قرارداد مشارکت اقتصادی ، از انواع قرارداد شراکت است که با توجه به قانون مدنی نوشته میشود. میتوانیم قرارداد مشارکت اقتصادی را نوعی قرارداد مشارکت مدنی معرفی کنیم. لازم نیست که بابت اضافه شدن کلمه مدنی، نگرانی خاصی داشته باشید. هیچ چیز پیچیدهای اتفاق نیفتاده است. قانون مدنی، دستهای از مادهها و تبصرهها است که براساس آن، بسیاری از قراردادها و مشارکتها تنظیم میشوند. در قانون مدنی به حفظ حقوق طرفین قرارداد و به اصول اخلاقی قرارداد اشاره شده است. این قواعد، مشارکت اقتصادی شما را ایمنتر میکند.
بدون شک، هر شراکتی با بازار کسب و کار امروزه درهم آمیخته است. شراکتهای اقتصادی و مالی متداول شدهاند. تعبیر جالبی است که میگویند؛ هر جا نقصی باشد، شراکت به وجود میآید. شراکت نقصها و کمبودها را پوشش میدهد. قراردادهای شراکت اقتصادی این توان را ایجاد میکنند که بسیاری از حرفهها، تولیدیها و بخشهای خدماتی شروع به فعالیت کنند. چرخه اقتصاد بچرخد، درآمدزایی ایجاد شود و اشتغال شکل بگیرد. ممکن است شما سرمایهای داشته باشید و بخواهید که سرمایه تان را در کاری سرمایه گذاری کنید. کاری که بتواند برای شما درآمدزا و سودآور باشد، اما ندانید که چه کاری مناسب است و ایدهای نداشته باشید.
برعکس این قضیه هم ممکن است اتفاق بیافتد. ممکن است شما ایده و طرحی مناسب برای کسب و کار داشته باشید ولی سرمایه نقدی کافی نداشته باشید. نبود سرمایه نقدی باعث میشود که ایده و طرح شما عملی نشود، و بدون طرح و ایده، سرمایه نقدی نیز استفادهای نخواهد داشت و راکد باقی میماند. یا در شرایطی ممکن است شما مقداری سرمایه نقدی داشته باشید ولی برای کاری که در نظر دارید، کافی نباشد. در تمام موارد و موقعیتهایی که شرح داده شد شراکت اقتصادی، راه حلی است که میتواند پاسخگوی نیاز شما باشد باشد. شراکت اقتصادی میتواند میان دو شخص یا بیشتر برقرار شود.
در هرکاری توجه به جنبه حقوقی و قانونی آن بسیار لازم و ضروری است. بدون شک برای شما سوال پیش میآید که نظر قانون درباره شراکتها و به خصوص نمونه قرارداد شراکت اقتصادی چیست؟
همانطور که پیشتر گفتم، تمامی قراردادهای مشارکت براساس قانون مدنی نوشته میشوند. قانون مدنی شراکت را در ماده 571 اینگونه تعریف میکند: شراکت یا شرکت به معنی در آمیختن سهم الشرکه نقدی و یا غیرنقدی متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی متعدد، بنحو مشاع، بمنظور انتفاع، طبق قرارداد است. همچنین در جای دیگر در ماده 10 قانون مدنی میگوید: قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آنها را منعقد نمودهاند در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد نافذ است.
براساس این دو ماه از قانون مدنی (ماده 10 و 571)، شخص یا اشخاصی که هدف و منافع مشترک دارند و قصد دارند که در یک طرح یا زمینه با یکدیگر فعالیت کنند، میتوانند سرمایه نقدی یا غیر نقدی خود را روی هم بریزند و با شرط شراکت در سود و زیان و درآمد، شروع به همکاری و شراکت با یکدیگر کنند. همچنین این ماده ذکر میکند که چگونگی انجام این مشارکت در قرارداد توضیح داده شده است و قرارداد باید مطابق با اصول اقتصادی و قانون مدنی نوشته شود. همچنین این شراکت تا زمانی که اصول اخلاقی و قانون را رعایت کند، مشکلی ندارد و موجه است. قانون مدنی در ماده 190 شرایطی را برای صحت هر معامله بیان میکند که در زمینه مشارکت نیز صدق میکند. ماده 190 قانون مدنی میگوید که برای صحت هر معامله، شرایط ذیل اساسی است:
1 . قصد طرفین و رضایت آنها که با امضای قراداد مشخص میشود. طرفین اگر راضی به امضای قرارداد باشند آن را امضا خواهند کرد. بنابراین امضای قرارداد به معنای رضایت آنها است.
2 . اهلیت طرفین؛ به این معنی است که شخصی که قرارداد را امضا میکند باید عاقل و بالغ باشد. در غیر این صورت، امضای این شخص در مواقعی، باطل است.
3 . موضوع معین؛ مشارکت شما باید دارای موضوع معین و مشخص باشد. بدون در نظر گرفتن موضوع معین، نوشتن قرارداد صحیح نیست.
4 . مشروعیت جهت معامله. یعنی شراکت در زمینه امور نامشروع نباشد.
با رعایت نکاتی که شرح داده شد و تمامی نکات قانونی این کار، قرارداد شراکت از نظر قانونی کاملاً تایید شده است و مشکلی ندارد.
عنوان نمونه قرارداد مشارکت اقتصادی ، کلمه مشارکت را یدک میکشد. بر این اساس، نمونه قرارداد مشارکت اقتصادی پیمان همکاری تجاری، مالی و اقتصادی است که با موضوعات کاری مانند خرید و فروش، تولید و خدمات همراه است. این شراکت میتواند میان اشخاص حقیقی یا حقوقی، شرکتها یا ادارات دولتی و خصوصی برقرار شود و منعی برای حضور اشخاص متعدد نیست. علاوه بر این برای تعداد اشخاصی که در قرارداد مشارکت حضور دارند، ممانعتی وجود ندارد. با توجه به نیاز پروژه و نوع کار ممکن است دو یا چند شریک در قرارداد حضور داشته باشند. شراکت از اجماع دو شخص و بیشتر تشکیل میشود.
در ابتدای قرارداد لازم است که عبارتی کوتاه قرار بگیرد. این عبارت کوتاه عنوان قرارداد است که به صورت مختصر و البته کلی درباره محتوای قرارداد توضیح میدهد. برای مثال، در زمینه نمونه قرارداد شراکت اقتصادی حوزههای کاری متفاوتی وجود دارد که شرکا با توجه به شرایط کاریشان میتوانند عنوان مخصوصی را در نظر بگیرند. برای مثال شراکت در زمینه تولید وسایل چوبی می تواند با عنوان شراکت ساخت صنایع چوبی در نظر گرفته شود. به طور کلی عنوان قرارداد باید مشخص کند که قرارداد حاضر درباره چه نوع قراردادی است و چه محتوایی را ارائه میدهد. البته در بیشتر دعاوی مربوط به قراردادها ،آن چیزی که مد نظر قرار میگیرد رابطه میان طرفین و محتوای قرارداد است. به همین دلیل نیاز نیست که نگرانی و وسواس زیادی برای تعیین موضوع قرارداد داشته باشید، اما بهتر است نزدیکترین عنوان را برای قرارداد مورد نظرتان انتخاب کنید.
بعد از عنوان، اولین بخش قرارداد شراکت اقتصادی ، اطلاعات و مشخصات طرفین است. لازم است مشخصات هویتی تمام شرکا در متن قرارداد نوشته شود. این اطلاعات و مشخصات مشخص میکند که چه افرادی در جریان قرارداد حضور دارند و چه اشخاصی مسئولیت قرارداد را بهعهده خواهند داشت. قرارداد یک سند معتبر و قانونی است که اعتبار آن از زمان امضای اشخاص آغاز میشود. مسئولیت مندرجات قرارداد زمانی به عهده طرفین قرار میگیرد که قرارداد را امضا کرده باشند.
از نظر قانون، اشخاصی که نام آنها در بخش اطلاعات و مشخصات طرفین آمده است، باید تمام مسئولیتها و وظایفی را که در قرارداد حاضر نوشته شده، به عهده بگیرند و در صورت بروز هرگونه مشکل، جوابگوی آن باشند. اطلاعاتی که درباره شرکا در این بخش نوشته میشود، با توجه به این که شریک شخص حقیقی باشد یا شخص حقوقی، متفاوت خواهد بود. اگر طرف قرارداد شخص حقیقی باشد اطلاعاتی مانند مانند نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، شماره ملی، آدرس دقیق محل اقامت، کد پستی و شماره تماس در قرارداد ثبت میشود و اگر طرف قرارداد شخص حقوقی باشد اطلاعاتی مانند نام شرکت، شماره ثبت، کد اقتصادی، نشانی دقیق محل شرکت، تلفن، نام نماینده و سمت نماینده در قرارداد نوشته میشود.
علاوه بر شرکای اصلی، در صورت نیاز قرارداد توسط نمایندگان یا وکیل آنها نیز امضا میشود. برای این منظور لازم است که نماینده یا وکیل از جانب شریک اصلی اجازه امضا داشته باشد. علاوه بر این، مشخصات و اطلاعات وکیل یا نماینده به عنوان یک شخص حقیقی در متن قرارداد نوشته میشود.
موضوع قرارداد شما، کار یا پروژهای است که برای انجام آن تصمیم گرفتهاید که از قرارداد مشارکت اقتصادی استفاده کنید. موضوع مشارکت شما باید به طور کامل در این بخش توضیح داده شود تا شرکا آگاه باشند که قرارداد چه هدفی را دنبال میکند و دقیقا چه کاری قرار است انجام شود. مطالعه این بخش از قرارداد، میتواند اطلاعات دقیقی را در اختیار شرکا قرار دهد. شرکا میتوانند به وسیله این اطلاعات درباره امضای قرارداد، تصمیم بگیرند.
در حقیقت لازم است شرکا درباره هرکاری که برای انجام آن به توافق رسیدهاند در این بخش توضیح دهند. به شما پیشنهاد میکنیم که هیچ قول و قرار و شرط زبانی نداشته باشید. تمام شروط و تعهدات و برنامه و طرح پروژه شما باید در بخش موضوع قرارداد توضیح داده شده و به صورت مکتوب نوشته شود. برای مثال اگر موضوع قرارداد شما طراحی، ساخت و فروش محصولات چوبی و تزئینی است، در این بخش از قرارداد دقیقا به همین مساله اشاره کنید و مجموع اموری که قرار است در شراکت میان شما و شرکا انجام شود را به عنوان موضوع قرارداد بنویسید. در ادامه توضیح خواهیم داد که سایر شروط و تعهدات نیز باید در متن قرارداد نوشته شود.
در هر مشارکتی، طرفین و شریکهای قرارداد آوردههایی دارند که برای انجام امور مورد نظر به قرارداد میآورند. این آوردهها میتواند سرمایه نقدی یا سرمایه غیر نقدی آنها باشد. برای مثال، شما به عنوان یک طرف قرارداد مشارکت، ایده، طراحی، تجربه و دانش خود را به قرارداد آوردهاید. در مقابل، شریک شما تمامی هزینهها و امکانات لازم برای عملی ساختن طرح شما را در اختیار شما میگذارد. در این قرارداد هر دو شما سرمایههای خود را به قصد مشارکت و همکاری و کسب درآمد روی هم گذاشتهاید. بنابراین، باید در متن قرارداد به طور دقیق به میزان سرمایه نقدی طرفین، نوع فعالیت و مسئولیتهای اساسی مانند مدیریت کسب و کار، شخص انجام دهنده کار، مهارت، جواز کسب، دانش اختصاصی و سرمایههای غیر نقدی دیگری از این قبیل اشاره میشود.
نکته دارای اهمیت این است که نیازی به یکسان بودن میزان آورده طرفین نیست. اشخاص با میزان سهم متفاوت میتوانند با یکدیگر شریم شوند و ممانعتی برای این کار وجود ندارد. از طرف دیگر معیار خاصی برای معادل سازی سرمایه غیر نقدی با سرمایه نقدی وجود ندارد. بنابراین، لازم است شرکا با توافق یکدیگر میزان آورده غیر نقدی را با میزان آورده نقدی تطبیق دهند.
زمانی که آوردههای یک قرارداد مشخص شده باشد، به راحتی میتوانیم درباره سهم و درصد هرکدام از شرکا تصمیم گیری کنیم. سهم هر شریک براساس میزان سرمایهای که به قرارداد میآورد و همچنین میزان مسئولیت و فعالیتی که در جریان قرارداد دارد، مشخص میشود. لازم است که این سهم، از پیش معین شده باشد و در این بخش نوشته شود.
مساله تعیین سهم در قراردادهای شراکت از مسائل بسیار مهمی است که گاهی دردسرهای زیادی ایجاد میکند. حتی گاهی ممکن است شرایطی ایجاد کند که شراکت دچار مشکل شود و طرفین ترجیح دهند که از یکدیگر جدا شوند. در این زمینه مذاکره، گفت و گو و توافق را به شما پیشنهاد میکنیم. با این حال اگر نتوانستید در زمینه تعیین میزان آورده و سهم تصمیم بگیرید، به شما پیشنهاد میکنیم که به شخص سوم و بی طرف که میتواند مشاور حقوقی باشد، مراجعه کنید. شخص سوم یا مشاور حقوقی میتواند بدون سوگیری و با رعایت عدالت میزان سهم هر کدام از طرفین را مشخص کند.
هر کاری به اندازهای سود و گاهی خسارت و زیان به دنبال دارد. سهم هر شخص در قرارداد مشخص میکند که باید چه درصدی از درآمد و سود به او تعلق بگیرد. همچنین علاوه بر سود، اگر زمانی، خسارت یا زیانی ایجاد شود، اشخاص حاضر در قرارداد به اندازه سهم خود موظف هستند که مسئولیت خسارت را نیز به عهده بگیرند و آن را پرداخت کنند. فرقی نمیکند که چند نفر در قرارداد شریک باشند. هر شخص به همان میزان آوردهای که همراه دارد و به نسبت آن به میزان سهمی که برای او در نظر گرفته شده است، در سود و زیان قرارداد شریک خواهد بود.
هر شریک در نمونه قرارداد شراکت اقتصادی ، مسئولیتها و وظایف و تعهداتی بهعهده دارد. در این بخش لازم است که به طور کامل و با جزئیات از این وظایف و مسئولیتها صحبت شود. امضای قرارداد، طرفین را موظف میکند که به تمامی اموری که در بخش از قرارداد به آن اشاره میشود عمل کنند. بنابراین عمل به این وظایف و مسئولیتها برای آنان ضروری و الزامی است. البته اگر طرفین قرارداد شرط خاصی نیز داشته باشند، میتوانند در این بخش از قرارداد اضافه کنند.
شرح کامل مسئولیتها، وظایف و تعهدات طرفین از مهمترین مسائلی است که در قرارداد شراکت اقتصادی لازم است درباره آن توضیح داده شود. زمانی که مسئولیتها و تعهدات هر شریک مشخص شود، در جریان اجرای موضوع قرارداد میتوانید به راحتی متوجه حسن انجام کار و میزان وفای به عهد او باشید. اگر در روند اجرای قرارداد هر یک از شرکا تخلفی انجام دهند، با توجه به تعهداتی که داشتهاند، مقصر شناخته میشوند و از طریق قانونی میتوانید از آنها شکایت کنید.
قراردادهای نوشته شده را بدون دلیل نمیتوان فسخ کرد. لازم است که حتماً دلیلی برای فسخ قرارداد وجود داشته باشد. هرگونه عدم وفای به عهد، بیمسئولیتی، کم کاری عمدی، اخلال در امور کار و پروژه که موجب تاخیر یا از کار افتادن شراکت باشد، مشکلات اخلاقی و اختلافات بین شرکا، عدم انجام وظایف و مسئولیتها و از این قبیل عوامل، میتواند دلیلی برای فسخ قرارداد باشد. میتوانید این شرایط یا شرایط دیگری که به ذهنتان میرسد را در این بخش از قرارداد بیان کنید. اگر تمایل دارید این شروط دلایلی برای فسخ قرارداد باشد، باید حتما در بخش فسخ قرارداد به این موارد اشاره کنید. اگر تمایل دارید که طرفین به هیچ طریقی نتوانند قرارداد را فسخ کنند، میتوانید در این بخش اشاره کنید که حق فسخ از شرکا سلب میشود.
با توجه به مواردی که توضیح داده شد، بخش مربوط به توضیحات فسخ قرارداد، حاوی شروط و تعهداتی است که تمام شرکا نسبت به آن توافق کردهاند و محوریت اصلی این شروط را چگونگی فسخ یا شرایط عدم فسخ قرارداد تشکیل میدهند. لازم به ذکر است که شراکت به طور کلی در دسته عقود جایز قرار دارد. عقود جایز، عقودی هستند که طرفین آن، این امکان را دارند که هر زمان از ادامه قرارداد منصرف شدند، آن را فسخ کنند. به همین دلیل، در این نوع قرارداد، تعیین شروطی که این امکان را از طرفین بگیرد و مانع فسخ قرارداد شود، اهمیت بسیار زیادی پیدا میکند.
یکی از بخشهای مهم قرارداد که میتواند در روند اجرای شراکت به شما کمک کند یا در صورت بروز اختلاف و شکایت احتمالی در قرارداد بتوانید از آن استفاده کنید، تعیین مرجع حل اختلاف است. اگر شخصی را به عنوان داور یا به عنوان مرجع حل اختلاف خود انتخاب کنید، در صورت بروز شکایت یا اختلاف، میتوانید با صرف هزینه و زمان کمتر، به شکایت خود رسیدگی کنید و دیگر لازم نیست که پروسه طولانی دادگاه را طی کنید.
تیم حقوقی رکلا، قرارداد مشارکت مدنی را تنظیم کرده است.
شما همچنین میتوانید وظیفه تنظیم قرارداد اختصاصی خود را به ما بسپارید. برای این کار، اینجا کلیک کنید.
از طرف دیگر، تیم حقوقی رکلا، خدمات مشاوره حقوقی تلفنی را ارائه کرده است. شما میتوانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی رکلا برخوردار شوید.
قرارداد مشارکت مدنی (شراکت نامه)
دریافت این قرارداد از طریق صفحه اختصاصی آن امکان پذیر است. با زدن روی تصویر، به صفحه تهیه قرارداد بروید.