قرارداد خرید اثر هنری در واقع یک قرارداد برای انجام معامله و خرید و فروش است. ویژگی خاصی که این قرارداد را از سایر انواع قرارداد بیع متمایز میکند، مال مورد معامله خواهد بود. در این قرارداد، اثر هنری، مالی است که به فروش گذاشته میشود. به هر چیزی که از دانش، هنر یا ابتکار اشخاص پدید میآید، اثر هنری میگویند. شخصی که این اثر را به وجود میآورد، در واقع پدید آورنده اثر محسوب خواهد شد و نسبت به اثر هنری مورد نظر، حق مالکیت مادی و معنوی دارد.
منظور از حق مالکیت معنوی این است که اثر هنری باید حتما با نام و امضای پدید آورنده شناخته شود و در هر زمان دیگری نیز مشخص خواهد بود که سازنده یا پدید آورنده اصلی اثر چه کسی است. مالکیت مادی نیز، به مساله اختیار کسب منفعت از آن اثر هنری اشاره میکند. پدید آورنده اثر، میتواند به هر طریقی که تمایل دارد از اثر مورد نظر خود کسب درآمد کند. به طور کلی حقوق مادی و معنوی را میتوانیم مشمول چند مورد بدانیم. از جمله حق انحصاری نشر و پخش و عرضه آثار هنری، حق و اجازه اجرای اثر یا هر شیوه از بهره برداری مادی و معنوی دیگر که مورد نظر پدید آورنده باشد.
آنطور که در قانون تاکید شده است، حق معنوی یک اثر هنری را نمیتوان به شخص دیگری انتقال داد اما این امکان وجود دارد که شما حقوق مادی اثر هنری را به شخص دیگری واگذار کنید. برای همین منظور نیز میتوانید از نمونه قرارداد فروش اثر هنری استفاده کنید. در این قرارداد منظور از فروش، واگذاری حق مادی اثر هنری است. در ادامه این مقاله توضیحات بیشتری را بیان خواهیم کرد.
نمونه قرارداد فروش آثار هنری یک نوع از قرارداد فروش کالا محسوب میشود. این قرارداد میان پدید آورنده آثار هنری و متقاضی خرید آنها تهیه و امضا خواهد شد. البته این امکان وجود دارد که شما اثر هنری مورد نظر خود را از شخصی خریداری کنید که خودش در گذشته اثر هنری مورد نظر را از پدید آورنده اصلی خریداری کرده باشد. خریدار اول میتواند اثر هنری که خریداری کرده است را مجدد و با استفاده از قرارداد خرید کالا به شخص دیگری واگذار کند و برای این مساله محدودیتی برای او وجود نخواهد داشت. البته باید به این مساله نیز اشاره کنیم که خرید و فروش آثار هنری عتیقه یا آنهایی که به عنوان آثار ملی در موزه نگهداری میشوند یا به تازگی کشف خواهند شد، دارای منع قانونی است و به صورت قانونی با چنین معاملاتی برخورد خواهد شد.
نمونه قرارداد خرید آثار هنری میان اشخاص تنظیم میشود و به همین ترتیب، با رعایت قانون مدنی صحیح و معتبر خواهد بود. بیع یا همان قرارداد خرید و فروش، از عقود معین در قانون مدنی است که در این قانون به صورت اختصاصی درباره آن توضیح داده شده است. بنابراین، برای تنظیم این قرارداد ملزم هستیم که به قواعد و ضوابط قانون مدنی توجه داشته باشیم.
در این قرارداد، یک طرف خریدار و طرف دیگر فروشنده هستند. معامله اثر هنری میان این دو شخص انجام میشود و قرارداد خرید اثر هنری آنها باید حاوی تمام توافقات و شروطی باشد که میان طرفین معین شده است.
یک نکته بسیار مهم در خصوص فروش آثار هنری و تنظیم قرارداد خرید اثر هنری این است که شما چه حقوقی را به خریدار واگذار میکنید. این مساله به صورت مستقیم به نوع اثر هنری مورد نظر نیز بستگی دارد. برای مثال اگر اثر هنری یک دست سازه مانند مجسمه یا تابلو باشد، شما میتوانید اثر هنری را با این شرط بفروشید که از آن اثر کپی تهیه نشود و امکان عرضه کپی آن اثر وجود نداشته باشد. از طرف دیگر ممکن است که یک قطعه موسیقی را به یک شرکت سینمایی بفروشید و آن شرکت تمایل داشته باشد که اجازه نشر و اجرای آن را در اختیار بگیرد.
مثال دیگر، زمانی است که شما کتاب خود را به عنوان یک اثر هنری به یک انتشارات میفروشید. بدون شک انتشارات میتواند از شما درخواست کند که حق چاپ مجدد، نشر و توزیع کتاب را در اختیار داشته باشد. بنابراین، برای نوشتن و تنظیم نمونه قرارداد خرید آثار هنری لازم است که ابتدا در خصوص اثر هنری مورد نظر اطلاعات دقیقی داشته باشید و در ادامه، با توجه به عرف رایج و توافق میان طرفین، محتوای قرارداد خرید اثر هنری را تنظیم کنید.
اگر تمایل دارید که یک اثر هنری را به فروش برسانید یا اینکه متقاضی خرید یک اثر هنری هستید، ابتدا لازم است که حتما یک قرارداد مناسب داشته باشید. قرارداد شما یک سند معتبر و حقوقی است که مشخص میکند چه اشخاصی در خصوص معامله این اثر هنری با یکدیگر توافق کردهاند. این سند معتبر و قانونی، باید به شیوهای نوشته شده باشد که به صراحت مشخص کند که دقیقا چه معاملهای انجام خواهد شد.
قرارداد خرید اثر هنری شما باید حاوی اطلاعات و مشخصات پدید آورنده اثر هنری و متقاضی خرید اثر باشد. همچنین لازم است که در بخش موضوع این قرارداد، به صراحت توضیح داده شود که چه معاملهای میان طرفین انجام میشود. سایر بخشهای این قرارداد نیز مواردی هستند که در خصوص مبلغ قرارداد و سایر شروط و تعهدات طرفین مطرح میشود. نکته مهم این است که باید قرارداد بدون ابهام و صریح باشد تا طرفین بتوانند در صورت بروز مشکل یا اختلاف با استناد به این قرارداد از حقوق خود دفاع کنند.
در قانون مدنی نیز اینطور توضیح میدهد که عقد بیع (قرارداد خرید و فروش)، توافقی است که به موجب آن شخصی مال خود را در ازای دریافت عوض یا بها، به شخص دیگر واگذار میکند. همچنین تاکید شده است که این قرارداد دارای سه رکن اصلی است که باید حتما حضور داشته باشند تا قرارداد صحیح و معتبر باشد. این سه رکن اصلی عبارتند از مبیع ، ثمن و متعاملین.
همانطور که پیش از این نیز توضیح دادیم، برای نوشتن و تنظیم قرارداد خرید اثر هنری ، به سه رکن نیاز است که بدون حضور آنها، اجرای این قرارداد امکان پذیر نخواهد بود. این سه رکن عبارتند از مبیع، ثمن و متعاملین.
متعاملین اشخاصی هستند که معامله فروش اثر هنری میان آنها برقرار میشود. یعنی پدید آورنده اثر هنری و شخصی که تمایل دارد آن را خریداری کند، متعاملین آن قرارداد خواهند بود. این اشخاص با قصد و رضایت خود و بدون اجبار، برای انجام معامله اثر هنری و انتقال مالکیت مادی آن اثر، با یکدیگر توافق میکنند. در این میان، مبیع نیز همان اثر هنری مورد نظر است که با توافق طرفین به فروش میرسد.
قرارداد خرید اثر هنری از آن جهت که یک قرارداد بیع است، یک قرارداد لازم محسوب میشود. یعنی اینکه خریدار و فروشنده با انجام این توافق و به محض امضای قرارداد باید به آن متعهد باشند و نمیتوانند این قرارداد را فسخ کنند. یعنی اینکه ملزم هستند که به تعهدات مندرج در قرارداد عمل کنند. البته این امکان وجود دارد که برای فسخ قرارداد شروطی را در نظر بگیرند. یعنی اینکه پدید آورنده اثر هنری یا متقاضی خرید اثر، میتوانند شروطی را معین کنند که به واسطه آن، امکان فسخ قرارداد در مواردی برقرار باشد.
علاوه براین، قانون مدنی نیز خیارات فسخ این قرارداد را مطرح کرده است که در صورت بروز آنها، طرفین میتوانند از خیارات خود استفاده کنند و قرارداد را فسخ کنند. به غیر از مواردی که مطرح کردیم، امکان فسخ قرارداد به شیوه دیگری وجود ندارد و طرفین باید به توافقی که انجام میشود متعهد باشند.
متعاملین قرارداد خرید اثر هنری ، یعنی پدید آورنده اثر و خریدار آن باید با توضیحات کامل و دقیق در متن قرارداد معرفی شوند. برای معرفی این اشخاص لازم است که اطلاعات و مشخصات هویتی طرفین در متن قرارداد نوشته شود. به طور معمول برای معرفی اشخاص از اطلاعات مندرج در کارت شناسایی آنها استفاده میکنند و علاوه براین، آدرس دقیق محل اقامت آنها را نیز در متن قرارداد مینویسند. این نکته مهم را به خاطر داشته باشید؛ تنها شخصی میتواند یک اثر هنری را به فروشد که پدید آورنده آن اثر باشد یا اینکه به شیوهای مالکیت اثر هنری را در اختیار داشته باشد.
تیم رکلا با ارائه خدمات تخصصی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی و همچنین خدمات تنظیم قرارداد ، در کنار شما است تا قرارداد مناسبتان را به سرعت در اختیار داشته باشید.