قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو و چگونگی فسخ آن!

قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو یک قرارداد محبوب و کاربردی است که علاقه‌مندان زیادی دارد. این قرارداد یکی از انواع قرارداد اجاره به شرط تملیک است. با بهره برداری از این قرارداد، این امکان برای شما فراهم می‌شود که بتوانید خودرو مورد نظر خود را به سادگی تهیه کنید. این قرارداد برای اشخاصی که سرمایه کافی برای خرید نقدی خودرو ندارند، بسیار کاربردی و مناسب است. شما می‌توانید با مبلغی بسیار کمتر از کل ارزش خودرو، آن را تهیه کنید و به مرور، مبلغ خودرو را پرداخت کنید و در نهایت، صاحب خودرو شوید.

بدون شک چنین موقعیت و امکانی، بسیار عالی خواهد بود و می‌تواند نیاز شما را به تهیه خودرو برطرف کند. می‌دانیم که برای خرید خودرو نیاز به صرف هزینه زیادی است. برای اشخاص بسیار زیادی این امکان فراهم نیست که بتوانند خودروهای نو را از کارخانه تهیه کنند و تمام مبلغ آن را یکجا بپردازند. علاوه براین، بسیاری از اشخاص، حتی این امکان را ندارند که خودروهای کارکرده را نیز به صورت نقدی خریداری کنند. در چنین موقعیتی نمونه فرم قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو یک قرارداد محبوب است که می‌تواند امکان تهیه خودرو را برای شما فراهم کند.

از طرف دیگر، ممکن است که شما خودرویی داشته باشید و بخواهید آن را با شروط خاصی به فروش برسانید. شما می‌توانید با متقاضیان به عنوان شخص حقیقی یا شخص حقوقی ، قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو امضا کنید و به این شیوه، برای انجام یک معامله توافق کنید که در نهایت به فروش خودرو منتهی می‌شود. علاوه بر اشخاص حقیقی، بسیاری از شرکت‌های حقوقی نیز چنین اقدامی را انجام می‌دهند. در ادامه این مطلب درباره این قرارداد توضیحات بیشتری را ارائه می‌دهیم.

بررسی ماهیت قرارداد

با توجه به توضیحاتی که در مقدمه این مطلب بیان شد، احتمالا به این مساله می‌اندیشید که این قرارداد باید یک قرارداد بیع (خرید و فروش) باشد. بنابراین، این سوال پیش می‌آید که چرا از عنوان اجاره استفاده شده است؟

در پاسخ لازم است که درباره ماهیت این قرارداد توضیحاتی را بیان کنیم. قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو یک توافق خصوصی میان اشخاص است و با توجه به رضایت و توافق هر دو طرف تنظیم می‌شود. اگرچه این قرارداد یک قرارداد تملیکی است ولی در این توافق، تا انتهای قرارداد و تا زمان انجام شدن تمام شروط، مالکیت قطعی خودرو به مستاجر منتقل نمی‌شود. علاوه براین، پرداخت مبلغ خودرو به صورت مرحله‌ای و اقساطی خواهد بود که این حالت را می‌توانیم با حالت اجاره مشابه بدانیم. با توجه به اینکه مالکیت قطعی منتقل نمی‌شود و این قرارداد تابع قواعد اجاره است؛ در بازه زمانی توافق، مستاجر مالک منافع خودرو خواهد بود و می‌تواند آن را در اختیار بگیرد و با خودرو کار کند.

همانطور که در عنوان قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو نیز بیان شده است، ما با یک قرارداد اجاره مواجه هستیم که با شرط تملیک نهایی انجام می‌شود. یعنی مستاجر تا زمان پرداخت کامل ارزش خودرو مالکیت خودرو را در اختیار نمی‌گیرد اما به محض به اتمام رسیدن اقساط، باید شرط تملیک انجام شود و مالکیت خودرو به مستاجر منتقل شود. این قرارداد مطابق با قانون مدنی و با توافق میان طرفین تنظیم می‌شود و با رعایت شروط صحت قرارداد ، معتبر است.

انواع قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو

نمونه فرم قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو را می‌توانیم به دو صورت تنظیم کنیم. یک نوع از این قرارداد با شرط فعل است و نوع دیگر قرارداد، با شرط نتیجه خواهد بود. این دو شیوه از تنظیم قرارداد تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند که لازم است درباره آن توضیحاتی بیان کنیم.

در حالتی که انجام این قرارداد به شرط فعل باشد، موجر متعهد می‌شود که در پایان قرارداد و در صورت انجام شدن تمام شروط و پرداخت شدن تمام تعهدات مالی، خودرو را به مستاجر منتقل کند و مالکیت را به نام مستاجر انتقال دهد. در حالت دیگر این قرارداد که شرط نتیجه نام دارد، شرط می‌شود که با پرداخت آخرین قسط از خودرو، خود به خود مالکیت خودرو به مستاجر منتقل شود. در این حالت، موافقت، کسب رضایت یا انجام اقدام خاصی از جانب موجر مطرح نیست و انتقال مالکیت خودرو به واسطه قرارداد انجام خواهد شد.

شما می‌توانید با توجه به مسائل مختلف تصمیم بگیرید که کدام شرط را در متن قرارداد بنویسید. اگرچه بیشتر اشخاصی که نمونه فرم قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو را امضا می‌کنند، تمایل دارند که این قرارداد به شرط نتیجه باشد تا در انتهای قرارداد مشکلی برای انتقال مالکیت آن‌ها به وجود نیاید.

فسخ قرارداد

مساله فسخ قرارداد ، از مسائل مهمی است که درباره آن سوالات متعددی پرسیده می‌شود. از آنجایی با امضای این اجاره نامه با شرط تملیک ، طرفین وارد یک رابطه و توافق مدت دار می‌شوند، لازم است که تعهداتی محکم داشته باشند که حقوق هیچ کدام از طرفین ضایع نشود. به همین دلیل لازم است که درباره شرط فسخ نیز توضیحاتی مطرح شود.

اولین سوال این است که آیا این قرارداد حق فسخ دارد؟

در پاسخ باید بگوییم که شما می‌توانید به دو شیوه برای این قرارداد حق فسخ در نظر بگیرید. اولین شیوه استفاده از فسخ قانونی است. قانون مدنی خیارات مشخصی را برای فسخ قرارداد در نظر گرفته است که در صورت بروز آن موارد، طرفین می‌توانند قرارداد را فسخ کنند. علاوه براین، شیوه دیگری که برای فسخ قرارداد وجود دارد، تعیین شرط‌های اختصاصی فسخ قرارداد است. این شرط‌ها با توافق هر دو طرف قرارداد و براساس مذاکراتی که با یکدیگر انجام داده‌اند، معین می‌شود. اگر مساله‌ای خاص برای شما دارای اهمیت است، می‌توانید با اشاره به آن در متن قرارداد، اعلام کنید که در صورت عدم رعایت این شرط، از حق فسخ قرارداد برخوردار خواهید شد.

نکته مهمی که در شرط فسخ قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو باید به آن توجه کنیم، این است که این قرارداد به طور کلی به واسطه مجموعه‌ای از شروط تنظیم می‌شود که در نهایت بعد از رعایت تمام آن‌ها، معامله نهایی که انتقال مالکیت خودرو به مستاجر است، عملی خواهد شد.

اشخاصی که تمایل دارند خودروی خود را به واسطه قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو به شخص دیگر اجاره دهند، می‌توانند علاوه بر شرطی که برای پرداخت ماهانه مبلغ مشخصی تعیین می‌شود، شرط‌های دیگری را نیز بیان کنند که در صورت انجام تمام آن تعهدات، شرط نتیجه محقق شود و مستاجر مالکیت خودرو را در اختیار بگیرد. بنابراین لازم است که طرفین پیش از امضای قرارداد به طور مفصل با یکدیگر مذاکره داشته باشند و براساس توقعات و درخواست‌هایی که دارند، شروط فسخ قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو را مشخص کنند.

بازه زمانی قرارداد

زمانی که از بازه زمانی قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو صحبت می‌‎کنیم، منظور بازه زمانی است که مستاجر می‌تواند با پرداخت ماهانه، مالکیت خودرو را در اختیار بگیرد. شما می‌توانید مدت یک الی چند سال یا حتی چند ماه را به عنوان مدت قرارداد در نظر بگیرید. همچنین می‌توانید مشخص کنید که مبلغ مورد نظر، هر ماه به حساب موجر پرداخت شود. بازه زمانی قرارداد معمولا با توافق طرفین و براساس مبلغ کلی خودرو مشخص می‌شود. به همین دلیل ممکن است که یک قرارداد، یک ساله و یک قرارداد، 6 ماهه باشد.

اگر مدت قرارداد به پایان برسد و مستاجر نتواند تعهدات مالی را انجام دهد، موجر می‌تواند قرارداد را فسخ کند. همچنین موجر می‌تواند شرط بگذارد که اگر 3 قسط یا بیشتر، به موقع پرداخت نشود، امکان فسخ قرارداد وجود داشته باشد. نیاز است که تاریخ دقیق شروع و پایان قرارداد معین شود و هر دو طرف، مطابق با تاریخ‌هایی که معین شده است به تعهدات خود عمل کنند.

چند نکته مهم درباره نگارش مبلغ قرارداد

در متن قرارداد به صورت دقیق و واضح بنویسید که برای انجام معامله نهایی خودرو، چه مبلغی توافق شده است. همچنین به این مساله اشاره کنید که مبلغ هر قسط چه میزانی خواهد بود و کل مبلغ این قرارداد در چند قسط پرداخت خواهد شد. با معین شدن این موارد، مستاجر ملزم می‌شود که تا زمان پرداخت شدن کامل مبلغ قرارداد و تسویه کلی، در تاریخ‌هایی که برای پرداخت اقساط معین شده است، مبلغ هر قسط را بپردازد.

علاوه بر مبلغ خودرو، لازم است در خصوص هزینه‌های جاری خودرو نیز تصمیم گرفته شود. برای مثال می‌توانید در قرارداد بنویسید که هزینه‌های مربوط به سرویس خودرو، بنزین و هزینه‌های دیگر در راستای معاینات فنی خودرو، به عهده مستاجر خواهد بود و در این زمینه تعهدی برای موجر در نظر گرفته نشده است.

پیشنهاد ما در خصوص این قرارداد!

تیم حقوقی رکلا با تخصص در زمینه تنظیم قرارداد در کنار شما است تا بتوانید قرارداد مورد نظرتان را تهیه کنید. علاوه براین، خدمات مشاوره حقوقی تلفنی نیز خدمتی دیگر از رکلا است که به واسطه آن، می‌توانید سوالات حقوقی خود را نزد مشاوره حقوقی متخصص مطرح کنید. در کنار شما هستیم.

ضمن آنکه یک نمونه قرارداد کامل تنظیم کرده‌ایم که از اینجا می‌توانید آن را دریافت کنید.