قرارداد سازمانی؛ قراردادی معتبر به منظور فروش و اجاره خانه‌های سازمانی به کارمندان

برخی از سازمان‌های دولتی، امکانات و تسهیلات خاصی را در اختیار پرسنل خود قرار می‌دهند. خانه‌ی سازمانی به خانه‌ای می‌گویند که از طرف وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی یا موسسات وابسته به دولت در اختیار برخی از کارمندان گذاشته می‌شود. قانونگذار، نحوه و شرایط واگذاری خانه‌های سازمانی به کارمندان دولتی را در آیین نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی (مصوب 1363) مشخص کرده است. قرارداد سازمانی به یک نوع قرارداد می‌گویند که در راستای اجاره یا فروش خانه‌های سازمانی به کارمندان دولت تنظیم شده است.

این قرارداد در صورتی معتبر و لازم الاجرا است که مطابق با قوانین و آیین نامه‌های مربوط به فروش و اجاره خانه‌های سازمانی تنظیم شده باشد. در ادامه این نوشته، نحوه تنظیم و اجرای قرارداد سازمانی که به منظور فروش و اجاره خانه‌های سازمانی تنظیم می‌شود را بررسی می‌کنیم.

نمونه قرارداد اجاره خانه‌های سازمانی

قرارداد اجاره ، قراردادی است که به منظور تملیک موقت منافع اموال منقول یا اموال غیرمنقول به مستاجر تنظیم می‌شود. قانونگذار، ضوابط و تشریفات کلی تنظیم و اجرای این قرارداد را در فصل چهارم قانون مدنی مشخص کرده است. قرارداد اجاره در صورتی معتبر است که مطابق با شرایط و تشریفات مذکور در قانون مدنی تنظیم و اجرا شده باشد.

ممکن است که خانه‌های سازمانی به واسطه تنظیم قرارداد اجاره به کارمندان واگذار شوند. در این حالت، دولت، موجر است و کارمندان نیز به عنوان مستاجر حق استفاده از خانه‌های سازمانی را پیدا می‌کنند. همانگونه که گفتیم، شرایط استفاده از خانه‌های سازمانی در آیین نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی مشخص شده است. بنابراین، به نظر می‌رسد که نمونه قرارداد اجاره خانه سازمانی ، علاوه بر قانون مدنی باید از ضوابط و شرایط مذکور در آیین نامه فوق الذکر نیز تبعیت کند.

باید به این نکته توجه داشته باشیم که اگر شرایط و ضوابط مذکور در فصل اجاره قانون مدنی با مقررات مذکور در آیین نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی منافات داشته باشند، باید مقررات مذکور در آیین نامه اجرا شود.

لازم به ذکر است که طرفین این قرارداد، لزوماً باید سازمان‌های دولتی یا وابسته به دولت و کارمند آن‌ها باشند زیرا خانه‌های سازمانی با اهداف خاصی در اختیار کارمندان دولت گذاشته می‌شوند. بنابراین، کارمندی که خانه سازمانی به واسطه تنظیم قرارداد اجاره به او واگذار شده است، نمی‌تواند این خانه‌ها را به شخص دیگری اجاره بدهد. برای مثال، کارمند نمی‌تواند خانه‌ سازمانی که از ارگان‌های دولتی یا وابسته به دولت اجاره کرده است را به برادر خود اجاره بدهد.

شرایط تنظیم و اجرای نمونه قرارداد اجاره خانه‌های سازمانی

در آیین نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی از قرارداد اجاره صحبتی نشده است اما با بررسی مقررات مذکور در این آیین نامه متوجه می‌شویم که دولت، خانه‌های سازمانی را از طریق تنظیم قرارداد اجاره، به صورت موقت به کارمندان دولت واگذار می‌کند. همانگونه که گفتیم، اگر قرارداد اجاره برای واگذاری خانه‌های سازمانی تنظیم شده باشد باید علاوه بر قانون مدنی از مقررات مذکور در این آیین نامه نیز تبعیت کند.

شرایط اجاره خانه سازمانی به کارمندان

در ادامه برخی از شرایط تنظیم قرارداد سازمانی که به منظور اجاره خانه‌های سازمانی به کارمندان دولت تنظیم می‌شوند را بررسی می‌کنیم.

1. فقط کارمندان انتقالی یا مامور به خدمت می‌توانند از خانه‌های سازمانی استفاده کنند. به همین علت، این خانه‌ها به کارمندان دولتی و کارمندانی که برای کار در همان محل استخدام می‌شوند، اجاره داده نخواهند شد؛
2. حداکثر مدت استفاده از خانه‌های دولتی، 5 سال است. بنابراین دولت نمی‌تواند خانه سازمانی را برای بیشتر از 5 سال به یک کارمند اجاره بدهد؛
3. علی الاصول، مبلغ قرارداد اجاره به واسطه توافق میان موجر و مستاجر تنظیم می‌شود اما اجاره بهای خانه‌های سازمانی باید مطابق با مبالغ مندرج در آیین نامه فوق الذکر تعیین شده باشد؛
4. کارمند دولت باید هزینه‌های مربوط به آب، برق، گاز و تلفن خانه سازمانی که اجاره کرده است را خودش پرداخت کند؛
5. در صورتی که کارمند، از خانه سازمانی که اجاره کرده است، حداقل به مدت دو ماه استفاده نکند، سازمان دولتی می‌تواند این خانه را به کارمند دیگری اجاره بدهد؛
6. کارمندی که خانه سازمانی را اجاره کرده است، تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند این خانه را به شخص دیگری اجاره بدهد؛
7. کارمند دولت، حق ایجاد هیچ گونه تغییری در قسمت داخلی یا خارجی خانه‌ای که از سازمان دولتی اجاره کرده است را ندارد.

تعمیر خانه سازمانی و جبران خسارات وارد شده به آن توسط کارمند

کارمندی که خانه دولتی را اجاره کرده است باید از این خانه به نحو احسن نگهداری و محافظت کند. در صورتی که کارمند نسبت به محافظت و نگهداری از خانه سازمانی کوتاهی کرده و باعث خراب شدن خانه شده باشد باید نسبت به تعمیر آن و جبران خسارات وارده اقدام کند.

همچنین، هزینه تعمیرات جزئی خانه سازمانی که به کارمند دولت اجاره داده می‌شود بر عهده او قرار می‌گیرد. برای مثال، کارمند دولت باید هزینه لکه‌گیری، رنگ ‌آمیزی، تعمیرات قفل، شیر آب، در و پنجره، تعمیر و تعویض لوازم وسایل برقی (‌کلید و پریز و …) و رفع معایب ناودان‌ها و آبروها و تأسیسات بهداشتی و همچنین نظافت و برف‌روبی خانه سازمانی را بپردازد. اگر کارمند دولت نسبت به تعمیر خانه سازمانی اقدام نکرده باشد، باید خساراتی که از این بابت به خانه وارد می‌شود را جبران کند.

آیا پرداخت ودیعه الزامی است؟

لازم به ذکر است که باید از کارمندی که خانه را اجاره کرده است، مبلغی به عنوان ودیعه و برای تضمین حسن اجرای تعهدات دریافت شود. البته این مبلغ ودیعه در پایان مدت قرارداد اجاره به کارمند برگردانده خواهد شد. در صورتی که کارمند به خانه سازمانی خسارت وارد کرده و آن را جبران نکرده باشد، از مبلغ ودیعه او کسر می‌شود.

انحلال نمونه قرارداد اجاره خانه سازمانی به واسطه فوت کارمند

علی الاصول، فوت موجر یا مستاجر باعث انحلال اجاره نامه نمی‌شود. از طرف دیگر با توجه به ماده 14 آیین نامه شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی می‌توان گفت که فوت کارمند باعث انحلال قرارداد اجاره خانه سازمانی می‌شود زیرا مطابق با این ماده، خانواده کارمند متوفی باید حداکثر تا 6 ماه پس از فوت او، مهلت دارند تا نسبت به تخلیه این خانه اقدام کنند.

نمونه قرارداد فروش سازمانی

همانگونه که در مطالب قبلی این مقاله نیز گفتیم، نمونه قرارداد خانه های سازمانی می‌تواند به منظور فروش این خانه‌ها نیز تنظیم شده باشد. تنظیم نمونه قرارداد فروش سازمانی در صورتی موضوعیت پیدا می‌کند که یک ارگان دولتی یا وابسته به دولت قصد انتقال مالکیت خانه‌های پرسنلی به کارمندان خود را داشته باشد. البته ارگان‌های دولتی یا وابسته به دولت می‌توانند قرارداد سازمانی را به منظور فروش اموال دیگری غیر از خانه‌های سازمانی نیز تنظیم کنند.

در اصطلاح حقوق مدنی به قراردادی که برای خرید و فروش اموال منقول یا غیر منقول تنظیم شده است، قرارداد بیع گفته می‌شود. قانونگذار، شرایط و ضوابط تنظیم و اجرای عقد بیع را در مواد 338 الی 463 قانون مدنی مشخص می‌کند. نمونه قرارداد منازل سازمانی که در راستای فروش این منازل تنظیم می‌شوند نیز از شرایط و ضوابط عقد بیع تبعیت می‌کنند. به همین دلیل، نمونه قرارداد خانه های سازمانی که به منظور فروش این خانه تنظیم شده نیز در صورتی صحیح است که با شرایط و ضوابط مذکور در مواد فوق الذکر مطابقت داشته باشد.

همچنین قانونگذار شرایط فروش و ضوابط مربوط به فروش خانه‌های سازمانی را در قانون فروش خانه‌های سازمان‌های دولتی (مصوب 1365) مشخص کرده است.

بنابراین می‌توان گفت، نمونه قرارداد منازل سازمانی که به منظور فروش این منازل تنظیم شده است باید علاوه بر قانون مدنی از قانون فروش خانه‌های سازمانی نیز تبعیت کند.

شرایط تنظیم و اجرای نمونه قرارداد خانه سازمانی برای فروش

همانگونه که گفتیم، نمونه قرارداد خانه سازمانی که به منظور فروش این خانه‌ها تنظیم شده است از قانون مدنی و قانون فروش خانه‌های سازمانی (مصوب 1365) تبعیت می‌کند.

مطابق با این قانون، دولت می‌تواند نسب به فروش خانه‌های سازمانی زیر اقدام کند:

1. خانه‌های سازمانی که در مرکز استان‌ها یا شهرستان‌های برخوردار قرار دارند و ناتمام یا در حال بهره برداری هستند و استفاده از آن‌ها ضروری نیست؛
2. خانه‌های سازمانی که فرسوده هستند و به همین دلیل، نگهداری و حفظ آن‌ها به سود دولت نیست؛

لازم به ذکر است که خانواده شهدا، خانواده اسیران و خانواده مفقود الاثرها برای خرید خانه‌های سازمانی در اولویت هستند.

خدمات کاربردی برای شما

اجاره نامه‌، یک سند معتبر و قابل استناد است که بر توافق میان موجر و مستاجر دلالت می‌کند. اجاره نامه در صورتی صحیح است و از آثار قانونی برخوردار می‌شود که مطابق با شرایط و ضوابط فصل اجاره قانون مدنی و مقررات مندرج در قانون روابط موجر و مستاجر تنظیم شده باشد. به همین دلیل می‌توان گفت که تنظیم اجاره نامه در حوزه تخصص کارشناسان حقوقی است.

گروه حقوقی رکلا با ارائه خدمات تنظیم قرارداد و مشاوره حقوقی تلفنی به موجر و مستاجر امکان می‌هد که اجاره نامه مدنظر خودشان را به صورت اختصاصی و با نظارت و مشورت کارشناسان حقوقی حاضر در این گروه تنظیم کنند.