پرداخت نکردن حقوق توسط کارفرما چه مجازاتی دارد ؟ + شرایط شکایت از کارفرما برای حقوق

نویسنده:هاجر هوشمند
-
بروزرسانی:1401/02/08
زمان مطالعه: 7 دقیقه
-سیاست انتشار مطالب
پرداخت نکردن حقوق

یکی از مشاغل‌ مهم در جامعه، کارگری و کارمندی است. این قشر در برخی مواقع ممکن است تناسب با محیط، شرایط کاری و همچنین به واسطه کارفرمای خود با مشکلاتی رو به رو شوند. پرداخت نکردن حقوق از جانب کارفرما، یکی از مهمترین مشکلات این اشخاص است. بر اساس قوانین تصویب شده در سال 1369، یک کارگر به محض شروع کار خود در کارگاه یا ارگان مربوطه، مشمول حق و حقوق کارگری مندرج در قانون است. حال در مواقعی این احتمال وجود دارد که کارگر متناسب با وقت و کار خود، حقوق مناسبی از کارفرما دریافت نکند و یا کارفرما دستمزد او را نپردازد که در چنین حالتی، کارگر برای گرفتن حق و حقوق خود، ناچار است از طریق طی کردن مراحل قانونی نظیر مراجعه کردن به اداره کار، اقدامات لازم را انجام دهد.

از این رو، در این مقاله، مساله پرداخت نکردن حقوق کارگر را مورد بررسی قرار می‌دهیم و با ارائه نکاتی درباره قانون پرداخت نکردن حقوق کارگر ، میزان و شرایط قانونی مصوب درباره مجازات پرداخت نکردن حقوق کارگر را بیان خواهیم کرد.

مطالبی که در این مقاله توضیح داده می‌شود، از جمله اطلاعات مهمی هستند که باید برای امضای انواع قرارداد استخدام ، درباره آن‌ها بدانید.

قرارداد شما باید حاوی چه بخش‌هایی باشد؟

در سال 1369 قوانینی مبنی بر چگونگی همکاری کارفرما و کارگر، توسط مجلس شورای اسلامی اتخاذ شد که مطابق با این قوانین، تمامی کارگران و کارفرمایان موظف هستند در قبال یکدیگر عملکردی قانونی و صحیح داشته باشند. یکی از قوانین تصویب شده تحت ماده 7 قانون کار، به نحوه امضا کردن قرارداد بین کارگر و کارفرما و همچنین به محتوای صحیح این قرارداد اشاره کرده است. مطابق با این ماده قانونی، محتوای این قرارداد باید حاوی ساعات کار، مدت زمان آن، نوع کار، میزان دستمزد دریافتی، تاریخ شروع و پایان و محل کار باشد که در نهایت هر دو گروه کارگر و کارفرما موظف هستند برای نوشتن قراردادهای خود، به این موارد توجه کنند.

قرارداد کار یک قرارداد کتبی یا شفاهی بین کارگر و کارفرما محسوب می‌شود که با توجه به مواردی که در آن درج شده است، کارگر خدماتی را برای کارفرما انجام می‌دهد و در مقابل، کارفرما نیز وظیفه دارد بابت این خدمات، دستمزدی را به کارگر بپردازد. میزان دستمزد توسط شورای عالی کار اعلام می‌شود و در توافق میان طرفین نیز بیان خواهد شد. نکته مهم این است که کارفرما در صورت پرداخت نکردن دستمزد کارگر، به جرم پرداخت نکردن حقوق کارگر محکوم می‌شود بنابراین از ملزومات این رابطه کاری، پرداخت شدن تعهدات مالی کارفرما نسبت به کارگر است.

در صورت پرداخت نکردن حقوق توسط کارفرما چه باید کرد؟

گاهی ممکن است کارفرما بر اساس شرایط مندرج در قرارداد رفتار نکند. یعنی اینکه از تعهدات مندرج در قرارداد مانند؛ پرداخت به موقع حقوق، پاداش، سنوات و دادن دستمزد سال کارگر امتناع کند که در این صورت، با مراجعه کارگر به ادارات مربوطه و اعلام شکایت او برای دریافت حق و حقوق خود، کارفرما علاوه بر اینکه باید دستمزد کارگر را به صورت تمام و کمال بپردازد، مطابق با قوانین تصویب شده در اداره کار، مشمول جریمه پرداخت نکردن حقوق کارگر هم خواهد شد. حتی اگر کارگر قراردادی کتبی نیز نداشته باشد، باز هم این امکان برای او فراهم است که در صورت دریافت نکردن حقوق و مزایای قانون کار خود، از طریق ارائه مدارک و شواهد محلی به مراجع مربوطه، فارغ از گرفتن حقوق خود به امتیازهای دیگری نیز دست یابد.

پرداخت نکردن حقوق توسط کارفرما در صورتی که قراردادی کتبی نیز با کارگر نداشته باشد، باز هم می‌تواند برای او دردسرساز باشد از جمله اینکه کارگر می‌تواند به‌ راحتی حقوقی بیش از حق واقعی خود را مدعی شود که در این صورت نداشتن قرارداد کتبی، تنها به ضرر کارفرما خواهد بود. همچنین از آنجایی که تاریخ شروع و پایان همکاری مشخص نیست، از لحاظ قانونی نیز این همکاری دائمی محسوب می‌شود. علاوه بر این موارد، در صورت بروز اختلاف، چون کارفرما جزئیات پرداختی‌ها و همینطور جزئیات پرداخت دیگر مزایا را در دسترس ندارد، نتیجه شکایت تا حدود زیادی علیه او خواهد بود.

علت شکایت از کارفرما بابت پرداخت نکردن حقوق

در صورتی که کارفرما با کارگر خود اختلاف داشته باشد و این اختلاف منجر به انجام اقداماتی نظیر وادار او به انجام کار اجباری، امتناع کردن از دادن مرخصی در مواقع ضروری، تامین نکردن امکانات لازم جهت ایمنی و رفاه، بیمه نکردن کارگر، نپرداختن حقوق و غیره شود، با شکایت کارگر از او، فارغ از اینکه باید دستمزد کارگر را به صورت تمام و کمال بپردازد، به صورت قانونی نیز مشمول جریمه پرداخت نکردن حقوق کارگر هم خواهد شد.

توصیه می‌کنیم گرچه در صورت بروز مشکلات حقوقی، شکایت از کارفرما بابت پرداخت نکردن حقوق ، سودمند خواهد بود اما از آنجا که طی کردن مراحل شکایت و به نتیجه رسیدن در بیشتر مواقع، طولانی مدت و هزینه بر است، بنابراین برای جلوگیری از بروز مشکل و دردسرهای معمول، بهتر خواهد بود که در نخستین روز کاری خود، حتما تحت هر شرایطی قراردادی مکتوب امضا کنید که در برگیرنده مشخصات محل دقیق کار، تخصص و مهارت، مرخصی و تعطیلات، میزان حقوق دریافتی ماهانه، مدت اعتبار قرارداد و سایر موارد مهم دیگر باشد. به این ترتیب، اگر در اواسط کار مشکلی هم ایجاد شد، برطرف کردن آن برای شما آسان‌تر خواهد بود.

مجازات پرداخت نکردن حقوق کارگر

همانطور که در بالا نیز ذکر شد در صورتی که کارفرما دستمزد کارگر خود را نپردازد، با اقدام کارگر از طریق مراجع مربوطه، کارفرما به جرم پرداخت نکردن حقوق کارگر ، محکوم می‌شود و باید دستمزد کامل کارگر را بپردازد. از طرف دیگر، اگر کارفرما، کارگر را به اجبار وادار به انجام کار کرده باشد، مجازات می‌شود. با توجه به مطالبی که در ماده 6 قانون کار بیان شده است، بهره کشی از نیروی کار انسانی کاری اشتباه و ناپسند است. به همین ترتیب، با استناد به اصلی که در این ماده بیان شده است، برای کار اجباری مجازات در نظر گرفته‌اند. مجازات کار اجباری، حبس از 91 روز تا یک سال یا جریمه‌‌ای به مبلغ 50 تا 200 برابر حداقل دستمزد روازنه کارگر معین شده است. همچنین اگر صدماتی جسمی نیز به کارگر وارد شده باشد، در صورت مشخص و ثابت شدن آن، کارفرما به جریمه یا حبس محکوم می‌شود.

توجه داشته باشید؛

اگر به عنوان نیروی کار متخصص یا تازه کار مشغول به کار می‌شوید، مطابق با فعالیتی که انجام می‌دهید و همچنین با توجه به قوانینی که برای این شیوه از همکاری تعیین شده است، مشمول حقوق و مزایا هستید که باید توسط کارفرما پرداخت شود. از طرف دیگر، اگر به عنوان کارفرما، اشخاصی را به خدمت می‌گیرید، باید به این مساله توجه داشته باشید که تعهدات مالی شما نسبت به کارگر، حتما باید پرداخت شود. پرداخت نکردن حقوق کارگر، برای کارفرما تبعات قانونی دارد و در چنین شرایطی، کارگر این حق را خواهد داشت که از کارفرمای خود شکایت کند. علاوه بر مطالعه این مقاله که می‌تواند اطلاعات دقیقی را در خصوص این موضوع به شما ارائه دهد، استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و همچنین خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی را نیز به شما پیشنهاد می‌دهیم.

قرارداد کار موقت

برای دریافت این قرارداد، روی تصویر زیر بزنید.

نمونه قرارداد کار موقت
دانلود نمونه قرارداد کار موقت
هاجر هوشمند
هاجر هوشمند، علاقه مند به تالیف و نگارش است و در بخش تحریریه وب سایت حقوقی رکلا، فعالیت می‌کند. این علاقه باعث شده است که تعداد قابل توجهی از محتواهای تولید شده در رکلا، توسط ایشان گردآوری و تالیف شود.
ثبت نظر یا سوال
star star star star star
نظرات
(28 نظر)
account_circle
مرضیه ایرجی
thumb_up_alt
سلام، من کارمند هستم و قرارداد کار معین دارم؛ آیا جریمه تأخیر پرداخت حقوق شامل حال من هم می‌شود؟ در قرارداد من ذکر شده که باید تا پایان سال تسویه شود.
09:41
17 آذر 1403
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
اگر منظور شما این است که در صورت تأخیر کارفرما در پرداخت حقوق، تکلیف شما چیست، بهتر است که در متن قرارداد، به طور مشخص در مورد تأخیر کارفرما در پرداخت هر یک از اقساط حقوق نیروی کار تعیین تکلیف شود. درج چنین بندی در قرارداد، جنبه بازدارنده دارد و موجب می‌شود که کارفرما حقوق شما را در زمان تعیین شده و بر اساس توافقات انجام شده پرداخت کند.
14:01
19 آذر 1403
account_circle
عبدالشکور دهقانی
thumb_up_alt
سلام خسته نباشید. بنده از تاریخ یک اردیبهشت سال هزار چهار صد و سه تا تاریخ سی آبان همین سال، در یک شرکت کار کردم فقط ماه دوم و سوم، حقوق پرداخت کرده و امروز و فردا می‌کند و حقوق نمی‌دهد. با شرکت تسویه کردم ولی از پول خبری نیست. چکار بکنم پولم را بگیرم اضافه کاری و بیمه‌ام را رد نکرده.
19:07
01 آذر 1403
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
به اداره کار مراجعه و مطالبات مالی خود را از طریق این مرجع اداری، دنبال کنید. ضمن آنکه مستندات کافی جهت اثبات وجود رابطه کارگری و کارفرمایی برای تمام مدت مورد اشاره نیز تا زمان رسیدگی آن مرجع، جمع آوری شود.
14:42
03 آذر 1403
account_circle
محمد سعدی
thumb_up_alt
با سلام. من حدود سه سال در یک فروشگاه مشغول به کار هستم. در این سه سال، کارفرما نه بیمه رد کرده نه حق سنوات و مزایا و نه مرخصی داده. کلا شب کار بودم و ۱۲ ساعت، سر کار بودم. چطور می‌تونم پیگیر بشم؟ قرارداد کاری هم ندارم اما شهود دارم.
08:31
30 آبان 1403
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. به منظور طرح شکایت از کارفرما به اداره کار مراجعه کنید و حتما در این خصوص، ادله و امارات (نشانه‌های) موجود را جمع آوری کنید. در واقع شما باید بتوانید ثابت کنید که مشغول انجام کار برای کارفرمای مورد نظر بوده‌اید و پس از آن، میزان ساعات کارکرد را نیز ثابت کنید.
15:21
30 آبان 1403
account_circle
فرهاد
thumb_up_alt
من تو یک شرکت بازاریابی مشغول به کار هستم به تازگی حدود 50 روز کاری هست که دارم براشون کار میکنم و همچنان حتی یک ریال به من حقوقی پرداخت نکردن. من چطوری میتونم ازشون حقوقم رو بگیرم چون کسایی بودن که از شرکت رفتن و بعد گذشت حتی یک ماه باقی مانده کارکردشون بهشون پرداخت نشده.
00:02
12 آبان 1403
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
در صورتی که علی رغم مطالبه حقوق و مزایای قانونی خود، همچنان شرکت مورد نظر از پرداخت حق الزحمه و سایر مزایای قانونی، طفره می‌رود باید به اداره کار مراجعه کنید و حقوق و مزایای قانونی خود را بخواهید.
14:32
12 آبان 1403
account_circle
مجید حسامی
thumb_up_alt
سلام. وقت بخیر. آیا کارفرما میتونه در قراردادی که با کارگر تنظیم میکنه بندی بیاره که تا ۶ ماه اگر حقوق پرداخت نکرد حق اعتراض نداریم؟ و به واسطه همین، همیشه حقوق ۴ تا ۵ ماه رو عقب بندازه؟
12:52
07 مهر 1403
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
این امکان، فقط پس از توافق با نیروی کار وجود دارد که کارفرما بتواند حقوق و مزایای نیروی کار را در فواصل متفاوتی نسبت به ماه، هفته یا روز پرداخت کند.
10:22
08 مهر 1403
account_circle
حسین رجاییان
thumb_up_alt
سلام کارفرما به علت اینکه من تعهد محضری نبردم قصد دارد جلوی پرداخت حقوق و مزایا را بگیرد. من سفته ضمانت دادم و چون ضمانت محضری ندارم، آیا کارفرما می‌تواند جلوی حقوق من را بگیرد؟
09:09
07 مهر 1403
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. امکان خودداری از پرداخت حقوق و مزایا توسط هیچ کارفرمایی با استناد به چنین موردی وجود ندارد و ایشان موظف است بر اساس مفاد قرارداد کار منعقد شده میان طرفین، نسبت به پرداخت حقوق و مزایای شما اقدام کند.
11:37
07 مهر 1403
account_circle
یاسر اخوان
thumb_up_alt
من از کارفرما شکایت کردم و مبلغی باید بهم پرداخت کنه و الان اعتراض زده و پرونده رو عقب انداخته آیا میتونه مبلغ مورد نظر که خود وزارت کار برآورد کرده رو قسطی کنه؟
13:05
30 شهریور 1403
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
در این خصوص نمی‌توان به صورت قطعی اظهار نظر کرد و مرجع محترم اداره کار در این خصوص تصمیم خواهد گرفت.
18:03
31 شهریور 1403
account_circle
محمد اکبری
thumb_up_alt
بنده از ۳۰ تیر تا مرداد ماه برای یک کارگاه کار کردم و حتی ۳ روز هم در شهریور. کارفرما پول یک ماه رو به بنده دادن در حالی که پول ۵ روز اضافی رو ندادن و یک روز، من رو تهدید به ندادن حقوق آن ۵ روز کرد. آیا از این شخص شکایت کنم نتیجه دادگاه چه خواهد بود؟ ساعتی ۳۰ هزار تومن به من میدادن حتی کمتر از حقوق یک کارگر؟
20:56
23 شهریور 1403
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
مرجع رسیدگی به اختلافات شما، دادگاه نیست بلکه باید به مراجع اداره کار مراجعه کنید. ضمن آنکه برای مطالبه مبالغی که تا آن تاریخ به شما پرداخت نشده است با توجه به روابط استخدامی فی ما بین شما و طرف مقابل، ایشان مکلف به پرداخت خواهد بود.
12:24
25 شهریور 1403
account_circle
علی اکبر کوهستانی
thumb_up_alt
سلام. در چه صورتی کارفرما می‌تواند بالاتر از حقوق اداره کاری حقوق تعیین کند؟ من استاد کار کابینت سازی هستم و سابقه کار به مدت 18 سال دارم طبق این مقدار سال تجربه کاری میتوانم درخواست حقوق بالاتر از حقوق اداره کاری بدهم؟
23:36
19 شهریور 1403
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
این مساله کاملا توافقی است و قانون کار به هیچ عنوان کارفرما را مکلف به پرداخت حداقل حقوق نکرده است. در واقع قانون کار صرفا حداقل حقوق را تعیین می‌کند اما امکان توافق برای مبالغ بیشتر، به صورت پیوسته وجود دارد.
11:07
21 شهریور 1403
account_circle
مهسا برجی
thumb_up_alt
سلام. من دو سال توی یه داروخونه کار کردم مدیریت این داروخونه تغییر کرد از ۲۰ بهمن ۱۴۰۲ با مدیریت جدید کار کردم. تمام حقوق و عیدی رو تا اسفند دریافت کردم فروردین ماه یک ماه با هم کار کردیم. یه تایم سختی رو واسه ما تعیین کردن من و دو تا از همکارای دیگه نتونستیم کار کنیم با اون تایم. از اون داروخونه در اومدیم حقوق فروردین ماه من رو هنوز نداده. گفتش قانون میگه یک ماه بعد حقوق بهتون بدم از اون یک ماه، الان ۷۰ روز گذشته واریز نکرده من ازش شکایت کردم می‌خواستم ببینم به نتیجه‌ای میرسم میتونم حقوقم رو بگیرم؟ در ضمن این تایمی ک کار کردیم هم بیمه نبودم.
17:54
11 تیر 1403
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. قاعدتا شما می‌توانید از طریق مراجعه به اداره کار، حقوق خود را مطالبه کنید و ایشان مکلف است همزمان با خاتمه همکاری، نسبت به پرداخت حقوق و مزایای قانونی شما اقدام کند.
19:27
11 تیر 1403