قرارداد طراحی معماری چیست و چه ضرورتی برای تنظیم این قرارداد وجود دارد؟

نمونه قرارداد طراحی معماری از جمله اسناد مهم و یک قرارداد پرکاربرد در حوزه معماری است. با توجه به رشد شهرنشینی و پیشرفت ساخت‌ و ساز در جامعه، بعضی از مردم ترجیح می‌دهند که طراحی معماری فضاهای مختلف ساختمان مدنظر خود را به یک معمار حرفه‌ای و متخصص واگذار کنند که در زمینه طراحی معماری تجربه و مهارت به خصوصی داشته باشد. بدون شک سپردن این مسئولیت به چنین شخص متخصصی، علاوه ‌بر مساله زیبایی بصری بنا، به پایداری ساختمان نیز کمک شایان توجهی می‌کند. به‌ جهت اینکه معمار متخصص با آگاهی از شرایط اقلیمی هر ناحیه جغرافیایی، طراحی معماری ساختمان را با توجه به منطقه و متراژی که وجود دارد، انجام می‌دهد.

زمانی که شخص یا تیمی پروژه طراحی معماری و محاسبات اجرای یک ساختمان را بر عهده می‌گیرد، کارفرما و طراح آن پروژه، باید وظایف و تعهدات خود را در متن قرارداد طراحی معماری درج کنند و این قرارداد میان آن‌ها امضا شود. طراح در این قرارداد، با تکیه بر ضوابط و استانداردهای مرتبط با معماری ساختمان، طرح مدنظر کارفرما را پیاده می‌کند.

به ‌صورت کلی، فرآیند طراحی معماری شامل طراحی و  انجام عملیات محاسباتی برای اجرای ساختمان، پلان، نمای بیرونی یا فضای درونی، محوطه، نورپردازی، عایق‌بندی و مواردی از این قبیل است.

نمونه قرارداد طراحی معماری ساختمان چه شرایطی دارد؟

زمانی‌که کارفرما و طراح معماری مذاکرات اولیه را انجام می‌دهند، باید مشخص کنند که این پروژه به چه صورت انجام خواهد شد. گاهی این احتمال وجود دارد که فرآیند طراحی و اجرای ساختمان توسط یک شخص حقیقی صورت بگیرد. در شرایطی نیز ممکن است یک شرکت یا تیم با تجربه، پروژه طراحی معماری ساختمان را انجام دهند که در این صورت، در متن قرارداد به عنوان یک شخص حقوقی معرفی می‌شوند.

کارفرما و طراح معماری، باید متناسب با شرایط و توافقات اولیه، نوع قرارداد طراحی ساختمان را مشخص کنند.

تصور کنید یک شرکت طراحی معماری قرار است طراحی ساختمان، محوطه، نما و نورپردازی یک مجتمع مسکونی، تجاری یا تفریحی را به‌ عهده بگیرد. در این ‌صورت به دلیل اینکه شرکت طراحی یک شخص حقوقی محسوب می‌شود، قراردادی برای این پروژه مناسب است که متن آن برای انجام پروژه طراحی معماری توسط یک تیم یا شرکت تنظیم شده باشد.

از طرف دیگر، اگر قرار است که پروژه طراحی معماری توسط یک شخص حقیقی مانند مهندس معمار انجام شود، در این‌ صورت قراردادی برای طرفین کاربرد دارد که به ‌منظور محول کردن پروژه به یک شخص واحد نگارش شده است.

تیم طراحی معماری مطابق با خواست و انتظار کارفرما و با رعایت ضوابط مرتبط با معماری ساختمان، پروژه را بر اساس زمان ‌بندی توافق شده در قرارداد، انجام می‌دهند.

نمونه قرارداد طراحی معماری ویلا چه کاربردی دارد؟

بسیاری از شرکت‌ها و اشخاصی که در حوزه ساخت ویلا فعالیت دارند، به ‌منظور ساخت ویلاهای مدرن و استاندارد، ترجیح می‌دهند که طراحی معماری ویلا را به شخص یا تیمی متخصص واگذار کنند. مهندس طراحی معماری ویلا با توجه به شرایط زیست ‌محیطی و انتظارات کارفرما و همچنین با در نظر گرفتن ضوابط و اصول مرتبط با طراحی معماری، فرآیند طراحی و محاسبات فنی ویلای مد نظر کارفرما را به‌ عهده می‌گیرد.

در این‌ راستا پیمانکار و کارفرما برای مکتوب کردن توافقات اولیه، نمونه قرارداد طراحی معماری ویلا را منعقد می‌کنند. با وجود این قرارداد و امضای آن، طرفین در جریان حقوق و تعهدات خود قرار می‌گیرند.

آیا ضرورتی برای انعقاد نمونه قرارداد طراحی معماری و سازه وجود دارد؟

گاهی این احتمال وجود دارد که کارفرما و طراح معمار توافقات خود را به ‌صورت شفاهی انجام دهند. این موضوع ممکن است تبعاتی را برای دو طرف به ‌دنبال داشته باشد. به ‌جهت اینکه اگر یکی از طرفین تعهدات خود را به ‌درستی و مطابق توافقات شفاهی انجام ندهد، ممکن است اثبات تخلف و عهد شکنی او دشوار باشد.

زمانی ‌که کارفرما و طراح معمار، نمونه قرارداد طراحی معماری داخلی را منعقد می‌کنند، در این قرارداد شرح حقوق و تعهدات خود را به‌ همراه جزئیات مرتبط با پروژه مطرح خواهند کرد. این اقدام تا حد زیادی به شفاف‌ سازی در خصوص موضوع پروژه و کاهش اختلاف میان طرفین کمک می‌کند زیرا با امضای فرم قرارداد طراحی معماری طرفین از همان ابتدا در جریان حقوق، تعهدات و وظایف خود قرار می‌گیرند.

در شرایطی که کارفرما و طراح معمار اختلافاتی با یکدیگر داشته باشند و این اختلافات در مراجع حل اختلاف مطرح شوند، دو طرف می‌توانند با وجود قرارداد کتبی، ادعاها یا دفاعیات خود را ارائه دهند و برای اثبات یا دفاع از حق خود به متن قرارداد استناد کنند. در واقع اثبات حق با وجود متن کتبی قرارداد راحت‌تر صورت می‌گیرد.

گاهی ممکن است کارفرما یا طراح معمار تعهدات خود را انجام ندهند. در این ‌صورت طرف مقابل این امکان را دارد تا با وجود متن قرارداد کتبی، طرف دیگر قرارداد را به اجرای  تعهد قراردادی که به عهده گرفته است، ملزم کند. علاوه براین، در این نمونه قرارداد می‌توان در خصوص ضمانت اجرای نقض تعهدات قراردادی نیز توضیح داد.

با توجه به این موارد، ضرورت داشتن متن قرارداد کتبی برای واگذاری طراحی معماری به پیمانکار مشخص می‌شود.

در چه شرایطی ممکن است این قرارداد فسخ شود؟

فسخ قرارداد به معنی بر هم زدن یک‌ جانبه آن است. یعنی کارفرما یا مهندس معمار، قبل ‌از انقضای مدت قرارداد این امکان را داشته باشند که نمونه قرارداد طراحی پلان معماری را بر هم بزند. معمولا شرایط مرتبط با فسخ در متن قرارداد نوشته می‌شود. چنانچه برای هر یک از طرفین قرارداد شرایط فسخ مهیا باشد، این امکان را دارند تا به ‌صورت یک ‌جانبه و بدون رضایت طرف مقابل، این قرارداد را فسخ کنند.

به ‌عنوان مثال، طرفین می‌توانند اینطور توافق کنند که اگر کارفرما تعهدات مالی خود را در قبال طراح معمار به موقع انجام ندهد، طراح بتواند از حق فسخ استفاده کند و این قرارداد را بر هم بزند.

همچنین در مواقعی که طراح معماری صلاحیت فنی لازم برای انجام پروژه را نداشته باشد یا پروژه را مطابق برنامه زمان ‌بندی شده تحویل ندهد، این امکان وجود دارد که کارفرما بتواند به‌ صورت یک‌ جانبه قرارداد را فسخ کند.

پیشنهاد می‌کنیم

تنظیم یک قرارداد دقیق و بدون نقص، نقش مهمی در شفاف‌ سازی تعهدات طرفین و جلوگیری از اختلافات دارد. از این رو، آگاهی از نکات حقوقی و اصول قرارداد نویسی می‌تواند به شما در تدوین یک توافقنامه جامع و استاندارد کمک کند. در صورتی که به مشاوره تخصصی در این زمینه نیاز دارید، تیم حقوقی رکلا آماده راهنمایی شما است. برای این منظور می‌توانید در بخش مشاوره حقوقی تلفنی درخواست خود را ثبت کنید.

همچنین، اگر قراردادهای آماده با شرایط خاص پروژه شما همخوانی ندارند، می‌توانید از خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی استفاده کنید تا متن قرارداد کاملاً مطابق با نیازها و توافقات شما تنظیم شود.