قرارداد حق العمل کاری خرید کالا و وظایف طرفین مطابق با چه قانونی است؟

تا به حال برای شما پیش آمده است که برای انجام یک معامله بسیار خوب در حوزه خرید و فروش کالا، لازم باشد که در مکانی خاص حضور داشته باشید ولی نتوانید برای انجام آن معامله حاضر شوید؟ آیا پیش آمده است که مطلع شوید خرید و فروش کالایی خاص بسیار درآمدزا خواهد بود اما به دلیل عدم تخصص و آگاهی درباره خرید و فروش آن کالا، نتوانید معاملات مناسبی را انجام دهید؟ یا حتی از انجام آن معاملات صرف نظر کنید؟ آیا شده است که بخواهید بدون فاش شدن نام و اطلاعات شخصیتان یک معامله را انجام دهید؟ بسیاری از تاجران برای چنین موقعیت‌هایی از قرارداد حق العمل کاری خرید کالا استفاده می‌کنند.

نمونه قرارداد حق العمل کاری فروش کالا و خرید آن، یک حالت از قرارداد حق العمل کاری است. این قرارداد در موقعیت‌هایی مانند آنچه شرح دادیم به کار برده می‌شود. اشخاصی که در حوزه معاملات تجاری و خرید و فروش کالا فعالیت می‌کنند، برای صرفه جویی در زمان و هزینه، حضور به موقع در مکان‌های مختلف و همچنین برای مخفی ماندن نام خودشان، ترجیح می‌دهند که تمام فرآیند انجام معامله و خرید و فروش کالا را به یک حق العمل کار بسپارند. البته ممکن است که اشخاص مختلف برای انجام این توافق، دلایل دیگری نیز داشته باشند. در اینجا ما به متداول‌ترین دلایل اشاره کردیم. در ادامه این مقاله به صورت مفصل درباره حق العمل کاری توضیح خواهیم داد.

تعریف قرارداد حق العمل کاری خرید کالا

احتمالا با توصیفاتی که در بخش مقدمه درباره نمونه قرارداد حق العمل کاری خرید کالا بیان شد، به این مساله می‌اندیشید که ممکن است این قرارداد یک توافق برای دلالی باشد یا اینطور به نظر برسد که می‌توانیم به جای این قرارداد، انجام معاملات را به عهده یک وکیل بگذاریم.

براساس تعریف قانون تجارت از حق العمل کار و با توجه به فعالیت‌هایی که این اشخاص به واسطه نمونه قرارداد حق العمل کاری خرید کالا انجام می‌دهند، می‌توانیم بگوییم که حق العمل کار، نه یک وکیل است و نه حتی یک دلال. زیرا وکیل به جای موکل خود قرارداد را امضا می‌کند و در حین انجام معامله نیز مشخص است که وکیل از جانب چه شخصی برای امضای قرارداد حضور دارد اما حق العمل کار در قرارداد و در مقابل طرف دیگر معامله، نقش اصیل دارد و معامله را با نام خودش انجام می‌دهد. اگرچه در نهایت نتیجه و منفعت حاصل از انجام معامله، به آمر (امر کننده، کارفرما) خواهد رسید.

از طرف دیگر، نمی‌توانیم حق العمل کار را دلال بنامیم. زیرا دلال صرفا نقش واسطه دارد. کامل‌ترین تعریف از حق العمل کار، تعریفی است که قانون تجارت در ماده 357 بیان می‌کند. براساس این ماده، حق العمل کار شخصی حقیقی یا شخص حقوقی است که معامله خرید و فروش کالا را به نام خود و به حساب شخص دیگر (آمر) انجام می‌دهد. در ادامه این ماده توضیح می‌دهند که حق العمل کار در ازای انجام کار مورد نظر، حق الزحمه نیز دریافت می‌کند. بنابراین، قرارداد حق العمل کاری خرید کالا قراردادی است که میان حق العمل کار و آمر تهیه و امضا می‌شود.

وظایف و مسئولیت‌های حق العمل کار

یکی از مهمترین مواردی که لازم است در متن قرارداد حق العمل کاری خرید کالا حتما درباره آن صحبت کنیم، مسئولیت‌ها و وظایفی است که به موجب قرارداد، به عهده حق العمل کار قرار می‌گیرد. بدون شک عملی که قرار است انجام شود، معامله و خرید یا معامله فروش کالا است. از آنجایی که حق العمل کار این معامله را به فرمان آمر انجام می‌دهد، لازم است که آمر به دقت توضیح دهد که تمایل دارد این معامله به چه صورتی و در چه حدودی باشد.

برای مثال ممکن است که آمر اصرار داشته باشد که کالا حتما به صورت نقد خریداری یا فروخته شود. در این شرایط، حق العمل کار باید کاملا مطابق با فرمان آمر عمل کند. حق العمل کار نمی‌تواند مغایر با نظر آمر، کالا را به شیوه دیگری بفروشد. مگر در زمانی که براساس حکم عرف و شرایط منطقه مورد نظر، فروش کالا صرفا به شیوه خاصی انجام شود یا اینکه عمل به دستور آمر موجب ایجاد ضرر و خسارت باشد. بنابراین، حق العمل کار برای جلوگیری از خسارت، می‌تواند به شیوه دیگری معامله کند.

از دیگر وظایف حق العمل کار، این است که باید تمام مراحل انجام معامله را به اطلاع آمر برساند و در طول انجام معامله، امور مورد نظر را با آمر در میان بگذارد. شما می‌توانید با توجه به شرایط خودتان نیز شروط و تعهدات دیگری را برای حق العمل کار در نظر بگیرید و در متن قرارداد بنویسید.

وظایف و مسئولیت‌های آمر در قرارداد حق العمل کاری خرید کالا

همانطور که حق العمل کار در نمونه قرارداد حق العمل کاری خرید کالا دارای وظایف و مسئولیت‌های مشخصی است، آمر نیز در این قرارداد وظایفی را به عهده دارد. در ادامه این بخش به وظایف و مسئولیت‌های آمر اشاره خواهیم کرد:

1. آمر باید مطابق با توافق‌هایی که از پیش صورت گرفته است، حق الزحمه یا کمیسیون حق العمل کار را پرداخت کند.
2. اگر برای انجام معامله خرید و فروش کالا هزینه‌هایی پرداخت شده است، لازم است که آمر آن هزینه‌ها را به عهده بگیرد.
3. اگر بعد از انجام معامله فروش، معلوم شود که کالا معیوب بوده است، آمر باید مسئولیت این مساله را بپذیرد و به آن رسیدگی کند. یعنی یا کالا را تعویض کند یا اینکه مبلغ کالا را استرداد کند.
4. در صورتی که خسارتی به حق العمل کار وارد شود و این خسارت در نتیجه خطای او نباشد، آمر ملزم است که خسارت حق العمل کار را به عهده بگیرد.
5. تمام مخارج و هزینه‌های جاری انجام معامله نیز به عهده آمر خواهد بود.

محتوای نمونه قرارداد حق العمل کاری خرید کالا

محتوای نمونه قرارداد حق العمل کاری خرید کالا حاوی اطلاعات دقیقی از هر دو طرف قرارداد، موضوع قرارداد، بازه زمانی همکاری، مبلغ حق الزحمه، تعهدات و مسئولیت‌های هر دو طرف و موارد مهم دیگر است. لازم است که آمر و حق العمل کار با مشخصات و اطلاعات هویتی خود معرفی شوند تا مشخص شود که این قرارداد، دقیقا میان چه اشخاصی برقرار شده است. همچنین لازم است که به صورت معین و صریح، درباره موضوع این معامله، توضیحاتی بیان شود.

از توافقات مهم میان حق العمل کار و آمر، مساله حق الزحمه است. ممکن است که شما مبلغ مشخصی را برای انجام این کار در نظر گرفته باشید یا اینکه حق الزحمه حق العمل کار را درصدی از مبلغ معامله خرید یا فروش کالا در نظر بگیرید. در مجموع این مبلغ را که با نام کمیسیون نیز نامیده می‌شود، باید به حق العمل کار پرداخت کنید.

قرارداد شما باید حاوی تاریخ دقیق شروع و پایان همکاری شما باشد. این بازه زمانی با توجه به زمان مورد نیاز برای انجام موضوع قرارداد و همچنین با توافق هر دو طرف قرارداد، تعیین و در متن قرارداد آن‌ها نوشته می‌شود. اگر دو طرف تمایل داشته باشند که امکان تمدید قرارداد نیز برای آن‌ها در نظر گرفته شود، می‌توانند در متن قرارداد، درباره این مساله توضیح دهند و شرایط تمدید قرارداد را بنویسند تا در صورت وجود آن شرایط، طرفین بتوانند مدت این قرارداد را تمدید کنند.

پیشنهاد ما

قرارداد حق العمل کاری خرید کالا و نمونه قرارداد حق العمل کاری فروش کالا از جمله قراردادهایی هستند که میان تجار به تکرر استفاده می‌شوند. لازم است که این قرارداد با آگاهی و اطلاعات دقیق از ابعاد قانونی و حقوقی مرتبط تهیه و تنظیم شود. در این خصوص به شما پیشنهاد می‌کنم که از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و تنظیم قرارداد بهره ببرید. در کنار شما خواهیم بود.