ماده 10 قانون مدنی و عقد صلح را بشناسید!

-
بروزرسانی:1403/01/22
زمان مطالعه: 7 دقیقه
-سیاست انتشار مطالب
ماده 10 قانون مدنی و عقد صلح

ارتباط ماده 10 قانون مدنی و عقد صلح یک از سوالات مهم کاربران وب سایت رکلا محسوب می‌شود. این موضوع سوالات زیادی را با خود به همراه دارد.

در ادامه با ما همراه باشید تا جزییات بیشتری از این ماده و رابطه‌ آن با قرارداد صلح‌نامه بیان نماییم.

ماده 10 قانون مدنی چیست ؟

ماده ی 10 قانون مدنی این آزادی را به طرف‌های یک قرارداد می‌دهد که بتوانند قرارداد‌شان را مطابق میل و سلیقه‌ی خودشان تنظیم نمایند و دیگر، درگیر قواعد و شرایط قانونی دست‌ و‌ پا‌گیر مربوط به آن معامله که در متن قوانین نوشته شده است نباشند.

بگذارید ساده‌تر بگویم:

وقتی شما قصد دارید قراردادی را بر اساس ماده ده قانون مدنی تنظیم کنید این اختیار را خواهید داشت که هر شرط‌ و نکته‌ای را در متن قرارداد درج نمایید البته به شرط این که آن ضابطه یا ماده بر خلاف ” قواعد مهم و ضروری قانونی ” نباشد.

حتماً برای‌تان سوال پیش آمده است که “خلاف قواعد مهم و ضروری قانونی” یعنی چه؟

نگران نباشید! کمی تخصصی است اما به روشنی و سادگی آن را بر‌ای‌تان باز‌گو می کنم.

قواعد مهم و ضروری قانونی ، قواعدی هستند که رعایت نکردن آن‌ها هر قراردادی را باطل می‌کند حتی اگر آن قرارداد را بر اساس ماده‌ 10 قانون مدنی تنظیم کرده باشید. در واقع منظور از قواعد مهم و ضروری، یعنی شروطی که توسط طرفین قرارداد تعیین می‌شوند، مغایر با قانون و شرع نباشند. از طرف دیگر، قرارداد شما در مجموع باید شرایط عمومی صحت قرارداد را رعایت کند. بنابراین شما می‌‎توانید در چهارچوب شرع و قانون، هر شرطی که لازم بدانید را برای قراردادتان در نظر بگیرید و در متن قرارداد نیز، به آن اشاره کنید. البته به این نکته نیز توجه داشته باشید که هر دو طرف قرارداد باید با شروطی که تعیین شده است، موافق باشند. طرفین قرارداد، موافقت خود با شروط و تعهدات قرارداد را با امضا کردن آن نشان می‌دهند.

دو مثال

مثلاً یکی از این شرایط رسیدن به سن بلوغ است.

اگر دختری با سن کمتر از نه سال تمام قمری یا پسری با سن کمتر از پانزده‌ سال قمری، یک قرارداد مالی یعنی قراردادی که در آن یک مال داده می شود و در مقابل آن ، مال دیگری گرفته می‌شود را امضا کند، آن قرارداد قطعاً باطل و بی‌اثر است.

حتی اگر بر اساس ماده‌ 10 قانون مدنی تنظیم شده باشد.

یا مثلاً اگر تاجری که ورشکسته شده است یک قرارداد مالی با شخص دیگری امضاء نماید آن قرارداد باطل می‌باشد

چرا که شخص ورشکسته حق انجام معاملات مالی ندارد.

پس اگر شما مطابق با ماده 10 قانون مدنی معامله‌ای را انجام دهید و به عنوان مثال یک ماشین را صلح کنید، قطعا قرارداد شما صحیح و مورد حمایت قانون می‌باشد. به شرط آن که بر خلاف قواعد مهم و ضروری قانونی که چند مثال آن را هم برای‌تان بازگو کردم، نباشد.

تفاوت ماده 10 قانون مدنی و عقد صلح چیست ؟

ارتباط ماده 10 قانون مدنی و عقد صلح یک سوال اساسی است.

آیا عقد صلح دقیقاً همان ماده 10 قانون مدنی است؟

شاید بهتر باشد یک تعریف ساده از عقد صلح ارائه کنیم و بعد از آن به سوال بالا پاسخ دهیم.

صلح نامه عقدی است که یا برای حل اختلافات میان دو یا چند نفر امضاء می‌شود.

به عبارت دیگر، صلح نامه:

  1. یا یک دعوا را بین دو یا چند نفر حل و فصل می کند یا؛
  2. طرف‌های قرارداد برای این که مجبور به رعایت قواعد و شرایط قانونی یک معامله مثل بیع ( خرید و فروش ) نشوند صلحنامه امضاء می کنند.

چیزی که حالا می خواهم بگویم را خودتان از عبارات بالا به خوبی متوجه شده‌اید:

قرارداد صلح در حالت دوم، کاملاً مطابق با ماده 10 قانون مدنی است.

زیرا وقتی بر اساس ماده 10 قانون مدنی یک قرارداد تنظیم می کنیم یعنی می خواهیم با دستی باز به تنظیم یک قرارداد و شرایط و قواعد آن بپردازیم و در عقد صلح هم، طرف‌های معامله برای آن که مجبور به رعایت قواعد و شرایط قانونی یک معامله مثل قولنامه ماشین یا اجاره خودرو نباشند قرارداد صلح تنظیم و امضا می کنند.

البته اگرچه برای حل اختلافات از صلح نامه استفاده می شود اما می توان شرایط خاصی را در متن توافق نوشت که این شرایط هم بر اساس همان آزادی است که ماده 10 قانون مدنی برای نوشتن توافق نامه اعطا می نماید.

پس هم ماده ده قانون مدنی و هم عقد صلح هر دو یک کار را انجام می دهند.

اما ماده ده قانون مدنی فقط مربوط به صلحنامه نیست و قراردادهای دیگر را هم شامل می‌شود. در واقع ماده ده قانون مدنی، نسبت به عقد صلح و باب صلح قانون مدنی، دامنه وسیع‌تری دارد و ممکن است سایر عقود نیز مطابق با ماده 10 قانون مدنی تنظیم شوند اما بعید نیست آن عقود تنظیم شده، عقد صلح نباشند.

مثلا قرارداد طراحی نرم افزار قراردادی است که بر اساس ماده ده قانون مدنی تنظیم می‌شود

ولی این قرارداد ، صلحنامه به حساب نمی آید.

چند مثال دیگر از ماده 10 قانون مدنی و عقد صلح

برای روشن‌تر شدن مطلب به مثال آخر توجه بیشتری نمایید:

همانطور که شما نیز می‌دانید قولنامه ماشین ، یک قرارداد خرید ماشین یا قرارداد بیع خودرو است که قانون برای  آن شرایط خاصی هم تعیین کرده است. مثلا یکی از شرایط قولنامه ماشین آن است که هیچ‌کدام از طرف های معامله بعد از امضای قولنامه به تنهایی حق فسخ معامله را ندارند. حالا اگر خریدار و فروشنده‌ی خودرو تمایلی به این شرط نداشته باشند و بخواهند به شکل دیگری با هم توافق کنند می‌توانند از صلحنامه استفاده نمایند.

و از قواعد و شرایطی که قانون برای قرارداد های قولنامه خودرو قرار داده است فرار کنند.

از طرفی بر اساس ماده 10 قانون مدنی این صلحنامه هیچ مشکل قانونی ندارد. چرا؟

چون قانون گذار اجازه داده است که صلحنامه تنظیم شود و نوشتن آن را ممنوع نکرده‌ است.

از سوی دیگر اگر طرفین بخواهند یک قرارداد مثلا مثل قرارداد محرمانگی اطلاعات یا قرارداد فرانشیز یا قرارداد مشارکت تنظیم کنند، این قراردادها مطابق با ماده 10 قانون مدنی تنظیم می‌شوند اما به عنوان صلح نامه شناخته نخواهند شد و ماهیت خاص خود را دارند.

خدمات حقوقی پلتفرم رکلا

همانطور که می‌دانید رکلا مرجع تخصصی تنظیم متن انواع قرارداد است و این خدمات به صورت کاملا آنلاین و با صرف کمترین هزینه و زمان ارائه خواهد شد. برای استفاده از خدمات تنظیم قرارداد، درخواست خود را در بخش تنظیم قرارداد ثبت کنید تا همکاران ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند و توضیحات کاملی از شما دریافت شود.

علاوه بر خدمات تنظیم قرارداد، از دیگر خدمات کاربردی تیم حقوقی رکلا که می‌تواند برای شما بسیار مفید باشد، خدمات مشاوره حقوقی تلفنی است. با استفاده از این سرویس، می‌‎توانید در خصوص مسائل حقوقی مرتبط با توافقات و قراردادهایی که در نظر دارید، با مشاوران حقوقی و وکلای مجرب گفتگو داشته باشید.

دانلود انواع نمونه صلح نامه

برای دسترسی به فهرست کاملی از انواع صلح نامه، روی تصویر زیر بزنید.

نمونه صلح نامه
دانلود نمونه صلح نامه
ابراهیم زارع مویدی
«ابراهیم زارع مویدی» بنیان گذار مجموعه حقوقی رکلا و کارشناس ارشد حقوقی است. نظر به اهمیت مسائل حقوقی و به ویژه قراردادها، «ابراهیم» بخشی از مقالات موجود در رکلا را شخصا نگارش کرده و در اختیار علاقه مندان به این حوزه قرار داده است.
ثبت نظر یا سوال
star star star star star
نظرات