صلح نامه عمری و مزایای صلح عمری + پاسخ به همه سوالات صلح مشروط ملک

-
بروزرسانی:1402/11/26
زمان مطالعه: 9 دقیقه
-سیاست انتشار مطالب
صلح عمری

صلح عمری یکی از انواع صلح نامه است و شما می‌توانید با کمک آن، نسبت به نقل و انتقال مالکیت اموال خود اقدام کنید. به بیان دیگر، شما می­‌توانید با نوشتن عقد صلح، اموال غیر منقول (مانند خانه، زمین و…) و اموال منقول (مانند خودرو و…) را به سایر اشخاص منتقل کنید اما حق استفاده از آن مال را تا پایان عمر برای خود یا هر شخص دیگر حفظ خواهید کرد. بنابراین، صلح مال قبل از فوت با کمک این صلح نامه ممکن است. به مالک اول انتقال دهنده یا مُصالِح و به مالک دوم، انتقال گیرنده یا مُتِصالِح می‌گویند.

صلح عمری چیست؟

صلح عمری یکی از انواع قراردادها است که به موجب آن، ضمن آنکه مالکیت یک مال از مالک به طرف دوم منتقل می‌شود، انتقال دهنده مال، حق خواهد داشت در طول مدتی که خودش در متن صلح نامه عمری تعیین می‌کند از آن مال که دیگر در مالکیت او نخواهد بود استفاده کند.

با تعریفی که در بالا ارائه کردیم احتمالا متوجه شده‌اید که بر خلاف تصور عموم مردم، صلح عمری به خودی خود باعث انتقال مالکیت مال از مالک فعلی به انتقال گیرنده خواهد شد و انتقال دهنده مال، فقط حق استفاده از آن مال را تا زمانی که در متن این قرارداد نوشته شده است برای خود محفوظ خواهد داشت.

به بیان دیگر، به محض امضای این قرارداد، مالکیت مال منتقل خواهد شد و فقط حق استفاده از آن مال تا مدت مشخص، برای مالک قبلی باقی خواهد ماند.

مزایای صلح عمری

یک عمل حقوقی مفید، عادلانه و کاملاً قانونی برای حل اختلافات در خانواده‌ها، تنظیم صلح نامه عمری است و آرامش را در خانواده ایجاد می‌کند. از طرف دیگر، یکی از انواع مالیات­‌ که توسط دولت دریافت می‌شود، مالیات بر ارث صلح است. این مالیات توسط وراث پرداخت می‌شود اما مالک می­‌تواند قبل از فوت، اصل مال را انتقال دهد و حق استفاده از آن را تا پایان عمر برای خود یا دیگران حفظ کند و از پرداخت مالیات بر ارث صلح عمری جلوگیری کند. این ویژگی، یکی از مزایای صلح است.

تعهدات و فسخ صلح عمری

مصالح می­‌تواند در متن قرارداد تعهداتی را بنویسد و این وظایف را از متصالح درخواست کند و ضمانت اجرای عدم انجام وظایف، فسخ صلح عمری باشد. اگر متصالح این وظایف را انجام ندهد مصالح می‌تواند به دفترخانه محل ثبت سند مراجعه کند و عقد صلح را فسخ کند و دوباره مالک مال شود. البته باید اظهارنامه رسمی به اقامتگاه متصالح ارسال شود و از ایشان خواسته شود که وظایف قراردادی خود را انجام دهد. اگر این راه حل جوابگو نباشد، ابتدا دادخواست الزام به انجام تعهد تنظیم می‌شود و اگر این روش نیز برای انجام تعهدات قراردادی موثر نیست، دادخواست تایید حق فسخ صلح بنویسید.

هزینه صلح عمری

حتی اگر مصالح در مال موضوع صلح سکونت کند، هزینه­‌های اساسی آن مال، به‌ عهده متصالح است. اما هزینه­‌های مصرفی مانند شارژ و نظافت و نقاشی و …. به‌ عهده متصالح است. البته طرف‌های قرارداد می‌توانند برعکس آنچه گفتیم توافق کنند و وظیفه پرداخت هزینه صلح به‌ عهده یکی از طرفین باشد.

صلح عمری

هزینه ثبت صلح عمری

دفترخانه اسناد رسمی، برای ثبت صلح نامه مبالغی را دریافت می‌کند. از دفترخانه‌ها، هزینه ثبت صلح عمری را بپرسید. این هزینه هر سال تغییر می‌کند.

البته صلح نامه دست نویس نیز اعتبار قانونی کامل دارد.

فروش ملک صلح عمری

اگر متصالح بخواهد ملک موضوع صلحنامه را بفروشد، لازم است یکی از کار‌های زیر انجام شود:

  1. یا باید خریدار ابطال صلح ­نامه را درخواست کند.
  2. یا باید خریدار حق مصالح را در ملک به رسمیت بشناسد و تا زمانی که این حق برقرار است مزاحمت ایجاد نکند.

توقیف اموال

تا زمانی که مصالح زنده است، توقیف اموال برای بدهی‌های متصالح ممکن نیست. بنابراین حتی اگر طلبکار، همسر متصالح باشد و مهریه خود را اجرا کند، باز هم توقیف مال صلح شده امکان پذیر نیست. زیرا این صلح، یک صلح مشروط است و فقط بعد از فوت مصالح، مالکیت متصالح قطعی می‌شود.

فوت متصالح در صلح عمری

پس از فوت مصالح منافع به متصالح منتقل می‌شود و ایشان مالک اصل مال و منافع آن می‌شود. بنابراین ورثه حق ندارند در مورد صلح، دعوای انحصار وراثت طرح کنند زیرا حقی برای آن‌ها وجود ندارند. اما باید توجه داشت که اگر متصالح زودتر از مصالح فوت کند، مصالح می­‌تواند از مال استفاده کند و بعد از فوت مصالح، اصل مال و منافع آن به وراث متصالح منتقل می‌شود.

سوالات صلح عمری

لازم است به سوالات این نوع از قرارداد پاسخ دهیم:

سوال یک: آیا در صلح عمری سند منتقل می‌شود؟

بله. بعد از امضای صلح نامه، مال به متصالح منتقل می‌شود اما این انتقال، مشروط است.

سوال دو: ایا صلح عمری قابل برگشت است؟

خیر. صلح نامه یک قرارداد لازم است. فسخ صلح عمری فقط به شیوه‌ای که در بالا گفته شد، ممکن است. در غیر این صورت، طرف‌های قرارداد موظف به انجام وظایف خود می‌باشند.

سوال سه: ایا قابل فسخ است؟

این قرارداد قابل فسخ نیست و یک قرارداد لازم است. اما اگر شرایطی برای فسخ، در متن صلح نوشته شده است، در صورت وجود آن شرایط، می‌توانید صلح نامه را فسخ کنید.

سوال چهار: آیا مالیات به آن تعلق می‌گیرد؟

صلح نامه عمری مشمول مالیات است. اما به جای مالیات بر ارث، مشمول مالیات نقل و انتقال می‌باشد. انتقال قطعی املاک به مأخذ ارزش معاملاتی و به نرخ پنج درصد (5%) و انتقال حق واگذاری محل به ‌مأخذ وجوه دریافتی مالک یا صاحب حق و به نرخ دو درصد (2%) در تاریخ انتقال، شامل مالیات می‌شود.

سوال پنج: مالیات صلح عمری با حق فسخ و بدون حق فسخ چقدر است؟

به این پرسش در سوال قبل پاسخ دادیم.مالیات صلح عمری با حق فسخ و بدون حق فسخ تفاوتی ندارد.

سوال شش: آیا باید حتماً در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم شود؟

لازم نیست صلح نامه را رسمی کنید. اما توجه کنید که در مورد صلح نامه رسمی، فقط ادعای جعل پذیرفته می‌شود. اما در مورد صلح نامه عادی، امکان طرح ادعای انکار و تردید نیز است.

سوال هفت: فرق صلح نامه و مبایعه نامه در چیست؟

تفاوت‌های این دو نوع قرارداد، در شرایط آن‌ها است. به عنوان مثال، خریدار در مبایعه نامه پس از امضای قرارداد، مالک مال می‌شود اما صلح نامه عمری، یک صلح مشروط است و مالکیت متصالح پس از فوت مصالح قطعی می‌شود و مالکیت قبل از فوت مشروط است.

سوال هشت: آیا ابطال آن امکان‌پذیر است؟

بله. امکان پذیر است. ما برای این موضوع یک مقاله نوشته‌ایم و توصیه می‌کنیم آن را مطالعه کنید. زیرا موضوع تنفیذ و ابطال صلح نامه اهمیت زیادی دارد.

سوال نه: هزینه صلح عمری چقدر است؟

هزینه صلح مطابق تعرفه قوه قضائیه می‌باشد. این هزینه هر سال تغییر می‌کند.

سوال ده: آیا فروش ملک صلح عمری امکان دارد؟

بله. فروش ملک ممکن است. به عبارت دیگر، منعی وجود ندارد که ملک دارای شرط عمری به فروش برسد.

البته منافع مال در تصرف مصالح خواهد بود. باید خریدار مال از این موضوع باخبر باشد. توصیه می‌کنیم در متن قرارداد، اقرار به آگاهی کنند. در این صورت، در آینده حق فسخ قرارداد خرید و فروش را نخواهند داشت.

سوال یازده: آیا صلح عمری برای همسر ممکن است؟

بله. همسر نیز مانند سایر اشخاص می‌تواند یک طرف قرارداد صلح باشد. در این صورت، صلح مشروط است و ملک پس از فوت همسر به طرف مقابل منتقل می‌شود. به عبارت دیگر، تفاوتی میان همسر و سایر اشخاص وجود ندارد و ایشان نیز می‌تواند به عنوان طرف صلح عمری قرار بگیرد.

نتیجه گیری و پیشنهاد ما

مهم‌ترین نکات صلح عمری بررسی شد. دانستیم که این نوع از صلح نامه چه کابردی دارد و امضای آن، چه آثاری خواهد داشت. حالا می‌توانیم با خیال آسوده یک صلح نامه تنظیم کنیم و از تمام نتایج قانونی آن باخبر باشیم.

تیم حقوقی رکلا اقدام به تنظیم انواع صلح نامه کرده است. این صلح نامه‌ها را می‌توانید در بخش نمونه قرارداد، مشاهده و با توجه به نیاز خود، صلح نامه مورد نظر را انتخاب کنید. همچنین با کلیک روی تصویر زیر، می‌توانید به سهولت به این بخش وارد شوید.

در موارد زیادی، شاهد این مساله هستیم که اشخاص مختلف برای تهیه صلح نامه‌های مورد نیاز خود، شروط خاص و ویژه‌ای دارند که می‌خواهند این شروط به صورت مکتوب در متن قرارداد ذکر شوند. عملی کردن این خواسته در رکلا، به سهولت امکان پذیر است. شما می‌توانید با ثبت درخواست در بخش تنظیم قرارداد اختصاصی ، با وکلا و مشاوران متخصص رکلا ارتباط بگیرید و مسئولیت نوشتن متن صلح نامه‌ای که در نظر دارید را به آن‌ها بسپارید.

علاوه بر مواردی که بیان شد، از دیگر خدمات کاربردی و مهمی که در تیم حقوقی رکلا ارائه می‌شود، خدمات مشاوره حقوقی تلفنی است. برای بهره‌مندی از این خدمات، کافی است با زدن روی لینک، درخواستتان را در بخش مربوطه ثبت کنید. پاسخگوی سوالات حقوقی شما خواهیم بود.

انواع صلح نامه

همین حالا روی تصویر زیر بزنید و وارد فهرست این قراردادها شوید.

نمونه صلح نامه
دانلود قرارداد
ابراهیم زارع مویدی
«ابراهیم زارع مویدی» بنیان گذار مجموعه حقوقی رکلا و کارشناس ارشد حقوقی است. نظر به اهمیت مسائل حقوقی و به ویژه قراردادها، «ابراهیم» بخشی از مقالات موجود در رکلا را شخصا نگارش کرده و در اختیار علاقه مندان به این حوزه قرار داده است.
ثبت نظر یا سوال
star star star star star
نظرات
(47 نظر)
account_circle
مهناز
thumb_up_alt
سلام. وقتتون بخیر. از خدمت شما سوال داشتم. مادرم فوت کردن و آپارتمان به نام ایشون هست. پدرم هم فوت شدن. ملک از وقتی خریداری شده با صلح عمری بوده که به نام مادرم هست. آیا ما ورثه می‌توانیم برای انحصار وراثت اقدام و بعد، آپارتمان رو بفروشیم یا خیر؟ ممنونم از پاسخگویی شما.
16:29
25 اردیبهشت 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. بله. به هر حال، در حال حاضر باید از طریق انحصار ورثه، وراث مشخص شوند و سهم هریک از آن‌ها از مجموع ماترک (ارث) مشخص شود و سپس اقدام به فروش کنید.
10:34
21 خرداد 1400
account_circle
م.د
thumb_up_alt
سلام. من آپارتمانی دارم و می‌خواستم به نام همسرم صلح عمری کنم با حق فسخ یک جانبه که خودم دارم. ففط می‌خواستم مطمئن شوم اگر ایشان، خدای ناکرده، قبل از من فوت کند آیا ملک به وراث ایشان می‌رسد یا خودم می‌توانم سریعا ملک را دوباره به نام خودم بزنم؟ ممنون.
07:20
29 خرداد 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. در این مورد شما می‌توانید حق فسخ قرار دهید اما حتما مدت حق فسخ را در قرارداد تعیین کنید. نباید در خصوص مدت حق فسخ، ابهامی در صلح عمری وجود داشته باشد.
17:30
30 خرداد 1400
account_circle
علی شاکری
thumb_up_alt
سلام و وقت بخیر . سوال: پدرم خانه خود را با صلح عمری به نام من سند زد. آیا می‌تواند بعد از انتقال سند به نام بنده سند را فسخ کند یا اینکه قسمتی از آن را به نام دیگری کند یا قرارداد فسخ کند؟
06:42
15 تیر 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. باید متن صلح عمری مطالعه شود اما در حالت اولیه امکان فسخ برای ایشان وجود ندارد.
14:42
16 تیر 1400
account_circle
کاربر رکلا
thumb_up_alt
سلام. آیا امکان دارد پدری آن بخش از خانه را که برای همسرش صلح عمری زده، مجدد به همراه بخش دیگر برای هر تعداد از فرزندان که مایل باشد صلح عمری بزند؟ سئوال بعدی من این است که آیا شکایت‌هایی که فرزندان علیه یک فرزند در شورای حل اختلاف و کلانتری محل به بهانه‌های واهی مطرح کرده‌اند و اتهامات متعدد به آن یکی از فرزندان زده‌اند می‌تواند دلایلی بر حیلت سایر فرزندان مبنی بر حذف او از ارث بری باشد و آیا این یک فرزند می‌تواند به این شکایات استناد کند و ادعای خود را در خصوص تطمیع و ترغیب پدر به صلح اموال به سایر فرزندان را در دادگاه طرح نماید؟ سئوال های من بر این مبناست: چهار خواهر هستیم که برادر مجردم سال‌ها پیش فوت کردند. یک خواهرم بیمار روانی است و دو خواهر دیگر در تلاش هستند تا به من اتهام جنون و دیوانگی بزنند. هر دو باعث اختلاف من با پدر و مادرم هستند و هر کجا بوی بهبود روابط بیاید با فضولی به مقصود خود می رسند و تصمیم گرفته‌اند که یک وارث را کم کنند. متاسفانه به دلیل محبت‌های زیادی که به خواهر کوچکتر و خواهر بزرگتر خود داشته است این دو سو استفاده کرده و خواهر کوچک با صحنه ساختگی قتل، از من به جرم تهدید توهین و قتل شکایت کرد. پدرم از او حمایت می‌کند. شکایت به شورای حل اختلاف رفت و در آنجا رأی به دفاع مشروع صادر شد. این رأی به ذائقه آنان خوش نیامده و به خواهر بزرگتر و پدر هر یک به صورت جداگانه به کلانتری محل به اتهام تهدید، توهین ارعاب، فحاشی، عدم امنیت جانی از من شکایت برده و در تلاش هستند تا برای اینجانب سابقه زندان و یا تیمارستان بتراشند. در ضمن بارها اینجانب را مورد ضرب و شتم قرار داده‌اند و هر بار که با پلیس 110 تماس گرفتم خواهر بزرگتر و پدر و گاهی اوقات هم مادر اجازه ثبت شکایت به من نداده و خودشان اقدام به شکایت در گزارش پلیس نمودند و تمام ادعاهای من را کذب خواندند.
00:33
03 مرداد 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. البته باید متن صلح عمری خوانده شود اما به صورت کلی، وقتی شخصی با صلح نامه عمری مالی را به شخص دیگری منتقل می‌کند نمی‌تواند بار دیگر همان مال را به شخص ثالث منتقل کند و چنین کاری مصداق فروش مال غیر است. مورد دیگر آنکه، تطمیع و ترغیب باعث لطمه خوردن اعتبار یک قرارداد نمی‌شود و مدعی باید آسیب دیدن اراده را در انشای قرارداد ثابت کنید. به طور کلی، همه چیز به عهده مدعی است و قاضی دادگاه با توجه به ادعاهای طرفین نسبت به صدور حکم اقدام خواهد کرد.
15:27
04 مرداد 1400
account_circle
ساره حق خواه
thumb_up_alt
با سلام اگر در صلح عمری در اثر حادثه‌ای، انتقال دهنده و اتقال گیرنده با هم فوت شوند ملک مصالحه شده به وراث انتقال دهنده می‌رسد یا وراث انتقال گیرنده؟
18:39
17 مرداد 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. البته در این مورد باید متن صلح عمری مطالعه شود اما به صورت کلی، مالکیت انتقال گیرنده به محض انعقاد صلح ایجاد می‌شود و شرط صلح عمری به معنای مالکیت انتقال دهنده نیست. لذا با فوت همزمان طرفین نیز، وراث انتقال گیرنده، مالک ملک هستند.
18:55
18 مرداد 1400
account_circle
حسن زاده
thumb_up_alt
سلام. صلح يك ملك به چند فرزند امكان پذير است؟
07:08
19 مرداد 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. بله این امکان وجود دارد اما به هر حال باید به هر فرزند، بخشی از دانگ‌های ملک منتقل شود.
13:57
20 مرداد 1400
account_circle
جعفر بابانیا
thumb_up_alt
سلام. پدر من صلح نامه با همسر دوم خود نوشته و الان فوت کرده و تمام اموال را زن دوم فروخته و متواری شده. هیچ راهی برای برگشت نیست؟ چون این خانم مدت 4 سال ۲ بار طلاق گرفته و سه بار عقد شده و به صورت شفاهی پدرم قبل فوت از آزار و اذیت این خانم به ما گفته بود.
23:04
21 مرداد 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. در صورت صحت صلحنامه، سابقه طلاق‌های متوالی خانم، دلیلی برای بی اعتباری مالکیت ایشان نخواهد بود. ایشان در مقام مالک اقدام به انتقال اموال کرده است.
17:11
23 مرداد 1400
account_circle
مهرنوش
thumb_up_alt
سلام می‌خواستم بپرسم که پدرم در سال ۸۹ یک باب حیاط مسکونی به نام من زده ولی الان پدرم می‌خواهد شرط عمر کند آیا می‌شود و راهکارش چیه و من خودم هم راضی به این کار هستم با سپاس و خسته نباشید.
20:43
07 شهریور 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. در این مورد ابتدا قرارداد قبل را فسخ کنید سپس یک صلح نامه عمری تنظیم شود و در آن شرط حیات پدر قید شود.
16:44
08 شهریور 1400
account_circle
احمدغلامزاده
thumb_up_alt
سلام. قرارداد صلح عمری بدون ثبت در دفترخانه که بین زن و شوهر انعقاد می‌گردد و دو شاهد آن را امضا می‌کند قابل قبول است؟
10:52
14 شهریور 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. بله این قرارداد معتبر خواهد بود و مالکیت به موجب آن، از مصالح به متصالح منتقل می‌شود.
17:42
15 شهریور 1400
account_circle
صدف طاهری
thumb_up_alt
اگر مادری ملکی را به دو فرزندش صلح کند و حق ابطال و فسخ نداشته باشد و بعد از گذشت زمانی همان ملک را به نام چهار فرزند خود سند بزند، آیا در آینده، بعد از فوت مادر، آن دو فرزندی که ابتدا به آن‌ها صلح عمر شده بود می‌توانند سند را باطل کنند و به نام خود کنند؟
14:21
06 آبان 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
این امکان دور از ذهن نیست. ضمن آنکه انتقال مجدد ملک توسط مادر گرامی، مصداق فروش مال غیر است و عملا مال در مالکیت ایشان نیست که بخواهند انتقال مجدد بدهند.
10:54
07 آبان 1400