قرارداد اجاره خانه که به آن عقد اجاره یا اجاره نامه نیز گفته میشود یک قرارداد مهم و کاربردی است. تنظیم اجاره نامه منزل ، نکات مهم در تنظیم اجاره نامه و نحوه تحویل خانه اجاره ای را مطالعه میکنیم. از طرفی، نکات قرارداد اجاره آپارتمان را بررسی خواهیم کرد و در پایان این مقاله، نمونه متن کامل اجاره نامه خانه در دسترس شما است. البته ما قبلا در مورد اجاره نامه مغازه صحبت کردهایم. برای کسب اطلاع از آن قرارداد روی متن نارنجی رنگ قبل بزنید.
اگر بخواهیم یک تعریف دقیق از قرارداد اجاره ارائه کنیم باید گفت:
«قرارداد اجاره قراردادی است که از طریق امضای آن، مستاجر برای مدت مشخصی، مالک منافع ملکی میشود که به اجاره گرفته است.»
اگر به تعریف ارائه شده در بالا توجه کنید چند نکته را باید در نظر گرفت:
اجاره نامه خانه مانند اجاره نامه املاک دیگر، نکاتی دارد که در ادامه بررسی میشود. از طرفی، لازم است نحوه تنظیم اجاره نامه منزل را بررسی کنیم. اما قبل از بیان این نکات، لازم است بدانید ضروری نیست قرارداد اجاره خانه در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم شود. حتی اگر به صورت عادی تنظیم شود معتبر است. قبلاً در مورد اجاره نامه دست نویس مطالبی در وب سایت رکلا نوشته شده است.
برای بررسی نکات مهم در تنظیم اجاره نامه ، آنها را در زیر چند عنوان بیان میکنیم. تمام این نکات مهم در اجاره دادن آپارتمان نیز رعایت میشود و تفاوتی میان خانه و آپارتمان نیست.
شرایط قرارداد اجاره خانه در قانون مدنی، قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1356 و 1376 نوشته شده است و حتی در برخی موارد با نکات قرارداد اجاره ملک اداری نیز مشابه است. برای نوشتن قرارداد لازم است این قوانین را بشناسیم. اما با توجه به اینکه، مطالعه قوانین برای همه مقدور نیست. چند نکته مهم را مرور میکنیم و دیگر نیازی به مطالعه قوانین نخواهید داشت.
بهتر است نمونه اجاره نامه خانه یا نمونه قرارداد اجاره آپارتمان در دو نسخه تنظیم شود. یک نسخه به مستاجر داده میشود و نسخه دیگر، نزد موجر (صاحب ملک) باقی میماند. لازم است متن و شکل نسخهها یکسان باشد و تمامی صفحههای آن توسط موجر و مستاجر امضا شود. ماده 2 قانون روابط موجر و مستاجر به این موضوع اشاره کرده است.
بهتر است دو شاهد در قرارداد اجاره امضای خود را ثبت کنند. این کار در زمان تخلیه ملک به موجر کمک میکند. زیرا موجر میتواند به جای حکم تخلیه، دستور تخلیه بگیرد. دستور تخلیه با سرعت بیشتری صادر میشود اما صدور حکم تخلیه چند ماه زمان میبرد. این موضوع نیز در ماده 2 قانون روابط موجر و مستاجر بیان شده است. بنابراین حتما تمام صفحات قرارداد توسط شاهد امضا شود و اثر انگشت بزند.
تحویل خانه اجاره ای توسط موجر، احکام خاصی ندارد. اما بهتر است در متن اجاره نامه خانه نوشته شود که «خانه به مستاجر تحویل و تسلیم شد» با این کار، طرفین اعلام کردهاند که همزمان با امضای قرارداد، خانه یا آپارتمان به مستاجر تحویل داده شده است.
بهتر است که زمان تحویل ملک به مستاجر ، در متن قرارداد اجاره آپارتمان یا اجاره نامه خانه نوشته شود. اگر این کار انجام نشد، طرفین باید همزمان با تحویل منزل به مستاجر، متن زیر را بنویسند و زیر آن را امضا کنند. متن فرم تحویل منزل به مستاجر را به این شکل بنویسید:
عین مستاجره (منظور خانه یا آپارتمان است) در تاریخ (در اینجا تاریخ را بنویسید) از طرف موجر به مستاجر تحویل و تسلیم شد و مستاجر به موجب این سند، اقرار به تَسَلُّم و تَصَرُف ملک کرد (یعنی ملک در اختیار مستاجر قرار گرفت).
در بخش قبل توضیح دادیم که در قانون برای تحویل خانه به مستاجر، احکام خاصی وجود ندارد اما در عرف، برای جلوگیری از اختلافات و مشکلات احتمالی، اقداماتی انجام میدهند که به صورت کلی پسندیده است. ما نیز در ادامه پیشنهاد میکنیم که این اقدامات را انجام دهید. برای مثال، شما میتوانید یک فرم برای تحویل منزل به مستاجر داشته باشید و این فرم را به قرارداد اجاره آپارتمان پیوست کنید.
محتوای این فرم شامل همه اطلاعات کلی و جزئی در رابطه با آپارتمان یا منزل مورد نظر است. شما میتوانید این شرح حال را به صورت جزئی بنویسید و حتی به مواردی مانند تعداد لامپهای موجود در منزل، سرویس شیرآلات، وضعیت سلامت دیوارها، امکانات و وسایلی که همراه آپارتمان در اختیار مستاجر قرار میگیرد و به طور کلی هر اطلاعاتی که تصور میکنید در زمان تخلیه ملک باید بررسی شود، اشاره کنید.
این فرم به موجر و مستاجر کمک میکند که در زمان تخلیه آپارتمان، با استناد به آن، عمل کنند. در خاطر داشته باشید که این فرم باید توسط هر دو طرف امضا شود و در اجاره نامه منزل نیز به وجود آن اشاره شده باشد.
قصد داریم نحوه تنظیم اجاره نامه منزل را توضیح دهیم. لازم است بدانیم که مانند موارد قبل، این نکات نیز در نمونه قرارداد اجاره اپارتمان رعایت میشود و فرقی میان آپارتمان و خانه وجود ندارد.
اولین ماده نمونه اجاره نامه خانه مربوط به مشخصات طرفین قرارداد اجاره خانه است. همانطور که در تصویر زیر نیز مشاهده میکنید، لازم است اطلاعاتی مانند نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، محل صدور، نشانی و تلفن موجر و مستاجر نوشته شود. البته اگر موجر یا مستاجر شخص حقوقی (شرکت) است به جای موارد قبل، مواردی مانند نام شرکت، شماره ثبت، شماره اقتصادی، نشانی، تلفن، نام و نام خانوادگی نماینده شرکت و سمت نماینده نوشته خواهد شد.
اگر نماینده قانونی موجر یا مستاجر، قرارداد را امضا میکنند، لازم است که اطلاعات نماینده نیز در متن قرارداد نوشته شود. نکته دارای اهمیت در رابطه با این موضوع این است که نماینده باید به صورت قانونی امکان و اجازه امضا کردن قرارداد اجاره را داشته باشد و مدارک مرتبط با این موضوع را نیز ارائه دهد.
در ماده دو، موضوع قرارداد اجاره نوشته میشود. در این ماده، تعداد دانگهای ملک به همراه مشخصات جغرافیایی و منصوبات و متعلقات آن آورده میشود. به متنی که در تصویر زیر با رنگ قرمز مشخص است توجه کنید. این متن بخشی از موضوع قرارداد اجاره است که در قراردادهای اجاره لحاظ کردهایم.
در واقع، بخش موضوع قرارداد اجاره یکی از قسمتهای مهم قرارداد شما است. شما باید این بخش از قرارداد خود را به دقت تدوین کنید تا از هر گونه ابهام جلوگیری شود. ما توصیه میکنیم حتما مسائل زیر، در بخش موضوع قرارداد اجاره نوشته شود:
در نهایت، لازم است که تأکید شود مستأجر، ملک و جزئیات آن را مشاهده کرده و مورد قبول ایشان است. تایید مستاجر میتواند در رفع اختلافات احتمالی آینده مؤثر باشد و حتی به عنوان مدرکی برای موجر در مراجع حل اختلاف محسوب شود.
ماده سه را به مبلغ اختصاص دهید. مبلغ نمونه قرارداد رهن و اجاره آپارتمان و قرارداد خانه را به صورت ماهیانه قرار دهید. البته این مبلغ به ازای هر ساعت و هر روز نیز قابل پرداخت است اما عرف مبلغ اجاره، به صورت پرداخت ماهیانه است.
البته اگر نمونه قرارداد رهن و اجاره آپارتمان و خانه تنظیم میکنید لازم است علاوه بر مبلغ اجاره، میزان قرض الحسنه (رهن) نیز در قسمت مبلغ اجاره نامه نوشته شود و نحوه بازپرداخت آن به مستاجر و زمان بازپرداخت به صورت کامل مشخص شود.
در ماده چهار، مدت قرارداد را ذکر کنید. معمولاً، عرف مدت قرارداد اجاره شش ماه یا یک سال است. در همین ماده میتوانید در مورد تمدید نیز راه حل ارائه کنید. البته بعضی از قراردادها مانند قراردادهای اجارهای که در وب سایت رکلا وجود دارد، تمدید قرارداد در ماده مجزا نوشته شده است. توجه داشته باشید که حتما باید در قرارداد راجع به مدت صحبت شود زیرا عدم توجه به این نکته باعث باطل شدن قرارداد شما خواهد شد. به عبارت دیگر، شما برای صحت اجاره نامه خودتان، به ذکر مدت نیاز دارید.
ماده پنج اجاره نامه خانه ، یک ماده مُفَصّل است. در این ماده سایر شرایط و تعهدات مستاجر و موجر را بنویسید. در مورد تعداد افرادی که در آپارتمان یا خانه سکونت میکنند راه حل ارائه کنید. مسئول پرداخت هزینههای مالیات، عوارض و هزینههای مصرفی ملک مشخص شود. در مورد فسخ قرارداد و جریمه دیرکرد اجاره خانه صحبت کنید و خسارت تاخیر در تخلیه ملک پس از پایان مدت قرارداد تعیین شود.
یکی از مهمترین بخشهای هرقرارداد، ضمانت اجرا است. یعنی تضمینی که برای انجام تعهدات قراردادی وجود دارد. این خسارت در هر بخش متفاوت است. مثلاً شما میتوانید در مورد عدم تخلیه ملک، پس از پایان مدت قرارداد، خسارت تاخیر در تخلیه ملک تعیین کنید. یعنی به ازای هر روز تاخیر، مبلغ مشخصی به عهده مستاجر است و حتی پس از تخلیه نیز، باید جریمه دیرکرد را پرداخت کند.
در آخرین ماده از قرارداد اجاره منزل یا هر قرارداد اجاره دیگر، به تعداد نسخهها اشاره کنید. توصیه ما این است که اجاره نامه خانه شما در دو نسخه تنظیم شود. یک نسخه از قرارداد در اختیار موجر قرار بگیرد و یک نسخه به مستاجر داده شود. گاهی دیده میشود که موجر از تسلیم یک نسخه قرارداد به مستاجر خودداری میکند.
چنین اقدامی، به عنوان یک حق برای موجر محسوب نمیشود و مستاجر میتواند مراتب اعتراض خود را به ایشان، اعلام کند.
گفتیم که اجاره نامه خانه و آپارتمان فرقی ندارند. نکات قرارداد اجاره آپارتمان ، دقیقاً مشابه با اجاره نامه خانه است و ضروری است تمام شرایط قرارداد اجاره خانه در متن اجاره نامه اپارتمان نیز نوشته شود. البته لازم است در قسمت موضوع اجاره نامه ، طبقه آپارتمان نیز نوشته شود. نکته مهمی که در مورد این قرارداد نیز وجود دارد، تضمین تخلیه آپارتمان توسط مستاجر است که باید در متن قرارداد به آن توجه شود. برای مثال به کادر قرمز رنگ تصویر زیر که بخشی از قرارداد اجاره آپارتمان است توجه کنید.
پس از فوت مالک یک سوال مهم مطرح میشود و آن، مساله اجاره ملک ورثهای است. سوال این است که آیا بدون تقسیم اموال ، اجاره ملک توسط یکی از وراث امکان دارد یا خیر یعنی اگر هنوز تقسیم اموال میان وراث انجام نشده باشد، آیا یکی از ورثه میتواند ملک را اجاره دهد؟ پاسخ منفی است و هرگونه اقدام در این مورد نیاز به اجازه تمام ورثه دارد و باید با هم، در این مورد توافق کنند.
اگر قصد دارید که پارکینگ اجاره کنید یا اینکه پارکینگ خود در یک مجتمع مسکونی را به شخصی اجاره دهید، لازم است یک نکته اساسی و مهم را بدانید. این روزها اجاره کردن پارکینگ متقاضیان مخصوص به خود را دارد. میدانیم که پارکینگهای آپارتمانها جز فضاهای مشاع آنها هستند و ایجاد امکان دسترسی به پارکینگ برای یک شخص، عملا امکان دسترسی به فضای داخلی یک مجتمع مسکونی را برای او فراهم میکند. به همین دلیل ساکنان یک آپارتمان میتوانند از بابت اجاره دادن این فضا نگران باشند. خبر خوب این است که قوانین مربوط به آپارتمان نشینی به این موضوع توجه داشتهاند. براساس این قوانین، اجاره دادن یا فروش فضاهای مشاع یک آپارتمان صرفا زمانی امکان پذیر است که خریدار، از ساکنان یا از مالکان آن آپارتمان باشد و اجاره و فروش پارکینگ به اشخاص غیر ساکن در آن آپارتمان امکان پذیر نیست.
در قانون مدنی ، مال به دو نوع منقول و غیرمنقول تقسیم شده است. مال منقول مالی است که میتوان آن را جابجا کرد. (مانند ماشین) مال غیرمنقول برعکس است. یعنی مالی که قابل جابجایی نیست یا جابجایی آن باعث خرابی آن میشود. (مانند ملک) پس منظور از نمونه سند اجاره اموال غیرمنقول ، سندی است که برای اجاره خانه ، آپارتمان ، مغازه و غیره استفاده میشود. پس تمام نکاتی که در این نوشته بیان شد، در مورد این سند نیز کاربرد دارد.
شاید صاحب ملک به دلایل گوناگون، امکان حضور در محل ملک را نداشته باشد. در این صورت به شخص دیگری وکالت میدهید که خانه یا آپارتمان را اجاره دهد. در این صورت، نمونه وکالت نامه اجاره منزل تنظیم میشود و بین صاحب ملک و وکیل امضا خواهد شد. لازم نیست که وکالت حتماً به وکیل داده شود. هرشخصی میتواند، به عنوان وکیل صاحب ملک، خانه او را به دیگران اجاره دهد.
نمونه وکالت نامه اجاره منزل ، یک قرارداد جایز است. یعنی صاحب خانه ، هر زمان میتواند آن را فسخ کند و وکالت را از آن شخص بگیرد مگر آنکه وکالت بلاعزل داده شده باشد. یعنی وکالت نامه به صورتی تنظیم شود که فسخ قرارداد وکالت برای مالک (موکل) در تمام مدت اعتبار آن، غیر ممکن باشد.
کارشناسان حقوقی رکلا، چند نمونه متن کامل قرارداد اجاره خانه تنظیم کردهاند. تمام نکات مهم در تنظیم اجاره نامه خانه ، در این نمونه قراردادها وجود دارد. این نمونه قراردادها را در کنار سایر قراردادهای اجاره مانند قرارداد اجاره اتاق ، در ادامه قرار دادهایم.
نمونه قرارداد رهن و اجاره آپارتمان word و pdf و سایر قراردادهای اجاره تنظیم شده است و برای استفاده در اختیار شما قرار دارد. این نمونه قراردادها با توجه به تمام نکات قرارداد اجاره آپارتمان نوشته شده است. تمام شرایطی که در بالا بیان شد، در این نمونه قراردادها به نحو احسن قرار گرفته است. قرارداد مورد نظر خود را میتوانید در بانک قرارداد رکلا جست و جو و دانلود کنید.
شما میتوانید از وکیل قرارداد، مشاوره حقوقی تلفنی دریافت کنید. برای دریافت این خدمات روی لینک قبل بزنید. شما همچنین میتوانید درخواست تنظیم قرارداد اختصاصی خود را ثبت کنید. کارشناسان ارشد حقوقی ما در اسرع وقت با شما تماس میگیرند و مراتب را به اطلاع شما میرسانند. همانطور که میدانید رکلا مرجع تخصصی تنظیم قرارداد است و وکلا و مشاوران ارشد حقوقی ما تمام تمرکز خودشان را بر این موضوع قرار دادهاند.