کلمه قرض یا قرض گرفتن عبارت شناخته شدهای است که در میان عموم مردم بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. با اینکه به طور معمول و روزانه در روابط میان مردم انواع مختلفی از قرارداد قرض انجام میشود، شاید کمتر اشخاصی باشند که این قرارداد را از جنبه قانونی و حقوقی بشناسند. نمونه قرارداد قرض پول یکی از انواع قرارداد قرض است.
احتمالا بارها برایتان پیش آمده است که مبلغی را از شخصی بگیرید یا اینکه میزان مشخصی از پول را به دوست یا آشنا بدهید. این قبیل معاملات با موضوع مال، کالا، وجه نقد و یا موارد دیگر، در قالب قراردادها و عقود متفاوت تنظیم میشوند. به غیر از عقودی مانند قرارداد بیع ، عقدهای دیگری نیز هستند که در ظاهر شباهت بسیاری با یکدیگر دارند. عقود قرض، ودیعه، عاریه و امانت از جمله قراردادهایی هستند که گاهی با هم اشتباه گرفته میشوند یا اینکه به اشتباه به جای یکدیگر مورد استفاده قرار میگیرند.
دلیل این شباهت و اشتباه در اینگونه قراردادها این است که در تمام این عقود مالی میان دو شخص حقیقی منتقل میشود. برای استفاده صحیح از این عقود، لازم است که از ماهیت هر کدام به دقت اطلاع داشته باشیم و بدانیم که علم حقوق و به خصوص قانون مدنی چه قواعد و احکامی برای آنها در نظر گرفته است. آشنایی به این موارد موجب میشود که در شرایط لازم به درستی قرارداد مورد نیازتان را انتخاب کنید و آگاه باشید که به موجب هر قرارداد، چه وظایف و مسئولیتهایی به عهده شما خواهد بود.
در این بخش از مقاله، درباره قرارداد قرض صحبت توضیح میدهیم و عقود مشابه با آن را معرفی میکنیم. با مطالعه ادامه مطلب میتوانید از تفاوت این قراردادها مطلع شوید و قرارداد مورد نیاز خود را انتخاب کنید.
عقد قرض، عاریه ،امانت و ودیعه از عقودی هستن که قانون مدنی به آنها اشاره کرده است. هر کدام از این عقود ماهیت متفاوتی از دیگری دارد. برای مثال اگر یک شخص حقیقی مقدار مشخصی پول را به شخص حقیقی دیگر بسپارد و تاکید کند که این مبلغ نزد او امانت است ،شخص دوم دیگر اجازه نخواهد داشت که از مبلغ سپرده شده استفاده کند. زیرا که در عقد امانت، اجازه استفاده به شخص داده نمیشود. بنابر این، قراردادی که منعقد میشود قرارداد قرض بین دو نفر نیست، بلکه باید از امانت یا ودیعه استفاده شود. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که ودیعه، نام دیگر قرارداد امانت است.
با توضیح این مساله که عقد قرض یک قرارداد تملیکی است، بهتر میتوانیم توضیح دهید که عقد عاریه چیست ؟ . در نمونه قرارداد قرض بین اشخاص حقیقی ، مال یا پولی که قرض داده میشود در مالکیت قرض گیرنده خواهد بود. در صورتی که در نوع دیگری از این معاملات، مالکیت به قرض گیرنده منتقل نمیشود. برای مثال در نمونه قرارداد پول قرض دادن ، مالکیت پول قرضی به شخصی که پول را قرض گرفته است، منتقل میشود. یعنی شخص میتواند به هر طریقی که تمایل دارد مبلغ قرضی را استفاده کند.
شرایطی را تصور کنید که مالی برای استفاده در اختیار یک شخص قرار میگیرد ولی مالکیت آن منتقل نمیشود. مثال بسیار ساده و ابتدایی آن، زمانی است که والدین شما ابزار یا وسایل جزئی را برای استفاده به همسایه میسپردند و همسایه بعد از استفاده از ابزار، آن را به شما برمیگرداند. برای مثال اگر شما خودرو خود را جهت استفاده چند روزه به شخصی بسپارید، عمل انجام شده قرارداد قرضی نیست. زیرا که به واسطه این قرارداد، مالکیت ابزار یا ماشین در اختیار شخص دوم قرار نمیگیرد. بنابر این فقط میتواند در راستای کارایی آن مورد استفاده قرار بگیرد و در نهایت باید به مالک اصلی برگردانده شود. این نوع از قرارداد را عقد عاریه مینامند.
تا به اینجا درباره عقد عاریه و عقد ودیعه یا همان امانت توضیح دادیم و سعی کردیم که تفاوتهای آنها را نیز بیان کنیم. نمونه قرارداد قرض دادن پول ، براساس قانون مدنی تنظیم میشود. در نمونه قرارداد برای پول قرض دادن یا برای قرض دادن اموال دیگر، مالکیت مال قرضی در اختیار شخص قرار میگیرد. از متداول ترین نوع نمونه قرارداد قرض بین اشخاص حقیقی ، نمونه قرارداد قرض گرفتن پول است.
براساس این قرارداد، قرض گیرنده مبلغ مشخصی را دریافت میکند و ضمانت میدهد که در زمان مشخص مبلغ قرض گرفته شده را برگرداند. محدودتی برای نحوه استفاده از مال قرض گرفته شده وجود ندارد، اما شرط اصلی این است که مال قرض، به همان طریق که اخذ شده است، برگردانده شود.
ماده 648 قانون مدنی درباره عقد قرض صحبت کرده است و آن را تعریف میکند. این عقد زمانی استفاده میشود که شخصی برای برطرف کردن نیاز خود مالی را قرض کند. در این قرارداد، مالکیت مال یا پول منتقل میشود و شرط اصلی این است که شخص در زمان مشخص شدهای مال قرض گرفته را برگرداند. به این عمل رد مال قرضی میگویند. ماده 648 تا 653 قانون مدنی به تفصیل درباره شرایط تنظیم نمونه قرارداد قرض پول و سایر قراردادهای قرض توضیح داده است. بنابراین، لازم است که برای تنظیم این قرارداد، به مواد و احکام قانون مدنی توجه شود.
یکی از ویژگیهای قرارداد قرض پول این است که برای برقراری آن، تنها نیاز به ایجاد و قبول است. به عبارت سادهتر اگر شخصی بگوید مبلغی پول قرض دادم و طرف مقابل نیز بگوید که قبول کردم قرارداد منعقد میشود و نیاز به انجام کار دیگری نیست. براساس تعریفی که قانون مدنی از قرارداد ارائه داده است، قرارداد به صورت شفاهی هم تنظیم میشود. در بسیاری از مواقع شاهد انواع قرارداد قرض پول به صورت شفاهی بودهایم. نکته مهم دیگر این است که لازم نیست مبلغ قرض حتما منتقل شود یا به عبارت دیگر، لازم نیست که قرض گیرنده حتما مبلغ را قبض کند.
از نکات مهمی که در تنظیم قرارداد قرض مورد توجه قرار میگیرد، مساله رد مال است. رد مال قرضی یا برگرداندن مال قرض گرفته شده، بدون شک برای هر دو طرف قرارداد اهمیت زیادی دارد. اهمیت این موضوع به اندازهای است که وکلا و مشاوران حقوقی تاکید میکنند حتما در متن قرارداد پول قرض دادن ، به تاریخ دقیق برگرداندن مال اشاره کنید. در مذاکرات و گفتگوهای ابتدایی که به منظور تنظیم قرارداد قرض بین دو نفر انجام میشود، طرفین قرارداد با یکدیگر صحبت میکنند و نتیجه گفتگوی آنها به صورت مجموعهای از توافقات و تفاهمها در متن قرارداد نوشته میشود.
تعیین زمان دقیق برگرداندن مال قرضی، از مهمترین توافقات میان طرفین است که باید به صورت صریح و روشن در متن قرارداد به آن اشاره شود. برای تعیین زمان دقیق رد مال، تاریخ مشخصی را با اشاره به روز، ماه و سال در نظر میگیرند. براساس این تاریخ، شخص قرض گیرنده موظف است که معادل مال قرض گرفته شده را به طرف اول برگرداند.
شما میتوانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی وکیل قراردادها استفاده کنید. برای این کار روی لینک قبل بزنید. شما همچنین میتوانید درخواست تنظیم قرارداد ثبت کنید. ما در اسرع وقت با شما تماس میگیریم و در مورد جزئیات این نوع قرارداد با شما صحبت میکنیم.
از طرف دیگر، تیم حقوقی رکلا این قرارداد را به دو صورت با ضامن و بدون ضامن تنظیم کرده است. روی تصویر قرارداد مورد نظر خودتان بزنید و وارد توضیحات آن شوید.
قرارداد قرض پول (بدون ضامن)
اگر توافق شما برای قرض پول، بدون حضور ضامن انجام میشود، این نمونه قرارداد میتواند برای شما مناسب باشد.
قرارداد قرض پول (با ضامن)
این قرارداد زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که توافق شما برای قرض دادن یا قرض گرفتن پول، همراه با حضور یک ضامن، انجام شود.