قرارداد اجاره باغ خرما ؛ همه پیشنهادات ما به شما برای ذکر در این قرارداد

خرما یکی از قدیمی‌ترین دانه‌های کشت شده توسط انسان است و شواهد تاریخی، حاکی از آن است که سابقه مصرف خرما به دوران باستان می‌رسد. باغ‌های خرما که در اصطلاح به آن‌ها نخلستان نیز گفته می‌شود، عمدتاً در مناطق جنوبی کشورمان مانند استان‌های خوزستان، بوشهر، فارس، کرمان و هرمزگان، پراکنده هستند و کشت، فروش و صادرات خرما، بخش قابل توجهی از درآمد مردم این مناطق را تشکیل می‌دهد. فرآیند کشت خرما زمان بر و نیازمند تلاش و ممارست فراوان است زیرا به ثمر نشستن درخت خرما چندین سال به طول می‌انجامد به همین دلیل، افرادی که تمایل به فعالیت اقتصادی در زمینه معامله خرما دارند، می‌توانند باغ‌ خرما را از صاحبان آن‌ اجاره کنند. ما در این نوشته نکات حقوقی و قانونی نمونه قرارداد اجاره باغ خرما را برایتان شرح می‌دهیم.

بررسی مختصر نمونه قرارداد اجاره باغ خرما

اجاره نامه باغ خرما ، قراردادی است که به واسطه توافق صاحب باغ و مستاجر ایجاد می‌شود. قرارداد اجاره یکی از مهم‌ترین عقودی محسوب می‌شود که قانون مدنی طی مواد متعدد به بیان احکام و قوانین آن پرداخته است.

در قانون مدنی، قرارداد اجاره به سه قسم اجاره اموال، اشخاص و حیوان تقسیم شده است. این سه نوع اجاره نامه در برخی از شرایط، مشترک هستند اما در برخی قواعد با یکدیگر تفاوت‌های اساسی دارند. قرارداد اجاره باغ خرما مانند هر قرارداد اجاره باغ میوه دیگری، از نوع اجاره اموال است.

بررسی ویژگی‌های نمونه قرارداد اجاره باغ خرما

برای تشخیص و درک بهتر قوانین و مقررات حاکم بر قرارداد اجاره باغ خرما ، لازم است که در ابتدا، برخی از ویژگی‌ها و مشخصات حقوقی این قرارداد را بررسی کنیم:

1. این قرارداد معین است؛ به این معنا که قانون مدنی به صراحت از این قرارداد نام برده و قوانین ناظر بر آن و همچنین شرایط صحت و قواعد امضای آن را نیز بیان کرده است و برخی از این مقررات، به گونه‌ای هستند که مستاجر و صاحب باغ نمی‌توانند برخلاف آن‌ها با یکدیگر توافق کنند. به اندازه‌ای که حتی توافق برخلاف این شرایط باعث بی‌اعتباری قرارداد اجاره می‌شود.
2. این قرارداد لازم‌ الاجرا است؛ هیچ یک از صاحب باغ و مستاجر بعد از امضا و تنظیم این قرارداد، حق انحلال و بر هم زدن آن را ندارند و هردو موظف هستند که به مفاد قرارداد، عمل کنند.
3. این قرارداد، مُعَوَّض است؛ به این معنا که رایگان نیست و صاحب باغ در ازای باغی که در اختیار مستاجر قرار می‌دهد مال‌الاجاره دریافت می‌کند.
4. این قرارداد تملیکی است؛ یعنی موضوع اصلی آن انتقال مالکیت منافع باغ به مستاجر است.

ارکان نمونه قرارداد اجاره باغ خرما

قرارداد اجاره باغ خرما از چهار رکن اساسی تشکیل می‌شود:

1. شخصی که باغ خرما را اجاره می‌دهد که در اصطلاح به این شخص موجر گفته می‌شود.
2. شخصی که باغ خرما را اجاره می‌کند که در اصطلاح به این شخص مستاجر می‌گویند.
3. باغ خرما که منافع آن (درختان خرما و سایر اموال موجود در باغ) به موجب عقد اجاره به مستاجر واگذار می‌شود که این منافع را مورد اجاره می‌نامند.
4. مبلغ اجاره که با توافق مستاجر و موجر، تعیین می‌شود که در اصطلاح حقوقی به آن اجاره ‌بها یا مال الاجاره می‌گویند.

قرارداد اجاره باغ خرما زمانی به صورت قانونی تنظیم و امضا می‌شود که تمامی ارکان آن از شرایط قانونی لازم برخوردار باشند.

موجر در نمونه قرارداد اجاره باغ خرما

قرارداد اجاره با توافق موجر و مستاجر ایجاد می‌شود و به همین دلیل آن‌ها باید از اهلیت قانونی لازم برخوردار و عاقل، بالغ و رشید باشند.

در صورتی که حکم ورشکستگی صاحب باغ خرما از دادگاه صادر شده باشد، او نمی‌تواند به عنوان موجر، این قرارداد را تنظیم و امضا کند زیرا به واسطه حکم ورشکستگی؛ از تصرف در اموال و حقوق مالی خود ممنوع است.

مستاجر در نمونه قرارداد اجاره باغ خرما

لازم است که مستاجر نیز از اهلیت قانونی برای تنظیم و امضای قرارداد ، برخوردار و عاقل، بالغ و رشید باشد و ورشکسته محسوب نشود. زیرا اشخاص ورشکسته نمی‌توانند قراردادهای مالی را امضا کنند و موضوع این قرارداد، با اموال مرتبط است.

فوت مستاجر باعث بی‌اعتباری قرارداد اجاره نمی‌شود و وراث به جانشینی از او می‌توانند از منافع باغ استفاده کند.

در صورتی که موجر در متن قرارداد شرط کرده باشد که مستاجر، فقط خودش از منافع باغ استفاده کند، با فوت مستاجر، این قرارداد باطل نمی‌شود اما موجر می‌تواند قرارداد اجاره را فسخ کند زیرا عمل کردن به این شرط از سوی مستاجر، محال است.

مورد اجاره

منظور ما از مورد اجاره، همان مالی است که منافع آن به مستاجر منتقل می‌شود. مورد اجاره در این قرارداد، باغ خرما است. در ادامه احکام قانونی مورد اجاره را بررسی می‌کنیم:

1. باغ خرمایی که اجاره داده می‌شود باید معلوم و معین باشد. مجهول بودن موضوع، به باطل شدن قرارداد منتهی می‌شود.
2. موجر باید توانایی تسلیم باغ خرما را به مستاجر داشته باشد یا خود مستاجر بتواند به آن دسترسی پیدا کند. برای مثال؛ باغ خرمایی که به واسطه اجرای حکم دادگاه توقیف شده است نمی‌تواند به عنوان موضوع قرارداد، تعیین شود زیرا مستاجر به آن دسترسی ندارد.
3. در صورتی که باغ خرما، مشاع و مالکیت عین و منافع آن متعلق به دو یا چند شریک باشد، هریک از شرکا می‌تواند سهم خود را به دیگری اجاره دهد اما رضایت سایر شرکا نیز لازم خواهد بود. مثلاً باغ خرما متعلق به دو برادر است که هر کدام، مالک سه دانگ آن هستند. در این صورت، هریک از آن‌ها می‌تواند سه دانگ خود را به دیگری اجاره دهد اما برای صحت کامل و قانونی اجاره، لازم است که برادر دیگر نیز رضایت خود را اعلام کند.
4. باع خرما باید برای منفعت مشروع و قانونی اجاره داده شود و اجاره دادن آن برای اهدافی مانند کشت خشخاش یا تهیه مشروبات الکلی، صحیح نیست و موجب بی‌اعتباری قرارداد اجاره می‌شود.

مدت قرارداد

منطور از مدت قرارداد، بازه زمانی است که در طول آن، منافع باغ خرما در اختیار مستاجر قرار می‌گیرد.

مشخص کردن مدت اجاره یکی از شرایط صحت این قرارداد است به گونه‌ای که عدم تعیین مدت در اجاره نامه باغ خرما باعث باطل شدن قرارداد و عدم اعتبار حقوقی آن می‌شود.

مدت اجاره باید به طور دقیق، معین شود و تعیین آن به مدت عمر مستاجر یا صاحب باغ صحیح نیست زیرا معلوم نیست که هر کدام از طرفین چند سال در قید حیات هستند و همین موضوع باعث باطل شدن قرارداد اجاره می‌شود.

مدت اجاره، مطابق با توافق مستاجر و موجر به صورت سالانه، ماهیانه، روزانه یا ساعتی تعیین می‌شود. یکی دیگر از روش‌هایی تعیین مدت نیز، ذکر تاریخ آغاز و پایان قرارداد است.

مبلغ قرارداد اجاره باغ خرما

یکی دیگر از ارکان اساسی این قرارداد، مبلغ آن است که در اصطلاح حقوقی، اجاره‌بها نامیده می‌شود.

میزان اجاره بها با توافق صاحب باغ و مستاجر تعیین می‌شود و پرداخت آن می‌تواند به صورت اقساطی یا نقدی باشد.

اجاره بهای باغ، ممکن است بسیار بیشتر یا کمتر از میزان معمول و متعارف آن تعیین و موجب ضرر مالی موجر یا مستاجر شود. بنابراین فردی که به مقدار واقعی اجاره بها، ناآگاه بوده و متضرر شده است می‌تواند به خیار غَبن استناد و این قرارداد را فسخ کند.

فسخ قرارداد اجاره باغ خرما از سوی مستاجر

1. در صورتی که صاحب باغ، پس از تنظیم و امضای قرارداد، باغ خرما را به مستاجر تسلیم نکند و امکان اجبار او از طریق مراجع قانونی نیز وجود نداشته باشد؛ مستاجر، حق فسخ قرارداد را پیدا می‌کند.
2. چنانچه به واسطه وقوع حادثه یا هر دلیل دیگری در باغ، عیب و نقصی رخ دهد و موجب شود مستاجر نتواند به صورت مطلوب از آن استفاده کند او حق فسخ قرارداد را پیدا می‌کند. اگر مالک، باغ را تعمیر و عیب و نقص آن را برطرف کرد حق فسخ مستاجر نیز از بین می‌رود.

فسخ قرارداد اجاره باغ خرما از سوی موجر

1. در صورتی که مستاجر نسبت به استفاده از باغ خرما قصور و تقصیر کند و مالک باغ نیز نتواند مانع او شود.
2. مالک باغ در قرارداد، شرط کرده باشد که مستاجر فقط خودش از باغ استفاده کند و مستاجر نیز در طول مدت اجاره، فوت کند.
3. موجر در متن قرارداد، شرط فسخ اجاره نامه را در صورت انتقال مالکیت باغ قید کرده باشد. در این حالت، با انتقال مالکیت باغ، شرط محقق و مالک از حق فسخ قرارداد، برخوردار می‌شود.

بُطلان قرارداد اجاره باغ خرما

دو شرط برای بطلان این قرارداد وجود دارد که خارج از اراده موجر و مستاجر است. در ادامه این مطلب به این دو شرط اشاره می‌کنیم.

در موارد زیر، قرارداد اجاره باغ خرما به حکم قانون و بدون اراده موجر و مستاجر، باطل می‌شود:

1. اگر عیب و نقصی در باغ خرما به وجود بیاید و باعث شود که کل باغ خرما قابل استفاده نباشد؛
2. اگر به واسطه وقوع یک حادثه، کل باغ از بین برود.

پیشنهاد ما

درباره شروطی که در قراردادتان نوشته شده است، با مشاور حقوقی گفتگو کنید. با آگاهی از نکات حقوقی این قرارداد، می‌توانید با آسودگی خاطر بیشتری قرارداد مورد نظر را امضا کنید. تیم حقوقی رکلا این امکان را فراهم کرده است که بتوانید در سریع‌ترین زمان ممکن، از خدمات تنظیم قرارداد و مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید.