قرارداد اقماری چیست و یک نمونه قرارداد کار اقماری چه نکاتی دارد؟

قرارداد اقماری یکی از انواع قرارداد کار است. اصطلاح اقماری شاید برای عموم مردم کلمه‌ای گنگ باشد یا اینکه ممکن است اصلا درباره آن نشنیده باشند. قرارداد اقماری از انواع قراردادهایی است که کاربرد فراوانی دارد و بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. قرارداد اقماری یا کار اقماری، زیر مجموعه‌ای از قرارداد اشتغال به کار است. ساده‌تر بگوییم، این قرارداد یک قرارداد کار با شرایط خاص است. در حقیقت شرایط خاص این شیوه کاری است که باعث شده است آن را کار اقماری بنامند.

شرایط کار اقماری که در این مقاله درباره آن صحبت می‌کنیم، شرایطی خلاف عرف رایج انجام کار توسط نیروی کار انسانی و قوانین مصوب اداره کار است. آن چیزی که به عنوان کار نیروی انسانی متداول است و قانون کار نیز به آن تاکید می‌کند، 8 ساعت کار در 24 ساعت شبانه روز است. از مشخص‌ترین ویژگی‌ها یا تفاوت‌های بزرگ نمونه قرارداد کار اقماری با قرارداد کار، ساعت کاری آن است. در این نوع از قرارداد، ممکن است شما برای 7 روز یا 14 روز بدون تعطیلی و مرخصی مشغول به کار باشید.

اگر شما در مشاغلی با شرایط اقماری مشغول به کار هستید، احتمالا از جزئیات این قرارداد آگاهی دارید ولی اگر به تازگی با این عنوان مواجه شدید احتمالا سوال کنید که قرارداد کار اقماری چیست؟ در ادامه مطلب به منظور آشنایی بیشتر با این نوع از قرارداد کاری ، به این سوال پاسخ می‌دهیم و درباره ابعاد مختلف نمونه قرارداد اقماری توضیحاتی ارائه می‌دهیم.

کار اقماری چیست ؟

اقمار در لغت به معنای دوره یا ماهانه معنی می‌شود. انواع قرارداد اقماری ، قراردادهایی هستند که به صورت دوره‌های چرخشی کار و استراحت تنظیم شده و اجرا می‌شوند. برای مثال براساس این قرارداد، نیروی کار انسانی به مدت 14 روز در محل کار حضور پیدا می‌کند و در این مدت مشغول به فعالیت و انجام امور کاری است.

این قرارداد معمولا برای انجام پروژه‌های سنگین صنعت نفت، کار برای سکوهای نفتی، حفاری چاه‌های نفت و گاز و به طور کلی کار در مناطق صعب العبور مورد استفاده قرار می‌گیرد. کار کردن در این مناطق شرایط خاصی دارد. برای مثال می‌توانیم عدم امکان اسکان خانواده‌های کارمندان را دلیلی برای انجام قرارداد به صورت اقماری بدانیم. علاوه بر این، رفت و آمد هر روزه به مناطق صعب العبور بسیار سخت و طاقت فرسا است. این کار حتی موجب صرف هزینه مالی بسیاری است.

در این شرایطی که شرح دادیم، نیروی کار انسانی به مدت 14 روز در محل انجام کار مقیم می‌شود و بعد از اتمام کار به میزان تعداد روزهایی که کار کرده است، می‌تواند به منزل برگردد. همانطور که اشاره شد شرایط کار در نمونه قرارداد اقماری ، به صورت دوره‌ای تنظیم می‌شود. براساس این قرارداد شخص در یک شیفت چرخشی به مدت مشخص فعالیت می‌کند. نیروی کار انسانی به صورت اقماری، برای تعداد روزهای مشخص در منزل استراحت کرده و در مقابل به همین میزان در محل کار حضور دارد. شرایط کار اقماری ، مشکلات ایاب و ذهاب هر روزه نیروی انسانی متخصص به مناطق صعب العبور و سخت را برطرف کرده است.

قرارداد کار اقماری چه گونه قراردادی است؟

انواع قرارداد اقماری ، قراردادهایی هستند که براساس قانون کار تنظیم می‌شوند. ویژگی خاصی که این قرارداد را از سایر قراردادهای کار متمایز می‌کند، شرایط کاری و ساعت کاری طولانی مدت آن است. اما احتساب حقوق و مزایا، مطابق با قانون اداره کار در نظر گرفته می‌شود. در واقع نیروی کار انسانی در این قراردادها، مانند آنچه قانون برای ساعت کاری تعریف کرده است، به کار مشغول می‌شود اما مجموع ساعت کاری او در تعداد روزهای کمتری از ماه گنجانده خواهند شد. به این ترتیب، این امکان به وجود می‌آید که افراد شاغل در این قراردادها، تعداد روزهای مشخصی از ماه را در مرخصی باشند. به طور معمولا این نفرات در مکانی دور از شهر محل زندگی خود به کار مشغول می‌شوند. این شیوه از برنامه ریزی ساعت کاری، می‌تواند به آن‌ها کمک کند که روزهایی از ماه را به خانه بروند.

نمونه قرارداد کار اقماری مانند سایر قراردادهای کار از قانون کار و شرط بیمه تامین اجتماعی پیروی می‌کند. در این قرارداد نیروی انسانی به خدمت گرفته می‌شود، بنابر این حفط کرامت و ارزش انسانی او بسیار دارای اهمیت است. هر جایگاه‌ یا سمت شغلی در پروژه‌های اقماری، پایه حقوق مخصوص به خود را دارد. علاوه بر پایه حقوق، سنوات، مزایا، اضافه کاری، شب کاری، جمعه کاری و سایر موارد دیگر نیز به حقوق دریافتی نیروی کار افزوده می‌شود.

احتمالا از میزان حقوق قابل توجه‌ای که برای بعضی از پروژه‌های کار اقماری در نظر گرفته می‌شود شنیده باشید، اما لازم به ذکر است که این گونه مشاغل از شغل‌هایی هستند که در گروه مشاغل سخت قرار می‌گیرند. علاوه بر این، به دلیل غیبت طولانی شخص از منزل و خانواده، احتمالا بروز مشکلات و اختلافات خانوادگی نیز وجود دارد. هر چند سختی‌های بسیاری برای این شرایط کاری بیان شده، اما این شیوه کاری مزیت‌هایی نیز دارد که باعث می‌شود اشخاصی مشتاقانه آن را انتخاب کنند. از جمله قراردادهایی که در این حیطه شغلی کاربرد فراوانی دارد، قرارداد تامین نیروی انسانی است. بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌هایی که به نیروهای اقماری نیاز دارند، وظیفه تامین نیروی انسانی خود را به پیمانکار می‌سپارند.

این قرارداد پیرو چه قانونی است؟

به طور کلی هر قراردادی که در آن نیروی انسانی برای انجام امور مشخصی به خدمت گرفته شود و در ازای انجام کارها حقوق مشخصی دریافت کند، در گروه قرارداد کار قرار می‌گیرد. قرارداد کار از قانون کار پیروی می‌کند و از مهمترین شروط قانون کار عمل به دستورات قانون تامین اجتماعی و بیمه شدن نیروی کار است. به همین دلیل عبارات کار، رفاه و تامین اجتماعی با یکدیگر استفاده می‌شوند و وزارتخانه‌ای نیز با این نام به شرایط استخدام نیروی کار انسانی نظارت می‌کند.

شکل رابطه کاری در نمونه قرارداد اقماری ، رابطه کارگری و کارفرمایی است. در این قرارداد کارفرما شرکت دولتی یا پیمانکاری است. ممکن است که شما به صورت رسمی توسط شرکت نفت یا گاز استخدام شده باشید یا اینکه ممکن است توسط یک پیمانکار که انجام پروژه‌ای را پذیرفته است، به کار دعوت شوید. در این شرایط پیمانکار، کارفرما شما محسوب می‌شود و می‌‍‌پذیرد که تمام امور مربوط به اسکان، تهیه امکانات اقامتی و رفاهی ، پرداخت حقوق و مزایا و موارد مهم دیگر را به عهده بگیرد.

اگر قرارداد اقماری دارید یا در چنین شرایطی مشغول به فعالیت هستید، در صورت بروز هرگونه اختلاف یا مشکل، می‌توانید به اداره کار مراجعه کرده و شکایت کنید. اداره کار، مرجع حل اختلاف انواع قرارداد اقماری و به طور کلی انواع قرارداد کار است. این اداره با توجه به مواد مصوب قانون کار میان کارفرما و کارگر داوری می‌کند و وظیفه رسیدگی به شکایات آن‌ها را به عهده دارد.

محتوای قرارداد کار اقماری

به منظور آشنایی با طریق نوشتن قرارداد لازم است از محتوای آن به خوبی آگاه باشید. محتوای نمونه قرارداد اقماری مانند قرارداد کار موقت یا با توجه به سازمان مورد نظر به صورت قرارداد کار دائم تنظیم می‌شود. متن قرارداد اقماری با ذکر اطلاعات هویتی و مشخصات کارفرما و کارگر آغاز شده و در ادامه به توضیح مسائل دیگری مانند موضوع قرارداد، مدت قرارداد، میزان دقیق حقوق دریافتی، بازه زمانی اقامت در محل کار، شرایط خاص قرارداد و موارد مهم دیگر می‌پردازد.

سخن آخر

آگاهی از قوانین مصوب در رابطه با چگونگی رابطه کارگر و کارفرما، آشنایی با حقوق طرفین و نحوه صحیح تنظیم قرارداد به شما کمک می‌کند که قرارداد بی عیب و نقصی داشته باشید و بتوانید با اطمینان با یکدیگر همکاری کنید. به منظور اطمینان بیشتر از صحت قرارداد، می‌توانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی قراردادها با یک مشاور حقوقی متخصص مشاوره حقوقی تلفنی داشته باشید یا اینکه برای تنظیم قرارداد از او کمک بخواهید. مشاوری که به صورت تخصصی در زمینه قرارداد مورد نظر شما فعالیت کند، بدون شک تاثیر مثبت‌تری خواهد داشت. برای مثال شما برای اطلاعات از قانون قراردادهای اقماری، باید مشاوره حقوقی کار دریافت کنید.