نمایشگاه اتومبیل، یکی از مراکز عمده عرضه و معامله انواع خودرو است. معمولا اشخاصی که قصد انجام معامله ماشین و امضای قرارداد خرید ماشین را دارند، به نمایشگاههای اتومبیل مراجعه میکنند. نمایشگاههای اتومبیل (بنگاه معاملات ماشین)، زیر نظر اتحادیه صنف نمایشگاههای اتومبیل هستند. نمایشگاه اتومبیل در ازای خدماتی که به خریداران و فروشندگان خودرو ارائه میدهد از آنها حق کمیسیون میگیرد. مطابق با مصوبه اتحادیه نمایشگاههای اتومبیل، برای معامله خودرو در شهرهای مختلف باید یک مبلغ معین به عنوان کمیسیون دریافت شود. به عبارت دیگر میتوان گفت که حق بنگاه برای معامله ماشین در هر شهرستان براساس مصوبه اتحادیه نمایشگاههای اتومبیل همان شهرستان تعیین میشود. به همین دلیل، حق بنگاه ماشین در شهرهای مختلف، متفاوت است. تمام نمایشگاههای اتومبیل، موظف هستند که حق کمیسیون خودشان را براساس مصوبه اتحادیه ذیربط تعیین کنند.
نمایشگاههای اتومبیل ملزم هستند که مصوبه اتحادیه ذیربط را در معرض دید عموم قرار بدهند. اگر نمایشگاه اتومبیل حق کمیسیون خود را مطابق با مصوبه اتحادیه تعیین نکند، مرتکب تخلف شده است.
در ادامه این مطلب با نحوه محاسبه حق بنگاه برای نمایشگاههای اتومبیل بیشتر آشنا میشویم.
در ابتدا باید بگوییم که نمایشگاه ماشین در واقع یک واحد صنفی است و از قانون نظام صنفی کشور تبعیت میکند. با توجه به ماده 7 قانون نظام صنفی میتوان گفت، اتحادیه صنفی یک شخص حقوقی است که از افراد یک یا چند صنف یکسان تشکیل میشود. اتحادیههای صنفی دارای وظایف و تکالیفی هستند که در این قانون (قانون نظام صنفی کشور) برای آنها مشخص شده است. کمیسیون نظارت نیز به کمیسیونی گفته میشود که به منظور برقراری ارتباط و ایجاد هماهنگی میان اتحادیههای صنفی تشکیل خواهد شد. کمیسیون نظارت نیز دارای وظایف و تکالیفی قانونی است. تعیین واحدهای صنفی که تعیین نرخ برای آنها ضرورت دارد و همچنین مشخص کردن نرخ آنها، یکی از مهمترین وظایف قانونی کمیسیون نظارت به حساب میآید.
با توجه به مقدمات بالا میتوان گفت، نمایشگاه اتومبیل نیز یک واحد صنفی است که معیار و نحوه محاسبه حق کمیسیون آن براساس مصوبه کمیسیون نظارت تعیین میشود.
همانگونه که در مطالب قبلی این نوشته نیز گفتیم، معیار و نحوه محاسبه نرخ حق کمیسیون نمایشگاههای اتومبیل براساس مصوبه کمیسیون نظارت تعیین میشود.
با توجه به مصوبه هیات نظارت میتوان گفت که نرخ کمیسیون تصویب شده برای رسیدگی به امور مربوط به انجام این معامله و تنظیم قولنامه ماشین ، نیم درصد از قیمت خودروی مورد معامله برای هر یک از خریدار و فروشنده است. به عبارت دیگر، از خریدار 0.5 درصد و از فروشنده نیز 0.5 درصد از قیمت خودروی مورد معامله، به عنوان حق کمیسیون دریافت خواهد شد که مجموع آن یک درصد از کل بهای خودروی مورد معامله خواهد بود.
ممکن است که قیمت خودروی مورد معامله به صورت نامتعارف تعیین شود و بیشتر از بهای متعارف آن باشد. در این حالت، بنگاه ماشین فقط میتواند 0.5 درصد از کل بهای خودروی مورد معامله را به عنوان حق الزحمه بنگاه خودرو از دو طرف دریافت کند. لازم به ذکر است که مالیات بر ارزش افزوده نیز به حق الزحمه بنگاه خودرو اضافه میشود.
برای مثال، اگر قیمت خودروی مورد معامله، 100 میلیون تومان باشد، کمیسیون تعلق گرفته به هر یک از طرفین ، 500 هزار تومان است که مجموع آن 1 میلیون تومان خواهد شد. 9% مالیات ارزش افزوده نیز به این مبلغ اضافه میشود.
نکته مهم: با وجود اینکه نرخ کمیسیون مصوب یک درصد اعلام شده است، شاهد این موضوع هستیم که در شهرها و شهرستانهای مختلف، از فرمولهای متفاوتی برای محاسبه نرخ کمیسیون استفاده میکنند. ممکن است دو طرف این معامله با نماینده بنگاه املاک، اینطور توافق کنند که از هر یک از طرفین معامله، یک درصد کمیسیون اخذ شود یا اینکه در خصوص تعیین میزان کمیسیون توافق دیگری داشته باشند. آنچه باید به خاطر داشته باشید این موضوع است که بهترین مرجع برای رسیدگی به اختلافات یا مشکلات مربوط به محاسبه و دریافت کمیسیون بنگاه ماشین، اتحادیه این صنف است. شما میتوانید از اتحادیه درباره فرمول محاسبه کمیسیون اطلاعات بگیرید و بپرسید که به صورت قانونی، چه مبلغی را باید به عنوان کمیسیون خودرو بپردازید. از طرف دیگر، اگر نمایشگاه خودرو به عنوان یک واحد صنفی، تخلف کند و کمیسیون بیشتری از شما دریافت کند، باز هم میتوانید این موضوع را به اطلاع اتحادیه برسانید.
ممکن است که خریدار و فروشنده قصد معاوضه ماشینهای خود را داشته باشند. در این حالت، برای معامله ماشین باید قرارداد معاوضه دو خودرو تنظیم شود.
معاوضه ماشین میتواند دو حالت داشته باشد:
در هر حالت، نمایشگاه اتومبیل برای معاوضه هر خودرو، یک مبایعه نامه خودرو جداگانه تنظیم میکند. برای مثال، فرض میکنیم که خودرویی به قیمت 200 میلیون تومان و یک خودرو به قیمت 170 میلیون تومان با یکدیگر معاوضه میشوند. در این حالت، بنگاه ماشین برای معاوضه هر یک از این دو خودرو یک مبایعه نامه مستقل تنظیم میکند. در این حالت، خریدار و فروشنده برای هر یک از مبایعه نامهای که برای معاوضه خودرو تنظیم شده است، باید یک حق کمیسیون جداگانه پرداخت کنند. همان گونه که گفتیم، 9 درصد مالیات ارزش افزوده نیز به حق کمیسیون هر یک از این دو مبایعه نامه، اضافه میشود.
معامله خودرو میتواند به واسطه اقاله یا فسخ قرارداد ، منحل شود. اقاله قرارداد به معنای انحلال معامله با تراضی و توافق خریدار و فروشنده است. ممکن است که خریدار و فروشنده با توافق یکدیگر مبایعه نامهای که برای معامله ماشین تنظیم میشود را پس از امضای آن، اقاله کنند. در این حالت، طرفین معامله باید حق کمیسیون آژانس معاملات اتومبیل را به صورت کامل پرداخت کنند.
همچنین، ممکن است که معامله توسط یکی از طرفین آن فسخ شود. در این حالت، هر یک از خریدار یا فروشنده که معامله را فسخ کرده است، باید حق کمیسیون طرف دیگر را نیز پرداخت کند.
بعضی مواقع ممکن است که معامله توسط مراجع قانونی و به علت ممنوع المعامله بودن یکی از طرفین و یا در رهن و یا توقیف بودن خودرو مورد معامله، فسخ شود. در این صورت هیچ یک از طرفین وظیفه ای نسبت به پرداخت حق بنگاه داری ماشین ندارند و آژانس مربوطه باید حق کمیسیون خود را از مراجع قانونی پیگیری و درخواست کند.
بنا به دلایل مختلفی ممکن است که بابت تعیین و محاسبه حق بنگاه داری ماشین میان طرفین معامله و نمایشگاه اتومبیل اختلاف به وجود بیاید. در این حالت، اگر طرفین معامله و بنگاه اتومبیل موفق به حل و فصل مسالمت آمیز و دوستانه اختلاف خودشان نشدند، باید برای حل اختلاف به اتحادیه نمایشگاههای اتومبیل مراجعه کنند.
لازم به ذکر است که اگر طرفین معامله قصد طرح شکایاتی مانند جعل و کلاهبرداری بر علیه نمایشگاه اتومبیل را داشته باشند، باید به دادسرا و دادگاه کیفری مربوطه مراجعه کنند.
بنابراین، پیشنهاد میکنیم که ابتدا این قبیل مشکلات و اختلافات را به واسطه روشهای مسالمت آمیز و گفتگوهای دوستانه بر طرف کنید. در ادامه اگر این روشها کارساز نبود، مراجعه به اتحادیه میتواند برای شما کارآمد باشد و به احتمال زیاد با مراجعه به اتحادیه مشکل شما برطرف میشود. با این حال، اگر موضوع پیش آمده به نوعی به جرایمی مانند جعل و کلاهبرداری مربوط میشود، مناسب است که فرآیند رسیدگی به آن را به دادگاه کیفری بسپارید.
در واقع دادگاه صالح به پروندههایی با این موضوع، دادگاه کیفری است. شما میتوانید در شهر یا شهرستان محل اقامت خود به این مراجع قانونی مراجعه و شکایت خود را مطرح کنید. با اینکه میتوانید شخصا پیگیر فرآیند رسیدگی به شکایت و داوری پرونده خود باشید اما پیشنهاد میکنیم برای رسیدن به نتیجه بهتر، حتما با وکلا و مشاوران حقوقی مجرب مشورت کنید یا اینکه مسئولیت پیگیری پرونده مورد نظر خود را به آنها بسپارید.
نرم افزار محاسبه حق بنگاه ماشین ، یک برنامه اندروید است که قابلیت محاسبه حق کمیسیون نمایشگاه اتومبیل را دارد. این نرم افزار به شما کمک میکند تا به راحتی محاسبه کنید که یک نمایشگاه اتومبیل چقدر کمیسیون به همراه مالیات ارزش افزوده باید از طرفین معامله دریافت کند. همچنین، نمایشگاه داران اتومبیل نیز با استفاده از این نرم افزار میتوانند به راحتی و بدون استفاده از ماشین حساب و تنها با وارد کردن بهای ماشین مورد معامله، حق کمیسیونی که باید از طرفین معامله بگیرند را محاسبه کنند. شما میتوانید به سرعت این اپلیکیشن را دانلود کنید و پیش از مراجعه به بنگاه ماشین، محاسبات لازم را انجام دهید. به این ترتیب، با آگاهی بیشتری نسبت به کمیسیونی که باید پرداخت کنید، برای انجام معامله حاضر میشوید.
در مواردی ممکن است به دلیل هزینهها و مبالغ قابل توجهی که برای کمیسیون بنگاهها اخذ میشوند، طرفین تمایل داشته باشند که معامله خود را بدون حضور در بنگاه انجام دهند. اگر شما نیز چنین قصدی دارید، پیشنهاد میکنیم چند نکته مهم را رعایت کنید. در ادامه به شرح موارد مهم در انجام این معامله میپردازیم:
مراحل انتقال مالکیت خودرو شامل مواردی مانند زدن برگ سبز، تعویض پلاک و ثبت سند مالکیت به نام خریدار میشود. در نظر داشته باشید که حتماً باید اصل برگ سبز را از فروشنده دریافت کنید و تا پایان نقل و انتقالات قانونی خودرو، آن را نزد خود نگه دارید. هویت و سند مالکیت فروشنده باید به دقت بررسی شود. شما تنها میتوانید با فردی که سند خودرو به نام او است، معامله کنید. کارشناسی خودرو از جمله اقدامات مهمی است که برای انجام این معامله باید انجام دهید. در نظر داشته باشید که کارشناسی خودرو توسط فردی مطمئن و با استفاده از دستگاههای معتبر انجام شود. رعایت این نکات باعث انجام یک خرید مطمئنتر خواهد شد و میتواند به میزان قابل توجهی، ریسک معامله شما را کاهش دهد.
مبایعه نامهای که به منظور نقل و انتقال مالکیت اتومبیل تنظیم و امضا میشود در واقع سندی است که توافق میان خریدار و فروشنده را به اثبات میرساند. مبایعه نامهای که به صورت همه جانبه و مستحکم تنظیم شده است، نه تنها مانع از بروز اختلاف میان خریدار و فروشنده میشود، بلکه حقوق و منافع قانونی آنها را نیز تضمین میکند. از سوی دیگر، کوچکترین سهل انگاری در تنظیم مبایعه نامه میتواند مشکلات حقوقی متعددی را برای طرفین معامله ایجاد کند و حتی ممکن است که باعث بروز اختلاف میان آنها نیز شود. به همین دلیل توصیه اکید داریم که مبایعه نامه ماشین با نظارت و مشورت کارشناسان حقوقی تنظیم شود.
خدمات تنظیم قرارداد و مشاوره حقوقی تلفنی گروه رکلا به خریداران و فروشندگان اتومبیل امکان میدهد که مبایعه نامه مد نظر خودشان را به سرعت و با در نظر گرفتن تمام نکات حقوقی و قانونی تنظیم کنند.
نمونه قولنامه خودرو (فروش اقساطی)
با زدن روی تصویر زیر میتوانید برای شرایط فروش اقساطی خودرو، یک نمونه قرارداد کامل داشته باشید.
نمونه قولنامه ماشین (نقدی)
ماشین خود را به صورت نقدی معامله میکنید؟ متن قولنامه مناسب آن را از اینجا بگیرید!