پرداخت نکردن حقوق توسط کارفرما چه مجازاتی دارد ؟ + شرایط شکایت از کارفرما برای حقوق

نویسنده:هاجر هوشمند
-
بروزرسانی:1401/02/08
زمان مطالعه: 7 دقیقه
-سیاست انتشار مطالب
پرداخت نکردن حقوق

یکی از مشاغل‌ مهم در جامعه، کارگری و کارمندی است. این قشر در برخی مواقع ممکن است تناسب با محیط، شرایط کاری و همچنین به واسطه کارفرمای خود با مشکلاتی رو به رو شوند. پرداخت نکردن حقوق از جانب کارفرما، یکی از مهمترین مشکلات این اشخاص است. بر اساس قوانین تصویب شده در سال 1369، یک کارگر به محض شروع کار خود در کارگاه یا ارگان مربوطه، مشمول حق و حقوق کارگری مندرج در قانون است. حال در مواقعی این احتمال وجود دارد که کارگر متناسب با وقت و کار خود، حقوق مناسبی از کارفرما دریافت نکند و یا کارفرما دستمزد او را نپردازد که در چنین حالتی، کارگر برای گرفتن حق و حقوق خود، ناچار است از طریق طی کردن مراحل قانونی نظیر مراجعه کردن به اداره کار، اقدامات لازم را انجام دهد.

از این رو، در این مقاله، مساله پرداخت نکردن حقوق کارگر را مورد بررسی قرار می‌دهیم و با ارائه نکاتی درباره قانون پرداخت نکردن حقوق کارگر ، میزان و شرایط قانونی مصوب درباره مجازات پرداخت نکردن حقوق کارگر را بیان خواهیم کرد.

مطالبی که در این مقاله توضیح داده می‌شود، از جمله اطلاعات مهمی هستند که باید برای امضای انواع قرارداد استخدام ، درباره آن‌ها بدانید.

قرارداد شما باید حاوی چه بخش‌هایی باشد؟

در سال 1369 قوانینی مبنی بر چگونگی همکاری کارفرما و کارگر، توسط مجلس شورای اسلامی اتخاذ شد که مطابق با این قوانین، تمامی کارگران و کارفرمایان موظف هستند در قبال یکدیگر عملکردی قانونی و صحیح داشته باشند. یکی از قوانین تصویب شده تحت ماده 7 قانون کار، به نحوه امضا کردن قرارداد بین کارگر و کارفرما و همچنین به محتوای صحیح این قرارداد اشاره کرده است. مطابق با این ماده قانونی، محتوای این قرارداد باید حاوی ساعات کار، مدت زمان آن، نوع کار، میزان دستمزد دریافتی، تاریخ شروع و پایان و محل کار باشد که در نهایت هر دو گروه کارگر و کارفرما موظف هستند برای نوشتن قراردادهای خود، به این موارد توجه کنند.

قرارداد کار یک قرارداد کتبی یا شفاهی بین کارگر و کارفرما محسوب می‌شود که با توجه به مواردی که در آن درج شده است، کارگر خدماتی را برای کارفرما انجام می‌دهد و در مقابل، کارفرما نیز وظیفه دارد بابت این خدمات، دستمزدی را به کارگر بپردازد. میزان دستمزد توسط شورای عالی کار اعلام می‌شود و در توافق میان طرفین نیز بیان خواهد شد. نکته مهم این است که کارفرما در صورت پرداخت نکردن دستمزد کارگر، به جرم پرداخت نکردن حقوق کارگر محکوم می‌شود بنابراین از ملزومات این رابطه کاری، پرداخت شدن تعهدات مالی کارفرما نسبت به کارگر است.

در صورت پرداخت نکردن حقوق توسط کارفرما چه باید کرد؟

گاهی ممکن است کارفرما بر اساس شرایط مندرج در قرارداد رفتار نکند. یعنی اینکه از تعهدات مندرج در قرارداد مانند؛ پرداخت به موقع حقوق، پاداش، سنوات و دادن دستمزد سال کارگر امتناع کند که در این صورت، با مراجعه کارگر به ادارات مربوطه و اعلام شکایت او برای دریافت حق و حقوق خود، کارفرما علاوه بر اینکه باید دستمزد کارگر را به صورت تمام و کمال بپردازد، مطابق با قوانین تصویب شده در اداره کار، مشمول جریمه پرداخت نکردن حقوق کارگر هم خواهد شد. حتی اگر کارگر قراردادی کتبی نیز نداشته باشد، باز هم این امکان برای او فراهم است که در صورت دریافت نکردن حقوق و مزایای قانون کار خود، از طریق ارائه مدارک و شواهد محلی به مراجع مربوطه، فارغ از گرفتن حقوق خود به امتیازهای دیگری نیز دست یابد.

پرداخت نکردن حقوق توسط کارفرما در صورتی که قراردادی کتبی نیز با کارگر نداشته باشد، باز هم می‌تواند برای او دردسرساز باشد از جمله اینکه کارگر می‌تواند به‌ راحتی حقوقی بیش از حق واقعی خود را مدعی شود که در این صورت نداشتن قرارداد کتبی، تنها به ضرر کارفرما خواهد بود. همچنین از آنجایی که تاریخ شروع و پایان همکاری مشخص نیست، از لحاظ قانونی نیز این همکاری دائمی محسوب می‌شود. علاوه بر این موارد، در صورت بروز اختلاف، چون کارفرما جزئیات پرداختی‌ها و همینطور جزئیات پرداخت دیگر مزایا را در دسترس ندارد، نتیجه شکایت تا حدود زیادی علیه او خواهد بود.

علت شکایت از کارفرما بابت پرداخت نکردن حقوق

در صورتی که کارفرما با کارگر خود اختلاف داشته باشد و این اختلاف منجر به انجام اقداماتی نظیر وادار او به انجام کار اجباری، امتناع کردن از دادن مرخصی در مواقع ضروری، تامین نکردن امکانات لازم جهت ایمنی و رفاه، بیمه نکردن کارگر، نپرداختن حقوق و غیره شود، با شکایت کارگر از او، فارغ از اینکه باید دستمزد کارگر را به صورت تمام و کمال بپردازد، به صورت قانونی نیز مشمول جریمه پرداخت نکردن حقوق کارگر هم خواهد شد.

توصیه می‌کنیم گرچه در صورت بروز مشکلات حقوقی، شکایت از کارفرما بابت پرداخت نکردن حقوق ، سودمند خواهد بود اما از آنجا که طی کردن مراحل شکایت و به نتیجه رسیدن در بیشتر مواقع، طولانی مدت و هزینه بر است، بنابراین برای جلوگیری از بروز مشکل و دردسرهای معمول، بهتر خواهد بود که در نخستین روز کاری خود، حتما تحت هر شرایطی قراردادی مکتوب امضا کنید که در برگیرنده مشخصات محل دقیق کار، تخصص و مهارت، مرخصی و تعطیلات، میزان حقوق دریافتی ماهانه، مدت اعتبار قرارداد و سایر موارد مهم دیگر باشد. به این ترتیب، اگر در اواسط کار مشکلی هم ایجاد شد، برطرف کردن آن برای شما آسان‌تر خواهد بود.

مجازات پرداخت نکردن حقوق کارگر

همانطور که در بالا نیز ذکر شد در صورتی که کارفرما دستمزد کارگر خود را نپردازد، با اقدام کارگر از طریق مراجع مربوطه، کارفرما به جرم پرداخت نکردن حقوق کارگر ، محکوم می‌شود و باید دستمزد کامل کارگر را بپردازد. از طرف دیگر، اگر کارفرما، کارگر را به اجبار وادار به انجام کار کرده باشد، مجازات می‌شود. با توجه به مطالبی که در ماده 6 قانون کار بیان شده است، بهره کشی از نیروی کار انسانی کاری اشتباه و ناپسند است. به همین ترتیب، با استناد به اصلی که در این ماده بیان شده است، برای کار اجباری مجازات در نظر گرفته‌اند. مجازات کار اجباری، حبس از 91 روز تا یک سال یا جریمه‌‌ای به مبلغ 50 تا 200 برابر حداقل دستمزد روازنه کارگر معین شده است. همچنین اگر صدماتی جسمی نیز به کارگر وارد شده باشد، در صورت مشخص و ثابت شدن آن، کارفرما به جریمه یا حبس محکوم می‌شود.

توجه داشته باشید؛

اگر به عنوان نیروی کار متخصص یا تازه کار مشغول به کار می‌شوید، مطابق با فعالیتی که انجام می‌دهید و همچنین با توجه به قوانینی که برای این شیوه از همکاری تعیین شده است، مشمول حقوق و مزایا هستید که باید توسط کارفرما پرداخت شود. از طرف دیگر، اگر به عنوان کارفرما، اشخاصی را به خدمت می‌گیرید، باید به این مساله توجه داشته باشید که تعهدات مالی شما نسبت به کارگر، حتما باید پرداخت شود. پرداخت نکردن حقوق کارگر، برای کارفرما تبعات قانونی دارد و در چنین شرایطی، کارگر این حق را خواهد داشت که از کارفرمای خود شکایت کند. علاوه بر مطالعه این مقاله که می‌تواند اطلاعات دقیقی را در خصوص این موضوع به شما ارائه دهد، استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و همچنین خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی را نیز به شما پیشنهاد می‌دهیم.

قرارداد کار موقت

برای دریافت این قرارداد، روی تصویر زیر بزنید.

نمونه قرارداد کار موقت
دانلود نمونه قرارداد کار موقت
هاجر هوشمند
هاجر هوشمند، علاقه مند به تالیف و نگارش است و در بخش تحریریه وب سایت حقوقی رکلا، فعالیت می‌کند. این علاقه باعث شده است که تعداد قابل توجهی از محتواهای تولید شده در رکلا، توسط ایشان گردآوری و تالیف شود.
ثبت نظر یا سوال
star star star star star
نظرات
(16 نظر)
account_circle
ظهیرفرهادی
thumb_up_alt
باسلام راننده پایه یک هستم که از برج 12 سال 1401 در یک شرکت حمل و نقل مشغول کار شدم که تا آخر برج 3 به صورت راننده کمکی و پس از آن ماشین تحویل گرفتم که به علت خراب بودن ماشین موفق به جابجایی کالا نشدم و تا امروز که برج ده سال 1402 است، با وجود اینکه بارها به شرکت مراجعه نمودم که یا من را تسویه حساب کنند و حق و حقوقم را پرداخت کنند یا ماشین تحویلم دهند همش گفتند که باید صبر کنی تا ماشین تعمیر شود و از طرفی تا امروز نه یک ریال حقوق به من و نه یک ریال حق بیمه برایم پرداخت کردند و نه حاضر به پس دادن مدارکی که موقع استخدام از من گرفتند که شامل 500 میلیون سفته است شدند. چکار کنم؟
05:46
22 دی 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. با توجه به اینکه هیچ قراردادی میان شما و طرف مقابل تنظیم نشده است و از طرفی، با عنایت به اینکه هیچ پرداختی نیز به شما داده نشده است، اثبات رابطه کارگری و کارفرمایی بسیار دشوار است مگر آنکه مدتی را که به عنوان کننده کار، در امور رانندگی فعالیت داشته‌اید در اداره کار به اثبات برسانید.
13:46
23 دی 1402
account_circle
پریا بهادری
thumb_up_alt
سلام. وقت تون بخیر. من از آبان ۱۴۰۲ تا به الان پروموتر لوازم آرایشی شرکتی هستم که مرکز اصلی اون شرکت، در تهران هست در یک فروشگاه بزرگ در شیراز کار می‌کنم. روز اول به من گفتن که ماه اول آزمایشی هست و از ماه دوم بیمه برای من رد میشه و ماه دوم وقتی اسمم در لیست بیمه نبود زمانی که تماس گرفتم گفتن باید تارگت صد میلیون رو بزنم بعد باید شخصا بیام تهران قرارداد ببندم تا بیمه واسه من رد بشه تا به امروز حقوق برج دی رو واسم پرداخت نکردن تماس هم می‌گیرم جواب درستی به من نمیدن البته باید بگم من استعفام رو به تازگی دادم و تا آخر بهمن تاریخ آخرین روز کاری من میشه. یه راهنمایی بفرمایید.
08:42
16 بهمن 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
شما این امکان را خواهید داشت که از طریق مراجعه به اداره کار، نسبت به مطالبه حقوق و مزایای باقی مانده خود اقدام کنید و از طرفی، اقدامات لازم برای بیمه چند ماه گذشته خود را در دستور کار قرار دهید.
12:00
16 بهمن 1402
account_circle
سحر
thumb_up_alt
سلام وقت بخیر من 5 و نیم سال در یک مغازه کاشی فروشی کارشناس فروش بودم که سه ماه اول بیمم نکرد. توی تمام این سال‌ها، نه عیدی نه پاداش و نه حقوقم طبق اداره کار نبود. تمام تعطیلات رسمی رو سرکار بودم بدون پرداخت تعطیل کاری و تمام سال‌ها رو در روز 9 ساعت و بیشتر کار کردم. الان شکایت کردم و چند روز دیگه جلسم هست فقط نمیدونم چجوری باید اون 9 ساعت کار در روز و تعطیل کاری‌ها رو ثابت کنم. قرارداد کتبی نداشتم اصلا. وقتی در اومدم از اونجا ازشون درخواست سنوات کردم که گفتن چیزی پرداخت نمی‌کنیم ولی الان مهم ترین موضوعم اینه که چجوری ثابت کنم 9 ساعت در روز کار میکردم و تعطیلات سرکار بودم. میشه لطفا کمکم کنید.
07:42
17 بهمن 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
در این مورد به تنها چیزی که می‌توانید استناد کنید شهادت شهود است. به نظر می‌رسد چنانچه چنین موضوعی در متن قرارداد شما مورد عنایت قرارداد نگرفته است یا اصلا قراردادی نداشته‌اید باید از طریق شهادت شهود یا سایر دلایل مانند پیام‌ها و موارد مشابه، ثابت کنید که کارفرما از شما انتظار کار بیشتر از ساعت کار تکلیفی و قانونی را داشته است.
13:00
17 بهمن 1402
account_circle
سارا
thumb_up_alt
سلام سوالی دارم بنده قرارداد ۵ ساله نوشتم برای کارم ولی داخل قرارداد نوشته که یک ماه قبل از اینکه کار رو ترک کنین باید اطلاع بدین و اینکه ما ۴ ماهه حدودا حقوق نگرفتیم میخوام از کار جدا بشم باید چیکار کنم؟ میتونم از این قضیه استفاده کنم؟
13:46
30 بهمن 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
اگر روابط کاری شما با طرف مقابل، روابط استخدامی است می‌توانید با یک ماه اطلاع قبلی، از همکاری انصراف دهید. برای این کار، توصیه می‌کنیم که یک اظهارنامه رسمی خطاب به کارفرما ارسال شود و در آن از تمایل خود برای استعفا بگویید و اعلام کنید که مهلت یک ماه، از زمان ابلاغ اظهارنامه به کارفرما آغاز خواهد شد.
13:38
01 اسفند 1402
account_circle
مهرسام رستمی
thumb_up_alt
سلام. من توی یه انبار لوازم آرایشی، کار کردم سمت بازار تهران پانزده خرداد به مدت 9 ماه. 24 بهمن اومدم بیرون بخاطر کارای شخصیم و اینکه از هشت روز قبل هم اطلاع رسانی کرده بودم بهش که در جریان باشه و الان من 6 میلیون از بقیه حقوقم مونده ولی نمی‌ده و هر روز داره اذیتم میکنه. میشه بهم بگین حق شکایت دارم ازش یا نه؟ قراردادی هم نبسته با هیچکسی اونجا و اکثر جنساش قاچاقه ولی پارتی و آشنا داره میشه بگین چیکار کنم؟
19:51
09 اسفند 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
نبودن قرارداد میان شما و کارفرما، بیشتر از آنکه به سود کارفرما باشد به زیان ایشان است زیرا روابط کاری میان شما و ایشان را یک رابطه کاری دائمی نشان می‌دهد. اما ضرورت ایجاب می‌کرد که شما با یک ماه اطلاع قبلی، نسبت به خاتمه همکاری اقدام کنید زیرا این فرصت یک ماه، پیش شرط خاتمه قرارداد کار از طریق استعفا است. بنابراین بهتر است رویه استعفا را به درستی پیش ببرید و سپس از طریق اداره کار، برای مطالبه حقوق و مزایای خودتان اقدام کنید.
16:15
12 اسفند 1402
account_circle
ماشالله اسمعیل امینی
thumb_up_alt
سلام پسر من ۴ ماهه تو مغازه فروشندگی کفش مشغول به کار بود کارفرما قول حقوق و اضافه کاری و بیمه داده بود ولی بعد از این مدت بخصوص ایام عید با پرداخت مختصر و قول وعده‌اي الکی نه تنها حق پسرم را نداده بلکه اخراجش هم کرده شایان ذکر است این کارفرما چندین مغازه در تهران و اطراف آن دارد الان هم گفته بیا شهریار تا تسویه کنم ولی میدانم که باز دروغ می‌گوید چه کنیم لطف کنید راهنمایی کنید ممنون.
03:54
04 اردیبهشت 1403
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
فرزند شما می‌تواند از طریق مراجعه به اداره کار، نسبت به مطالبه کلیه حقوق و مزایای معوقه خود اقدام کند. همچنین در خصوص عدم صدور نام پسر شما در لیست بیمه توسط کارفرما، کارفرما به جرایم تعیین شده توسط سازمان تامین اجتماعی، محکوم خواهد شد.
11:27
05 اردیبهشت 1403