منابع انسانی یکی از با ارزشترین سرمایههای موجود در سازمانها به شمار میآیند. در هر ارگانی، مدیر آن ارگان مسئولیتهای سختی دارد زیرا باید محیطی را ایجاد کند که بهره وری کارکنان در آنجا افزایش یابد و از حداکثر ظرفیت وجودی افراد بهره ببرند. بنابراین، مدیر منابع انسانی باید از روشهای کاربردی و موثری استفاده کند. یکی از ابزارهای کارآمد و مفید در این راستا، تشویق کارکنان است. به واسطه این کار، بازدهی، انگیزه و نشاط افراد افزایش مییابد و استعدادهای افراد شکوفا میشود. همچنین، عملکرد بهتری نسبت به گذشته خواهند داشت.
به هر میزان که مدیر یا کارفرما در زمان گزینش، سخت گیر باشند و افرادی را استخدام کنند که از تواناییها و مهارتهای لازم برخوردار باشند، باز هم ممکن است شرایطی بر افراد غالب شود که اشتیاق چندانی برای انجام صحیح وظایفشان نداشته باشند. در این صورت، تشویق افراد، باید به عنوان یک اصل مهم برای مدیران مدنظر قرار بگیرد تا با اِعمال آن، افراد با میل و انگیزه بیشتری به انجام امور بپردازند و به دنبال آن، اهداف سازمانی نیز محقق شود.
این نکات برای کارفرمایانی که به واسطه قرارداد کار ، پرسنلی را استخدام کردهاند و تمایل دارند که با روشهای مدیریتی، کارپذیران خود را مشتاق کنند، کاربرد خواهند داشت.
در هر سازمان، مدیر برای هر کارمند، وظایف مشخصی تعریف میکند. اگر کارکنان، وظایف و مسئولیتهای محوله خود را انجام دهند، در ازای آن دستمزد دریافت میکنند اما گاهی مواقع، علاوه بر انجام وظایفشان، رفتارهایی مطلوب و در سطوحی بالاتر، از خود نشان میدهند. به عبارتی دیگر، برخی از کارکنان، از عملکردی به مراتب بهتر از سایرین و استانداردهای کاری بالاتری برخوردار هستند. بنابراین، به واسطه رفتار و عملکرد برجستهای که دارند، لازم است از سمت کارفرما مورد تشویق قرار بگیرند و مستحق دریافت پاداش شوند چرا که با این کار، سازمان را سریعتر به چشم اندازها و اهداف مد نظرش میرسانند. از این رو، تشویق کارکنان در سازمان ، بسیار حایز اهمیت است زیرا به واسطه آن، کارکنان به این آگاهی میرسند که عملکرد صحیح آنها، توسط مدیریت دیده میشود. در نتیجه، با میل و اشتیاق بیشتری به انجام وظایفشان میپردازند و به فرهنگ سازمانی ، متعهدتر میشوند.
کارکنان، برای آگاهی از روند کارشان، نیاز به بازخورد دارند. این بازخورد، متاثر از نوع واکنش افراد نسبت به تصمیمات مدیریت است که میتواند مثبت یا منفی باشد. یعنی اگر افراد، مطابق با خواسته و تصمیمات مدیریت، رفتار کنند، بازخورد مثبتی شامل حالشان میشود و در غیر این صورت، بازخورد به آنها منفی خواهد بود. برای افزایش کارایی سازمان، مدیریت، باید تشویق و تنبیه را به طور همزمان اعمال کند چرا که اگر در محیط کار، اعتدال برقرار نباشد، کارکنان، دچار اختلالات رفتاری میشوند. در واقع این اقدامات باید در راس برنامه مدیریت کارکنان باشد.
برای اینکه واضحتر در این خصوص صحبت کنیم، بیایید سازمانی را در نظر بگیریم که در آن، دستهای از کارکنان، از عملکرد بسیار خوبی برخوردار باشند و دستهای دیگر، از انجام وظایفشان سرپیچی و در نظم سازمان اختلال ایجاد میکنند. در این شرایط، چنانچه مدیریت عکس العمل یکسانی نسبت به هر دو دسته از رفتار نشان دهد و نسبت به عملکرد کارکنان خود بی تفاوت باشد، افرادی که قصد انجام کار سازنده و ارائه خدمات بهتر دارند، از انگیزهشان کاسته میشود. همچنین، کارکنانی که از انجام مسئولیتهای خود طفره میروند، همچنان به روند کاری خود ادامه میدهند و از انجام صحیح وظایفشان امتناع میکنند.
برای رفع این مشکل، باید هر یک از افراد، مطابق عملکردشان، تشویق یا تنبیه شوند و نظام تشویق و تنبیه کارکنان ، به صورت همزمان، اِعمال شود تا هیچ حقی از شخصی ضایع نشود. در واقع، با تشویق کارکنان اداری و ارائه پاداش مناسب به ایشان، کارکنان خاطی تنبیه خواهند شد. ذکر این نکته ضروری است که به منظور تاثیر گذاری بیشتر این نظام بر کارکنان، باید تنبیه یا تشویق افراد، به موقع و در موقعیتهای مناسب اجرا شود. همچنین، به طور صریح و واضح، راجع به عملی صحبت کنید که مورد قبولتان بوده است.
یکی از دغدغههای مدیران این است که فرآیند تشویق کارکنان به چه صورت باشد تا بازدهی آنها افزایش یابد. این دغدغه، ریشه در این موضوع دارد که آنها نمیدانند چگونه کارکنان خود را تشویق کنند؟ آشنایی با ابزارها یا معیارهای تشویق کارکنان ، یکی دیگر از الزاماتی است که مدیر باید از آنها آگاه باشد. در هر سازمانی، مدیر، برای آموزش نیروهای خود و کسب تجربه آنها، هزینههای زمانی و مالی زیادی را صرف میکند. بنابراین اگر کارمندی قصد خروج از سازمان را داشته باشد، کارفرما متضرر خواهد شد. همچنین، ممکن است سایر افراد نسبت به انجام امور محوله، بی رغبت شوند و مسئله ترک کار بین کارکنان، عادی جلوه کند.
اگر مدیر، نوع شخصیت و نیازهای افراد را بشناسد، عوامل تشویق کارکنان را به صورت مناسب به کار میگیرد و برای هر کارمند از معیار مشخصی استفاده میکند. به این ترتیب، راندمان کاری پرسنل افزایش مییابد و کسب و کار، رشد و توسعه زیادی پیدا میکند. در واقع تشویق کارمندان برای ایجاد انگیزه لازم در آنها دارای اهمیت است. بنابراین، لازم است که مدیر برای طی کردن فرآیند تشویق کارکنان به صورت اصولی، با راههای تشویق کارکنان آشنا باشد تا در شرایط مختلف، از روش مناسبی بهره بگیرد.
انتخاب معیارهای عادلانه و بدون سوگیری برای سنجش استحقاق کارکنان و همچنین انتخاب شیوه مناسب تشویق کارکنان ، از مهمترین مسائلی هستند که یک سازمان باید به آن توجه داشته باشد زیرا کوتاهی نسبت به این موضوع، ممکن است که سلامت سازمانی مجموعه شما را به خطر بیندازد.
کارکنان یک سازمان، مهمترین دارایی آن مجموعه هستند و بدون حضور آنها، سازمان از کارایی بالایی برخوردار نیست اما موضوعی که مدیریت باید مدنظر قرار دهد، این است که کار تکراری و پشت سر هم، باعث میشود به مرور زمان، خستگی، کلافگی، دلسردی و حتی امکان ترک کار را برای افراد در بر داشته باشد. بنابراین، مدیر باید علاوه بر تامین دستمزد سال و حق بیمه سال که جزء وظایف ایشان است، امکانات تفریحی و عوامل دیگری را در نظر بگیرد تا انگیزه کاری پرسنل را افزایش دهد. در واقع، کارفرمایان باید برای جذب و حفظ نیروهای برتر خود علاوه بر حقوق، روی عوامل دیگری نیز تمرکز کنند. در این قسمت، قصد داریم به شناخت عوامل تشویق کارکنان اشاراتی داشته باشیم.
در هر سازمانی، اگر مدیران بخواهند مجموعه را به موفقیت زود هنگام برسانند، باید از نیروی انسانی فعال و کارآمد بهره بگیرند. بنابراین، مدیر باید اشتیاق کارکنان به کار را برانگیخته کند. یکی از ابزارهای قوی برای رسیدن به این مهم، تشویق کارکنان است. تشویق، زمانی معنا پیدا میکند که کارمندان علاوه بر وظایف محوله، عملکرد بهتری نسبت به سایرین داشته باشند. بنابراین مدیر باید انواع معیارهای تشویق کارمندان را به خوبی بشناسد و متناسب با نوع شخصیت افراد از معیار مشخصی بهره بگیرد. به این صورت بازدهی پرسنل افزایش مییابد و به این ترتیب، پیشرفت سازمان حاصل میشود.
در این مقاله، سعی ما بر این بود که شما را با مقوله تشویق کارکنان و عوامل تشویق کارکنان بیشتر آشنا کنیم اما اگر در زمینه مسائل قانونی و حقوقی روابط کاری با پرسنل ابهامی داشتید، میتوانید از خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی و خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید.