مزایای قانون کار ۱۴۰۳، مواردی هستند که به موجب قانون برای شخص استخدام شونده در نظر گرفته میشوند. باید اشاره داشت که شرایط خاصی بر این مزایا و نحوه پرداخت آنها حاکم است و در خصوص تمامی این موارد، قانون کار تعیین و تکلیف میکند. در این مقاله تلاش داریم هر یک از امتیازات قانونی شخص استخدام شونده را توضیح دهیم و نکات لازم آن را بیان کنیم. دانستن این موارد، برای امضای هر نوع از قرارداد کار ضروری و لازم است.
همانطور که میدانید، شرایط حاکم بر انواع روابط استخدامی، در قانون تعیین و تکلیف شده است. به طور کلی، برای شروع همکاری فیمابین استخدام شونده و استخدام کننده ، باید یک قرارداد استخدامی امضا شود.
مطابق با ماده 2 قانون کار، استخدام شونده شخصی است که در ازای دریافت حقی السعی اعم از مزد، سهم سود و سایر مزایا، به درخواست و بر اساس انتظارات استخدام کننده فعالیت میکند. در مقابل، مطابق با ماده 3 قانون کار، استخدام کننده شخصی است که استخدام شونده به درخواست و به حساب او، در ازای دریافت حق السعی کار میکند. با این اوصاف میتوان بیان کرد که حقی السعی، از مهمترین ارکان هر قرارداد استخدامی به حساب میآید. علاوه بر آن، حق السعی استخدام شونده، از مزایای اجباری قانون کار است.
مطابق با شرایط مقرر در قانون، وظیفه پرداخت مزایای فوق، بر عهده استخدام کننده خواهد بود. به طوری که هر نوع سرپیچی از پرداخت این مزایا، برای استخدام کننده مسئولیت سنگینی را به همراه خواهد داشت.
تمام مزایای قانون کار ، تحت استانداردهای قانونی موجود مورد بررسی قرار گرفته است. در این زمینه، ماده 34 قانون کار، شمول حق السعی استخدام شونده را تعیین میکند. این ماده، کلیه دریافتیهایی که استخدام شونده به اعتبار قرارداد کار از استخدام کننده اخذ کرده است را به عنوان حقی السعی مورد نظر قرار میدهد. به این صورت که دایره شمول مزایای استخدام شونده، شامل مواردی از قبیل:
و نظایر این موارد خواهد بود.
مطابق با استانداردهای موجود برای امضای قرارداد استخدام ، مزد شامل وجوه نقدی یا غیر نقدی یا ترکیبی از وجوه نقدی و غیر نقدی میشود که در مقابل کار، به استخدام شونده پرداخت خواهد شد.
حال ممکن است این سوال مطرح شود که میزان مزد استخدام شوندگان بر چه اساسی تعیین خواهد شد؟ در پاسخ باید بیان داشت که ضوابط و مزایای مربوط به مزد، با پیشنهاد شورای عالی کار و تصویب وزیر کار و امور اجتماعی تعیین میشود. باید در نظر داشت که حداکثر ساعات موضوع ماده فوق، باید هم راستا با ساعات قانونی کار باشد و نباید از حداکثر آن تجاوز کند.
علاوه بر آن، ماده 36 قانون کار، به مزد ثابت اشاره میکند. مطابق با مفاد مندرج در ماده اخیر، مزد ثابت عبارت است از مجموع مزد و مزایای ثابت که از سوی استخدام کننده به استخدام شونده واریز میشود. توجه داشته باشید که امتیازات رفاهی همچون کمک هزینه مسکن، خواربار و کمک هزینه عائله مندی، پاداش افزایش تولید و سود سالانه، تحت شمول مزد ثابت قرار نخواهد گرفت.
یکی دیگر از مزایای رفاهی قانون کار ، کمک هزینه عائله مندی است. کمک هزینه عائله مندی، به عنوان امتیازی خواهد بود که تنها به استخدام شوندگان صاحب فرزند تعلق میگیرد. این امتیاز که تحت عنوان حق اولاد از آن یاد میشود، در راستای حمایت و اعطای امتیازات رفاهی است. به همین ترتیب، استخدام کننده موظف خواهد بود که مبلغی را به صورت ماهانه برای کمک هزینه اولاد استخدام شونده واریز کند. برای برخورداری از این امتیاز، استخدام شونده باید مشمول شرایطی باشد. این شرایط در ماده 86 قانون تامین اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. به موجب این ماده، شرایط دریافت حق اولاد به شرح زیر خواهد بود:
حال با توجه به موارد فوق، اگر فرزند استخدام شونده مذکر و در حال تحصیل باشد، کمک هزینه عائله مندی تا سن بیست و شش سالگی به او تعلق خواهد گرفت. در خصوص فرزندان دختر، حق اولاد تا زمان تجرد دختر، به استخدام شونده تعلق میگیرد. به این صورت که با ازدواج دختر، حق اولاد استخدام شونده قطع خواهد شد. البته در صورتی که دختر از همسر خود طلاق بگیرد، این حق برای استخدام شونده مجدد در نظر گرفته میشود.
همانطور که بیان شد کمک هزینه عائله مندی، یکی از مزایای شغلی قانون کار است. حال این امکان وجود دارد که یک زوج به صورت همزمان در یک واحد تولیدی فعالیت کنند. در چنین حالتی اگر هر یک از آنها از شرایط مقرر در ماده 86 قانون تامین اجتماعی برخوردار باشند، میتوانند به دو صورت جداگانه از استخدام کننده کمک هزینه عائله مندی دریافت کنند.
در سال 1403 حق تاهل نیز به مزایای قانون کار اضافه شد. حق تاهل اعلام شده در مصوبه شورای عالی کار 1403، از مبالغی است که کارفرما باید همراه با حقوق به کارپذیران متاهل خود پرداخت کند. این نکته را در نظر داشته باشید که این حق شامل افرادی که طلاق گرفتهاند و سابقه تاهل دارند، نمیشود. از طرف دیگر، اگر ازدواج کارپذیر به صورت رسمی ثبت شده است اما او هنوز با همسر خود زندگی مشترک را شروع نکرده باشد، باز هم در ردیف کارپذیران متاهل قرار میگیرد و مشمول دریافت این حق خواهد بود.
حق مسکن، یکی دیگر از مزایای شغلی قانون کار در ماده 34 محسوب میشود. این امتیاز، ماهیتی رفاهی دارد و برای اعطای کمک هزینه مسکن به استخدام شونده پرداخت خواهد شد. شورای عالی کار، نهاد صالحی است که میزان کمک هزینه مسکن را مشخص خواهد کرد. پس از آن، با تایید و تصویب هیئت وزیران، این مبلغ به استخدام شونده پرداخت میشود.
از طرف دیگر، منظور از بن رفاهی، مبلغی است که برای تهیه ارزاق و خوار و بار به صورت ماهانه به استخدام شونده پرداخت میشود. مبلغ این بن، همزمان با تعیین دریافتی دستمزد پایه، توسط شورای عالی مشخص و به استخدام کنندگان اطلاع رسانی خواهد شد. باید اشاره داشت که این مبلغ، همراه با دریافتی استخدام شونده پرداخت میشود.
پایه سنوات، از دیگر مزایای قانونی در رابطه با استخدام شوندگان است. این امتیاز، به استخدام شوندگانی تعلق خواهد گرفت که دارای حداقل یک سال سابقه فعالیت هستند. این حق، به صورت ماهیانه قابل پرداخت است و میزان آن از طرف شورای عالی تعیین خواهد شد. از اهداف اساسی در نظر گرفتن پایه سنوات برای استخدام شوندگان، جبران کمبود دریافتی آنها خواهد بود. بنابراین پایه سنوات، بیشتر به عنوان یک کمک هزینه در نظر گرفته میشود که به اندازه دستمزد پایه دریافتی استخدام شونده است.
خیر. به طور کلی قانون کار، چهارچوبی است که برای تنظیم و قاعده مند کردن روابط استخدامی اشخاص استفاده میشود. باید اشاره داشت که مفاد این قانون، ماهیتی آمرانه دارند. به این منظور که شرایط مقرر در قانون مزبور، جهت تنظیم منافع عمومی یک ملت قانونگذاری شدهاند و قانونگذار هر نوع توافق خلاف آنها را نمیپذیرد زیرا با در نظر گرفتن شرایط مغایر، نظم عمومی به مخاطره میافتد. بنابراین دقت داشته باشید که هر نوع توافق مغایر با قوانین میان استخدام کننده و استخدام شونده، سبب خدشه دار شدن اعتبار قرارداد استخدامی میشود. بنابراین به هیچ وجه این امکان برای استخدام کننده وجود ندارد که مبلغ دریافتی استخدام شونده را کمتر از حداقلهای قانونی در نظر بگیرد.
ما در جدول زیر، جزئیات کاملی از این مزایا را ارائه کردهایم و نرخ مصوب شورای عالی کار برای سال 1403 نیز بیان شده است. لطفا به این جدول توجه کنید.
به طور کلی، کارپذیران قادر خواهند بود که تخلفات کارفرمای خود در زمینه پرداخت مزایای شغلی قانون کار را بر اساس ماده 157 این قانون پیگیری کنند. مطابق با این ماده، هر نوع اختلافی که فی ما بین اشخاص حاضر در انواع قراردادهای کار ایجاد شود، در مرحله اول بر اساس سازش و مذاکره حل و فصل خواهد شد. در غیر این صورت، کلیه اختلافات طرفین باید به اطلاع هیات تشخیص در اداره کار و هیات حل اختلاف اداره کار برسد تا این هیاتها به این اختلافات رسیدگی کنند. به صورت کلی میتوانیم بگوییم که مرجع رسیدگی به اختلافات روابط استخدامی، اداره کار است.
شما به عنوان کارفرما باید کلیه مزایای قانونی کار را به کارپذیر خود پرداخت کنید. به همین دلیل، باید در زمان تنظیم قرارداد کار، تمامی این مزایا را مورد تصریح قرار دهید. تیم رکلا در راستای توجه به این نیاز، خدماتی را ارائه میدهد که با استفاده از این خدمات، قادر خواهید بود که برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مزایای استخدام، از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی استفاده کنید. علاوه بر آن، این امکان برای شما وجود دارد که با استفاده از خدمات تنظیم قرارداد ، امر تنظیم قرارداد خود را به تیم رکلا بسپارید.
قرارداد کار موقت
قرارداد استخدامی که به آن نیاز خواهید داشت. این قرارداد را از اینجا دریافت کنید.