باید جنبه‌های مختلف قرارداد اجاره باغ چای را از هر لحاظ بشناسید!

قرارداد اجاره باغ چای یک قرارداد بسیار کاربردی و یکی از انواع قرارداد اجاره است. کشف گیاه چای قدمتی پنج هزار ساله دارد. این گیاه برای نخستین بار در کشور چین کشف شد. گیاه چای در ابتدا برای خواص درمانی آن استفاده می‌شد اما به تدریج از کشور چین به اروپا و از آنجا نیز به آمریکا راه یافت. در ابتدا تنها اشراف و ثروتمندان چای می‌نوشیدند اما اکنون یکی از پرمصرف ترین نوشیندنی‌های جهان است. سابقه ورود چای به ایران معلوم نیست اما کشت گیاه چای از سال 1314 هجری قمری توسط محمد میرزا کاشف السطنه و در شهرستان لاهیجان آغاز شد.

امروزه نیز شهرستان لاهیجان مرکز تولید چای در ایران بوده و نوشیدن روزانه چایی نیز تبدیل به یکی از اجزای جدایی ناپذیر زندگی ایرانی‌ها شده است. ایران دهمین کشور تولید کننده چای در جهان است. با توجه به محبوبیت جهانی و داخلی چای، فعالیت اقتصادی در زمینه کشت این گیاه، پررونق است. یکی از راه‌های ورود به این بازار محبوب، اجاره کردن باغ‌های چای و کشت این گیاه است. در این نوشته برای علاقه مندان به بازار چای، درباره نمونه قرارداد اجاره باغ چای توضیحاتی را بیان می‌کنیم.

یک بررسی مختصر درباره نمونه قرارداد اجاره باغ چای

قرارداد اجاره یکی از مهم‌ترین قراردادهایی است که قانونگذار از آن نام برده و در بخش جداگانه‌ای از قانون مدنی، قواعد و شرایطی مختص به آن تعیین کرده است. بنابراین قرارداد اجاره باغ چای باید مطابق با قواعد عقد اجاره که در قانون مدنی آمده است، تنظیم شود اما این مساله به معنای نفی اصل آزادی قراردادها نیست زیرا قواعد اجاره در قانون مدنی به دو دسته تقسیم می‌شوند:

دسته اول؛ قواعد آمره؛ این قواعد، امر قطعی و لازم الاجرای قانون گذار هستند. موجر و مستاجر چاره‌ای جز عمل کردن به این قوانین آمره ندارند زیرا هرگونه توافق برخلاف این شرایط نه تنها بی اثر بوده و از نظر قانونی بی اعتبار است بلکه اجاره نامه‌ای که مغایر با قوانین باشد، به طور کلی باطل محسوب می‌شود.

دسته دوم؛ قواعدی هستند که موجر و مستاجر می‌توانند برخلاف آن‌ها با یکدیگر توافق کنند و به عبارت دیگر توافق برخلاف این شریط خدشه‌ای به قرارداد آن‌ها وارد نمی‌کند.

ارکان و اجزاء مرتبط با نمونه قرارداد اجاره باغ چای

1. موجر؛ موجر در این قرارداد شخصی است که مالکیت باغ چای را در اختیار دارد یا اینکه مالک منافع باغ است.
2. مستاجر؛ شخصی است که منافع باغ چای (حق استفاده از باغ) به موجب قرارداد اجاره باغ چای به او منتقل می‌شود.
3. اجاره بها؛ قیمت منافع باغ چای است و با توافق موجر و مستاجر تعیین می‌شود. اجاره بها یا کرایه، مبلغی است که به موجب استفاده از باغ چای به مالک می‌پردازند.
4. مورد اجاره: مالکیت منافع باغ چای و حق استفاده کردن از آن است که به موجب قرارداد، به صورت موقت به مستاجر منتقل می‌شود.

مشخصات هریک از طرفین در نمونه قرارداد اجاره باغ چای

طرفین قرارداد اجاره باغ چای ، موجر و مستاجر نامیده می‌شوند. لازم نیست که موجر حتما مالک زمین باغ چای باشد بلکه کافی است که مالکیت منافع باغ را در اختیار داشته باشد تا بتواند اجاره نامه را امضا کند. با ذکر مثالی این مطلب را برای شما توضیح می‌دهیم فرض کنید باغ چای وقف امامزاده‎‌ای شده است. در این حالت زمین باغ چای، وقفی محسوب می‌شود و نمی‌توان مالکیت آن را به شخص دیگری منتقل کرد اما می‌توان منافع باغ یا به عبارت دیگر حق استفاده کردن از باغ چای را به دیگران انتقال داد. بنابراین متولی وقف می‌تواند باغ چای، موقوفه را اجاره بدهد.

موجر و مستاجر باید عاقل، بالغ و رشید باشند و همچنین به حکم قانون از تصرف در اموال و حقوق مالی خود ممنوع نشده باشند. برای مثال نباید ورشکسته محسوب شوند.

با فوت موجر یا مستاجر، قرارداد اجاره باغ باطل نمی‌شود بلکه وراث مستاجر نیز می‌توانند پس از مرگ او از منافع باغ چای استفاده کنند اما موجر می‌تواند در ضمن قرارداد اجاره باغ چای ، شرط کند که فقط خود مستاجر از باغ استفاده کند. در این مورد موجر می‌تواند پس از فوت مستاجر قرارداد را فسخ کند زیرا انجام دادن این شرط از سوی مستاجر غیر ممکن است.

هر کدام از اشخاص حقیقی (افراد انسان) و حقوقی (شرکت‌های تجاری) می‌توانند به عنوان موجر، باغ را اجاره دهند یا به عنوان مستاجر باغ چای را به اجاره بگیرند.

اشخاص حقیقی باید در متن نمونه اجاره نامه باغ چای مشخصات هویتی، شماره تلفن و نشانی محل اقامت خود را بنویسند. اشخاص حقوقی نیز باید مشخصات تجاری خود را مطابق با اساس نامه یا شرکت نامه در قسمت مربوط به موجر یا مستاجر وارد کنند.

مال اجاره در این قرارداد

این قرارداد، تملیکی است بنابراین موضوع اصلی آن انتقال مالکیت منافع باغ چای به مستاجر است و مورد اجاره یا مال اجاره نیز باغ چای خواهد بود که مالکیت منافع آن برای مدت معینی به مستاجر، منتقل شده است. باغ چای باید معلوم و معین باشد و هر یک از موجر و مستاجر در زمان امضای اجاره نامه به موقعیت مکانی و همچنین مساحت باغ آگاهی کامل داشته باشند در غیر این صورت، قرارداد به علت مجهول بودن مورد آن باطل می‌شود.

موجر باید توانایی تحویل دادن باغ به مستاجر را داشته باشد یا باغ چای به ‌گونه‌ای باشد که علیرغم ناتوانی موجر در تحویل دادن آن، خود مستاجر بتواند به باغ دسترسی پیدا کند. برای مثال، موجر در شهرستان اصفهان زندگی می‌کند و باغ چای در شهرستان لاهیجان است و نمی‌تواند آن را به مستاجر تحویل بدهد اما مستاجر ساکن لاهیجان است و به باغ دسترسی دارد.

هزینه تعمیرات باغ چای و فراهم کردن امکانات لازم برای کشت گیاه چای  به عهده موجر است. اما این قاعده آمره نیست و مستاجر و موجر می‌توانند برخلاف آن نیز با یکدیگر توافق کنند. برای مثال؛ هزینه لایروبی چاه باغ به عهده موجر است اما موجر و مستاجر می‌توانند توافق کنند این هزینه به عهده مستاجر قرار بگیرد.

از بین رفتن یا غیر قابل استفاده شدن باغ چای باعث می‌شود که قرارداد اجاره باغ چای نیز باطل شود زیرا چنین باغی دیگر منفعت ندارد.

به وجود آمدن عیب و نقصی در باغ که غیر قابل برطرف شدن باشد نیز به مستاجر حق فسخ قرارداد را می‌دهد. برای مثال؛ خشک شدن چاه، عیب باغ به حساب می‌آید و مستاجر به استناد آن می‌تواند قرارداد اجاره را فسخ کند.

تعیین مبلغ نمونه قرارداد اجاره باغ چای و نحوه پرداخت آن

منظور از مبلغ قرارداد، همان مبلغی است که به عنوان اجاره‌بهای باغ چای در نظر می‌گیرند. میزان این مبلغ با موافقت موجر و مستاجر تعیین و در متن قرارداد آن‌ها نوشته می‌شود.

علاوه بر میزان اجاره بها، موجر و مستاجر می‌توانند درباره شیوه پرداخت اجاره بها نیز با موافقت یکدیگر، تصمیم بگیرند. به طور معمول، مبلغ اجاره‌ بها، براساس توافق طرفین آن، به صورت نقد یا اقساط پرداخت خواهد شد.

در برخی موارد ممکن است به دلیل ناآگاهی موجر یا مستاجر، مبلغ اجاره بهای باغ چای بسیار بیشتر یا کمتر از مبلغ واقعی آن تعیین شده باشد و به این واسطه، یکی از آنان متضرر شود. شخصی که به علت نا آگاهی از مبلغ واقعی و عرف اجاره بها متضرر شده است، می‌تواند قرارداد اجاره را فسخ کند. این نوع حق فسخ برای مستاجر یا موجر بر مبنای خیار غبن صورت می‌گیرد.

به شما پیشنهادات زیر را ارائه می‌کنیم:

تنظیم قرارداد و خدمات مشاوره حقوقی تلفنی از جمله خدماتی هستند که توسط تیم حقوقی رکلا ارائه می‌شوند. با استفاده از این خدمات می‌توانید در سریع‌ترین زمان ممکن با یک مشاور حقوقی ارتباط بگیرید و سوالات خود را از او بپرسید. بدون شک، امور قراردادها از جنبه‌های مختلف و عمدتا پیچیده‌ای برخوردار است و شما باید با آگاهی از این جنبه‌های گوناگون، نسبت به تصمیم گیری اقدام کنید.