قرارداد رهن اموال غیر منقول و شرایط قانونی آن که باید بدانید

قرارداد رهن اموال غیر منقول یکی از انواع قرارداد رهن است. این نوع از رهن، در موارد بسیار زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. زیرا بسیاری از اموال دارای ارزش ما، اموال غیرمنقول هستند. اموال غیر منقول، آن دسته از اموال هستند که امکان جا به جایی آن‌ها وجود ندارد.

بنابراین، اگر تمایل دارید که به هر دلیلی اموال غیر منقول خود را برای مورد خاصی در رهن بگذارید، می‌توانید از نمونه قرارداد رهن اموال غیر منقول استفاده کنید. احتمالا با شنیدن کلمه رهن، حالتی از قراردادهای استیجاری را به خاطر می‌آورید که در آن، مستاجر با پرداخت مبلغ قابل توجهی، در یک ملک ساکن می‌شود و در ازای مدتی که ساکن است، کرایه پرداخت نمی‌کند. در این نوع از قرارداد ، رهن اموال غیر منقول در روابط استیجاری میان موجر و مستاجر برقرار می‌شود و در واقع یک نوع قرارداد اجاره است اما توافقی که امروز درباره آن صحبت می‌کنیم، در واقع حالت و نوع اختصاصی قرارداد رهن است که یکی از عقود معین قانون مدنی محسوب خواهد شد.

این نوع قرارداد، در حقیقت یک شیوه از ارائه وثیقه برای معامله‌های مالی است که میان اشخاص مختلف و با بهانه‌های متعددی مانند اخذ وام، وثیقه بدهی یا دیگر موارد خاص، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه این مقاله، درباره قرارداد رهن اموال غیر منقول توضیح می‌دهیم و ابعاد مختلف آن را بررسی خواهیم کرد.

قرارداد رهن اموال غیر منقول چگونه قراردادی است؟

ماده 771 قانون مدنی توضیح می‌دهد که رهن، یک قرارداد است که به موجب آن، شخصی مال خود را به عنوان وثیقه به شخص دیگری می‌دهد که به او بدهی دارد. براساس این تعریف و همچنین با توجه به قانون مدنی، قرارداد رهن زمانی قابل استفاده خواهد بود که از قبل، یک ارتباط یا معامله حقوقی میان طرفین قرارداد برقرار شده باشد. به همین دلیل است که این قرارداد را یک قرارداد تبعی می‌دانند. رهن یک شیوه از وثیقه است. بنابراین، اگر تعهدات مالی میان طرفین برقرار نباشد، عملا نیازی به وثیقه هم نخواهد بود و بدون وجود تعهدات مالی، نمی‌توانیم از این قرارداد استفاده کنیم.

با توجه به ماهیت نمونه قرارداد رهن اموال غیر منقول این قرارداد زمانی استفاده می‌شود که بخواهید به شخصی که از شما طلب دارد، اطمینان دهید که حتما بدهی خود را پرداخت می‌کنید و همچنین بیان کنید که اگر موفق به پرداخت بدهی نشدید، سرمایه‌ای دارید که طلبکار می‌تواند طلب خود را از آن، تضمین کند. یعنی اینکه اگر شما موفق به پرداخت بدهی نباشید، طلبکار می‌تواند اموال غیر منقول شما را بفروشد و بدهی شما را از مبلغ آن کسر کند.

بدون شک نمونه قرارداد رهن اموال غیر منقول و این شیوه از قرارداد به شما این امکان را می‌دهد که بتوانید با خیالی آسوده‌‎تر، تعهدات مالی یا طلب‌های مالی خود را کنترل و مدیریت کنید. در این قرارداد، شخصی که مال غیر منقول خود را به شخص دیگر رهن می‌کند را راهن می‌نامند و شخصی که مال غیر منقول به او رهن شده است، مرتهن خواهد بود. این قرارداد بدون محدودیت خاصی میان اشخاص مختلف تهیه و امضا می‌شود و وثیقه‌ای برای پرداخت شدن تعهدات مالی میان آن‌ها خواهد بود.

در قرارداد رهن اموال غیر منقول ، اموال در اختیار چه شخصی است؟

تصور کنید که تمایل دارید مبلغ مشخصی را وام بگیرید یا اینکه مبلغ معینی را از یک دوست یا آشنا قرض گرفته‌اید و این اشخاص تمایل دارند که بابت اطمینان جهت بازگرداندن مبلغی که پرداخت شده است، از شما وثیقه‌ای در اختیار داشته باشند. در این شرایط، شما می‌توانید پیشنهاد دهید که اموال غیر منقول خود را به عنوان وثیقه بگذارید. وثیقه به این معنی است که شما دارایی با ارزشی را برای پرداخت بدهی در گرو بانک یا شخص دیگری بگذارید و متعهد شوید که بدهی مربوط به خودتان را پرداخت می‌کنید.

از طرف دیگر هم اشخاصی که از شما طلب دارند نیز مطمئن خواهند بود که در نهایت به سرمایه خود خواهند رسید و در صورت بروز هرگونه مشکل در پرداخت شدن بدهی، می‌توانند اموال غیر منقول راهن را به فروش برسانند و بدهی خود را از مبلغ آن کسر کنند.

حال سوال پیش می‌آید که در نمونه قرارداد رهن اموال غیر منقول ، مال غیر منقول در اختیار چه شخصی باید باشد؟ ماده 772 قانون مدنی به این مساله اشاره می‌کند که مرتهن باید مال غیر منقول را قبض کند و در اختیار بگیرد اما در ادامه این ماده توضیح می‌دهد که نیازی به استمرار قبض نیست و صرفا با تنظیم و امضای نمونه قرارداد رهن اموال غیر منقول ، این قرارداد انجام می‌شود.

بنابراین، اگر در شرایطی بودید که نیاز باشد برای پرداخت بدهی مالی خود، یک وثیقه ارائه دهید، می‌توانید اموال غیر منقول خود را به عنوان وثیقه بگذارید ولی همچنان در مال غیر منقول سکونت داشته باشید. به همین صورت است که اشخاص زیادی سند اموال غیر منقول خود را برای وثیقه استفاده می‌کنند.

قرارداد رهن اموال غیر منقول (ملک شخص ثالث)

از پرتکرارترین قراردادهایی که درباره آن سوالات زیادی پرسیده می‌شود، قرارداد رهن اموال غیر منقول (ملک شخص ثالث) است. شاید عنوان این قرارداد برای شما بلند و عجیب باشد اما می‌توانیم ادعا کنیم که این قرارداد بسیار کاربردی و مهم است. تصور کنید که قصد دارید یک وام دریافت کنید اما نه شخصی را برای ضمانت می‌شناسید و نه برای وثیقه گذاشتن، مالی دارید. در این شرایط، می‌توانید از شخص دیگری که به شما اطمینان دارد، سند یک ملک غیر منقول را بگیرید و برای وثیقه ارائه دهید. در این شرایط، مال غیر منقول مورد نظر در حقیقت متعلق به نفر سوم یا شخص ثالث است و شما از او می‌خواهید که سند این مال را برای مدت مشخصی در اختیار شما بگذارد تا بتوانید آن را به عنوان وثیقه ارائه دهید.

قرارداد رهن اموال غیر منقول (ملک شخص ثالث)، بیشتر در مواردی که اشخاص به دنبال دریافت وام هستند یا در زمانی که شخصی بابت بدهی در زندان باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد، اگرچه دلایل استفاده از آن، تنوع زیادی دارد. یکی از موارد متداول استفاده از این شیوه از رهن، به منظور قرار وثیقه برای شخصی است که خودش وثیقه ندارد. در این چنین موقعیت‌هایی شما می‌توانید با مالک اموال غیر منقول مذاکره کنید و شرایطی را در نظر بگیرید که به واسطه آن، بتوانید از مال غیر منقول به جهت وثیقه بهره ببرید. به همین دلیل است که این قرارداد، قرارداد رهن اموال غیر منقول (ملک شخص ثالث) نامیده خواهد شد.

محتوای قرارداد رهن اموال غیر منقول

اگر تمایل دارید که با استفاده از نمونه قرارداد رهن اموال غیر منقول ، یک مال یا اموال غیر منقول خود را در رهن شخص دیگر قرار دهید، پیش از امضای قرارداد ، ابتدا نیاز دارید که از محتوای قراردادی که با این موضوع میان شما تنظیم می‌شود، به صورت کامل و دقیق آگاه باشید. اولین مساله‌ای که در نگارش این قرارداد باید رعایت شود، توجه به اصول و قواعدی است که قانون مدنی برای نگارش این نوع قرارداد در نظر می‌گیرد. از آنجایی که نمونه قرارداد رهن اموال غیر منقول ، یک قرارداد معین است، محتوای این قرارداد نیز باید کاملا مطابق با قواعد و ضوابط مندرج در قانون مدنی تهیه و تنظیم شود.

جایز و لازم بودن قرارداد رهن اموال غیر منقول و مساله فسخ قرارداد

اگر تمایل دارید که از نمونه قرارداد رهن اموال غیر منقول استفاده کنید، احتمالا برای شما ضروری خواهد بود که بدانید قرارداد حاضر یک قرارداد جایز است یا اینکه یک قرارداد لازم محسوب می‌شود؟

جایز یا لازم بودن این قرارداد، از دو جهت قابل بررسی است. این قرارداد از جانب راهن لازم و از جانب مرتهن جایز خواهد بود. یعنی اینکه، شخصی که مال غیر منقول خود را به عنوان وثیقه، رهن می‌دهد، این حق را نخواهد داشت که هر زمان که بخواهد قرارداد را فسخ کند زیرا این قرارداد در واقع وثیقه یک معامله مالی دیگر است اما مرتهن؛ یعنی شخصی که مال غیر منقول به او رهن داده می‌شود، می‌تواند هر زمان که بخواهد این قرارداد را فسخ کند.

پیشنهاد ما

استفاده از اموال غیر منقول به منظور رهن وثیقه، نیازمند آگاهی و اطلاعات حقوقی است. شما برای انجام صحیح این قرارداد، نیاز دارید که درباره آن بدانید یا اینکه سوالاتتان درباره این قرارداد را از یک شخص متخصص بپرسید. تیم حقوقی رکلا، خدمات تنظیم قرارداد و همچنین خدمات مشاوره حقوقی تلفنی را به شما پیشنهاد می‌کند. با استفاده از این خدمات، به خوبی از ابعاد قانونی این قرارداد آگاه خواهید بود و همچنین این امکان را دارید که قرارداد مورد نظرتان را با سلیقه خودتان و نظر مشاور حقوقی تنظیم کنید.