خدمات رفاهی کارگران یعنی تمام تسهیلاتی که حق کارپذیر است!
قانون کار اصلی‌ترین و مهمترین قانونی است که چهارچوب و ضوابط حاکم بر رابطه میان کارفرما و کارگر را مشخص می‌کند. یکی از مهمترین اهداف قانونگذار از تصویب این قانون، حمایت از حقوق کارگران است. به همین دلیل، قانونگذار در این قانون، مزایای متعددی را برای تامین رفاه کارپذیران پیش بینی می‌کند. خدمات رفاهی کارگران در واقع همان مزایایی هستند که در قانون کار برای تامین رفاه کارگران پیش بینی شده است.
باید به این نکته مهم توجه داشته باشیم که افرادی از حمایت‌های قانون کار برخوردار می‌شوند که به واسطه امضای یک قرارداد کار ، استخدام شده باشند. به موجب ماده 7 قانون کار، قرارداد کار به واسطه توافق میان کارفرما و کارپذیر تحقق پیدا می‌کند و می‌تواند به صورت شفاهی یا مکتوب تنظیم و امضا شود. کارپذیر به واسطه امضای قرارداد کار متعهد می‌شود که امور مشخصی را در برابر دریافت حق السعی و به صورت موقت یا دایم برای کارفرما انجام بدهد. هر کارگری که قرارداد کار شفاهی یا مکتوب را امضا کرده و به استخدام کارفرما درآمده است از مزایای رفاهی قانون کار نیز بهره‌مند می‌شود. به عبارت دیگر، حق برخورداری از مزایای رفاهی، یکی از حقوق مسلم کارگران است و به تمام آن‌ها تعلق می‌گیرد.
در این مقاله با مهمترین مزایایی که قانونگذار در قانون کار برای تامین رفاه حال کارگران تعیین کرده است، آشنا می‌شویم. با مطالعه این مقاله، به خوبی از حقوقی که از آن برخوردار هستید، مطلع خواهید شد و می‌توانید برای احقاق حقوق خود اقدام کنید. لازم به ذکر است که این خدمات رفاهی را با نام مزایای قانون کار نیز می‌شناسند.
خدمات رفاهی کارگران چیست؟
همان گونه که گفتیم، حمایت از حقوق کارپذیران و تامین رفاه آن‌ها، یکی از مهمترین اهداف قانونگذار از تصویب قانون کار است. در همین راستا، قانونگذار فصل هشتم این قانون را به خدمات رفاهی مربوط به کارگران اختصاص می‌دهد. قانونگذار در ماده 147 این قانون، دولت را مکلف کرده است که خدمات بهداشتی و درمانی را برای کارپذیرانی که تحت شمول حمایت قانون کار هستند و همچنین خانواده آن‌ها فراهم کند.
همچنین مطابق با ماده 148 این قانون، بیمه یکی دیگر از خدمات رفاهی است که به تمام کارپذیران تحت شمول قانون کار تعلق می‌گیرد. با توجه به این ماده، هر کارفرما موظف است که تمام کارگران خودش را بیمه کند.
به صورت کلی می‌توان گفت که خدمات رفاهی کارگران چند مورد است که همگی آن‌ها در فصل هشتم قانون کار بررسی شده‌اند. در ادامه، مهمترین خدمات رفاهی که در این فصل از قانون کار برای کارگران پیش بینی شده است را بررسی می‌کنیم.
شرح کامل تمام تعهدات کارفرما در مقابل تامین شرایط و امکانات رفاهی کارپذیر
- تامین مسکن برای کارگرانی که مسکن شخصی ندارند؛
- ایجاد مکان مناسب در محل کار برای ادای فریضه نماز؛
- تنظیم ساعات و شرایط کاری در ماه رمضان متناسب با حال کارگران روزه دار؛
- تامین سه وعده غذای مناسب و ارزان قیمت در کارگاه‌هایی که به دور از محل زندگی کارگران تشکیل می‌شوند؛
- تهیه خوابگاه مناسب برای کارگران در کارگاه‌هایی که به دور از مناطق مسکونی تشکیل می‌شوند؛
- تهیه وسیله حمل و نقل مناسب در صورت دوری کارگاه و کافی نبودن وسایل نقلیه عمومی؛
- فراهم کردن مکان، لوازم و تجهیزات مورد نیاز برای ایجاد و اداره امور شرکت‌های تعاونی کارگران؛
- ایجاد محل مناسب برای ورزش کردن کارگران؛
- تشکیل کلاس‌های سوادآموزی؛
- ایجاد تسهیلات بهداشتی مانند حمام، سرویس بهداشتی و غذا خوری در کارگاه.
آیا ارائه خدمات رفاهی کارگران ساختمانی از سوی کارفرما الزامی است؟
در ابتدا باید به این نکته مهم اشاره داشته باشیم که قانون کار یکی از قوانین آمره است. به این معنا که ضوابط و مقررات این قانون در راستای حفظ نظم عمومی جامعه وضع شده‌اند و لازم الاجرا هستند. به عبارت دیگر، عدم رعایت شرایط و مقررات این قانون باعث ایجاد لطمه به نظم عمومی جامعه می‌شوند. بنابراین، کارفرما و کارپذیر تحت هیچ شرایطی، اجازه ندارند که بر خلاف ضوابط و مقررات این قانون با یکدیگر توافق کنند. هر توافقی که برخلاف ضوابط و مقررات قانون کار باشد، نه تنها یک توافق باطل تلقی می‌شود، بلکه ممکن است باعث بی اعتبار شدن قرارداد میان کارفرما و کارگر نیز شود.
حق برخورداری از خدمات رفاهی کارگران ساختمانی ، یکی از حقوقی است که قانونگذار در قانون کار برای تامین رفاه حال کارگران پیش بینی می‌کند. به همین دلیل می‌توان گفت که هر کارگری صرفه نظر از جنسیت، قومیت، مذهب و حتی نوع کاری که انجام می‌دهد از این خدمات رفاهی برخوردار می‌شود. بنابراین، کارفرما نمی‌تواند در خصوص عدم تامین تمام یا قسمتی از خدمات رفاهی کارگران ساختمانی با آن‌ها توافق کند. به عبارت دیگر، چنین توافقی، بی‌اعتبار است و به همین دلیل، باعث سلب حق برخورداری از خدمات رفاهی از کارگران نمی‌شود.
آیا حق مسکن از خدمات رفاهی کارگران است؟
در قانون کار علاوه بر حق الزحمه که تحت عنوان حداقل دستمزد سال به کارگران پرداخت می‌شود، مزایای دیگری نیز برای تامین رفاه اقتصادی آن‌ها پیش بینی شده است. هر کارگری که تحت شمول حمایت قانون کار است باید از مزایا و خدمات رفاهی کارگران برخوردار شود. حق مسکن، یکی از مهمترین مزایا و خدمات رفاهی کارگران است که در قانون کار برای تامین رفاه آن‌ها پیش بینی شده است. این حق در واقع مبلغی است که به حداقل حقوق ماهانه کارگران اضافه خواهد شد و برای کمک هزینه تامین مسکن آن‌ها در نظر گرفته می‌شود. مقدار مبلغی که به عنوان حق مسکن سال به کارگران پرداخت می‌شود، هر ساله از سوی شورای عالی کار اعلام خواهد شد.
باید به این نکته توجه داشته باشیم که کارفرما تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند حق برخورداری از کمک هزینه مسکن را از کارگر سلب کند حتی اگر موافقت و رضایت او را نیز جلب کرده باشد.
بررسی حق خوار و بار به عنوان یکی از خدمات رفاهی کارگران
حق خوار و بار نیز یکی دیگر از مزایا و خدمات رفاهی کارگران است. هر کارگری که مشمول قانون کار قرار می‌گیرد از کمک هزینه تهیه خوار و بار بهره‌مند می‌شود. این تسهیلات مالی، برای کمک هزینه تهیه خوار و بار و اقلام مصرفی به کارپذیران پرداخت خواهد شد. مبلغ این تسهیلات مالی را نیز هر ساله شورای عالی کار با توجه به نرخ تورم اعلام می‌کند. بنابراین، کمک هزینه تهیه خوار و بار یکی از مهمترین مبالغی است که به حداقل دستمزد کارگران اضافه می‌شود. هر کارگری که به واسطه امضای قرارداد استخدام ، به خدمت گرفته شده است از این تسهیلات مالی برخوردار خواهد شد. به همین دلیل، کارفرما نمی‌تواند در خصوص عدم پرداخت این تسهیلات مالی با کارگر توافق کند.
شرایط برخورداری از حق عائله مندی از دیگر خدمات رفاهی کارگران
حق عائله مندی یکی دیگر از مزایا و خدمات رفاهی کارگران است. هر کارگری که به واسطه امضای قرارداد کار استخدام شده و تحت شمول قانون کار قرار گرفته است از کمک هزینه عائله مندی برخوردار می‌شود. بنابراین کارفرما تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند کارپذیر را از پرداخت این تسهیلات مالی محروم کند. این تسهیلات مالی، با هدف تامین بخشی از هزینه‌های زندگی فرزندان کارپذیر پرداخت می‌شود. مبلغ این تسهیلات مالی معادل با حداقل دستمزدی است که در ازای سه روز کار کردن باید به کارپذیر پرداخت شود.
بررسی حقوقی امکان دریافت این خدمات
کارپذیری می‌تواند از مزایا و خدمات رفاهی قانون کار بهره‌مند شود که به واسطه تنظیم و امضای قرارداد کار استخدام شده باشد. تنظیم دقیق قرارداد کار بسیار حایز اهمیت است زیرا این قرارداد باید مطابق با ضوابط و مقررات قانونی تنظیم شده باشد. توصیه می‌کنیم که نوشتن قرارداد را به کارشناسان و وکلای مجرب واگذار کنید.
برای نوشتن و تهیه این قرارداد می‌توانید از خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی رکلا بهره ببرید. همچنین برای آشنایی با ضوابط و مقررات قانون کار نیز می‌توانید با کارشناسان تیم حقوقی رکلا در بخش خدمات مشاوره حقوقی تلفنی در تماس باشید.
