نمونه قرارداد اجاره رحم و شرایط استفاده از قرارداد رحم اجاره ای در قانون

در این مقاله قصد داریم در خصوص نمونه قرارداد اجاره رحم صحبت کنیم. امروزه استفاده از این قرارداد به دلایل مختلف، کار‌‌‌‌‌‌‌‌‌برد و رواج زیادی دارد. پیشرفت‌های علم پزشکی در قرن حاضر، درمان بسیاری از بیماری‌های غیر قابل درمان یا صعب العلاج را ممکن کرده است. بسیاری از بیماران به ویژه بیماران صعب العلاج، با مشاهده پیشرفت‌های پزشکی، امید به زندگی بیشتری پیدا می‌کنند و با روحیه بهتری به زندگی ادامه می‌دهند و با بیماری خود مبارزه می‌کنند.

نا‌باروری در زمان قدیم یکی از مشکلاتی محسوب می‌شد که درمانی برای آن وجود نداشت و همین مساله گاهی موجب جدایی زوجین بود. امروزه پیشرفت‌ دانش پزشکی در این خصوص، موجب شده است تا روش‌های جدیدی برای درمان این بیماری پیش بینی شود. استفاده از رحم اجاره‌ای یا رحم جایگزین از روش‌هایی محسوب می‌شود که در سراسر جهان و همچنین کشور ما رشد چشمگیری داشته است.

زمانی که خانم مشکل نا‌باروری دارد، ممکن است که به هر دلیلی نتواند جنین را در رحم خود نگهداری کند یا آن را رشد و پرورش دهد. در این شرایط، زن و شوهرهایی که علی رغم مراجعه به پزشک و استفاده از دارو‌های مختلف، به نتیجه مطلوب نرسیده‌اند، می‌توانند از شرایط قرارداد رحم اجاره ای استفاده کنند. تعداد بسیار زیادی از این زن و شوهرها، قرارداد رحم اجاره ای را راه حلی مطمئن برای فرزند دار شدن می‌دانند.

در ادامه مطلب در خصوص ماهیت نمونه قرارداد رحم اجاره ای، شرایط قرارداد رحم اجاره ای، شرایط صحت و اعتبار قرارداد و روش تنظیم فرم قرارداد اجاره رحم صحبت می‌کنیم تا مسائل یا ابهامات موجود در خصوص این قرارداد مهم بر طرف شود.

نمونه قرارداد اجاره رحم چگونه قراردادی است؟

این قرارداد با استناد به مواد 10 و 512 قانون مدنی و مواد 1 و 2 قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نا‌بارور، یکی از انواع اجاره نامه اشخاص یا قرارداد اجاره است. گاهی عواملی مانند مشکلات ژنتیکی، بیماری جسمی، کهولت سن و غیره، مانعی برای بارداری طبیعی و سالم زوجین محسوب می‌شوند. به همین دلیل، زن و شوهر ترجیح می‌دهند که مرحله وضع حمل و تشکیل جنین را به رحم شخص ثالث منتقل کنند و  شخص ثالث در زمان وضع حمل، فرزند ژنتیکی زوجین را به آن‌ها تحویل دهد. از طرف دیگر، گاهی فشار اقتصادی و مشکلات مالی موجب می‌شود که بعضی خانم‌ها که سلامت جسمی لازم را برای پرورش جنین در رحم خود دارند، با اجاره دادن رحم خود به دیگران، تا حدودی مشکلات مالی خود را کاهش دهند. در این شرایط، تنظیم قرارداد رحم اجاره ای یکی از بهترین و پر‌کاربرد‌ترین قرارداد‌ها در این خصوص است.

بنابراین، به موجب نمونه قرارداد اجاره رحم ، شخص ثالث، رحم خود را برای مدت معین (9 ماه) به زن و شوهری اجاره می‌دهد که به دلیل مشکل ناباروری، قصد دارند از رحم شخص دیگر، برای وضع حمل و تشکیل جنین استفاده کنند و در مقابل از آن‌ها اجرت دریافت می‌کند. به شخص ثالث، موجر یا اجیر و به زن و شوهر، مستاجر گفته می‌شود.

ویژگی‌های نمونه قرارداد اجاره رحم

در این بخش از مقاله، خصوصیات و ویژگی‌های قرارداد رحم اجاره ای را بیان می‌کنیم.

1. قرارداد رحم اجاره ای، یک عقد لازم است. بنابراین، اجیر و مستاجران بعد از نوشتن قرارداد نمی‌توانند آن را به میل خود فسخ کنند. فسخ این قرارداد در صورتی ممکن است که طرفین در اجاره نامه ، شرط فسخ را پیش بینی کنند یا این اجاره نامه به یکی از علت‌های قانونی، قابل فسخ باشد.
2. نمونه قرارداد رحم اجاره ای، توافقی عهدی است. در این قرارداد بر خلاف سایر اجاره نامه‌ها هیچ گونه تملیک منفعتی از طرف اجیر به مستاجر وجود ندارد و اجیر در مقابل مستاجرین تعهد می‌کند که برای مدت 9 ماه جنین را در رحم خود رشد و پرورش دهد و در زمان وضع حمل، نوزاد را به زوجین تحویل دهد. در نتیجه، این قرارداد، توافق عهدی محسوب می‌شود.
3. این قرارداد، یک عقد معوض است، زیرا اجیر برای مدت معین، رحم خود را برای رشد و پروش جنین در اختیار مستاجر می‌گذارد و در ازای آن از آن‌ها اجرت دریافت می‌کند.

بررسی شرایط اجیر و مستاجر در قرارداد اجاره رحم

اجیر و مستاجر باید برای تنظیم نمونه قرارداد رحم اجاره ای ، چه به صورت یک قرارداد عادی و چه به صورت قرارداد محضری رحم اجاره ای شرایطی داشته باشند تا این توافق قانونی و معتبر محسوب شود. در ماده 2 قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور، در خصوص شرایط مستاجر بیان شده است که لازم است که زوجین بنا به گواهی معتبر پزشکی، امکان بچه دار شدن را نداشته باشند و همچنین زوجه توانایی لازم برای دریافت جنین را داشته باشد. علاوه براین، زوجین از لحاظ قانونی، نباید محجور (مانند دیوانه و صغیر) محسوب شوند. زوجین باید صلاحیت اخلاقی و تابعیت جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند و مبتلا به بیماری‌های صعب العلاج و معتاد به مواد مخدر نباشند.

در خصوص اجیر نیز، باید سن او زیر 35 سال نباشد. همچنین لازم است که غیر شیرده باشد، از لحاظ روحی و جسمی سالم باشد، از دارو‌های خاص استفاده نکند، به بیماری‌هایی مبتلا نباشد که در آن حاملگی برای مادر و جنین خطرناک است، قبلا تجربه حداقل یک بار حاملگی سالم و موفق را داشته و سابقه سقط، زایمان زود درس و دیابت حاملگی نداشته باشد. به علاوه، همان طور که در خصوص مستاجر اشاره کردیم، اجیر هم نباید اعتیاد به مواد مخدر داشته باشد. همچنین سونوگرافی مورد تایید پزشک معالج نیز در خصوص سلامت رحم اجیر لازم است.

بررسی اعتبار قانونی

علاوه بر شرایط اختصاصی مربوط به اجیر و مستاجر، یک سری شرایط عمومی و شرایط مربوط به قرارداد اجاره نیز رعایت می‌شود. این قوانین در زمان تنظیم متن قرارداد رحم اجاره ای استفاده می‌شوند تا قانون این قرارداد را معتبر بداند و به آن رسمیت بدهد.

با استناد به ماده 190 قانون مدنی ، باید اجیر و مستاجرین اهلیت (صلاحیت مورد نظر قانون) داشته باشند و صغیر، مجنون یا سفیه محسوب نشوند. این قرارداد را باید با توافق قبلی و قصد و رضایت تنظیم کنند. باید موضوع این قرارداد نیز مشخص و هدف از تنظیم آن مشروع و قانونی باشد.

این قرارداد نیز مدت دارد و برای مدت موقت یعنی 9 ماه تنظیم می‌شود و به محض پایان مدت و وضع حمل اجیر، اجاره نامه خاتمه پیدا می‌کند.

اجرت یا مبلغ نمونه قرارداد اجاره رحم

اجرت در این قرارداد با توافق طرفین تعیین می‌‌شود. یکی از عواملی که در تعیین اجرت تاثیر دارد، این است که جنین تک قلو، دو قلو یا بیشتر باشد. در هر صورت تعیین میزان آن با توافق طرفین است و باید، طرفین این مبلغ را در متن قرارداد رحم اجاره ای بنویسند.

روش پرداخت در نمونه قرارداد رحم اجاره ای

موضوع مهم دیگر، تعیین روش پرداخت این قرارداد است. تعیین این روش نیز با توافق طرفین قرارداد است. ممکن است آن‌ها این روش را ماهیانه یا مرحله به مرحله تعیین کنند یا مبلغی را به صورت پیش پرداخت به اجیر بدهند و بقیه مبلغ را در پایان قرارداد به صورت نقدی به ایشان پرداخت کنند.

مرجع حل اختلاف در نمونه قرارداد اجاره رحم

در متن این قرارداد بهتر است که مرجعی را برای رسیدگی به اختلافات میان موجر و مستاجرین در نظر بگیرید تا طرفین در صورت بروز هر گونه مشکل یا اختلاف، بدانند چگونه آن را حل و فصل کنند و با مراجعه به چه مرجعی به اختلافاتشان خاتمه دهند. برای مثال، شما می‌توانید در متن قرارداد رحم اجاره ای بنویسید که حل و فصل اختلافات ابتدا از طریق گفتگو و سازش باشد و در صورت عدم حصول نتیجه، طرفین به موسسه‌های داوری یا شورای حل اختلاف مراجعه کنند. اگر در این خصوص در قرارداد توضیحی نوشته نشده باشد، در صورت بروز هر مشکلی، طرفین مجبور هستند که به دادگاه مراجعه کنند.

پیشنهاد ما

این قرارداد، از جمله قراردادهای بسیار مهمی است که برای تنظیم آن، لازم است که حتما با مشاور حقوقی گفت و گو کنید. مشاوران حقوقی رکلا، با ارائه امکان استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی ، شرایطی را ایجاد کرده‌اند که در سریع‌ترین زمان، به سوالات شما پاسخ داده شود. علاوه براین، تیم حقوقی رکلا در زمینه تنظیم قرارداد نیز در کنار شما است.