تهاتر ملک عملی است که به موجب آن شما میتوانید با ارائه مالی، ملک مورد نظر خود را تهیه کنید. به عبارت دیگر، بر اثر این عمل، شما قادر به کسب مالکیت ملک مدنظرتان بدون پرداخت پول میشوید. در این میان نمونه قرارداد تهاتر ملک ، قراردادی است که برای قاعده مند کردن این عمل میان اشخاص تنظیم و امضا میشود.
در اینجا باید اشاره داشت که عموم مردم، تهاتر را با قرارداد معاوضه اشتباه میگیرند. به طور کلی تهاتر در مفهوم حقوقی خود، به معنای صاف کردن دو دین در مقابل یکدیگر است. در این مقاله نیز هر جا که از تهاتر نام بردیم، منظورمان عمل حقوقی معاوضه است. بنابراین به طور کلی این مقاله سعی دارد که چهارچوب حاکم بر نحوه تنظیم قرارداد تهاتر ملک را مورد بررسی قرار دهد. این قرارداد و قرارداد تهاتر ساختمانی به عمل تهاتر در حوزه ملک اشاره دارند.
همانطور که مورد اشاره قرار گرفت، این قرارداد برای کسب مالکیت یک ملک تنظیم میشود. در این قرارداد، شخص متقاضی باید به جای پرداخت پول، مالی را ما به ازای ملک به صاحب آن ارائه کند. اینجا منظور از مال، هر نوع مال منقول یا غیر منقول است. در این خصوص میتوان نمونه قرارداد تهاتر میلگرد با ملک را مثال زد. بنابراین میتوان بیان کرد که مهمترین اثر انعقاد این قرارداد، انتقال مالکیت ملک به ارائه کننده ما به ازا است.
به طور کلی انعقاد این قرارداد، با مزایا و معایبی همراه است. به این صورت که در شرایطی که نقدینگی کافی برای تهیه یک ملک وجود نداشته باشد، انعقاد این قرارداد موجب سهولت دستیابی به مالکیت ملک میشود. از سوی دیگر در این نوع قرارداد، طرفین قادرند با انعطاف بیشتری اموال مورد تهاتر را قیمت گذاری کنند. در مقابل، یکی از معایب اصلی این قرارداد، عدم تعادل میان ارزش مالی اموال مورد تهاتر است. به عبارت دیگر در تهاتر ملک، این امکان وجود دارد که ارزش ملک و ما به ازای آن با یکدیگر برابری نکند. البته باید توجه داشت که این عیب مطلق نیست و طرفین میتواند با تعیین ما به التفاوت، عدالت و انصاف را در معامله ایجاد کنند.
به طور کلی این قرارداد در نظام حقوقی حاکم بر قراردادها، جایگاه کمرنگی دارد. به این معنا که این قرارداد تنها طی دو ماده از قانون مدنی مورد اشاره قرار گرفته است. ماده 464 قانون مدنی، این عمل را به عنوان تعویض دو مال با یکدیگر معرفی و مقرر میکند. تشخیص اینکه کدامیک از دو مال مورد تهاتر مبیع و ثمن هستند، اهمیتی ندارد. برای مثال در قرارداد تهاتر ملک با سنگ ، تعیین اینکه کدامیک از این دو مال مبیع و مبلغ آن محسوب میشوند، در اعتبار قرارداد بی تاثیر است.
از سوی دیگر ماده 465 قانون مدنی نیز به طور بسیار کلی بیان میکند که قواعد خاص بیع (خرید و فروش)، برای این قرارداد قابل اجرا نیست. بنابراین میتوان از این ماده نتیجه گرفت که قواعد عام بیع، برای تهاتر موضوعیت دارد. به این صورت که در نظر گرفتن مواردی همانند حق حبس، اهلیت طرفین، لزوم تسلیم مورد معامله و قدرت بر تسلیم آن برای نمونه قرارداد تهاتر ملک با ملک قابل تعریف است.
همانطور که در مباحث قبلی ذکر شد، این قرارداد تنها در دو ماده از قانون مدنی مطرح شده است. با بررسی این دو ماده میتوان بیان کرد که این مواد به خوبی نتوانستهاند جزئیات موجود در عمل تهاتر ملک را ارائه کنند. بنابراین ما اعتقاد داریم که این قرارداد، به عنوان یک قرارداد معین قابل شناسایی نیست زیرا قراردادهای معین در نظام حقوقی حاکم بر قراردادها، تحت عنوان و نام خاصی معرفی میشوند و متعاقب آن دارای چهارچوب و ساختار مخصوص به خود هستند.
بنابراین نمونه قرارداد تهاتر ملک با ملک از نظر این مقاله، یک قرارداد نامعین است. پس شرایط حاکم بر این قرارداد نیز تا حد زیادی از اراده منعقد کنندگان آن ناشی میشود. البته مفاد این قرارداد و شرایط حاکم بر آن، باید مطابق با قانون و شرع تعیین شود. به این معنا که اگر طرفین برای این قرارداد، شرایط نامشروعی را در نظر بگیرند، این قرارداد از اعتبار خارج خواهد شد.
تملیکی بودن و معوض بودن، به عنوان دو شاخصه اصلی از این قرارداد محسوب میشوند. منظور از تملیکی بودن این قرارداد این است که به محض انعقاد قرارداد، مالکیت ملک به ارائه کننده ما به ازا منتقل میشود. از سوی دیگر معوض بودن این قرارداد، به این دلیل است که انتقال مالکیت ملک به صورت رایگان رخ نمیدهد. بنابراین در ازای کسب مالکیت ملک، باید مالی به عنوان ما به ازای آن به مالک تحویل داده شود.
توجه داشته باشید که بیان مشخصات دقیق هویتی هر یک از طرفین قرارداد، به عنوان اساسیترین رکن نمونه قرارداد تهاتر ملکی محسوب میشود. به این معنا که شما باید به طور مجزا، مشخصات هویتی طرفین را بر حسب نوع شخصیت آنها در متن قرارداد خود قید کنید. در این راستا برای اشخاص حقیقی، اطلاعاتی همانند نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی و شماره تلفن و برای اشخاص حقوقی، اطلاعاتی از قبیل نام شخص، نام نماینده، شماره ثبتی، کد اقتصادی، نشانی و شماره تلفن را مورد نظر قرار دهید.
موضوع در نمونه قرارداد تهاتر ملکی ، تعویض یک ملک با مال دیگری است. در این قسمت از قرارداد، شما موظف هستید که تمام جزئیات و اوصاف این دو مال را بیان کنید زیرا ذکر دقیق اوصاف مذکور، به عنوان یکی از شرایط صحت قرارداد است و وجود ابهام در آنها، قرارداد را از لحاظ اعتباری دچار مشکل میسازد. برای مثال در متن نمونه قرارداد تهاتر میلگرد با ملک ، مشخصات دقیق میلگرد (همانند میزان، نوع و …) و ملک (همانند مشخصات ثبتی، متراژ، موقعیت جغرافیایی و …) باید مورد اشاره قرار بگیرد.
در این قسمت از قرارداد، ارزش مالی دو مال مورد تهاتر را قید کنید. برای مثال در قرارداد تهاتر ملک با سنگ ، شما باید ارزش مالی ملک و سنگ را به طور واضح در متن قرارداد مورد اشاره قرار دهید. در این خصوص باید بیان داشت که به طور کلی، دو نوع تهاتر وجود دارد.
مطلوبترین نوع تهاتر، تهاتری است که میان دو مال برابر (از نظر قیمتی) رخ میدهد و نوع دیگر آن، تهاتری است که میان دو مال نابرابر انجام میشود. در حالت اخیر، این گزینه برای طرفین وجود دارد که در این قسمت از قرارداد، مبلغی را به عنوان ما به التفاوت در نظر بگیرند. به شما توصیه میکنیم که در صورت وجود ما به التفاوت در قرارداد، نحوه پرداخت آن را نیز مشخص کنید.
منظور از تعیین مدت در این قرارداد، در واقع مشخص کردن تاریخ دقیقی است که طرفین قرارداد باید در آن تاریخ، به تعهدات خود در خصوص اجرای موضوع این قرارداد که همان تهاتر ملک است، عمل کنند. تعیین بازه زمانی مشخص برای انجام برخی تعهدات و در ادامه آن، تعیین وجه التزام برای عدم تاخیر در اجرای تعهدات قراردادی، به شما کمک میکند که اجرایی شدن موضوع این قرارداد را بهتر مدیریت کنید و در مواقعی که طرفین نسبت به انجام دادن تعهدات خود در تاریخی که مشخص شده است، کوتاهی کنند، با استناد به این شرط، میتوانید خواستار مطالبه وجه التزام باشید.
شما میتوانید در ماده مربوط به مدت قرارداد، تاریخ دقیقی که دو طرف باید در دفتر اسناد رسمی حضور یابند را نیز مشخص کنید.
تنظیم قرارداد، یکی از مهمترین مراحل انجام تهاتر ملک است. لازم است که حتما یک قرارداد مناسب داشته باشید که روابط میان شما را به صورت مکتوب ثبت کند. برای این منظور تیم حقوقی رکلا خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی را ارائه میدهد.
علاوه براین، مهم است که شما درباره شرایط قانونی انجام این قرارداد، اطلاعات دقیقی داشته باشید. برای این منظور میتوانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید. با ثبت درخواست، در اسرع وقت با شما ارتباط میگیریم.