بارگیری به مجموعه فعالیتهایی میگویند که برای جا به جایی اموال منقول از مبدا به مقصد انجام میشود. برای جا به جایی محمولههای تجاری و غیر تجاری از شیوههای مختلفی استفاده میشود. انتخاب شیوه مناسب برای بارگیری یکی از مهمترین معیارهای موثر برای موفقیت در دنیای تجارت است. بارگیری یکی از مهمترین بخشهای تجارتهای کوچک و بزرگ است که باید با دقت و توجه ویژهای انجام شود. استفاده از وسایل و شیوههای نامناسب باعث تحمیل ضرر و زیانهای مالی بسیار زیادی به صاحب بار خواهد شد. یک تاجر حرفهای باید روش مناسبی را برای جا به جایی محمولههای تجاری خودش انتخاب کند. انتخاب وسیله و روش مناسب، باعث افزایش سرعت جا به جایی محمولههای تجاری میشود و از اتلاف هزینه نیز جلوگیری میکند. شخصی که میخواهد جا به جایی بارهای خودش را به شخص دیگری بسپارد باید با او نمونه قرارداد بارگیری تنظیم کند.
این قرارداد در صورتی معتبر است که صاحب بار و باربر آن را امضا کرده باشند. قرارداد حاضر باید به صورت پیمانکاری تنظیم و امضا شود. صاحب بار به عنوان کارفرما این قرارداد را امضا میکند. باربر نیز این قرارداد را به عنوان پیمانکار امضا خواهد کرد. صاحب بار و باربر هر دو باید این قرارداد را به صورت دقیق و مستحکم تنظیم و امضا کنند.
در این مقاله قصد داریم که رابطه حقوقی میان صاحب بار و باربر را بررسی کنیم. در این نوشته نکات قانونی مربوط به قرارداد میان صاحب بار و باربر را نیز بررسی خواهیم کرد. قرارداد باربری نیز از دیگر قراردادهایی است که در این حوزه مورد استفاده قرار میگیرد.
قرارداد حاضر را میتوانیم یکی از انواع قرارداد حمل و نقل در نظر بگیریم.
قراردادی که میان کارفرما و پیمانکار تنظیم میشود یک قرارداد نامعین محسوب میشود. قانونگذار، قراردادهای نامعین را تعریف نکرده و شرایط اختصاصی آنها نیز در مجموعه قوانین ایران مشخص نشده است. بنابراین، طرفین یک قرارداد نامعین باید شرایط آن را با توافق یکدیگر تعیین کنند. قرارداد پیمانکاری باید مطابق با شرایط و ضوابط مقرر در ماده 10 و 190 قانون مدنی تنظیم شوند.
قراردادی که میان صاحب بار و باربر تنظیم میشود نیز قراردادی پیمانکاری و نامعین است. صاحب بار و باربر باید نمونه قرارداد بارگیری را مطابق با مواد مرتبط با این قرارداد در قانون مدنی تنظیم کنند.
ماده 10 قانون مدنی با هدف حمایت از اصل آزادی قراردادها تصویب شده و در خصوص شرایط تنظیم قراردادهای نامعین صحبت کرده است. قانونگذار در ماده 190 قانون مدنی نیز از شرایط اساسی و بنیادین تنظیم و امضای تمام قراردادهای معین و نامعین صحبت کرده است. قراردادی که شرایط ماده 190 قانون مدنی در آن رعایت نشده باشد از نظر قانونی، باطل و بلا اثر است.
مبلغ حق الزحمه یکی از مهمترین مبالغی است که باربر و صاحب بار در هنگام تنظیم و امضای نمونه قرارداد بارگیری باید در خصوص آن تعیین تکلیف کنند. مقدار حق الزحمه باربر براساس توافق میان او و صاحب بار مشخص میشود. صاحب بار و باربر باید مبلغ حق الزحمه را با توجه به نرخی تعیین کنند که هر ساله از سوی اتحادیه باربران اعلام میشود.
علی الاصول، صاحب بار باید حق الزحمه باربر را به صورت نقدی پرداخت کند اما باید به این نکته نیز توجه شود که باربر و صاحب بار در هنگام تنظیم و امضای این قرارداد میتوانند در خصوص پرداخت اقساطی حق الزحمه نیز با یکدیگر توافق کنند. بنابراین، اگر صاحب بار و باربر در خصوص پرداخت اقساطی حق الزحمه با یکدیگر توافق نکرده باشند؛ باید حق الزحمه به صورت نقدی پرداخت شود. صاحب بار مکلف است که حق الزحمه باربر را مطابق با شرایط و تاریخ مقرر در این قرارداد پرداخت کند.
پرداخت هزینه بسته بندی محموله نیز از دیگر مبالغی است که صاحب بار و باربر باید در خصوص آن با یکدیگر توافق کنند. پرداخت هزینه بسته بندی محموله میتواند برعهده هر یک از باربر و صاحب بار قرار بگیرد. همچنین، صاحب بار و باربر میتوانند مسئولیت پرداخت هزینه دسته بندی محموله را به صورت مشترک برعهده بگیرند.
اجرتی که باید بابت بارگیری و تخلیه محموله به کارگران پرداخت شود نیز از دیگر مبالغ این قرارداد است. صاحب بار و باربر هنگامی که این قرارداد را تنظیم میکنند باید در خصوص پرداخت اجرت کارگران نیز با یکدیگر به توافق برسند. پرداخت اجرت کارگران میتواند برعهده هر یک از باربر و صاحب بار قرار بگیرد. همچنین، باربر و صاحب بار میتوانند با یکدیگر توافق کنند که اجرت کارگران را به صورت مشترک بپردازند.
بیمه محمولههای تجاری و غیر تجاری راهکاری مفید و هوشمندانه برای جلوگیری از ورود ضرر و زیانهای احتمالی به صاحب بار است. صاحب بار و باربر در هنگام تنظیم و امضای این قرارداد میتوانند در خصوص پرداخت حق بیمه نیز با یکدیگر به توافق برسند. پرداخت حق بیمه محموله میتواند بر عهده هریک از صاحب بار و باربر قرار بگیرند. همچنین صاحب بار و باربر میتوانند مسئولیت پرداخت حق بیمه محموله را به صورت مشترک نیز برعهده بگیرند.
قراردادهای پیمانکاری از قراردادهای موقت محسوب میشوند و محدود به بازه زمانی مشخصی هستند. کارفرما و پیمانکار باید با توافق یکدیگر مدت قرارداد پیمانکاری را مشخص کنند. مدت قرارداد بارگیری و تخلیه ، بازه زمانی مشخصی است که برای انتقال محموله از مبدأ به مقصد در نظر گرفته میشود.
صاحب بار و باربر، هنگام تنظیم و امضای قرارداد بارگیری و تخلیه، باید در خصوص مدت آن با یکدیگر به توافق برسند. تاریخ شروع و خاتمه این قرارداد نیز براساس توافق میان باربر و صاحب بار مشخص میشود. باربر باید کارهای لازم برای انتقال محموله از مبدأ به مقصد را مطابق با مدت و برنامه زمان بندی مقرر در این قرارداد انجام بدهد. مدت اغلب قراردادها قابل تمدید است. بنابراین، صاحب بار و باربر میتوانند در خصوص تمدید مدت این قرارداد با یکدیگر به موافقت برسند.
باربر به موجب امضای قرارداد بارگیری و تخلیه، متعهد میشود که محموله را به صورت صحیح و سالم به مقصد برساند. در اصطلاح حقوقی گفته میشود که باربر ید اَمانی دارد. یعنی، باربر در صورتی مسئول جبران خسرات صاحب بار است که به عمد یا با اهمال کاری خودش به محموله خسارت زده باشد.
اگر باربر مسئول جا به جایی مال التجاره است باید مسئولیت و تعهدات او مطابق با باب هشتم قانون تجارت مشخص شود. مطابق با ماده 386 قانون تجارت، باربر مسئول تلف یا گم شدن مال التجاره است. اگر تمام یا قسمتی از مال التجاره گم شود یا از بین برود باربر باید قیمت آنها را به صاحب بار پرداخت کند. خساراتی که در نتیجه تعلل و تاخیر باربر به مال التجاره وارد شده است نیز باید از سوی او (باربر) جبران شود. مبلغ خسارت به وسیله توافق میان باربر و صاحب بار مشخص خواهد شد.
در موارد زیر مسئولیت جبران خساراتی که به مال التجاره وارد شده است بر عهده باربر گذاشته نمیشود:
نکته: باربر در صورتی مستحق دریافت تمام حق الزحمه است که به تمام تعهدات قانونی و قراردادی خود عمل کرده باشد. منظور از تعهدات قراردادی، وظایف و تکالیفی است که به موجب امضای این قرارداد بر عهده باربر گذاشته میشود.
اهمیت امضای قرارداد بر کسی پوشیده نیست. امروزه اکثر اشخاص میکوشند که روابط کاری و توافقات میان خود را به صورت مکتوب ثبت نمایند. تیم حقوقی رکلا در تلاش است که دسترسی به این خدمات حقوقی را برای اقشار مختلف ممکن سازد. به همین منظور خدماتی مانند خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و همچنین خدمات تنظیم قرارداد را ارائه میدهد. برای دستیابی به این خدمات، پیشنهاد میکنیم که در خواستتان را ثبت کنید تا در اسرع وقت، با شما ارتباط بگیریم.