موفق نمیشوید و حتی نمیتوانید مدت زیادی در آن کار باقی بمانید. عدم آگاهی شما ممکن است باعث شود که در کسب و کارتان ضرر کنید و خسارت و زیان زیادی متحمل شوید.
یکی از روشهای سرمایه گذاری، استفاده از سرمایه راکد و کسب سود از معاملات ملکی است. نوسانات بازار ملک و کسب سود و درآمد به وسبله معاملات ملک مسالهای است که از هیچ کس پوشیده نیست. تقریبا همه میدانند که فعالیت در حوزه املاک میتواند درآمد خوبی را برای آنها به وجود بیاورد. به نظر شما آیا هر شخصی که شروع به معاملات ملکی میکند موفق است و درآمد خوبی دارد؟
پاسخ به این سوال قطعا خیر است. بدون آگاهی از اصول مربوط به معاملات ملکی، به احتمال زیاد معاملات شما موجب خسارت و زیان میشود. ممکن است ملکی را به بهای بسیار بیشتر از قیمت اصلی خریداری کنید یا اینکه ملک شما را به قیمتی کمتر از ارزش واقعی آن بخرند. همین مسائل در کسب و کارهای دیگر نیز پیش میآید. برای جلوگیری از این قبیل موارد لازم است که از شخص متخصصی راهنمایی بگیرید یا اینکه انجام بخشی از کار را به او سپارید. کارگزار کسی است که میتواند شما را در این مسیر یاری کند.
قرارداد کارگزاری قراردادی است که به موجب آن، یک طرف متعهد میشود کار مورد نظر طرف مقابل را انجام دهد و در مقابل انجام آن، دستمزد دریافت کند.
به عبارت دیگر، رابطه میان کارگزار و کارفرما به وسیله قرارداد کارگزاری تعیین میشود و جنبه قانونی پیدا میکند. این قرارداد به پیروی از قانون مدنی و قانون کار نوشته میشود.
چندان پیچیده نیست. در واقع برای جواب به سوال «قرارداد کارگزاری چیست» میتوانیم بگوییم که پیمان نامهای است که به وسیله آن، طرفین نسبت به یکدیگر متعهد میشوند. یک طرف اطلاعات و مشاوره و آموزش تخصصی برای کسب و کار بهتر و افزایش سود و درآمد را پیشنهاد میدهد و همچنین مشتریان را با کارفرما آشنا میکند و یک طرف دیگر قرارداد، بابت این خدمات ذکر شده، به عنوان کمیسیون و حق الزحمه، مبلغی را به کارگزار پرداخت میکند. این ارتباط کاری به وسیله قرارداد کارگزاری میسر میشود.
به طور معمول این قرارداد با استناد به ماده 10 قانون مدنی و اصل آزادی قراردادها تنظیم میشود و تنها شرط لازم برای اعتبار آن، رعایت قانون است. البته ممکن است در شرایط خاصی، سازمان یا ارگان خاصی چند کارگزار را استخدام کند. در این صورت قرارداد تهیه شده باید از قرارداد کار تبعیت کند.
کارگزار میتواند شخص حقیقی یا شخص حقوقی باشد. شخصی که به تمام جوانب یک حوزه کاری آگاهی دارد. از بزرگترین ویژگیهای کارگزار این است که مانند پل ارتباطی میان مشتری و فروشنده یا مشتری و خدمات دهنده ارتباط برقرار میکند. کارگزاران به نوعی میتواند مانند یک مشاور نیز همراه شما باشد و در زمینههای مختلف کاری شما را راهنمایی کند و به شما مشاوره بدهد. کارگزار گاهی به عنوان وکیل، وکالت کاری شما را میپذیرد. یعنی میپذیرد که با وکالت از جانب شما، انجام و پیگیری امور خاصی را به عهده بگیرد.
کارگزاران برای به دست آوردن اطلاعات به روز از هر کسب و کاری که به صورت تخصصی در آن مهارت دارند، مدام به تحقیق و مطالعه میپردازند. با تخصصی شدن کارها، کارگزاران نیز در تلاش هستند به صورت تخصصی در حیطه خاصی تجربه و مهارت کسب کنند. مطالعه و پیگیری مداوم و همچنین فعالیت در زمینه مورد نظر، موجب میشود که مهارت و تخصص کارگزار رشد کند. این موارد در سابقه کاری کارگزار نیز تاثیر میگذارد. سابقه کاری موفق موجب میشود که اشخاص بیشتری به کارگزار اعتماد کنند و تمایل داشته باشند که مسئولیت کارگزاری کسب و کار خود را به او بسپارند.
کارگزاران شرایط بازار را میشناسند و میتوانند موقعیتهای سودزا و پر رونق کسب و کارها را شناسایی کنند و به کارفرما پیشنهاد دهند. بدون شک اگر کارفرما در بازههای زمانی مناسب فعالیتهای هدفمند انجام دهد، کسب و کار او بسیار توسعه پیدا کرده و متوجه خواهد شد که استفاده از نیروی کارگزار تاثیر مثبتی در روند رشد کاری و افزایش درآمد آنها دارد. میتوانید با کارگزاران به صورت حضوری، آنلاین یا تلفنی در ارتباط باشید و از موقعیتها و شرایط مهم و پر سود تجارت آگاهی کسب کنید.
لازم به ذکر است که حیطههای کاری بسیار گسترده است و یک کارگزار نمیتواند به تنهایی در همه شاخهها و حیطههای شغلی فعالیت کند. جهان روز به روز بیشتر به سمت تخصصیتر شدن کارها پیش میرود. شاید در گذشته میتوانستید شخصی را ملاقات کنید که همزان در چند حوزه کاری بسیار موفق باشد، اما امروزه موفقیت در هر شغلی نیازمند استمرار فعالیت و تلاش و تجربه کاری بسیار است. همین مساله موجب میشود که کسب و کارها هر روز تخصصیتر شوند.
به همین ترتیب، کارگزاران نیز به صورت تخصصی فعالیت میکنند و هرکدام تنها درباره یک حیطه شغلی خاص تخصص و آگاهی دارند. اشخاصی که میپذیرند به عنوان کارگزار در یک حیطه شغلی فعالیت کنند، باید تجربه و آگاهی کاملی درباره آن رشته داشته باشند و از اطلاعات و آگاهی خود به نوعی استفاده کنند که بتوانند با مشاوره و کارهای هدفمند موجب شوند مشتریانشان با هزینه کم، سود بیشتری کسب میکنند.
یکی از حیطههایی که میتواند مثال خوبی برای فعالیت حرفهای کارگزاران باشد، مساله کارگزاری بورس است. در بورس کارگزارانی هستند که به خوبی نوسانات بازار را میشناسند و میتوانند نتیجه را پیش بینی کنند. این کارگزاران بورس را تحلیل میکنند و اطلاعات موثق و مهمی را برای خرید و فروش و زمان درست خرید و فروش در اختیار سهامداران قرار میدهند. در حقیقت، میان کارگزار و کارفرما ارتباطی شکل میگیرد. کارفرما موظف میشود در ازای دریافت مشاورهها مبلغ معین شده را جهت حق الزحمه به کارگزار بپردازد. برای ایجاد این رابطه میان کارگزار و کارفرما نیاز به تنظیم و نوشتن یک نمونه قرارداد کارگزاری است.
محدوده تعهدات و میزان مسئولیتهایی که به عهده کارگزار است به نوع پیمان کاری بستگی دارد. البته این قراردادها به دو دسته تقسیم میشوند. در نوع اول کارگزار تنها به مشاوره کاری میپردازد و شرایط بازار را برای شما تحلیل میکند. نوع دوم ممکن است کارفرما از کارگزار بخواهد که به جای او به انجام معامله نیز بپردازد و حق امضای قرارداد و سایر اوراق تعهدآور را داشته باشد. در نوع دوم که کارگزار مسئولیت انجام معامله را نیز به عهده میگیرد معمولا حق الزحمه و کمیسیون او کمی بیشتر از نوع اول است. در این معاملهها بزرگترین دغدغه کارفرما و کارگزار کاهش ریسک مالی و کاری و افزایش سود است.
ماده 7 قانون کار در این زمینه نیز میگوید که کارگر که در اینجا کارگزار است، در ازای کاری که میکند دارای حق السعی و حق الزحمه است که کارفرما باید آن را بپردازد. البته همانطور که گفته شود، این ماده به مواردی اشاره دارد که کارگزار در استخدام شرکت یا سازمان باشد و قرارداد استخدام تنظیم شود.
از مسائل بسیار مهم هر قراردادی دستمزد و حقوق پروژه است. لازم است که دو طرف در زمینه دستمزد به تفاهم برسند. پرداخت حق الزحمه کارگزار میتواند به صورت ماهانه یا به صورت درصدی از هرمعامله باشد. به هر حال پرداخت حقوق به این صورت است که یا ماهانه در ازای کار مشخصی انجام میشود یا در ازای هر معامله درصدی به کارگزار تعلق میگیرد. ممکن است کمیسیون و پورسانت نیز شامل کارگزار شود. اما معمولا برای این قرارداد شیوه درصدی بیشترین طرفدار را نسبت به پرداخت ثابت ماهانه دارد و معمولاً کارکرد کارگزار نیز در این حالت بیشتر و موثرتر است و در انجام معاملان بهتر عمل میکند، زیرا که پورسانت موجب ایجاد انگیزهای برای کسب درآمد بیشتر میشود.
کارگزاران میتوانند حقوقی یا حقیقی باشند. کارگزار حقوقی به این معنا است که شما با شخص منفرد و خاصی در جهت کارتان صحبت میکنید و وظیفه کارگزاری پروژه شما را بهعهده میگیرد. اما کارگزاران حقوقی، فرد خاصی نیستند. کارگزاران حقوقی موسسات و شرکتهایی هستند که کارگزاری را به صورت تخصصی انجام میدهند و نیاز شما را در زمینه کارگزاری تامین میکنند.
به طور معمول صحبت با کارگزاران حقوقی از کارگزاران حقیقی راحتتر است. کارگزاریها دارای قوانین مشخصی هستند که باید به آن آگاهی داشته باشید. همچنین نهادهای نظارتی بر روی کار آنها نظارت میکنند و سلامت کاری آنها را میسنجند. برای مشاغل متفاوت و در زمینههای تولید و تجارت و صنعت، کارگزاریهای متفاوتی وجود دارند. انتخاب بهترین کارگزاری از میان این گزینههای موجود، به شما در انجام هرچه بهتر کارتان کمک میکند.
شما باید از میان کارگزاریها، مناسبترین کارگزاری را که بتواند به بهترین شکل به شما کمک کند، انتخاب کنید. لازم است برای این انتخاب نیز با افراد آگاه در این زمینه مشورت داشته باشید و درباره سابقه کار کارگزاری ، اطلاعاتی به دست بیاورید و تحقیقاتی انجام دهید. همچنین باید مطمئن شوید که کارگزاری مورد تایید مقامات رسمی و تحت نظارت دولتی باشد. در آخر هم نوشتن یک قرارداد کارگزاری ، کار شما را از همه نظر تضمین میکند.
با توجه به این که کارگزاری در چه زمینه مشغول به فعالیت باشد، حقیقی یا حقوقی باشد، داخلی یا خارجی باشد و عوامل مهم دیگر، مالیات قرارداد کارگزاری محاسبه خواهد شد. برای مثال مالیات کارگزاری بیمه و مالیات کارگزاری بورس با هم تفاوت دارد. بنابراین لازم است که به طور مشخص بدانیم که درباره چه کارگزاری صحبت میکنیم. قوانین مفصلی درباره مالیات در قانون مالیاتهای مستقیم آمده است که در این باره به خوبی توضیح میدهد.
این قرارداد، یک قرارداد برای انجام کار (پروژه یا هر موضوع مورد توافق طرفین) است و بر اساس اصول مطرح شده در ماده ده قانون مدنی و قوانین مرتبط با کارگزاری تنظیم میشود. در واقع مهمترین اصل قانونی مربوط به این قرارداد برای معتبر و موجه بودن آن، این است که مخالف قانون و شرع نباشد. ابتدای محتوای این قرارداد با نوشتن عنوان دقیق قرارداد شروع میشود. عنوان عبارت مختصری است که اطلاعات کاملی درباره محتوای قرارداد ارائه میدهد. در واقع عنوان باید به طریقی نوشته شده باشد که با دیدن آن بتوانید متوجه شوید که قرارداد درباره چه چیزی است. عنوان مشخص میکند که کارگزار به چه منظوری در قرارداد حضور دارد. البته عنوان اطلاعات مختصری را منتقل میکند و مناسب است که محتوای اصلی قرارداد را در دیگر بخشهای آن، به خصوص بخش موضوع قرارداد به دقت توضیح دهید.
در این بخش از قرارداد با توجه به اینکه طرف مقابل شخص حقیقی یا حقوقی باشد، اطلاعات و مشخصاتی نوشته و ثبت میشود. برای افراد حقیقی از اطلاعاتی مانند نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، شماره ملی، آدرس دقیق محل اقامت، کد پستی و شماره تماس استفاده میشود. برای طرفین حقوقی قرارداد مانند شرکتها و موسسات از اطلاعاتی مانند نام شرکت، شماره ثبت، کد اقتصادی، نشانی، تلفن، نام نماینده و سمت نماینده استفاده میشود. سند ثابت کننده سمت نماینده نیز، به قرارداد پیوست خواهد شد.
در این بخش از قرارداد توضیح داده میشود که شما از کارگزار چه توقع و انتظاری دارید و میخواهید که او چه کاری برای شما انجام دهد. در این بخش میتوانید مشخص کنید که تنها از خدمات مشاوره و تحلیل اطلاعات کارگزار بهره میبرید یا میخواهید که کارگزار معاملاتی را برایتان انجام دهد. یا حتی با کارگزار توافق میکنید که شما را به مشتریان و مراجعان ارتباط دهد تا بتوانید کارهای بیشتر و پروژههای بیشتری بگیرید. میتوان گفت که بخش موضوع قرارداد یکی از بخشهای بسیار مهم در هر قرارداد است. قرارداد کارگزاری نیز از این موضوع مستثنی نیست. شما باید در خصوص نگارش این قسمت از قرارداد بسیار با دقت عمل کنید زیرا حتی اگر در بخش تعهدات طرفین قرارداد نیز، در خصوص جزئیات بیشتر تعهدات هریک از طرفین صحبت شود، باز هم در صورت بروز اختلاف میان طرفین، معمولا مراجع رسیدگی به اختلافات، بخش موضوع قرارداد را به عنوان بخشی اساسی به منظور رفع اختلافات میان طرفین، در نظر خواهند داشت. در واقع بخش موضوع قرارداد کارگزاری، قلب قرارداد شما است.
در ادامه این قرارداد، باید درباره مبلغ و حق الزحمه کارگزار به توافق برسید و مبلغ را در قرارداد ذکر کنید. همچنین نحوه پرداخت مبلغ مورد نظر را مشخص کنید. در این بخش، توافق طرفین دارای اهمیت زیادی است. اما در موارد مشخصی قیمت و نرخ ثابت و مشخصی وجود دارد که باید به آن رجوع کرد.
در این بخش لازم است درباره مدت زمان قرارداد و تاریخ دقیق شروع و پایان قرارداد صحبت کنید و تاریخ نهایی و تایید شده را نوشته و ثبت کنید. مدت قرارداد براساس توافقات کارفرما و کارگزار تعیین میشود. لازم است طرفین پیش از تنظیم قرارداد، با یکدیگر مذاکره کنند و درباره مواردی مانند مدت قرارداد، مبلغ قرارداد، روش انجام آن و مسائل مهم دیگر به توافق برسند. بعد از توافقات اولیه، نتایج توافق در متن قرارداد نوشته میشود. برای مثال در این بخش از قرارداد بازه زمانی لازم برای انجام کار کارگزار تعیین میشود.
در ادامه به بیان تعهدات و وظایف طرفین قرارداد نسبت به یکدیگر میپردازید و شرح میدهید که هر کدام نسبت به هم و نسبت به قرارداد چه وظایفی به عهده دارند. بخشی از وظایف مربوط به قانون کار و قرارداد است که باید به نحو احسن انجام شود. بخش دیگری نیز مربوط به تعهدات و شروط طرفین است که درباره آن به توافق رسیدهاند. در مجموع تمام انتظاراتی که طرفین از یکدیگر دارند در این بخش نوشته میشود.
در ادامه میتوانید از شرایط فسخ قرارداد، خسارت و زیان، مرجع حل اختلاف، ناظر قرارداد و غیره صحبت کنید. قرارداد کارگزاری سندی معتبر و قانونی در دست شما است که میتوانید با نظارت یک مشاور حقوقی و رعایت اصول قانونی درباره بسیاری از مسائل در آن توضیح دهید.
اگر در مورد نمونه قرارداد کارگزاری سوالی دارید، در بخش نظرات (پایین همین صفحه) بنویسید. در اولین فرصت، پاسخ گوی آن خواهیم بود.
برای ثبت درخواست مشاوره حقوقی تلفنی روی لینک قبل بزنید. در اسرع وقت با شما تماس میگیریم.
شما همچنین میتوانید وظیفه تنظیم قرارداد خود را به ما بسپارید. برای ثبت این درخواست، روی لینک قبل بزنید.
از طرف دیگر، تیم حقوقی رکلا انواع قرارداد کارگزاری را تنظیم کرده است. این قراردادها را میتوانید در بخش نمونه قرارداد سایت مشاهده و تهیه کنید.
دانلود قرارداد
برای آنکه جدیدترین نسخه از این قرارداد کامل را در اختیار داشته باشید روی تصویر زیر بزنید و وارد صفحه توضیحات این قرارداد شوید.