سفته قرارداد کار ؛ شرایط حاکم بر ارائه و دریافت سفته حسن انجام کار بدون قرارداد

سفته قرارداد کار ، یکی از موارد مهم و قابل توجه در هر رابطه استخدامی است. در انواع قرارداد کار ، این سند تجاری به عنوان ضمانتی خواهد بود که از سوی کارگر به کارفرما ارائه می‌شود. اگرچه ارائه سفته می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد اما مهمترین هدف از ارائه این سند تجاری، ضمانت حسن انجام کار و تعهدات خواهد بود. شما به عنوان کارگر باید برای ارائه سفته به کارفرمای خود، نکاتی را مد نظر قرار دهید. علاوه بر آن، کارفرما نیز باید شرایطی را در خصوص دریافت سفته از سوی کارپذیر خود در نظر داشته باشد.

در این مقاله تلاش داریم ابتدا با ارائه مقدماتی در خصوص سفته در انواع قرارداد کار، شرایط ارائه و دریافت این سند تجاری را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.

منظور از سفته قرارداد کاری چیست؟

به طور کلی، سفته قرارداد کار یک نوع از اسناد تجاری به حساب می‌آید. به موجب ارائه سفته، امضا کننده متعهد می‌شود که مبلغ قید شده بر روی این سند تجاری را در وجه شخص دریافت کننده آن، پرداخت کند. در این میان، به شخصی که سفته را امضا می‌کند، صادر کننده و به شخصی که آن را دریافت می‌کند، دارنده گفته می‌شود.

یکی از موارد قابل توجه در خصوص این سند تجاری، تاریخ آن است. به این صورت که شما قادر خواهید بود به سه صورت تاریخ مقرر برای پرداخت مبلغ را در این سند تجاری تعیین و تکلیف کنید.

در حالت اول، تاریخ این سند می‌تواند به صورت عندالمطالبه باشد. به این صورت که دارنده سفته قادر خواهد بود هر زمان که اراده کرد، نسبت به وصول مبلغ سند اقدام کند. از سوی دیگر، این امکان نیز وجود دارد که شما یک موعد مقرر را برای وصول مبلغ این سند در نظر بگیرید. در چنین حالتی، دارنده سفته تنها می‌تواند با سر رسید تاریخ مقرر در سند، برای وصول مبلغ اقدام کند. البته ممکن است که هیچ بازه زمانی خاصی بر روی سفته قید نشده باشد. در این حالت، تاریخ رویت و دیدن این سند تجاری از سوی دارنده، به عنوان تاریخ وصول تلقی خواهد شد.

چرا از کارگر سفته قرارداد کار می‌گیرند؟

همانطور که در ابتدا به آن اشاره کردیم، سفته قرارداد کاری از ارکان اساسی هر قرارداد استخدام به شمار می‌رود. این سند، اغلب توسط کارفرما و برای ضمانت حسن انجام کار دریافت می‌شود. فرض کنید که قصد دارید در یک نهاد سازمانی مشغول به کار شوید. در این میان، کارفرما برای این که نسبت به اجرای تعهدات شما به صورت تمام و کمال اطمینان پیدا کند، از شما درخواست سفته می‌کند.

به موجب دریافت این سند تجاری، کارفرما می‌تواند در صورت نقض تعهدات توسط کارگر، خسارات احتمالی خود را از محل سفته جبران کند. البته باید توجه داشت که علاوه بر این سند تجاری، چک نیز از دیگر اسناد تجاری است که برای ضمانت حسن انجام تعهدات، از کارگر دریافت می‌شود.

به طور کلی عبارت حسن انجام کار، ابهامات زیادی را به همراه دارد. به همین دلیل به شما توصیه می‌کنیم که در زمان تکمیل جزئیات سفته، در متن قرارداد خود، به موارد تکمیلی اشاره کنید. در غیر این صورت، بستر وقوع اختلاف و سوء استفاده‌های احتمالی از این سند تجاری ایجاد می‌شود.

آیا دادن سفته به کارفرما بدون قرارداد از اعتبار قانونی لازم برخوردار است؟

قبل از پاسخ به این سوال، ابتدا باید انواع قرارداد کار را بررسی کرد. بر اساس ماده 7 قانون کار، قرارداد کار عبارت است از موافقت نامه‌ای شفاهی یا کتبی که به موجب آن کارپذیر در برابر دریافت حق السعی، اموری را برای یک بازه زمانی موقت یا غیر موقت برای کارفرما انجام می‌دهد. بنابراین انعقاد قرارداد استخدامی به صورت شفاهی، از اعتبار قانونی لازم برخوردار است اما باید اشاره داشت که انعقاد قرارداد استخدامی به صورت کتبی، تضمینات بیشتری را برای کارگر و کارفرما به همراه می‌آورد زیرا مفاد قراردادهای شفاهی، به مرور زمان دچار تحریف یا فراموش شدگی می‌شوند.

علاوه بر آن، اثبات حقوق و تعهدات طرفین در موافقت نامه‌های شفاهی، بسیار دشوار و زمان‌بر است. در صورتی که در قراردادهای کتبی، شرح تعهدات و حقوق طرفین، به صورت دقیق و صریح مورد تاکید قرار می‌گیرد و استناد به قرارداد به عنوان یک سند قانونی امکان پذیر خواهد بود.

به همین دلیل، به شما توصیه می‌کنیم که از دادن سفته به کارفرما بدون قرارداد خودداری کنید. در چنین مواقعی، امکان سو استفاده‌های احتمالی از این سند تجاری زیاد خواهد بود زیرا هیچ قرارداد مکتوبی فیمابین کارفرما و کارگر برای اثبات روابط استخدامی وجود ندارد. به همین دلیل، بهتر است که ابتدا روابط خود و طرف مقابل را در قالب یک موافقت نامه استخدامی تنظیم و سپس نسبت به ارائه سند تجاری برای ضمانت حسن اجرای کار اقدام کنید. علاوه بر آن، به شما پیشنهاد می‌کنیم که پس از تنظیم قرارداد کتبی، جزئیات تکمیلی لازم را در متن موافقت نامه قید کنید.

البته باید توجه داشت که حتی ارائه سفته ضمانت کار بدون قرارداد ، موجب ایجاد تعهد مالی و مسئولیت برای امضا کننده آن خواهد شد.

برای ارائه این سند تضمین در توافق شفاهی چه نکاتی را در نظر بگیریم؟

علی رغم اینکه توضیح دادیم؛ بهتر است ارائه سفته حسن انجام کار بدون قرارداد انجام نگیرد اما در این قسمت تلاش داریم نکاتی را به طور کلی برای ارائه این سند تجاری همراه و بدون قرارداد کتبی مورد بررسی قرار دهیم. ذکر این نکات از آنجا اهمیت دارد که سفته به عنوان یک سند تجاری، آثار و مسئولیت‌هایی را برای صادر کننده آن ایجاد خواهد کرد. به همین دلیل، عدم توجه به برخی از مسائل، سبب ورود خسارات سنگین به صادر کننده سند خواهد شد.

یکی از نکاتی که باید همواره به آن توجه داشت، مساله تاریخ این سند تجاری است. شما نباید در سفته قرارداد کار ، تاریخ قید کنید. بهتر آن است که در قسمت تاریخ، دلیل ارائه سفته (بابت حسن اجرای کار) را لحاظ کنید و در ادامه، شماره و تاریخ موافقت نامه خود را بنویسید. علاوه بر آن، به خاطر داشته باشید که حتما نام دریافت کننده سند را بر روی آن درج کنید. در غیر این صورت، این سند تجاری در وجه حامل خواهد بود و هر کسی که به آن دسترسی پیدا کند، به عنوان صاحب و دارنده آن تلقی خواهد شد.

متعاقبا به خاطر داشته باشید؛ شماره سند تجاری که برای ضمانت حسن انجام کار ارائه شده است را در متن موافقت نامه استخدامی خود بنویسید. در نهایت، به یاد داشته باشید که سفته بدون امضا، فاقد اعتبار قانونی است. به همین دلیل، دارنده سفته قادر نخواهد بود نسبت به دریافت مبلغ سند اقدام کند. به عبارت دیگر، چنین سندی قابلیت پیگیری نخواهد داشت.

کارفرما چه زمانی می‌تواند سفته ضمانت کار بدون قرارداد را به اجرا بگذارد؟

به طور کلی، سفته فاقد مجازات کیفری است. به این بیان که در صورت عدم وصول مبلغ این سند تجاری، دارنده آن قادر نخواهد بود که صادر کننده را مورد تعقیب کیفری قرار دهد. بلکه در چنین مواقعی، دارنده تنها می‌تواند از طریق مراجع حقوقی، اقدامات لازم را به عمل آورد.

کارفرما زمانی می‌تواند سفته قرارداد کار را به اجرا بگذارد که کارگر تعهدات خود را در برابر کارفرما به نحو مقرر اجرا نکند. به این صورت که اگر نقض تعهدات کارگر سبب ورود خسارات به کارفرما شود، کارفرما قادر است که با مراجعه به نهادهای حقوقی صالح، اقدامات لازم را به عمل آورد.

توجه داشته باشید

هنگام تکمیل سفته قرارداد کار، کلیه شرایط حاکم بر اسناد تجاری را مد نظر قرار دهید. در غیر این صورت، سند تجاری ارائه شده از اعتبار قانونی لازم برخوردار نخواهد بود. علاوه بر آن، به شما توصیه می‌کنیم که اطلاعات مرتبط با سفته‌ای که به کارفرما ارائه شده است را در متن قرارداد کار قید کنید. این امر سبب خواهد شد که از وقوع اختلافات و سو استفاده‌های احتمالی جلوگیری شود.

اگر شما به عنوان کارپذیر یا کارفرما، در خصوص ارائه یا دریافت این سند تجاری دچار سردرگمی شده‌اید، این امکان برای شما فراهم است که با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی ، کلیه ابهامات خود را مرتفع کنید. کارشناسان متخصص ما در حوزه مسائل کار و کارگری، آماده پاسخگویی و ارائه راه حل‌های مقتضی به شما خواهند بود. علاوه براین، می‌توانید تنظیم قرارداد مورد نظر خود را به تیم رکلا بسپارید. برای این منظور کافی است که سفارش خود را در بخش تنظیم قرارداد اختصاصی ثبت کنید تا برای کسب اطلاعات و شروع همکاری با شما ارتباط بگیریم.