قرارداد مشارکت زمین یکی از قراردادهای کاربردی و مهم است که بسیار مورد استفاده قرار میگیرد.
چه زمین کشاورزی داشته باشید، چه زمینی که در شهر واقع شده است، چه مساحت بسیار زیادی در نظر شما باشد و چه زمینی با متراژ کم در اختیارتان باشد، اگر دغدغه شراکت در ساخت و ساز و فعالیت کاری و خرید و فروش یا موارد دیگر را داشته باشید، میتوانید از نمونه قرارداد مشارکت زمین استفاده کنید.
موارد استفاده از نمونه شراکت نامه زمین زیاد است. حتی اگر الان در فکر مشارکت نباشید، خواندن این مطلب اطلاعات خوبی به شما خواهد داد. بحث زمین و نمونه قرارداد مشارکت زمین به اندازهای همگانی است که هر قشر و هر سطح جامعه حتماً با آن روبه رو شده است. بنابراین آگاهی داشتن در این مورد، بسیار کمک کننده است.
از شما میپرسم نمونه قرارداد مشارکت زمین چیست؟
شاید پاسخ دقیق این سوال در نزد شخص شما باشد. در حقیقت این عنوان، یک عنوان بسیار کلی است. نمونه قرارداد مشارکت زمین درباره قراردادهای مشارکتی صحبت میکند که در آن؛ موضوع، یک زمین زراعی یا شهری باشد. حالا دیگر این انتخاب شما است که با شریک خود در این زمین چه خواهید کرد. البته باید تصمیمتان را پیش از عقد قرارداد بگیرید. زیرا لازم است در متن شراکت نامه زمین از محتوای دقیق آن صحبت کنید.
بیایید حالتهای گوناگون را در نظر بگیریم. برای مثال ممکن است شما بخواهید با شخص دیگر یا شریکی دیگر یک ساختمان بسازید. یا ممکن است یک زمین را به صورت شراکتی با یکدیگر بخرید. ممکن است شما بخواهید با همکاری یکدیگر و به صورت شراکتی، در یک زمین اقدام به کار و فعالیت کنید. ممکن است شما دارای زمین کشاورزی باشید که برای کار کردن روی آن و تامین مخارج آن، نیازمند شریک باشید. یا به دنبال کشت محصولی باشید و زمینتان به تنهایی برای آن مناسب نباشد و بخواهید با یک شخص دیگر در زمین و کشت محصول شریک شوید. یا موارد دیگری از استفاده زمین که ممکن است بنا به نیازتان برای شما اتفاق بیافتد.
در این شرایط نخستین چیزی که به ذهنتان میآید این است که باید قرارداد و پیمان نامهای میان شما و شریکتان برقرار شود. در اکثر این موارد، شما به نمونه قرارداد مشارکت زمین نیاز پیدا میکنید. نمونه قرارداد مشارکت زمین سند معتبری است که از توافق درباره یک زمین مشخص و فعالیتی مشخص در آن خبر میدهد و از آنجایی که شراکتی در بین است، میتوانیم به ماده 571 قانون مدنی رجوع کنیم.
مشارکت یا شراکت در دسته قراردادهایی قرار میگیرد که در کسب و کار هم بسیار کارآمد است. زمانی که اشخاصی قرارداد مشارکت زمین امضا میکنند برای آن مشارکت، هزینههایی کردهاند. از طرفی به منظور و هدف کسب درآمد یا کسب سود و منفعت دست به این کار زدهاند. لازم است سند معتبری وجود داشته باشد که از حقوق آنها دفاع کند و حافظ سرمایهشان در جریان قرارداد باشد. چه سندی معتبرتر و بهتر از نمونه قرارداد مشارکت زمین است؟!
هم شروع فعالیت و بهره برداری از زمین، هم ساخت و ساز در آن و هم سرمایه گذاری برای خرید مشارکتی زمین نیازمند هزینه کردن و سرمایه کافی است. حتی گاهی سرمایهای که گذاشته میشود بسیار زیاد است. بدون شک نمیشود کاری را بدون مدرک شروع کرد. نمونه قرارداد مشارکت زمین در این شرایط گزینه معتبری است که به وسیله آن، شراکت و همکاری در حال وقوع، توضیح داده شود.
اگر نمونه شراکت نامه زمین به درستی تنظیم شود، از نگاه قانون معتبر و قابل استناد و استفاده است. نمونه شراکت نامه زمین با توجه به قانون مدنی نوشته میشوند. قانون مدنی شراکت یا مشارکت را در ماده 571 اینگونه تعریف میکند: شرکت یا مشارکت یعنی «درآمیختن سهم الشرکه نقدی و یا غیرنقدی متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی متعدد، به نحو مشاع، به منظور انتفاع، طبق قرارداد». طبق این ماده شما میتوانید در زمین مشخصی سرمایه بگذارید و به قصد و نیت مشخصی که با شریکتان دارید، اقدام به همکاری کنید.
ماده دیگری نیز وجود دارد که شاید برایتان جالب باشد. ماده 518 قانون مدنی از مزارعه صحبت میکند. حالا مزارعه چیست؟
ماده 518 در تعریف از مزارعه میگوید:
«مزارعه عقدی است که به موجب آن احد طرفین زمینی را برای مدت معینی به طرف دیگر میدهد که آن را زراعت کرده و حاصل را تقسیم کنند.»
با توجه به این ماده، مزارعه نیز میتواند نوعی قرارداد مشارکت زمین باشد. این ماده به زمانی اشاره میکند که شما به عنوان مالک زمین، دیگر توانایی یا تمایلی برای کشت زمین زراعی نداشته باشید و شخصی را پیدا کنید که بخواهد کشاورزی کند اما زمین زراعی نداشته باشد. در این شرایط شما میتوانید با تنظیم یک قرارداد، نوع همکاری و شراکت را اینگونه مشخص کنید که زمین از شما باشد و کار و کشت بر روی زمین توسط شریکتان انجام شود. نهایتا، درآمد حاصل از زمین کشاورزی را میان یکدیگر به نسبتهایی تقسیم میکنید. پس مزارعه نیز میتواند یک نوع نمونه قرارداد مشارکت زمین باشد، به این شرط که در قراردادی که برایش تنظیم میشود، به این شرط خاص اشاره شود.
میدانیم که خرید زمین برای بسیاری از افراد حاضر در جامعه کار آسانی نیست. البته نه از این جهت که نتوانند عقد خرید را جاری کنند، بلکه از بابت هزینهای که برای خرید یک قطعه زمین لازم است. اینکه زمین در کدام منطقه واقع شده باشد و چه متراژی داشته باشد، در قیمت زمین موثر است. از طرفی برای بعضی از موارد استفاده، مجبور خواهید شد زمینی با یک متراژ مشخص تهیه کنید. یا به هر طریقی شما نیازمند زمینی هستید که به تنهایی از پس خرید آن برنخواهید آمد. در این زمان عدهای تصمیم میگیرند که این کار را به صورت شراکتی انجام دهند.
کافی است کسی را پیدا کنید که مانند شما تمایل داشته باشد که زمین را خریداری کند و مانند شما نتواند هزینه کامل را بپردازد. در این زمان میتوانید این زمین را به صورت شریکی یا شراکتی خریداری کنید. حالا سوالی که ممکن است پیش بیاید این است: آیا قراردادی که برای این کار لازم است، نمونه شراکت نامه زمین است؟
در جواب به این سوال میتوانیم بگوییم که در زمینه خرید زمین، بهتر آن است که شما قولنامه (مبایعه نامه) تنظیم کنید. تنظیم قولنامه کارایی بیشتری دارد و مورد مناسبتری برای شما است. البته در قولنامهای که تنظیم میشود به مشارکت شما و شریکتان نیز اشاره میشود و درباره آن به طور کامل توضیح داده میشود و در واقع، زمین را به صورت مُشاع خریداری میکنید.
ممکن است تا به حال با یک نمونه قرارداد مشارکت زمین مواجهه نشده باشید. یا برای خواندن آن وقت نگذاشته باشید. متن شراکت نامه زمین یا به طور کلیتر متن تمامی قراردادها، بسیار مهم هستند. پیشنهاد ما این است که پیش از عقد و نوشتن هر نوع قراردادی، یا پیش از امضا کردن آن به دقت و با بررسی کامل، متن شراکت نامه زمین را مطالعه کنید. حتی اگر میتوانید به مشاور حقوقی مراجعه کنید و از او بخواهید که قرارداد شما را مطالعه کند و شما را از مواد آن آگاه کند.
در ادامه برایتان از محتوای یک نمونه قرارداد مشارکت زمین و بخشهای مختلف آن خواهیم گفت.
در بخش پیشین درباره مواردی که نمونه قرارداد مشارکت زمین میتواند مورد استفاده قرار بگیرد صحبت کردیم. اما آیا عنوان نمونه قرارداد مشارکت زمین ، برای تمامی آن موارد مناسبترین عنوان است؟ یا اینکه به نظرتان آیا لازم نیست که در عنوان به مسئله دیگری هم اشاره شود؟
در جواب میتوانیم بگوییم که بهترین حالت این است که به موضوعی که مورد نظرمان است دقت کنیم. برای مثال اگر میخواهید در زمینتان ساخت و ساز کنید، بهتر است به جای قرارداد مشارکت زمین از عنوان قرارداد مشارکت در ساخت و ساز زمین استفاده کنید. در حقیقت عنوان قرارداد باید یک عبارت کوتاه باشد که به طور کامل محتوای قرارداد را دربر بگیرد.
مشخصات و اطلاعات طرفین قرارداد مشارکت زمین که همان شریک یا شرکا هستند در این بخش نوشته میشود. قرارداد مشارکت زمین میتواند میان دو نفر یا بیشتر تنظیم شود. لازم است اطلاعات کاملی از تمامی اشخاصی که در قرارداد حضور دارند، در این بخش نوشته شود.
اگر شخص حاضر در نمونه قرارداد مشارکت زمین شخص حقیقی باشد، اطلاعاتی مانند نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، شماره ملی، آدرس دقیق محل اقامت، کد پستی و شماره تماس در قرارداد ثبت میشود. اگر شخص حقوقی ، یکی از طرفین نمونه شراکت نامه زمین باشد، اطلاعاتی مانند نام شرکت، شماره ثبت، کد اقتصادی، نشانی دقیق محل شرکت، تلفن، نام نماینده و سمت نماینده در قرارداد نوشته میشود.
موضوع شما همان بهانهای است که قرارداد مشارکت زمین به خاطر آن شکل گرفته است. در این بخش از قرارداد به طور دقیق از نوع مشارکتی که میانتان اتفاق میافتد میگویید. اینکه زمین را دقیقا برای چه کاری میخواهید و هدفتان از عقد این شراکت چیست؟ آیا به دنبال ساخت و ساز شراکتی هستید، یا به دنبال کار و زرع شراکتی، یا صرفا به دنبال یک خرید و فروش سودآور مشارکی هستید؟ نوع قرارداد، مزارعه باشد، قولنامه باشد و یا قرارداد مشارکت، لازم است موضوع قرارداد به طور دقیق شرح داده شود.
البته توجه داشته باشید که اگر قرارداد شما مزارعه یا قولنامه است، دگر نباید ادامه این مطلب را بخوانید! زیرا قولنامه و مزارعه شرایط خاص خود را دارند و شرایط آنها با قرارداد مشارکت زمین متفاوت است.
این که مدت قراردادتان را چقدر تنظیم کردهاید، کاملا به توافق شما و شریکتان و نوع کاری که انجام میدهید بستگی دارد. ممکن است شما یک قرارداد یک ساله تنظیم کرده باشید یا حتی یک قرارداد 6 ماهه!
نکته دارای اهمیت این است که شما باید در تعیین مدت قرارداد مشارکت زمین با شریکتان به توافق برسید و این بازه زمانی را به طور دقیق و با اشاره به تاریخ دقیق ماه، روز و سال، در قرارداد ثبت کنید. بعد از پایان مدت قرارداد، این پیمان خود به خود از بین میرود و تمام میشود. البته ممکن است طرفین با هم به توافق رسیده باشند که این مدت را تمدید کنند. همانطور که گفته شد، این بخش کاملا به توافق طرفین و شرکای قرارداد بستگی دارد. اما نوشتن آن در قرارداد از بخشهای لازم و ضروری است.
شما چقدر برای هزینه ساخت و ساز زمین صرف میکنید؟ آیا شما زمین را برای کار در اختیار میگذارید یا سرمایهای برای شروع به کار در اختیار دارید؟ آیا میتوانید به طور مساوی و برابر برای خرید یک ملک هزینه کنید؟ و بسیاری دیگر از این قبیل سوالات که درباره میزان سرمایه و آورده طرفین و شرکا پرسیده میشوند، در این بخش جواب داده خواهند شد. آورده و سرمایه شما، سهمتان را در جریان قرارداد مشخص میکند. بنا به میزان سهمتان، به شما سود داده خواهد شد و در صورت بروز خسارت، شما موظف به پرداخت آن، به اندازه سهم شراکتتان خواهید شد.
بدون شک دو یا چند شریک نسبت به هم و نسبت به قرارداد مشارکت زمین دارای وظایف و مسئولیتهایی هستند. علاوه بر این باید مسئولیتهای مالی خود را نیز به عهده بگیرند. در مجموع، در این بخش از قرارداد، تعهدات و وظایف شرکا نوشته میشود. به محض امضای قرارداد، شما موظف به انجام آن خواهید بود.
شما میتوانید موارد خاصی که در نظر دارید را به عنوان عواملی که موجب فسخ قرارداد میشوند، در این بخش توضیح دهید. این کار به شما کمک میکند که حساسیتهای منطقی خود را در جریان قرارداد بیان کنید. عدم وفای به عهد در قرارداد، میتواند دلیل محکمی برای فسخ باشد. البته اگر از قبل این بخش را در قرارداد توضیح داده باشید.
شما میتوانید یک مرجع مشخص را برای رسیدگی به دعاوی احتمالی معرفی و مشخص کنید. در صورت بروز اختلاف، این داور میان شما و شریکتان داوری میکند و رای میدهد.
البته شما میتوانید مرجع حل اختلاف را دادگاه قرار دهید. در این صورت، برای حل اختلافات خود باید به دادگاه مراجعه کنید.
در انتها به شما پیشنهاد میکنیم ابتدا به طور دقیق مشخص کنید که در زمین مورد نظر به دنبال چه چیزی میگردید و هدفتان از این قرارداد مشارکت زمین چیست؟ تحت این شرایط میتوانید با توجه به هدفی که دارید، بهترین قرارداد را نیز داشته باشید.
تیم حقوقی رکلا، قرارداد مشارکت در ساخت و ساز را تنظیم کرده است. شما میتوانید این نمونه قرارداد و دیگر نمونه قراردادهای مورد نیاز خود را در بانک قرارداد رکلا جستجو کنید و با تهیه نمونه قرارداد مورد نظر خود، از آن بهره ببرید.
سرویس خدمات تنظیم قرارداد و مشاوره حقوقی تلفنی نیز، از دیگر خدمات حقوقی مجموعه رکلا هستند که میتوانند برای شما کاربردی باشند.
قرارداد مشارکت در ساخت و ساز
این نمونه قرارداد را از اینجا بگیرید.