پرداخت نکردن حقوق توسط کارفرما چه مجازاتی دارد ؟ + شرایط شکایت از کارفرما برای حقوق

نویسنده:هاجر هوشمند
-
بروزرسانی:1401/02/08
زمان مطالعه: 7 دقیقه
-سیاست انتشار مطالب
پرداخت نکردن حقوق

یکی از مشاغل‌ مهم در جامعه، کارگری و کارمندی است. این قشر در برخی مواقع ممکن است تناسب با محیط، شرایط کاری و همچنین به واسطه کارفرمای خود با مشکلاتی رو به رو شوند. پرداخت نکردن حقوق از جانب کارفرما، یکی از مهمترین مشکلات این اشخاص است. بر اساس قوانین تصویب شده در سال 1369، یک کارگر به محض شروع کار خود در کارگاه یا ارگان مربوطه، مشمول حق و حقوق کارگری مندرج در قانون است. حال در مواقعی این احتمال وجود دارد که کارگر متناسب با وقت و کار خود، حقوق مناسبی از کارفرما دریافت نکند و یا کارفرما دستمزد او را نپردازد که در چنین حالتی، کارگر برای گرفتن حق و حقوق خود، ناچار است از طریق طی کردن مراحل قانونی نظیر مراجعه کردن به اداره کار، اقدامات لازم را انجام دهد.

از این رو، در این مقاله، مساله پرداخت نکردن حقوق کارگر را مورد بررسی قرار می‌دهیم و با ارائه نکاتی درباره قانون پرداخت نکردن حقوق کارگر ، میزان و شرایط قانونی مصوب درباره مجازات پرداخت نکردن حقوق کارگر را بیان خواهیم کرد.

مطالبی که در این مقاله توضیح داده می‌شود، از جمله اطلاعات مهمی هستند که باید برای امضای انواع قرارداد استخدام ، درباره آن‌ها بدانید.

قرارداد شما باید حاوی چه بخش‌هایی باشد؟

در سال 1369 قوانینی مبنی بر چگونگی همکاری کارفرما و کارگر، توسط مجلس شورای اسلامی اتخاذ شد که مطابق با این قوانین، تمامی کارگران و کارفرمایان موظف هستند در قبال یکدیگر عملکردی قانونی و صحیح داشته باشند. یکی از قوانین تصویب شده تحت ماده 7 قانون کار، به نحوه امضا کردن قرارداد بین کارگر و کارفرما و همچنین به محتوای صحیح این قرارداد اشاره کرده است. مطابق با این ماده قانونی، محتوای این قرارداد باید حاوی ساعات کار، مدت زمان آن، نوع کار، میزان دستمزد دریافتی، تاریخ شروع و پایان و محل کار باشد که در نهایت هر دو گروه کارگر و کارفرما موظف هستند برای نوشتن قراردادهای خود، به این موارد توجه کنند.

قرارداد کار یک قرارداد کتبی یا شفاهی بین کارگر و کارفرما محسوب می‌شود که با توجه به مواردی که در آن درج شده است، کارگر خدماتی را برای کارفرما انجام می‌دهد و در مقابل، کارفرما نیز وظیفه دارد بابت این خدمات، دستمزدی را به کارگر بپردازد. میزان دستمزد توسط شورای عالی کار اعلام می‌شود و در توافق میان طرفین نیز بیان خواهد شد. نکته مهم این است که کارفرما در صورت پرداخت نکردن دستمزد کارگر، به جرم پرداخت نکردن حقوق کارگر محکوم می‌شود بنابراین از ملزومات این رابطه کاری، پرداخت شدن تعهدات مالی کارفرما نسبت به کارگر است.

در صورت پرداخت نکردن حقوق توسط کارفرما چه باید کرد؟

گاهی ممکن است کارفرما بر اساس شرایط مندرج در قرارداد رفتار نکند. یعنی اینکه از تعهدات مندرج در قرارداد مانند؛ پرداخت به موقع حقوق، پاداش، سنوات و دادن دستمزد سال کارگر امتناع کند که در این صورت، با مراجعه کارگر به ادارات مربوطه و اعلام شکایت او برای دریافت حق و حقوق خود، کارفرما علاوه بر اینکه باید دستمزد کارگر را به صورت تمام و کمال بپردازد، مطابق با قوانین تصویب شده در اداره کار، مشمول جریمه پرداخت نکردن حقوق کارگر هم خواهد شد. حتی اگر کارگر قراردادی کتبی نیز نداشته باشد، باز هم این امکان برای او فراهم است که در صورت دریافت نکردن حقوق و مزایای قانون کار خود، از طریق ارائه مدارک و شواهد محلی به مراجع مربوطه، فارغ از گرفتن حقوق خود به امتیازهای دیگری نیز دست یابد.

پرداخت نکردن حقوق توسط کارفرما در صورتی که قراردادی کتبی نیز با کارگر نداشته باشد، باز هم می‌تواند برای او دردسرساز باشد از جمله اینکه کارگر می‌تواند به‌ راحتی حقوقی بیش از حق واقعی خود را مدعی شود که در این صورت نداشتن قرارداد کتبی، تنها به ضرر کارفرما خواهد بود. همچنین از آنجایی که تاریخ شروع و پایان همکاری مشخص نیست، از لحاظ قانونی نیز این همکاری دائمی محسوب می‌شود. علاوه بر این موارد، در صورت بروز اختلاف، چون کارفرما جزئیات پرداختی‌ها و همینطور جزئیات پرداخت دیگر مزایا را در دسترس ندارد، نتیجه شکایت تا حدود زیادی علیه او خواهد بود.

علت شکایت از کارفرما بابت پرداخت نکردن حقوق

در صورتی که کارفرما با کارگر خود اختلاف داشته باشد و این اختلاف منجر به انجام اقداماتی نظیر وادار او به انجام کار اجباری، امتناع کردن از دادن مرخصی در مواقع ضروری، تامین نکردن امکانات لازم جهت ایمنی و رفاه، بیمه نکردن کارگر، نپرداختن حقوق و غیره شود، با شکایت کارگر از او، فارغ از اینکه باید دستمزد کارگر را به صورت تمام و کمال بپردازد، به صورت قانونی نیز مشمول جریمه پرداخت نکردن حقوق کارگر هم خواهد شد.

توصیه می‌کنیم گرچه در صورت بروز مشکلات حقوقی، شکایت از کارفرما بابت پرداخت نکردن حقوق ، سودمند خواهد بود اما از آنجا که طی کردن مراحل شکایت و به نتیجه رسیدن در بیشتر مواقع، طولانی مدت و هزینه بر است، بنابراین برای جلوگیری از بروز مشکل و دردسرهای معمول، بهتر خواهد بود که در نخستین روز کاری خود، حتما تحت هر شرایطی قراردادی مکتوب امضا کنید که در برگیرنده مشخصات محل دقیق کار، تخصص و مهارت، مرخصی و تعطیلات، میزان حقوق دریافتی ماهانه، مدت اعتبار قرارداد و سایر موارد مهم دیگر باشد. به این ترتیب، اگر در اواسط کار مشکلی هم ایجاد شد، برطرف کردن آن برای شما آسان‌تر خواهد بود.

مجازات پرداخت نکردن حقوق کارگر

همانطور که در بالا نیز ذکر شد در صورتی که کارفرما دستمزد کارگر خود را نپردازد، با اقدام کارگر از طریق مراجع مربوطه، کارفرما به جرم پرداخت نکردن حقوق کارگر ، محکوم می‌شود و باید دستمزد کامل کارگر را بپردازد. از طرف دیگر، اگر کارفرما، کارگر را به اجبار وادار به انجام کار کرده باشد، مجازات می‌شود. با توجه به مطالبی که در ماده 6 قانون کار بیان شده است، بهره کشی از نیروی کار انسانی کاری اشتباه و ناپسند است. به همین ترتیب، با استناد به اصلی که در این ماده بیان شده است، برای کار اجباری مجازات در نظر گرفته‌اند. مجازات کار اجباری، حبس از 91 روز تا یک سال یا جریمه‌‌ای به مبلغ 50 تا 200 برابر حداقل دستمزد روازنه کارگر معین شده است. همچنین اگر صدماتی جسمی نیز به کارگر وارد شده باشد، در صورت مشخص و ثابت شدن آن، کارفرما به جریمه یا حبس محکوم می‌شود.

توجه داشته باشید؛

اگر به عنوان نیروی کار متخصص یا تازه کار مشغول به کار می‌شوید، مطابق با فعالیتی که انجام می‌دهید و همچنین با توجه به قوانینی که برای این شیوه از همکاری تعیین شده است، مشمول حقوق و مزایا هستید که باید توسط کارفرما پرداخت شود. از طرف دیگر، اگر به عنوان کارفرما، اشخاصی را به خدمت می‌گیرید، باید به این مساله توجه داشته باشید که تعهدات مالی شما نسبت به کارگر، حتما باید پرداخت شود. پرداخت نکردن حقوق کارگر، برای کارفرما تبعات قانونی دارد و در چنین شرایطی، کارگر این حق را خواهد داشت که از کارفرمای خود شکایت کند. علاوه بر مطالعه این مقاله که می‌تواند اطلاعات دقیقی را در خصوص این موضوع به شما ارائه دهد، استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و همچنین خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی را نیز به شما پیشنهاد می‌دهیم.

قرارداد کار موقت

برای دریافت این قرارداد، روی تصویر زیر بزنید.

نمونه قرارداد کار موقت
دانلود نمونه قرارداد کار موقت
هاجر هوشمند
هاجر هوشمند، علاقه مند به تالیف و نگارش است و در بخش تحریریه وب سایت حقوقی رکلا، فعالیت می‌کند. این علاقه باعث شده است که تعداد قابل توجهی از محتواهای تولید شده در رکلا، توسط ایشان گردآوری و تالیف شود.
ثبت نظر یا سوال
star star star star star
نظرات
(28 نظر)
account_circle
علی
thumb_up_alt
با عرض سلام بنده مهندس عمران هستم به مشکلی خوردم لطف می‌کنید راهنماییم کنید؟ از 20 دی سال 1401 با آگهی استخدامی برنامه دیوار داخل شرکت گرید پایینی که نزدیک خونم بود به عنوان سرپرست کارگاه مشغول به کار شدم. قرارداد ندارم اما نامه معرفی سرپرست کارگاه به کارفرمای پروژه از شرکتی که مشغول بکار شدم رو دارم. بیمه دی + بیمه بهمن من رو رد نکردن. گفتن که آخر سال رد می‌کنیم خیالت راحت. قرارداد بهمن و اسفند رو امضا نکردم چون چند بند مشکل داشت و تا برج 12 همینجوری رفتیم جلو که 27 اسفند به من یک چهارم طلبم رو دادن و قول دادن از فروردین همه چی روتین هست و کارگاه در جریان خواهد بود. تا برج 3 قرارداد امضا کردم و روزها سپری شد. از جیب خودم هم برای آب، یخ و غذای کارگرها هزینه می‌کردم و تنخواه رد می‌کردم که طلب تنخواه هم زیاد شد. پیامک هزار تا دارم بهشون دادم که تا آخر قرارداد هستم و دنبال شخص جایگزین باشید. (دو تا شریکن) که قسم خوردن حل میشه. اینم گذشت تا دیدیم آگهی استخدامی زدن برای همون پروژه که من بودم. از اینور قول دان و از اون طرف، دنبال نفر می‌گشتن. من هم شب‌ها تهران - کرج در اسنپ کار می‌کردم تا 4-5 صبح تا بتونم خرج زندگیم رو در بیارم !چکار کنم؟
17:50
25 شهریور 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
این امکان برای شما وجود دارد که برای تمام حقوق و مزایای که متعلق به شما است و به شما پرداخت نشده است از طریق اداره کار اقدام کنید. در واقع، عدم وجود قرارداد یا عدم شفافیت در روابط کاری میان شما و طرف مقابل، بیشتر از آنکه به زیان شما باشد به نفع شما خواهد بود. در نهایت کارفرما (هر دو شریک) مکلف خواهند بود نسبت به پرداخت حقوق و مزایای شما اقدام کنند و در صورتی که پرداختی‌های جانبی داشته باشید و ثابت کنید که آن پرداخت‌ها نیز با هماهنگی کارفرما انجام شده است امکان مطالبه آن وجوه نیز وجود خواهد داشت.
20:50
27 شهریور 1402
account_circle
منصوره کمیجانی
thumb_up_alt
سلام. من از سال ۹۷ تا اواخر ۹۸ در یک فروشگاه مشغول به کار بودم که سنوات و عیدی و مرخصی و حقوق بر اساس قانون کار پرداخت نشد. علیرغم بیمه شدن پس از شکایت در اداره کار، بدون محاسبه اضافه کاری بدلیل نداشتن مدرک، مبلغ ۷۸۰۰۰۰۰ برای من محاسبه شد که کارفرما مکلف به پرداخت آن است سوال بنده این است که در حال حاضر که سال ۱۴۰۲ است و اجراییه قرار است اجرا شود همون مبلغ که بر اساس حقوق و مزایای آن سالها است پرداخت میشود یا امکان اعتراض برای پرداخت بر اساس تورم و پرداخت هزینه های دادرسی توسط کارفرما هست یا همون مبلغ مصوب اداره کار پرداخت میشود؟ ممنون.
19:17
06 تیر 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
در این خصوص، ملاک، رای نهایی صادر شده از سوی مرجع اداره کار است و همان مبلغ، ملاکی برای پرداخت حقوق معوق شما خواهد بود. به عبارت دیگر، مبلغی که به موجب رای صادر شده از سوی اداره کار و بر اساس روابط کاری میان شما و کارفرما تعیین شده است به عنوان ملاکی برای ایجاد وظیفه و تکلیف پرداخت توسط کارفرما در نظر گرفته خواهد شد و قاعدتا همان مبلغ نیز باید به شما پرداخت شود مگر آنکه کارفرما در این پرداخت، کوتاهی به خرج دهد و این تاخیر در پرداخت، سپس کاهش ارزش پول رایج کشور شده باشد.
22:32
08 تیر 1402
account_circle
توفیق محمد امین
thumb_up_alt
من پارسال خدمات مکانیزاسیون کشاورزی رو برای کشاورزان منطقه خودمون انجام دادم که قرار بود بعد از برداشت چغندر پول من رو بدن اما تا الان یک ریال هم ندادن. من نان آور خانواده هستم و 13 نفر چشمشون به دست‌های من هست. ممنون میشم که راهنمایی کنید.
03:08
21 خرداد 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
اگر در این خصوص قرارداد تنظیم کرده‌اید توصیه می‌کنیم خطاب به ایشان یک اظهارنامه ارسال کنید و از ایشان بخواهید که تعهدات خود را در مقابل شما اجرایی کنند. در صورتی که ظرف مدت مذکور در مفاد اظهارنامه، تعهدات خود را اجرایی نکرد، نسبت به تنظیم دادخواست الزام به انجام تعهد قراردادی اقدام کنید. به بیان دیگر، اگر اظهارنامه را ارسال کردید و افاقه نکرد می‌توانید نسبت به تنظیم دادخواستی به منظور اجبار ایشان به انجام تعهد اقدام کنید تا دادگاه، ایشان را به پرداخت حق الزحمه شما به عنوان تعهد قراردادی اجبار کند.
20:11
21 خرداد 1402
account_circle
کاربر رکلا
thumb_up_alt
سلام من یکسال در یک شرکت به صورت پاره وقت کار میکردم از مهر ۱۴۰۰ تا پایان مهر ۱۴۰۱، کارفرما قراردادی با من ننوشته ولی توافق بود که از مهر ۱۴۰۰ تا پایان ۱۴۰۰ ماهی ۱۵۰۰ و از ابتدای ۱۴۰۱ ،۲ میلیون تومان باشد ولی ۷ ماه کارفرما حقوق من رو نداد ولی در لیست مالیات حقوق اسم من رو تا پایان مهر ماه ۱۴۰۱ رد کرده آیا من می‌توانم با این مدرک که در لیست مالیات حقوق اسمم هست ولی دریافتی نداشتم از کارفرما شکایت کنم؟
14:49
18 دی 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
شما حتی بدون استناد به آن مدرک هم می‌توانید علیه کارفرمای خودتان، در اداره کار طرح دعوا کنید. در واقع، شرط طرح دعوا از سوی شما علیه کارفرما، وجود چنین مدرکی نیست. به بیان دیگر، این حق شما است که بتوانید علیه کارفرمای خودتان طرح دعوا کنید و حقوق و مزایای قانونی خودتان را دست کم مطابق با حداقل‌های تصویب شده از شورای عالی کار، دریافت کنید.
17:22
18 دی 1401
account_circle
خواجه‌نوری
thumb_up_alt
سلام وقت بخیر. راهنمایی کنید ممنون میشم. بنده ۷۰ روزه در یک شرکت استخدام شدم. هنوز قراردادی باهام نبستن ولی ماهی ۱۲ میلیون رو قول دادن. تا حالا هیچ دریافتی نداشتم، بیمه هم نشدم و ۲۴ روز ماموریت استان‌های جنوبی رو داشتم ولی حق ماموریت هم بهم نداشتن. در کل نه بیمه نه حقوق نه حق ماموریت. اول کار هم بنده رو به عنوان کارشناس فروش استخدام کردن، در ماموریت بودم تماس گرفتن گفتن خواهر کارفرما و دختر خاله‌شان شدن کارشناس فروش و من شدم بازاریاب شرکت. قرارداد کتبی هم ندارم. آیا حق شکایت دارم؟ هیچ تعهدی متاسفانه نداشتن و هنوزم بخاطر شرایط موجود مشغول به کار هستم. در ضمن ۵۰۰ میلیون سفته و ۵۰۰ میلیون تومان چک بابت ضمانت ازم خواستن ولی چون قرار بود بخش فروش باشم الان نیستم گفتم باید مبلغ رو کاهش بدید، باز قبول نکردن و هنوز ضامن رو نبردم ولی نگفتن دلیل عدم پرداخت حقوقم ضامن هستش. چند بار هم خواستم ازشون فقط گفت باشه تو یه فرصت پرداخت میشه. الان احساس می‌کنم میخوان کار بازاریابی رو انجام بدم و احتمالا بگن نیازی نیست بهتون. چون بازاریابی این محصول محدود هستش.
13:57
22 آذر 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. شما مشمول قانون کار هستید. در نتیجه پرداخت تمام حقوق و مزایای قانون کار برای شما، یک ضرورت است. وجود یا عدم وجود قرارداد نیز هیچ تغییری در این موضوع ایجاد نمی‌کند. ضمنا ارائه ضامن برای زمانی است که تعهدی ایجاد شده باشد در حالی که شما یک کارگر یا کارمند مشغول به کار هستید که وظیفه‌اش انجام وظیفه است. پیشنهاد می‌کنیم در این مورد به اداره کار مراجعه شود و حقوق و مزایای قانونی خود را مطالبه کنید.
18:36
22 آذر 1401
account_circle
محمد
thumb_up_alt
سلام وقت بخیر. من در فروشگاه افق کوروش به مدت 15 روز آزمایشی کار کردم و بعد از آن گفتند که شما می‌تونی کار کنی و قبول شدی البته کارفرما منو شخصی استخدام کرده بود با حقوق ۳ میلیون. اما الان ۲۵ روزه که رفتم ولی فشار کاری زیاد و ساعت کاری نامناسب باعث شد که من نرم. الان به کارفرما میگم حقوق این چند روز رو بده میگه نمیدم حالا گفتم ببینم حق شکایت دارم یا خیر؟
22:45
21 آذر 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
حتی برای 15 روزی که به صورت آزمایشی مشغول به فعالیت بوده‌اید می‌توانید درخواست بیمه و سایر حقوق و مزایا را داشته باشید. لذا در این مورد، حق شما، ضایع می‌شود.
18:27
22 آذر 1401
account_circle
فرهاد کریمی
thumb_up_alt
با سلام. بنده 5 ماه پیش با یک شرکت تسویه کردم و هنوز هم حقوق بنده واریز نشده. در صورت شکایت به قانون کار چقدر طول می‌کشد تا حق خود را بگیرم و چه مزایایی به بنده تعلق می گیرد؟
13:27
10 آبان 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. شما مستحق دریافت کلیه حقوق و مزایایی هستید که به موجب قانون کار، به شما تعلق می‌گیرد. ضمن آنکه فرایند رسیدگی به مطالبات شما، با توجه به میزان ترافیک هریک از مراجع حل اختلاف اداره کار، متفاوت خواهد بود.
12:27
12 آبان 1401
account_circle
مهران کامجو
thumb_up_alt
سلام من در یک شرکت کار می‌کردم از برج یک تا پنج، دو ماه حقوق به من ندادن و گفتن بدهکاری و بیمه یک میلیون و هشتصد هزار تومان کم کردن. در صورتی که حقوق بالا ندادن. گفتن بدهکاری و گفتن شما کارمزدی هستید.
16:46
19 شهریور 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. چیزی تحت عنوان قرارداد کارمزدی برای کسانی که به صورت مستمر مشغول کار در محل مورد نظر کارفرما هستند وجود ندارد. ایشان موظف هستند حداقل حقوق اداره کار را به شما پرداخت کنند. ضمن آنکه کسر مبالغ بیمه تا این سطح از حقوق شما، وجاهت قانونی ندارد.
15:14
20 شهریور 1401