قرارداد اجاره کشتی یک نوع از اجاره نامه است که مطابق با قانون دریایی تهیه و تنظیم میشود. به واسطه این قرارداد، مستاجر میتواند کشتی مورد نظر خود را تحت شرایط مختلف و برای مقاصد متعدد در اختیار بگیرد. زمانی که از اجاره نامه کشتی صحبت میکنیم لازم است که ابتدا این مساله را در نظر داشته باشیم که قصد اصلی ما از اجاره کشتی چه چیزی است؟ شما میتوانید کشتیها را با کاربریهای متفاوت در اختیار بگیرید. برای مثال ممکن است که قصد شما از اجاره کشتی، انجام سفرهای تفریحی یا برگزاری مراسم خاص و تورهای گردشگری باشد یا اینکه تمایل داشته باشید که از شرایط اجاره کشتی برای انجام معاملات بازرگانی بهره ببرید.
از متداولترین دلایل برای تنظیم و استفاده از نمونه قرارداد اجاره کشتی انجام فعالیتهای تجاری، واردات و صادرات و همچنین نقل و انتقال کالا و اجناس است. استفاده از این قرارداد برای مقاصد تجاری و بازرگانی نیز به چند شیوه انجام میشود که برای انتخاب مناسبترین قراردادی که بتوانید از آن بهره ببرید، نیاز است که ابتدا به دقت شرایط کاری خود را در نظر بگیرید. در ادامه این مقاله به صورت اختصاصی در خصوص نمونه قرارداد اجاره کشتی و ابعاد مختلف آن توضیحات بیشتری را بیان میکنیم.
ماده 135 قانون دریایی توضیح میدهد که قرارداد اجاره کشتی یک سند و مدرک معتبر میان مالک کشتی و شخصی است که تمایل دارد کشتی را اجاره کند. در این ماده توضیح داده میشود که به غیر از مالک، نمایندهای که از جانب او اجازه امضای قرارداد را داشته باشد نیز میتواند این توافق را انجام دهد. لازم است که حتما شرایط اجاره کشتی در این قرارداد مشخص شود و همچنین معین باشد که کشتی برای چه مدت و برای چند سفر و همچنین میان چه بنادری مورد استفاده قرار میگیرد.
ماده 136 قانون دریایی نیز اضافه میکند که برای اشخاص این امکان وجود دارد که تمام کشتی یا بخشهایی از آن را برای مقاصد خود اجاره کنند. طرفین این قرارداد ممکن است شخص حقیقی یا شخص حقوقی باشند. این قرارداد با عبارتهای دیگری مانند چارتر پارتی نیز معرفی میشود. قرارداد اجاره کشتی مطابق با قواعد مندرج در قانون دریایی و همچنین با توافق موجر و مستاجر نوشته میشود و به این صورت صحیح و معتبر خواهد بود.
همانطور که اشاره کردیم، شما میتوانید برای مقاصد مختلف و به شیوههای متنوعی از این قرارداد استفاده کنید. براساس تقسیم بندیهایی که صورت گرفته است، اجاره کشتی به سه شیوه امکان پذیر است. در ادامه این مطلب درباره هر کدام از این موارد توضیحاتی را ارائه میدهیم:
اجاره نامه کشتی به صورت چارتر سفری، قراردادی است که به واسطه آن، شما میتوانید یک کشتی را برای انجام سفری مشخص اجاره کنید. در حقیقت این قرارداد زمانی به کار برده میشود که شما بخواهید کالاها یا اجناس معین و مشخصی را به مقصدی که از پیش معین شده است، ارسال کنید. اگر بخواهیم دقیقتر درباره این قرارداد توضیح دهیم، باید اینطور بگوییم که محتوای این توافق، در واقع یک توافق به منظور نقل و انتقال کالا و انجام بارگیری است.
در متن قرارداد اجاره کشتی به صورت چارتر سفری ، لازم است که مشخصات کشتی، مشخصات و اطلاعات هویتی موجر و مستاجر و محل اقامت و سکونت آنها، مشخصات کامل کالا و اجناسی که بارگیری میشوند، مکان انجام بارگیری، مقصدی که بار در آن تخلیه میشود، بازه زمانی اجاره کشتی و همچنین در خصوص مبلغ اجاره بها یا کرایه توضیحات دقیقی بیان شود. لازم به ذکر است که باید حتما تمام این موارد در متن قرارداد شما با دقت و با جزئیات توضیح داده شوند. در غیر این صورت، قرارداد شما دارای نقص خواهد بود.
در این نوع از اجاره نامه کشتی ، دیگر مساله تعداد سفرها ملاک نیست. یعنی اینطور مشخص نمیشود که حتما یک سفر یا چند سفر از مبدا به مقصد انجام شود. در اجاره نامه کشتی برای مدت معین، شما میتوانید یک کشتی را برای مدت مشخصی در اختیار بگیرید. بنابراین، لازم است که به دقت، تاریخ دقیق شروع و پایان قرارداد را در متن قرارداد اجاره کشتی بنویسید. مدت قرارداد با توجه به نیاز شما ممکن است چند ماه تا چند سال باشد.
شما میتوانید کشتی را برای مدت معینی اجاره کنید و همچنین میتوانید تقاضا کنید که امکان تمدید قرارداد نیز برای شما در نظر گرفته شود. برای مثال، شما میتوانید این امکان را داشته باشید که نمونه قرارداد اجاره کشتی را برای یک یا دو دوره دیگر تمدید کنید. البته این حق برای موجر نیز در نظر گرفته شده است که بتواند شرط بگذارد که شما در طول دوره اجاره، تنها میان چند بندر فعالیت کنید یا اینکه به شما اجازه داده شود که به تمام بنادر بروید و کالای خود را جابه جا کنید. در این خصوص توافق طرفین شرط اصلی است و باید پیش از امضای قرارداد ، حتما در این باره مذاکراتی انجام شود و نتیجه آن را به صورت مکتوب در قرارداد ثبت کنید.
نمونه قرارداد اجاره کشتی لخت که آن را اجاره کشتی دربست یا تجهیز نشده نیز مینامند، شیوهای از قرارداد اجاره کشتی است که به واسطه آن، شما میتوانید کشتی مورد نظرتان را به صورت تجهیز نشده در اختیار بگیرید. در این قرارداد تمام مسئولیتهای کشتی، اعم از جذب پرسنل و نیروهای متخصص انسانی و تنظیم قرارداد با آنها و همچنین تهیه تمام مقدمات و امکانات بهره برداری از کشتی به عهده مستاجر است. مستاجر با امضای نمونه قرارداد اجاره کشتی دربست ، میپذیرد که برای مدت مشخصی کشتی را در اختیار دارد و تمام مسئولیتهای بهره برداری از آن به عهده خود او است.
بنابراین، در این توافق موجر صرفا در خصوص سلامت فیزیکی، فنی و ظاهری کشتی ضامن است. یعنی باید کشتی را به صورتی در اختیار مستاجر بگذارد که مستاجر بتواند از آن بهره ببرد. زمانی که از عدم تجهیز یک کشتی صحبت میکنیم، به این معنا است که این کشتی به واسطه نیروی کار انسانی و همچنین نیروی متخصص انسانی و ابزار و تجهیزات مورد نیاز تجهیز نشده است. در این قرارداد، مستاجر جانشین موجر یا مالک کشتی میشود و میتواند به شیوه متعارف از کشتی بهره ببرد. البته مستاجر اجازه ندارد که در کلیت کشتی تغییری ایجاد کند.
علاوه بر سه نوع چارتر سفری، مدت معین و اجاره کشتی لخت، طرفین میتوانند به شیوههای دیگری نیز با یکدیگر توافق کنند. برای مثال ممکن است که توافق شما در خصوص نمونه قرارداد اجاره کشتی ، ترکیبی از خصوصیات دو نوع قرارداد باشد یا اینکه در خصوص مسائل جزئی دیگری با یکدیگر توافق کنید.
خدمه و پرسنل کشتیها، نقش بسیار مهمی در انجام سفرهای دریایی دارند. اشخاصی که در کشتیهای تجاری مشغول به کار هستند، به صورت اختصاصی برای انجام این امور آموزش دیدهاند و به طور معمول توسط صاحب کشتی یا مستاجر استخدام میشوند. شما به عنوان مستاجر این حق را دارید که بخواهید یک کشتی را با تمام تجهیزات، ابراز و نیروهای انسانی استخدام کنید.
برای مثال، در قراردادهای اجاره کشتی به صورت سفری و مدت معین، شما کشتی را با تجهیزات و نیروی انسانی اجاره میکنید. در این قرارداد، مسئولیت حقوق، مزایا و تهیه آذوقه و امکانات نیروی انسانی به عهده موجر است و باید شرایط کاری پرسنل را فراهم کند. از طرف دیگر، در نمونه قرارداد اجاره کشتی به صورت خالی و دربست، شما کشتی را بدون تجهیزات و عوامل اجاره میکنید و خود ملزم میشوید که نیروهایی را استخدام و حقوق و مزایای آنها پرداخت کنید.
در مذاکرات ابتدایی که برای توافق در خصوص اجاره کشتی میان مالک و مستاجر انجام میشود، موضوع مهمی که درباره آن توضیح میدهند، موضوع کرایه یا اجاره بها نمونه قرارداد اجاره کشتی است. مالک کشتی و شخصی که میخواهد کشتی را اجاره کند، باید در خصوص جزئیات همکاری خود با یکدیگر گفتگو کنند و درباره ابعاد مختلف آن تصمیم بگیرند. این مسائل میتوانند به اندازهای جزئی باشند که مثلا طرفین معین کنند که اجاره روزهای تعطیل رسمی در تقویم یا اجاره روزهایی که به دلایلی کشتی کار نمیکند، به چه صورتی پرداخت شود. همچنین درباره این موضوع نیز میتوان تصمیم گرفت که مبلغی که بابت اجاره در نظر گرفته شده است به چه شیوهای به موجر پرداخت شود.
چگونگی تنظیم قرارداد و آگاهی از ضوابط و قواعد مرتبط با آن، از جمله مواردی است که باید پیش از امضای قرارداد در نظر داشته باشید. در این خصوص لازم است که با مشاوران حقوقی گفتگو کنید و انجام این کار را به آنها بسپارید. تیم حقوقی رکلا با ارائه خدمات تنظیم قرارداد و همچنین خدمات مشاوره حقوقی تلفنی ، این امکان را برای شما فراهم کرده است که به سادگی و با شرایط مناسبی با مشاوران حقوقی در ارتباط باشید.