معایب و مزایای دورکاری در ایران ، دورکاری برای کارفرما بهتر است یا کارپذیر؟

دورکاری ، یکی از شیوه‌های رایج انجام کار در حوزه مشاغل محسوب می‌شود که برخلاف تصور عموم، سابقه نسبتا طولانی دارد. با این وجود، در حال حاضر این شیوه از فعالیت به صورت گسترده‌تری رواج یافته است. چند سال اخیر که عواملی نظیر شیوع بیماری کرونا، آلودگی هوا و عوامل متعدد دیگر در بازه‌های زمانی متعددی باعث تعطیلی کسب و کارها می‌شدند، این روش کاری، در سازمان و شرکت‌های، بیش از پیش مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر شرکت‌ها، اشخاصی که در حوزه تجارت‌های دیجیتالی و بازاریابی فعالیت دارد نیز از دیگر اشخاصی هستند که معمولا از این شیوه همکاری استفاده می‌کنند.

اگرچه دورکاری مورد توجه افراد زیادی قرار دارد اما باید در نظر داشته باشید که این نوع فعالیت نیز به نوبه خود مزیت‌ها و معایبی خواهد داشت. جهت آگاهی بیشتر درباره شرایط دورکاری، با ما تا پایان این مقاله همراه باشید چرا که قصد داریم به صورت تخصصی، معایب و مزایای دورکاری در ایران را مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهیم.

ضمن اینکه پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با مهمترین قراردادهای مربوط به این شیوه از فعالیت کاری، حتما مقاله قرارداد کار دورکاری را مطالعه کنید. در این مقاله در خصوص شرایط دو نوع قرارداد استخدام و قرارداد پیمانکاری انفرادی برای همکاری با نیروی متخصص دورکار توضیح داده‌ایم.

شغل دورکاری چگونه است؟

همانطور که می‌دانید تعداد قابل توجهی از کسب و کار‌های امروزه به صورت اینترنتی و دیجیتالی فعالیت می‌کنند. از این رو بخشی از کارکنان یک شرکت یا مجموعه، در صورت لزوم یا به دلخواه می‌توانند بدون اینکه در محل کار حضور داشته باشند، مسئولیت‌های خود را انجام دهند. در واقع، فعالیت کردن به این شیوه، به معنای تاخیر یا بی‌نظمی در کار نیست بلکه این شیوه از فعالیت، این امکان را ایجاد می‌کند که نیروی کار انسانی بتواند مسئولیت‌های مربوط به حرفه خود را در منزل انجام دهند. این شیوه از انجام کار مخصوصا برای سازمان‌های فعال در دیجیتال مارکتینگ بسیار مناسب و کاربردی خواهد بود.

مزایای دورکاری چیست ؟

یکی از روش‌های فعالیت‌ شغلی دورکاری نام دارد که با وجود قدمتی 50 ساله، در حال حاضر بیش از پیش شناخته شده است. در واقع می‌توان گفت غالب کارمندان کسب و کارهای اینترنتی، به دلیل مزیت‌های زیاد این شیوه کار کردن، مسئولیت‌های خود را بدون حضور در محل کار انجام می‌دهند.

از آنجا که فعالیت کارمندان عموما به صورت تمام وقت است، از این رو داشتن یک رژیم غذایی سالم و مناسب در محیط کار قطعا دشوار خواهد بود. همچنین افراد در طول فعالیت خود تحرک چندانی نخواهند داشت که در این صورت ممکن است به مرور زمان دچار مشکلات جسمی و روحی شوند. در حالیکه وقتی فرد به صورت دورکار فعالیت خود را انجام می‌دهد با چنین مسائلی رو به رو نخواهد بود. حال برای اینکه بیشتر با جزئیات دورکاری آشنا شوید در زیر برخی از مزیت‌های مهم آن را شرح می‌دهیم:

1. صرفه جویی در وقت و هزینه‌های اضافی برای رفت و آمد به محیط کار؛
2. کاهش فشارهای روحی ناشی از محیط کار؛
3. ایجاد فرصت شغلی برای افراد معلول و ناتوان؛
4. افزایش استقلال شخصی و برخوردار شدن از روحیه انعطاف پذیری بیشتر؛
5. کاهش ترافیک و بیکاری و وقت‌های صرف شده جهت رفت و آمد؛
6. امکان انجام دادن کار در ساعت‌های مختلف؛
7. امکان گسترش فعالیت‌های سازمان در سطح بین المللی؛
8. بهبود شرایط کار و همچنین بازدهی کارکنان؛
9. برخوردار بودن کارمند از وقت آزاد بیشتر.

معایب دورکاری چیست ؟

دورکاری اگرچه مزیت‌هایی برای کارکنان و همینطور مدیران شرکت دارد اما معمولا به هر دو گروه نیز معایبی را متحمل می‌شود. بنابراین با توجه به اینکه مزیت‌های فعالیت به شیوه دورکاری را عنوان کردیم، حال لازم است که در زمینه معایب دورکاری نیز اطلاعاتی جامع در اختیار شما قرار دهیم. به طور کلی می‌توان موارد زیر را از جمله معایب دورکاری دانست:

1. عدم دسترسی به موقع مدیر به کارمند در صورت نیاز؛
2. ایجاد نشدن زمینه و امکان رشد و پیشرفت بیشتر برای کارکنان دورکار؛
3. از دیگر معایب دورکاری ، افسردگی و دچار روزمرگی شدن کارمندان به دلیل انجام فعالیت‌های مداوم در منزل؛
4. کاهش بازدهی مطلوب به دلیل نبود نظارت کافی و موثر مدیر؛
5. ایجاد اختلال زیاد در کار به جهت آشنا نبودن کارمندان با فضای کار اینترنتی و کامپیوتر؛
6. عدم برقرار کردن تعامل اجتماعی و در نهایت گوشه‌ گیری و منزوی شدن؛
7. یکی دیگر از معایب دورکاری ، تداخل کار با امورات شخصی، زندگی خانوادگی و در نتیجه کاهش سطح کیفی کارکرد فرد؛
8. هزینه‌های اضافی جهت تامین تجهیزات دورکاری اعم از کامپیوتر، اینترنت و غیره؛
9. نداشتن اعتماد کافی به کارکنان دورکار؛
10. عدم کنترل و نظارت صحیح بر عملکرد کارمندان.

مزایای دورکاری برای کارفرما

با وجود اینکه نحوه فعالیت به صورت دورکاری مشمول مزیت‌ها و معایبی است اما این شیوه از همکاری همواره برای مدیر یک شرکت مزایای بسیار زیادی به همراه دارد. در واقع، مزایای دورکاری برای کارفرما را می‌توان به طور کلی در موارد زیر بیان کرد:

نیاز کمتر به امکانات و کاهش هزینه کارفرما در شرایط دورکاری

زمانی که تعدادی از کارمندان یک شرکت به صورت دورکار فعالیت کنند، دیگر لازم نیست که کارفرما برای تامین امکانات، محیط و تجهیزات مورد نیاز هزینه‌های زیادی پرداخت کند. البته توجه داشته باشید که این به معنای پرداخت حقوق کمتر به کارمند نیست، بلکه منظور کاهش هزینه‌هایی است که معمولا برای تهیه سیستم‌ها و تجهیزات مورد نیاز، هزینه آب، برق، اینترنت و غیره صرف می‌شود.

از طرف دیگر وقتی برخی از کارکنان یک شرکت به صورت دورکار فعالیت خود را انجام دهند، این امر موجب صرفه جویی در هزینه‌های کسب و کار خواهد شد. در این حالت، مدیر می‌تواند هزینه‌های مورد نظر را برای دیگر امورات کسب و کار خود صرف کند.

این شیوه از فعالیت و کاهش تعارضات

از دیگر مزایای دورکاری برای کارفرما ، کاهش تعارضات و مسائل میان کارمندان است. به این صورت که دورکاری به دلیل تعامل کمتر کارمندان با یکدیگر، مانع از بروز مسائل و مشکلاتی می‌شود که در نتیجه دیدگاه‌ها و عقاید متفاوت افراد به وجود می‌آید.

امکان رشد و پیشرفت کارپذیر

بر اساس تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده، کارمندانی که دورکار هستند، این امکان را دارند که با بهبود سطح کیفی و کمی کار خود در کمترین زمان، به پیشرفت‌های مطلوبی برسند. البته در این خصوص نمی‌توانیم به حکمی کلی اشاره کنیم. شرایط رشد و پیشرفت کارمند، علاوه بر عوامل محیطی به عوامل شخصیتی آن‌ها نیز بستگی دارد. همچنین مهم است که حوزه کاری کارمند در چه زمینه‌‎ای باشد. با توجه به عوامل مختلف، ممکن است شرایط دورکاری برای بعضی از کارمندان مناسب باشد و پیشرفت آن‌ها را منجر شود و از پیشرفت بعضی کارمندان دیگر جلوگیری کند.

معایب و مزایای دورکاری در ایران

از آن جهت که این شیوه فعالیت شغلی در ایران خیلی شناخته شده نیست، قوانین و مقررات درستی نیز برای کارکنانی که به این روش کسب درآمد کنند، تعیین نشده است. به همین جهت، احتمال دارد در برخی از محیط‌های کاری، بین کارفرما و کارمند اختلافاتی رخ دهد و در نتیجه فرد حق و حقوق خود را به درستی دریافت نکند. با این حال، رایج شدن این روش در ایران مزیت‌های همچون کاهش یافتن نرخ بیکاری، شاغل شدن افراد معلول، بانوان خانه‌دار، بهره‌ وری بهتر و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید را نیز موجب شده است.

در خصوص قوانین و حقوق ناظر بر این شیوه از فعالیت باید به این مساله اشاره کنیم که این قبیل توافق‌ها به دو شیوه استخدامی و پیمانی امکان پذیر می‌شوند. بنابراین، مناسب است که کارفرما پیش از امضای قرارداد ، حتما با مشاوره حقوقی قراردادها مشورت کند تا بتواند به صورت قانونی با پرسنل دورکار خود قرارداد امضا کند.

انواع روش‌های دورکاری در ایران

در کنار معایب و مزایای دورکاری در ایران که ذکر شد، صاحبان کسب و کارها بر اساس مقررات و استانداردهای شرکت‌های خود، برای کارمندان دورکار، قوانین تعیین می‌کنند که در نهایت، کارکنان نیز طبق اصول مربوطه، مسئولیت‌های خود را انجام می‌دهند. با این حال، اگر بخواهیم به طور کلی دورکاری در ایران را تحلیل کینم شامل سه روش می‌شود که هر یک را جهت شناخت بیشتر شما،‌ به اختصار توضیح خواهیم داد:

روش فریلنسری

اگرچه در ایران به تصور برخی، فریلنسری همان دورکاری محسوب می‌شود اما در واقع، اینگونه نیست زیرا افرادی که به این شیوه فعالیت دارند، اشخاصی خود اشتغال هستند که تنها در ازای انجام پروژه‌هایی که خود می‌پذیرند، حقوق دریافت می‌کنند. به بیانی دیگر، فریلنسرها با هیچ شرکت یا سازمانی قرارداد ندارند و از این رو به صورت آزاد فعالیت‌های کاری خود را انجام می‌دهند. البته لازم به ذکر است افراد فریلنسر اگرچه دورکار هستند اما برخی مواقع و بنابر ضرورت، باید در شرکت مربوطه حضور پیدا می‌کنند.

دورکار بودن به صورت کامل

از دیگر روش‌های کار کردن در خانه، دورکاری کامل است. در این روش، شرکت مربوطه نیروی متخصص مورد نظر را استخدام می‌کند اما بنابر توافقات طرفین، فرد کار خود را در منزل انجام می‌دهد. البته در نظر داشته باشید شخصی که به این شیوه کار می‌کند، در واقع کارمند شرکت محسوب خواهد شد و به این ترتیب، از حقوق، مزایا و پاداش قانونی نیز برخوردار می‌شود.

دورکاری منعطف

در این روش، با وجود اینکه سازمان مربوطه شرایط کار کردن حضوری دارد اما ممکن است در برخی مواقع، بنا به دلایلی (شیوع بیماری و غیره) یا بر اساس توافقات بین کارمند و کارفرما،‌ تصمیم گرفته شود که کارمند در منزل فعالیت‌های کاری خود را انجام دهد.

در انتها به این نکات توجه داشته باشید

اگر قصد دارید فعالیت‎‌های شغلی خود را به صورت دورکاری انجام دهید، حتما ابتدا درباره آن به دقت مطالعه کنید. ضمن اینکه می‌توانید به مطالب این مقاله نیز استناد کنید چرا که هدف از تحریر این مقاله، ارزیابی و تحلیل فعالیت‌های شغلی به شیوه دورکاری بود.

علاوه براین، در نظر داشته باشید که در وب سایت رکلا امکان دریافت مشاوره تلفنی حقوقی و امکان ارائه خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی را نیز فراهم کرده است. برای دسترسی به این خدمات، می‌توانید به سهولت درخواستتان را ثبت کنید.