قرارداد نشر کتاب و انواع قرارداد نشر کتاب و شرایط قرارداد نشر دیجیتال

نویسنده:سما سلیمانی
-
بروزرسانی:1402/11/03
زمان مطالعه: 8 دقیقه
-سیاست انتشار مطالب
قرارداد نشر کتاب

قرارداد نشر کتاب یک قرارداد مهم است که به منظور چاپ و انتشار کتاب میان مولف و انتشارات تنظیم می‌شود. اگر بخواهیم درباره محتوای این قرارداد صحبت کنیم، ابتدا لازم است که انواع قرارداد نشر کتاب را مورد توجه قرار دهیم. در واقع برای انتشار یک کتاب، شرایط متفاوتی وجود دارد که با توجه به هر کدام از آن شرایط، ممکن است که نوع قراردادی که با ناشر یا مولف تنظیم می‌شود نیز ویژگی‌های خاصی داشته باشد.

بنابراین، برای تنظیم نمونه قرارداد انتشار کتاب خود ابتدا مشخص کنید که قرارداد شما از کدام نوع خواهد بود و چه توافقاتی میان شما انجام شده است. در اختیار داشتن این اطلاعات به شما کمک می‌کند که مطابق با خواست خود و با توجه به شرایطی که دارید، بهترین راهکار را برای چاپ و نشر کتاب انتخاب کنید. چه مولف تازه کار باشید و چه نویسنده‌ای با سابقه باشید، لازم است که حتما برای شروع همکاری با ناشر، قرارداد نشر کتاب را با دقت زیادی تنظیم کنید. زیرا این محتوای قرارداد است که رابطه میان شما را مشخص می‌کند و این امکان را برای شما فراهم می‌کند که بتوانید از حقوقی که نسبت به موضوع این قرارداد دارید، به طور کامل برخوردار شوید.

شرح وظایف و اختیارات ناشر را در یک مقاله مستقل توضیح داده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم با زدن روی لینک، این مقاله را مطالعه کنید.

منظور از قرارداد نشر کتاب چیست؟

انواع قرارداد چاپ کتاب قراردادهایی هستند که میان مولف و ناشر تنظیم و امضا می‌شوند. زمانی که یک کتاب به عنوان یک اثر نوشته می‌شود و مراحل تولید آن به اتمام می‌رسد، برای آنکه مجوزهای لازم را اخذ کند و وارد بازار شود، نیازمند طی مراحل مشخصی است که علاوه بر پیگیری‌های لازم، نیاز به سرمایه نیز دارد. یعنی برای چاپ و نشر کتاب خود، هم نیاز به تجربه و آگاهی از قوانین مربوطه دارید و هم نیاز است که برای چاپ کتاب، سرمایه کافی در اختیار داشته باشید.

اگرچه در انواع قرارداد نشر کتاب ، ممکن است که نسبت میزان سرمایه یا میزان مسئولیت‌های طرفین متفاوت باشد. با این حال، باید در متن این قرارداد درباره تمام این موارد توضیحات دقیقی بیان شود. در فرم قرارداد چاپ کتاب که یک سند معتبر و قانونی محسوب می‌شود، حدود روابط و شرایط همکاری میان ناشر و مولف توضیح داده خواهد شد. شما می‌توانید با در اختیار داشتن این سند قانونی، از حقوقی که در این قرارداد دارید محافظت کنید و در صورت بروز هرگونه تخلف یا شکایت، با استناد به متن قرارداد حقوق خود را مطالبه کنید.

قرارداد نشر دیجیتال

شیوه نوینی که می‌توانید برای نشر کتاب‌ها و سایر محصولات فرهنگی دیگر به کار بگیرید، استفاده از شرایط نشر دیجیتال در فضای اینترنت است. چند مدتی است که این امکان در فضای اینترنت مهیا شده است که مولف‌ها و نویسندگان بتوانند کتاب‌ها و محصولات آموزشی و فرهنگی خود را به صورت دیجیتالی به فروش برسانند. این شیوه از نظر بسیاری از اشخاص دارای منافع بسیار زیاد و جنبه‌های مثبت قابل توجهی است. به این صورت که عملا مبلغی که برای چاپ کتاب هزینه می‌شود را صرفه جویی می‌کنند و به همین ترتیب، می‌توانند کتاب را با قیمت مناسب‌تری در اختیار متقاضیان قرار دهند.

سایت‌ها و اپلیکیشن‌های مشخصی هستند که در زمینه نشر دیجیتال کتاب‌ها فعالیت می‌کنند. شما می‌توانید با تنظیم قرارداد نشر دیجیتال ، مسئولیت اخذ مجوزهای لازم برای نشر دیجیتال را به عهده این اشخاص بگذارید و همچنین از بستری که برای ارائه کتاب به صورت دیجیتال فراهم کرده‌اند، بهره ببرید. در قرارداد نشر دیجیتال نیز لازم است که مانند سایر انواع قرارداد نشر کتاب ، از مسائلی مانند حقوق مادی و مالکیت معنوی کتاب مورد نظر صحبت کنید.

چند شیوه برای تنظیم این توافق

توضیح دادیم که شرایط همکاری میان ناشر و مولف می‌تواند مستقیما روی نوع نمونه قرارداد چاپ و نشر کتاب آن‌ها تاثیر بگذارد. بنابراین، لازم است که حتما پیش از اقدام برای تنظیم و امضای قرارداد ، به دقت از این مساله آگاهی داشته باشید که طرفین در چه حدودی با یکدیگر همکاری می‌کنند. در ادامه این مطلب به چند شیوه از تنظیم نمونه قرارداد چاپ و نشر کتاب اشاره می‌کنیم و درباره آن‌ها توضیحاتی را بیان خواهیم کرد.

قرارداد براساس حق تالیف

در این نوع از قرارداد، ناشر یا شخصی که به عنوان سرمایه گذار، قبول می‌کند که تمام هزینه‌های چاپ و نشر کتاب را به عهده بگیرد، درصد مشخصی را به عنوان حق تالیف نویسنده معین می‌کند. این شیوه از قرارداد به طور معمول زمانی انجام می‌شود که شما یک نویسنده با سابقه باشید و ناشر یا سرمایه گذار از میزان فروش کتاب شما اطمینان کافی داشته باشد. یعنی ناشر مطمئن است که با چاپ و نشر کتاب می‌تواند درآمد بسیار مناسبی را کسب کند. با تنظیم این قرارداد، مولف یا نویسنده بدون اینکه هزینه‌ای برای چاپ و نشر کتاب خود بپردازد، کتاب را در اختیار ناشر یا سرمایه گذار می‌گذارد تا مراحل اخذ مجوز و چاپ آن را پیگیری کنند.

نکته مهم در خصوص این شیوه از قرارداد نشر کتاب این است که در این قبیل قراردادها، ناشران و سرمایه گذاران حق چاپ را برای خود محفوظ نگه می‌دارند. یعنی این اجازه را دارند که کتاب مورد نظر را مجدد چاپ کنند و به فروش برسانند. اگرچه برای مولف نیز حق تالیف در نظر گرفته شده است اما میزان حق تالیف مولف ناچیز است و بیشتر سود حاصل در اختیار ناشر یا سرمایه گذار قرار می‌گیرد. بنابراین، اگر از میزان فروش کتاب خود اطمینان دارید یا اینکه نویسنده‌ای با سابقه هستید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که یا درصد مطلوبی را به عنوان حق تالیف در نظر بگیرید یا اینکه به این شیوه توافق نکنید.

نمونه قرارداد انتشار کتاب به شیوه همکاری

نوع دیگری از نمونه قرارداد چاپ و انتشار کتاب ، شرایطی است که در آن مولف و ناشر با یکدیگر سرمایه‌ای را برای انتشار کتاب مورد نظر هزینه می‌کنند و در نهایت سودی که از فروش کتاب حاصل می‌شود، میان طرفین تقسیم خواهد شد. این شیوه از فرم قرارداد چاپ کتاب را می‌توانیم یک نوع قرارداد شراکت در نظر بگیریم. زیرا که براساس قواعد مربوط به این عقد تنظیم می‌شود و از قانون مدنی پیروی می‌کند.

اگر این نوع از انواع قرارداد چاپ کتاب را انتخاب می‌کنید، لازم است که حتما به این مساله توجه داشته باشید که ناشر، هزینه‌هایی که انجام می‌دهد را با مبلغ واقعی آن محاسبه کند و بابت این هزینه‌ها، سود مجزایی برای خود در نظر نگیرد. برای مثال اگر ناشر به طور معمول برای چاپ کتاب مبلغ مشخصی را از سایر مولفان دریافت می‌کند، باید در این نوع قراردادی که با شما تنظیم می‌کند، سود خود را حذف کند. این قبیل موارد و این شروط باید به دقت در متن قرارداد نوشته شوند و برای رعایت آن‌ها شروط، ضمانت و تعرفه‌های مشخصی در نظر گرفته شود.

فروش کتاب به ناشر یا سرمایه گذار

نوع دیگری از قرارداد نشر کتاب ، زمانی است که مولف تصمیم می‌گیرد که کتاب خود را به ناشر یا سرمایه گذار بفروشد. در این شیوه از قرارداد، مولف تمام حقوق مادی و حق چاپ و نشر کتاب را به ناشر یا سرمایه گذار می‌فروشد و در ازای آن مبلغ مشخصی را دریافت می‌کند. در نوع دیگری از این قرارداد، ممکن است که مولف به سفارش ناشر یا سرمایه گذار، کتابی را تالیف کرده باشد و متعهد شود که در ازای دریافت مبلغ مشخصی سفارش ناشر را تهیه کند.

قرارداد نشر کتاب با شرط سرمایه گذاری مولف

در نوعی از نشر کتاب که به واسطه سرمایه گذاری مولف انجام می‌شود، نویسنده تمام هزینه‌های چاپ و نشر کتاب را به عهده می‌گیرد. در واقع در این شیوه از نشر کتاب، ناشر مسئولیتی در خصوص تامین هزینه چاپ و نشر به عهده ندارد و این قرارداد، به این دلیل با او تنظیم می‌شود که ناشر مراحل اخذ مجوز و مراحل اجرایی نشر و چاپ را مدیریت کند.

این شیوه از نشر، باعث می‌شود که فرآیند چاپ و نشر کتاب با هزینه کمتر و سرعت بیشتری انجام شود. در این توافق، مبلغ مشخصی برای حق الزحمه ناشر در نظر می‌گیرند که مولف ملزم به پرداخت آن خواهد بود. در مقابل، به دلیل اینکه مولف، سرمایه گذار نیز محسوب می‌شود، تمام حقوق مادی و معنوی اثر به او تعلق خواهد داشت. اگر از فروش کتاب خود مطمئن باشید، این نوع قرارداد نشر کتاب برای شما بسیار مناسب خواهد بود.

پیشنهاد می‌کنیم

حتما با اطلاعات کاملی وارد جلسه مذاکره با طرف دیگر شوید. پیش از اقدام برای انجام این همکاری، لازم است که با یک مشاور حقوقی گفتگو کنید تا شما را از آثار حقوقی این قرارداد مطلع کند. برای این منظور می‌توانیم خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و خدمات تنظیم قرارداد را به شما پیشنهاد کنیم.

قرارداد ناشر و مولف

با زدن روی تصویر زیر می‌توانید یک نمونه قرارداد با موضوع همکاری ناشر و مولف را تهیه کنید.

نمونه قرارداد ناشر و مولف
دانلود نمونه قرارداد ناشر و مولف
سما سلیمانی
«سما» کارشناس کنترل کیفیت محتوا در تیم تحریریه رکلا، روانشناس و مولف مباحث مرتبط با امور قراردادها و به صورت روزانه و مستقیم با کاربران رکلا در حال گفتگو و رایزنی است.
ثبت نظر یا سوال
star star star star star
نظرات
(1 نظر)
account_circle
محمد ابراهیمی
thumb_up_alt
سلام. من ناشر هستم. کتابی برای مولف چاپ کردیم که صرفا بر اساس توافق ارتباطی بوده (واتساپ) و در کتاب قید شده حق چاپ با ناشر است و مولف به این موضوع اشراف داشته است. ضمنا کلیه هزینه‌های چاپ را مولف پرداخت کرده است. حدود دو ماه از چاپ کتاب گذشته بود که بازار خوبی نداشت و ایشان هزار جلد کتاب چاپ شده را از ما تحویل گرفت. الان ایشان مدعی است که ما حق فروش و ارائه کتاب را در نمایشگاه نداریم. لازم به ذکر است که ایشان بابت حدود 800 جلدی که تحویل گرفتند حق نشر پرداخت نکرده اند. حال سؤال این است:1- آیا ایشان حق دارد که مانع ارائه کتاب از جانب ما شود؟ 2- آیا با توجه به اینکه در مکاتبات و مکالمات که ضبط شده و موجود است میتواند مدعی ما شود با اینکه بابت 800 جلد هیچ مبلغی به ما پرداخت نکرده؟ از پاسخ شما متشکرم.
17:08
29 اردیبهشت 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. با توجه به اینکه قراردادی میان طرفین وجود ندارد کلیه‌ حقوق مادی و معنوی اثر متعلق به شخص مولف است و ایشان باید برای پرداخت مبلغ انتشار کتب اقدامات لازم را نسبت به شما انجام دهد.
10:45
31 اردیبهشت 1401