میزان مصرف دارو یکی از مهمترین معیارهای تعیین کننده نظام سلامت کشورها است. دارو نقش بسیار مهمی در تامین سلامت مردم دارد. ادامه حیات بسیاری از بیماران در گرو تهیه داروی مناسب است. در گذشته اغلب داروها به صورت سنتی و از گیاهان طبیعی ساخته میشدند. هماکنون، داروهای مورد نیاز مردم در کارخانههای داروسازی تهیه میشوند. این کارخانهها باید از مراجع قانونی ذی ربط مجوز تولید و ساخت دارو را دریافت کرده باشند. تولید دارو، فرایند بسیار پیچیدهای است زیرا کوچکترین اشتباه و اختلال در فرایند تولید یک دارو میتواند باعث به خطر افتادن حیات و سلامت جسمانی هزاران انسان شود. داروها پس از انجام تحقیقات و بررسیهای لازم، توسط دکترهای دارو ساز تهیه میشوند. داروخانهها، درمانگاهها و بیمارستانها از جمله مراکزی هستند که نیاز عمدهای به دارو دارند. نمونه قرارداد تولید دارو در راستای تولید و تهیه عمده دارو تنظیم میشود.
این قرارداد به صورت قرارداد پیمانکاری و با توافق میان سفارش دهنده دارو و دارو ساز تنظیم و امضا خواهد شد. سفارش دهنده دارو، این قرارداد را به عنوان کارفرما امضا میکند. تولید کننده دارو یا داروساز نیز این قرارداد را به عنوان پیمانکار امضا میکنند. دارو ساز به موجب امضای این قرارداد متعهد میشود که اقلام دارویی مورد نیاز سفارش دهنده را در بازه زمانی مشخصی تولید کند و به او تحویل بدهد. این قرارداد ممکن است که میان کارخانههای داروسازی نیز امضا شود. در این حالت، کارخانهای که سفارش تولید دارو را داده است، این قرارداد را به عنوان کارفرما امضا میکند. کارخانه تولید کننده دارو نیز این قرارداد را به عنوان پیمانکار امضا خواهد کرد.
در این نوشته قصد داریم که مهمترین نکات قانونی مربوط به این قرارداد و نحوه تنظیم اصولی آن را بررسی کنیم. در مواقعی مشاهده شده است که طرفین برای انجام تعهدات موضوع این قرارداد، از قرارداد شراکت در تولید نیز استفاده میکنند.
این قرارداد پس از امضای سفارش دهنده و داروساز، تحقق پیدا میکند. شرایط و ضوابط انجام این قرارداد نیز به وسیله توافق میان داروساز و سفارش دهنده مشخص میشود. این قرارداد زمانی ایجاد میشود که سفارش دهنده و داروساز موافقت و رضایت خودشان را نسبت به امضای آن، اعلام کرده باشند.
نمونه قرارداد تولید قراردادی دارو ، زمانی به صورت کتبی تنظیم میشود که داروساز و سفارش دهنده، رضایت و موافقت خودشان را به صورت مکتوب اعلام کرده باشند. قرارداد شفاهی نیز به وسیله اعلام اراده و رضایت شفاهی داروساز و سفارش دهنده امضا و ایجاد میشود.
از نظر قانونی، تنظیم مکتوب نمونه قرارداد تولید دارو الزامی نیست. بنابراین داروساز و سفارش دهنده به وسیله یک قرارداد شفاهی نیز میتوانند با یکدیگر به توافق برسند اما باید به این نکته توجه کنید که قرارداد شفاهی از سندیت و اعتبار قانونی لازم برخوردار نیست. همچنین احتمال فراموش شدن جزئیات مورد توافق داروساز و سفارش دهنده دارو در قرارداد شفاهی بسیار زیاد است. از دیگر معایب قرارداد شفاهی این است که داروساز و سفارش دهنده در هنگام بروز اختلاف به سختی میتوانند با استناد به مفاد آن (قرارداد شفاهی) ادعاهای خودشان را اثبات کنند.
قرارداد مکتوبی که توسط داروساز و سفارش دهنده امضا شده، یک سند قانونی و محکمه پسند است که در هنگام بروز اختلاف میتوان به آن استناد کرد. داروساز و سفارش دهنده در هنگام بروز اختلاف با استناد به قرارداد مکتوب به راحتی میتوانند ادعاهای خودشان را ثابت کنند.
بنابراین، بهتر است که نمونه قرارداد تولید دارو به صورت کتبی تنظیم شود. داروساز و سفارش دهنده باید تمام موضوعات و جزئیات مورد توافق خودشان را در قرارداد مکتوب قید کنند.
در مطالب پیشین نیز توضیح دادیم که این قرارداد به وسیله توافق میان داروساز و سفارش دهنده امضا و ایحاد میشوند.
در برخی مواقع، داروساز و سفارش دهندهای که این قرارداد را امضا میکنند، هر دو تولید کننده دارو هستند. برای مثال، یک کارخانه داروسازی برای تولید برخی داروها، تجهیزات و امکانات مناسبی را در اختیار ندارد. این کارخانه میتواند به کارخانه داروسازی دیگری سفارش بدهد تا برخی اقلام دارویی را تولید کند. در این حالت، نمونه قرارداد تولید دارو میان دو کارخانه تولید کننده دارو تنظیم و امضا شده است.
اشخاصی که تولید کننده دارو نیستند نیز میتوانند این قرارداد را به عنوان سفارش دهنده (کارفرما) امضا کنند. مانند قراردادی که میان کارخانه داروسازی و یک بیمارستان تنظیم شده است. بیمارستان، این قرارداد را به عنوان سفارش دهنده امضا میکند. بیمارستانی که این قرارداد را به عنوان سفارش دهنده امضا کرده است، تولید کننده دارو نیست اما شخصی که این قرارداد را به عنوان داروساز امضا میکند باید تولید کننده دارو باشد. ساخت دارو نیازمند کسب مجوزهای لازم از مراجع قانونی مربوطه است. اشخاصی که داروساز نیستند، این قرارداد را نمیتوانند به عنوان تولید کننده دارو امضا کنند.
بنابراین، سفارش دهندهای که این قرارداد را امضا میکند ممکن است که تولید کننده دارو نباشد اما صرفاً، شخصی میتواند این قرارداد را به عنوان داروساز امضا کند که تولید کننده دارو باشد.
اشخاصی که به عنوان سفارش دهنده و داروساز در خصوص تولید قراردادی داروسازی با یکدیگر توافق میکنند ممکن است که شخص حقیقی یا شخص حقوقی باشند. منظور از اشخاص حقوقی، شرکتها و کارخانههای تولید کننده دارو است. کارخانه یا شرکت داروسازی که نمونه قرارداد تولید دارو را به عنوان داروساز (پیمانکار) امضا کرده است، یک شخص حقوقی محسوب میشود. برای مثال، کارخانهای که این قرارداد را در سمت داروساز امضا میکند، یک شخص حقوقی خواهد بود.
علاوه بر اشخاص حقوقی، اشخاص حقیقی نیز میتوانند این قرارداد را به عنوان سفارش دهنده و داروساز امضا کنند. منظور از اشخاص حقیقی، افراد انسانی هستند. مانند یک چشم پزشک و کارخانهای که در خصوص تولید قراردادی داروسازی با یکدیگر توافق کردهاند. در این حالت، چشم پزشکی که در خصوص تولید قراردادی داروسازی با کارخانه توافق کرده، یک شخص حقیقی است.
نکته: اشخاص حقیقی یا حقوقی که این قرارداد را به عنوان داروساز امضا میکنند باید از مراجع قانونی ذی ربط مجوز ساخت دارو گرفته باشند.
مشخصات اشخصاص حقیقی و حقوقی که در خصوص موضوع این قرارداد با یکدیگر توافق کردهاند باید در متن قرارداد قید شود.
منظور از تعهدات طرفین، وظایف و تکالیفی است که به موجب تنظیم و امضای نمونه قرارداد تولید دارو بر عهده سفارش دهنده و داروساز قرار میگیرند. داروساز به موجب امضای این توافق نامه متعهد میشود که اقلام مورد نیاز سفارش دهنده را در بازه زمانی مشخصی تولید کند و به او تحویل بدهد. سفارش دهنده دارو نیز به موجب امضای این قرارداد متعهد خواهد شد که حق الزحمه داروساز را مطابق با تاریخ و شرایط مقرر در این قرارداد، پرداخت کند.
سفارش دهنده و داروساز در هنگام تنظیم و امضای نمونه قرارداد تولید قراردادی دارو میتوانند از یکدیگر تضمین بگیرند. داروساز و سفارش دهنده، این تضمینها را در راستای حسن انجام تعهدات از یکدیگر میگیرند. تضمینهای نقد و غیر نقد این قرارداد به وسیله توافق میان دارو ساز و سفارش دهنده مشخص میشود. معمولاً داروساز و سفارش دهنده در قالب اسناد تعهد آور بانکی مانند چک و سفته از یکدیگر ضمانت میگیرند.
سفارش دهنده و دارو ساز در نمونه قرارداد تولید دارو باید مشخصات و مبلغ چک یا سفتهای که به عنوان تضمین از یکدیگر گرفتهاند را قید کنند. سفارش دهنده و دارو ساز در هنگام تنظیم و امضای این قرارداد باید شرایط به اجرا گذاشتن چک و سفتهای که به عنوان ضمانت از یکدیگر گرفتهاند را نیز مشخص کنند.
چک و سفتهای که سفارش دهنده و دارو ساز به عنوان ضمانت حسن انجام تعهدات از یکدیگر گرفتهاند نزد آنها مانند مال مورد امانت است. دارنده چک و سفته ضمانت نمیتواند آنها را بدون دلیل به اجرا بگذارد. به اجرا گذاشتن بدون دلیل چک و سفته ضمانت در حکم ارتکاب جرم خیانت در امانت است و ضمانت اجرای کیفری دارد.
سفارش دهنده و دارو ساز باید سعی کنند در هنگام بروز اختلاف، برای حل و فصل آن به تفاهم برسند. اگر داروساز و سفارش دهنده نتوانستند در خصوص حل و فصل اختلافات خودشان به تفاهم برسند باید به مراجع قضایی مراجعه کنند.
شورای حل اختلاف و دادگاه عمومی حقوقی، صلاحیت رسیدگی به اختلافات حقوقی داروساز و سفارش دهنده را دارند. شورای حل اختلاف به دعاوی مالی (تا سقف بیست میلیون تومان) میان دارو ساز و سفارش دهنده رسیدگی میکند. دادگاه عمومی حقوقی نیز به اختلافات مالی (بیشتر از بیست میلون تومان) و اختلافات غیر مالی داروساز و سفارش دهنده رسیدگی خواهد کرد.
بنابراین داروساز و سفارش دهنده برای طرح دعاوی حقوقی بر علیه یکدیگر، باید به دادگاه عمومی حقوقی و شورای حل اختلاف مراجعه کنند.
شورای حل اختلاف و دادگاه عمومی حقوقی زمانی به دعاوی و اختلافات داروساز و سفارش دهنده رسیدگی میکنند که آنها برعلیه یکدیگر، دادخواست تنظیم کرده باشند. همچنین داروساز و سفارش دهنده در صورتی میتوانند برعلیه یکدیگر دادخواست تنظیم کنند که هزینه دادرسی را پرداخت کرده باشند.
داوری یکی دیگر از مراجع رسیدگی به اختلافات حقوقی میان دارو ساز و سفارش دهنده است. این مرجع، در صورتی به اختلافات حقوقی میان داروساز و سفارش دهنده رسیدگی میکند که آنها در هنگام تنظیم و امضای این قرارداد، مرجع داوری را به عنوان مرجع حل اختلاف تعیین کرده باشند.
توصیه میکنیم که نگارش این قرارداد را حتما به مشاوران حقوقی مجرب یا وکلای پایه یک دادگستری بسپارید زیرا قرارداد حاضر دارای پیچیدگیها و مسائلی خواهد بود که لازم است حتما به صورت اختصاصی در متن قرارداد بیان شوند. برای این منظور تیم حقوقی رکلا، خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی را ارائه میدهد.
اگر در خصوص چگونگی برقراری قرارداد نیز دارای ابهام هستید و سوالاتی در این زمینه دارید، برای شما مناسب خواهد بود که از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید.