با توجه به افزایش بیرویه نرخ تورم و کاهش روزانه ارزش پول، معامله زمین یکی از مطمئنترین و پرسودترین راههای سرمایه گذاری است. قرارداد بیع زمین میان خریداران و فروشندگان زمین تنظیم و امضا میشود. معامله زمین در ابتدای امر، کار سادهای به نظر میرسد اما چه بسا اشخاصی که به دلیل ناآگاه بودن از نکات حقوقی و شیوه اصولی تنظیم قرارداد مورد نظر، مورد سوء استفاده افراد کلاهبردار قرار بگیرند و سرمایهای که در نتیجه سالها کار و تلاش به دست آمده است را از دست بدهند.
پروندههای متعددی که روزانه با موضوع کلاهبرداری در دادگاهها مطرح میشود، حاکی از این موضوع است. در صورتی که اشخاص قبل از تنظیم این قرارداد با افرادی مشورت کنند که به قوانین قراردادها و شیوه تنظیم آنها آشنا هستند، راه سوء استفاده کلاهبرداران نیز بسته میشود. برای آشنایی با طریقه نوشتن قرارداد خرید زمین میتوانید از مشاوران حقوقی کمک بگیرید.
فرم قرارداد بیع زمین مطابق با ماده 338 قانون مدنی تنظیم میشود مطابق با این ماده، بیع زمین به وسیله توافق مالک و خریدار آن امضا و ایجاد خواهد شد و مالکیت آن در ازای پرداخت بهای زمین به خریدار منتقل میشود.
قانون ثبت مصوب 1310، قانون حفظ اراضی زراعی و باغها مصوب سال 1374، قانون زمین شهری مصوب 1366 و همچنین قانون تشکیلات و اختیارت سازمان حج، اوقاف و امور خیریه مصوب سال 1360 از جمله قوانینی هستند که باید توسط طرفین قرارداد بیع زمین مورد توجه بگیرند.
نکته: قوانین اوقاف، زمین شهری، ثبت و اطلاحات اراضی همگی جزء قوانین آمره و لازم الاجرا هستند و به همین دلیل خریدار و مالک زمین نمیتوانند برخلاف آنها با یکدیگر توافق کنند. توافق برخلاف این قوانین به باطل و بیاثر شدن نمونه قرارداد بیع زمین ختم میشود.
ارکان قانونی سازنده این قرارداد عبارتند از:
فرم قرارداد بیع زمین بعد از نوشته شدن و امضای آن توسط طرفین، مانند دیگر قراردادهای بیع تبدیل به یک قرارداد لازم الاجرا و غیر قابل فسخ میشود و آثار زیر را به دنبال خواهد داشت:
در صورتی که این قرارداد به صورت صحیح و قانونی تنظیم شود این آثار را به دنبال خواهد داشت اما در صورتی که معامله زمین به واسطه یک قرارداد باطل و فاسد تنظیم شده باشد، این آثار را ندارد و زمین به مالک آن و بهای آن نیز به خریدار پس داده میشود. یکی از انواع قراردادهایی که باید صحت انجام آن را به دقت بررسی کنید، قرارداد بیع زمین کشاورزی است زیرا این قرارداد به طور معمول میان خویشاوندان انجام میشود و در مواقع زیادی به شیوه صحیحی انجام نخواهد شد. پیشتر در خصوص قرارداد فروش زمین کشاورزی مقالهای را منتشر کردهایم که پیشنهاد میکنیم اگر قصد معامله این نوع زمین را دارید، حتما آن مقاله را مطالعه کنید.
پر سود بودن معامله زمین و همچنین علاقه اشخاص به سرمایهگذاری در این حوزه، باعث سوء استفاده کلاهبرداران و شیادان، طرح پروندههای متعدد در مراجع قضایی و به هدر رفتن سرمایه و وقت مردم شده است. بنابراین پیش از معامله زمین حتما موارد زیر را رعایت کنید؛
قانون گذار در خصوص نوع قرارداد مربوط به بیع زمین هیچ گونه الزامی را مقرر نکرده است بنابراین این قرارداد میتواند به صورت مکتوب یا غیر مکتوب تنظیم شود اما هیچ به طور معمول هیچ شخصی مال گرانبها و با ارزشی مانند زمین را به صورت غیر مکتوب مورد معامله قرار نمیدهد.
قرارداد بیع زمین به صورت مکتوب در حقیقت سندی معتبر است. هنگامی که این قرارداد توسط مامور رسمی تنظیم و امضا شود یک سند رسمی خواهد بود.
مطابق با ماده 1289 قانون مدنی، اسناد رسمی و عادی از جمله دلایلی هستند که میتوان برای اثبات ادعا در نزد مراجع قانونی به آنها استناد کرد.
بنابراین تک تک کلماتی که در قرارداد بیع نوشته میشود ممکن است به نفع یا به ضرر شما مورد استناد قرار بگیرد. به همین دلیل، بهتر است که تنظیم فرم قرارداد بیع زمین را به افراد متخصص در تنظیم قرارداد بسپارید. برای نوشتن قرارداد، به نوع زمین نیز توجه داشته باشید. بدون شک، محتوای قرارداد خرید زمین زراعی با محتوای قرارداد فروش زمین تجاری تفاوتهای اساسی خواهند داشت که لازم است درباره آنها توضیح دهید.
زمینی که به واسطه توافق مشتری و بایع مورد معامله قرار گرفته است موضوع این قرارداد را تشکیل میدهد. زمین موضوع قرارداد باید معلوم و معین باشد زیرا نامعین و مجهول بودن آن باعث باطل شدن قرارداد بیع خواهد شد.
زمین اوقافی نمیتواند به وسیله بیع مورد معامله قرار بگیرد زیرا بیع اموال موقوفه ممنوع است مگر در صورتی که قانون گذار بیع آن را اجازه داده باشد.
تمام چیزهایی که در عرف مردم به عنوان اموال متعلق به زمین و جزئی از آن شناخته میشوند بعد از امضای قرارداد بیع همراه با زمین به خریدار منتقل میشود حتی اگر در متن قرارداد این اموال را قید نکرده باشند.
زمین مورد معامله باید به گونهای باشد که فروشنده توانایی تحویل دادن آن به خریدار را داشته باشد یا خود خریدار بتواند به زمین دسترسی پیدا کند. برای مثال؛ فروشنده در شهر دیگری ساکن است و توانایی تحویل دادن زمین به خریدار را ندارد اما خریدار در شهر محل وقوع زمین ساکن است و میتواند به آن دسترسی پیدا کند.
زمین موضوع معامله، مشخصات مکانی آن و همچنین متراژ زمین و اموال متعلق به آن باید در متن قرارداد تصریح شوند.
به بهای زمین مورد معامله، مبلغ قرارداد میگویند. مبلغ قرارداد به واسطه توافق فروشنده و مالک زمین در مذاکرات پیش از تنظیم قرارداد، تعیین و سپس در سند بیع زمین نوشته میشود.
ممکن است به دلیل عدم اطلاع و عدم آگاهی مالک زمین یا خریدار، مبلغی که برای معامله زمین در نظر میگیرند، بسیار بیشتر یا بسیار کمتر از میزان واقعی آن تعیین شده باشد. در چنین حالتی هر یک از طرفین قرارداد که به دلیل نا آگاهی خود، متوجه ضرر و زیان شود، میتواند به خیار غبن استناد کند و به این وسیله، معامله بیع زمین را فسخ کند.
معامله زمین، معاملهای با سود بالا است. علاوه براین، ریسک این معامله نیز زیاد است. میزان سرمایهای که اشخاص برای معامله زمین در نظر میگیرند، سرمایهای قابل توجه خواهد بود. تمام این موارد از مهمترین دلایلی هستند که اهمیت تنظیم قرارداد برای این معامله را مشخص میکنند. اگر تمایل دارید که برای معامله زمین قراردادی اختصاصی داشته باشید، میتوانید با ثبت درخواست تنظیم قرارداد ، مسئولیت نوشتن قرارداد خود را به تیم رکلا بسپارید. علاوه براین، این امکان وجود دارد که در خصوص معاملهای که در نظر دارید، درخواست مشاوره تلفنی حقوقی ثبت کنید.
قرارداد فروش زمین کشاورزی
برای ثبت مکتوب توافقات شما در خصوص معامله زمین کشاورزی، این نمونه قرارداد مناسب و کاربردی است.
قرارداد فروش زمین مسکونی
این نمونه قرارداد را برای معامله زمین مسکونی تهیه کنید.