پروژه ساخت جاده، از پروژههای سنگین عمرانی و ساخت و ساز است که به طور معمول سرمایه قابل توجهی نیز برای اجرای آن هزینه میشود. پروژههای ساخت جاده در کشورها و مناطق مختلف با ابعاد و نقشههای متعددی انجام میشوند. هر جایی که لازم باشد مسیر مشخصی ایجاد شود و میان دو منطقه ارتباطی برقرار کنند، نیاز به ساخت جاده است. به همین دلیل دولتها و سازمانهای مربوطه به صورت اختصاصی برای ساخت و ایجاد جادهها، بودجه در نظر میگیرند و یکی از مهمترین پروژههایی که توسط آنها مدیریت میشود، پروژههای ساخت جاده هستند. قرارداد جاده سازی ، یک قرارداد مهم است که به انجام و اجرای چنین پروژههایی مربوط میشود. این قرارداد بعد از توافقات نهایی میان کارفرما و پیمانکار تنظیم و امضا خواهد شد.
پروژههای جاده سازی به طور معمول به صورت پروژههای پیمانی انجام میشوند. مسلم است که ساخت جاده و مدیریت اجرای پروژه ، نیازمند تخصص، تجربه و دانش مرتبط است. علاوه براین، میدانیم که ساخت جاده مراحل متعددی دارد که انجام هر مرحله از آن، نیازمند همکاری با متخصصان آن حوزه نیز خواهد بود. به همین دلیل دولتها و سازمانهای مربوطه به دلیل تخصصی بودن این پروژه، ملزم هستند که مسئولیت اجرای پروژه جاده سازی را به بیرون از سازمان برون سپاری کنند. بنابراین، نمونه قرارداد جاده سازی ، در واقع هم یک قرارداد برون سپاری و هم یک قرارداد پیمانکاری است.
توضیح دادیم که پروژه ساخت جاده از پروژههای مهمی است که هر ساله در مناطق و کشورهای مختلف طراحی و اجرا میشود. در کشور ما نیز، این پروژه به واسطه تنظیم و امضای یک نمونه قرارداد پیمانکاری جاده سازی ، به یک شخص متخصص و با تجربه در این حوزه سپرده خواهد شد. سازمان مربوطه پیش از امضا کردن قرارداد با پیمانکار، سابقه تحصیلات آکادمیک و سابقه کاری او را بررسی میکند. بدون شک بررسی تجربههای موفق پیمانکار برای سپردن مسئولیت ساخت جاده به او، بسیار تاثیرگذار خواهد بود. در واقع یکی از ملاکهای سنجش یک مهندس موفق، بررسی سابقه کاری او است.
بعد از بررسی تمام موارد مهم برای انتخاب پیمانکار مناسب؛ قرارداد جاده سازی میان پیمانکار و کارفرما تهیه و تنظیم میشود. این قرارداد، همانطور که از نام آن نیز مشخص است، در چارچوب یک قرارداد پیمانی تنظیم خواهد شد. یعنی اینکه پیمانکار و کارفرما به واسطه امضای قرارداد ، متعهد میشوند که به تعهدات خود نسبت به موضوع قرارداد عمل کنند. تعهدات پیمانکار در این قرارداد، اجرای موضوع پروژه است و در طرف دیگر، کارفرما نیز متعهد خواهد بود که در راستای انجام پروژه با پیمانکار همکاری کرده و هزینه اجرای پروژه و حق الزحمه پیمانکار را پرداخت کند.
این توافق، در واقع به برقراری عهد و پیمانی میان طرفین قرارداد اشاره دارد. در کشور ما چنین قراردادهایی را قراردادهای خصوصی میان اشخاص مینامند که مطابق با اصول و قواعد قانون مدنی تنظیم شدهاند. قانون مدنی نیز قرارداد جاده سازی را به شرط رعایت قوانین، صحیح و معتبر دانسته است و از آن حمایت میکند. از طرف دیگر، قانون مدنی صرفا به چارچوب قانونی این قرارداد توجه دارد و درباره جزئیات روابط میان کارفرما و پیمانکار ضوابط و مقرراتی را مطرح نکرده است. این مساله شرایط مناسبی را ایجاد میکند که به موجب آن، طرفین قرارداد جاده سازی بتوانند مطابق با خواست خود، شروط مشخصی را برای قرارداد در نظر بگیرند.
مانند هر معامله یا توافق دیگر، لازم است ابتدا به دقت از این مساله آگاه باشید که با چه اشخاصی توافق میکنید. به طور معمول یک طرف پروژههای ساخت جاده، سازمان یا بخش دولتی است زیرا برای اجرای این پروژه باید مجوزهای لازم دریافت شود. علاوه براین، به دلیل حساسیت ساخت جاده از نظر هزینه و رعایت ایمنی لازم، سازمانهای مربوطه در تلاش هستند که با مهندسان و متخصصان حرفهای این حوزه همکاری کنند. به همین دلیل بررسی سابقه پیمانکاران برای انتخاب آنها اهمیت بسیار زیادی دارد.
در نتیجه لازم است که در ابتدا، کارفرما و پیمانکار در خصوص انجام این پروژه با یکدیگر مذاکراتی داشته باشند و بعد از توافقات نهایی، برای ثبت مکتوب این مذاکرات اقدام کنند. باید این مساله را در نظر داشته باشیم که به طور معمول، بسیار کم پیش میآید که یک پیمانکار این پروژه را به صورت مستقل بپذیرد. در اکثر مواقع، پروژههای ساخت جاده با استفاده از نمونه قرارداد پیمانکاری جاده سازی و میان سازمانها و شرکتهای پیمانی تنظیم و امضا میشود. این شرکتها در راستای انجام پروژه مورد نظر، با اشخاص متخصص دیگر همکاری میکنند که ممکن است با آن اشخاص رابطه استخدامی داشته باشند یا اینکه برای انجام بخشهایی از پروژه، با آن اشخاص قرارداد پیمانکاری دست دوم امضا کنند.
در نهایت، چه در قرارداد جاده سازی و چه در سایر قراردادهایی که میان اشخاص امضا میشود، لزوم بررسی ماهیت و مشخصات هویتی طرفین اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل است که تاکید میشود این اطلاعات به طور دقیق در متن قرارداد نوشته شوند.
یکی از مهمترین مسئولیتهایی که به عهده پیمانکار قرارداد جاده سازی قرار میگیرد، رسیدگی به استخدام و به خدمت گرفتن نیروی کار انسانی است. پیمانکار باید با توجه به موضوع پروژه و انجام هر محله از آن، با متخصصان آن بخش قرارداد امضا کند. بدون شک، در رابطهای که میان کارفرما و پیمانکار برقرار خواهد شد، تعهداتی به عهده هر کدام از طرفین قرار میگیرد. به همین دلیل لازم است که در نمونه قرارداد جاده سازی صراحتا به این مساله تاکید شود که تمام مسئولیتهای رسیدگی به حقوق و مزایای پرسنل و نیروی کار انسانی که توسط پیمانکار استخدام شدهاند، به عهده پیمانکار است و سازمان مربوطه در این خصوص مسئولیتی را نمیپذیرد.
سازمان مربوطه میتواند به عنوان یکی از طرفین قرارداد جاده سازی شروطی را برای کسب اطمینان از انجام تعهدات پیمانکار، در نظر بگیرد. به این صورت که در قرارداد، اینطور شرط شود که مقداری از مبلغ حق الزحمه پیمانکار تا پرداخت کامل حقوق و مزایا و بیمه کارگران، نزد کارفرما باقی بماند تا اگر زمانی پیمانکار به تعهدات خود نسبت به پرداخت حقوق و مزایای نیروی کار انسانی کوتاهی کند، کارفرما بتواند از محل این مبلغ، تعهدات پیمانکار را پرداخت کند.
یک مساله مهم دیگر در خصوص نمونه قرارداد جاده سازی ، شرایط پرداخت بیمه نیروی کار انسانی است. مساله بیمه به دلیل اهمیتی که برای سازمان تامین اجتماعی دارد و همچنین به دلیل جریمهها و خساراتی که برای آن در نظر گرفتهاند، به یک مساله بسیار مهم تبدیل شده است که لازم است درباره آن در قرارداد به تفصیل صحبت شود. باید در متن قرارداد به صراحت بیان کنید که پیمانکار ملزم است بیمه نیروی کار انسانی را پرداخت کند.
با توجه به موضوع قرارداد و سختی و آسانی مکانی که در آن به انجام پروژه جاده سازی مشغول میشوند، بازه زمانی انجام یک پروژه متغیر خواهد بود. ممکن است که یک پروژه در بازه زمانی چند ماهه به اتمام برسد ولی ساخت و اجرای پروژه دیگر، نیازمند چند سال فعالیت باشد. اگرچه با توجه به نقشه و طرحی که برای جاده سازی در نظر میگیرند و همچنین با توجه به جنس زمین و موقعیت جغرافیایی، تا حدودی قابل پیش بینی خواهد بود که برای انجام پروژه به چه بازه زمانی نیاز است.
علاوه بر تمام مواردی که بیان شد، پیمانکاران نیز با توجه به تجربه خود و انجام پروژههای مشابه، میتوانند تخمین بزنند که موضوع قرارداد را در چه بازه زمانی انجام میدهند. بعد از توافق در خصوص مدت قرارداد، لازم است که تاریخ دقیق شروع و پایان پروژه را به صورت دقیق در متن قرارداد بنویسید. علاوه براین، این امکان وجود دارد که برای دیرکرد در تحویل پروژه، خسارت یا جریمه نیز در نظر گرفته شود. این اقدام موجب میشود که پیمانکار جهت اجرای به موقع پروژه ملزم شود.
تامین مصالح و تجهیزات برای پیشبرد مراحل اجرایی این پروژه اهمیت زیادی دارد. مسلم است که تامین مصالح و تجهیزات ارتباط مستقیمی با هزینه و بودجه نهایی اجرای پروژه خواهد داشت. به همین دلیل بررسی شرایط تهیه و تامین آنها مهم و ضروری است زیرا با تصمیم گیری اصولی درباره این مساله، به میزان قابل توجهی در هزینه نهایی اجرای پروژه صرفه جویی میشود.
از طرف دیگر، بررسی کیفیت مصالح و تجهیزاتی که برای عملیاتی کردن پروژه موضوع نمونه قرارداد جاده سازی مورد استفاده قرار میگیرند نیز باید در دستور کار باشد. در واقع، هم نیاز است که درباره چگونگی تامین هزینه مصالح تصمیم گیری کنید و هم باید به اهمیت کیفیت آن مصالح تاکید و توجه داشته باشید.
تنظیم چنین قراردادهایی، هم برای کارفرما و هم برای پیمانکار بسیار مهم و حساس است زیرا این قرارداد سرمایه، زمان و توان هر دو طرف را درگیر خواهد کرد. کوچکترین اختلاف یا مشکل در انجام این قرارداد، برای طرفین خسارت و جریمه زیادی ایجاد میکند. به همین دلیل لازم است که حتما برای نوشتن یک قرارداد کامل و جامع اقدام کنید. بدون شک، آن قرارداد نیز باید توسط مشاوران حقوقی یا وکلای مجرب تنظیم شود. برای این منظور به شما خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و همچنین خدمات تنظیم قرارداد را پیشنهاد میکنیم. با ثبت درخواست در هر کدام از این دو صفحه، مشاوران حقوقی با شما تماس میگیرند و میتوانید درباره موضوع مورد نظر، گفتگو کنید.
نمونه قرارداد پیمانکاری
با امضای این قرارداد، برای انجام پروژههای پیمانی با یکدیگر توافق کنید.