شرکت در پروژه‌های نوپا با تنظیم و امضای قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر
کسب و کارهای نوپا برای رشد و توسعه سریع خود به منابع مالی و غیر مالی زیادی نیاز دارند. به همین دلیل، این نوع از کسب و کارها باید به دنبال سرمایه گذارانی باشند که خطر و ریسک سرمایه گذاری را قبول و آن را با تخصص و مهارت خودشان مدیریت کنند. هر سرمایه گذاری که تصمیم می‌گیرد در یک پروژه نوپا سرمایه گذاری کند، باید بداند که همه پروژه‌ها سود آور و موفقیت آمیز نیستند و ممکن است که برخی از آن‌ها با شکست رو به رو شوند. معمولاً، قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر برای پروژه‌هایی تنظیم می‌شود که امکان رشد و توسعه آن‌ها بسیار زیاد است. باید گفت که تنظیم این توافق نامه، نقش بسیار مهمی برای تامین هزینه‌های مالی شرکت‌های نوپایی دارد که منابع مالی زیادی در اختیار ندارد.
راه اندازی کسب و کارهای کوچک همیشه موفقیت آمیز نیست و به همین دلیل، سرمایه گذاری در این پروژه‌ها با ریسک زیادی همراه خواهد شد. بنابراین، این قرارداد باید به گونه‌ای تنظیم شود که حقوق و منافع سرمایه گذار و کسب و کارهای نو پایی که نیاز به منابع مالی دارند را تامین کند.
در این مقاله، قصد داریم که از شرایط و ضوابط قانونی قراردادهایی صحبت کنیم که برای سرمایه گذاری خطر پذیر تنظیم می‌شوند. این قرارداد، یکی از انواع قرارداد سرمایه گذاری محسوب می‌شود که می‌توانید با زدن روی لینک درباره آن مطالعه کنید.
قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر چیست؟
در اغلب موارد، سرمایه گذاران یا شرکت‌های بزرگ سرمایه گذاری برای بیزینس‌های خود به سراغ کسب و کارهای نو پایی می‌روند که تازه تاسیس شده‌اند. معمولاً؛ این سرمایه گذاران، کسب و کارهای نو پیدایی را انتخاب می‌کنند که قابلیت رشد و توسعه بسیار زیادی داشته باشند و با یک برنامه ریزی طولانی مدت به سهام ارزشمندی دست یابند.
قراردادهای سرمایه گذاری خطرپذیر به کسب و کارهای نو پا و تازه تاسیس امکان می‌دهد که منابع مالی مورد نیاز خودشان را تامین کنند و در همین راستا، سرمایه گذاران، سرمایه خودشان را صرف توسعه و راه اندازی کسب و کارهای کوچک می‌کنند تا صاحب بخشی از سهام آن‌ها در آینده شوند. معمولاً، شرکت‌های سرمایه گذاری خطر پذیر در مقابل منابع مالی و غیر مالی که در اختیار کسب و کارهای نوپا قرار می‌دهند، با آن‌ها شرط می‌کنند تا در هیات مدیره شرکت عضو شوند. همچنین، استارت آپ‌ها نیز به واسطه تنظیم این توافق نامه می‌توانند از تجربیات سرمایه گذاران بزرگ استفاده کنند. برای این توافق، قرارداد سرمایه گذاری استارتاپ مناسب خواهد بود.
اشخاصی که برای امضای قراردادهای سرمایه گذاری خطرپذیر اعلام آمادگی می‌کنند، معمولاً گروه‌های سرمایه گذاری بسیار ثروتمند یا بانک‌ها هستند چرا که می‌توانند سود و زیان حاصل از این اقدام را محاسبه و قبول کنند.
به صورت کلی می‌توان گفت که تنظیم این توافق نامه، بهترین انتخاب برای شرکت‌های تازه تاسیس و نو پا است زیرا منابع مالی و غیر مالی لازم برای راه اندازی و توسعه کسب و کار خود را دریافت می‌کنند و خطر ورشکستگی مالی آن‌ها نیز به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا خواهد کرد.
انواع روش‌های تامین بودجه از طریق تنظیم قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر
سرمایه گذار به موجب امضای این قرارداد متعهد می‌شود که منابع مالی مورد نیاز برای رشد و توسعه یک کسب و کار نو پیدا را تامین کند. این منابع مالی از سه طریق تامین می‌شوند که در ادامه، هر یک از آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
- در نوع اول، تامین کننده متعهد می‌شود که بودجه اولیه مورد نیاز برای راه اندازی کسب و کار را پرداخت کند و در عوض مزایایی به او تعلق بگیرد؛
- دومین شیوه همکاری، تامین مالی شرکت تازه تاسیس برای پیشرفت مراحل اولیه کار است. در این نوع از قرارداد، پس از آنکه کسب و کار، راه اندازی و تاسیس شد، نوبت به تامین بودجه برای توسعه امور ابتدایی (کسب و کار تازه تاسیس) می‌شود؛
- در سومین نوع قراردادهای سرمایه گذاری خطرپذیر، سرمایه گذار، تامین منابع مالی مورد نیاز برای مراحل پیشرفت استارت آپ را بر عهده می‌گیرد تا کسب و کار تازه تاسیس و نوپا بتواند به سوی اهداف بلند مدت خودش حرکت کند و به سوددهی برسد.
انواع قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر در نظام حقوقی ایران
در نظام حقوقی ایران سه روش برای اجرای نمونه قرارداد سرمایه گذاری خطر پذیر وجود دارد که در ادامه، هر یک از آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
- قرارداد سهامی: در این روش، مدیران استارت آپ در ازای دریاف منابع مالی، درصدی از سهام شرکت را در اختیار تامین کننده قرار می‌دهند. این روش، رایج‌ترین شکل تنظیم این قرارداد در ایران است و براساس تبادلات میان بنیان گذاران استارت آپ و تامین کننده منابع مالی اجرا می‌شود؛
- قرض قابل تبدیل به سهام: در روش دوم، سرمایه گذار مبلغی را به عنوان قرض در اختیار کسب و کارهای نوپا قرار می‌دهد. این قرض همراه با پیشرفت و توسعه کسب و کار به سهام تبدیل می‌شود. در این روش، موسسان کسب و کار نوپیدا، درصدی از سهام شرکت را به تامین کننده منابع مالی می‌دهند؛
- تامین منابع مالی در قالب حق امتیاز یا رویالیتی: در این روش، سرمایه گذار به میزان مبلغی که در اختیار کسب و کار نوپا قرار داده است، از آن، سهام دریافت می‌کند. همچنین، تامین کننده منابع مالی می‌تواند بخشی از محصول تولیدی استارت آپ را برداشت کند و بفروشد.
دلیل اهمیت تعیین مدت در قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر
تعیین مدت در نمونه قرارداد سرمایه گذاری خطر پذیر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا تاریخ شروع سرمایه گذاری و پایان آن را مشخص می‌کند. مدت این قرارداد به وسیله توافق میان تامین کننده منابع مالی و کسب و کار نو پا تعیین می‌شود و با موافقت هر دوی آن‌ها نیز قابل تمدید است.
دلایل اهمیت تعیین نحوه تقسیم سود و ضرر
در قراردادی که برای تامین منابع مالی کسب و کارهای نوپیدا تنظیم می‌شود، لازم است که روش و زمان تقسیم سود به صورت دقیق مشخص شود. در برخی موارد، ممکن است که اکثریت شرکا یا شرکایی که بیشتر از نصف سرمایه را در اختیار دارند، تصمیم بگیرند که سود را تقسیم نکنند تا به صورت انباشته دربیاید و در فواصل زمانی معین و طبق تصمیم شرکا میان آن‌ها تقسیم شود.
دلایل اهمیت تنظیم قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر
نمونه قرارداد سرمایه گذاری خطر پذیر که به صورت مکتوب تنظیم شده است، از حقوق و منافع قانونی طرفین آن حمایت می‌کند. این قرارداد سندی است که همکاری میان استارت آپ و تامین کننده منابع مالی را به اثبات می‌رساند. تمام موضوعاتی که تامین کننده منابع مالی و استارت آپ درباره اجرای آن‌ها با یکدیگر به توافق رسیده‌اند باید در این قرارداد نوشته شود. همچنین، برای نوشتن قراردادی که برای تامین منابع مالی تنظیم شده، رعایت شرایط و ارکان عمومی تمام قراردادها نیز الزامی است.
باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که شاید تنظیم این قرارداد کار خسته کننده و دشواری به نظر برسد اما به میزان قابل توجهی از بروز اختلاف میان طرفین آن جلوگیری می‌کند. همچنین، ممکن است که عدم تنظیم این قرارداد باعث به هدر رفتن وقت، منابع مالی و ایده‌های طرفین آن شود. از جمله قراردادهای متداول در این زمینه، قرارداد سرمایه گذاری در ازای سهام است که مطالعه آن نیز اطلاعات دقیق و کاملی را در اختیار شما قرار می‌دهد.
برای تنظیم این قرارداد پیشنهاد می‌کنیم:
قراردادهای خطر پذیر باید به گونه‌ای تنظیم شوند که حقوق و منافع مالی و غیر مالی طرفین آن‌ها تامین شوند. به همین دلیل، تمام جزئیات و موضوعات مورد توافق طرفین و شرایط اجرای این قرارداد باید به صورت دقیق در آن نوشته شود. عدم تنظیم یک قرارداد مستحکم، ممکن است که ضرر و زیان مالی و غیر مالی جبران ناپذیری را برای طرفین آن به دنبال داشته باشد. در اهمیت این موضوع باید بگوییم که تنظیم یک قرارداد دقیق، مقدمه‌ای برای همکاری مستمر و پایدار میان سرمایه گذار و دریافت کننده سرمایه است. خدمات تنظیم قرارداد به شما امکان می‌دهد که قراردادهای سرمایه گذاری خودتان را به صورت اختصاصی و مطابق با شرایطی که مد نظر دارید، تنظیم کنید. همچنین، خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به شما امکان می‌دهد که با شرایط و ضوابط قانونی تنظیم و اجرای این قراردادها آشنایی پیدا کنید.
