آیا بیمه بیکاری سال ۱۴۰۳ به من تعلق میگیرد؟ + بررسی جامع شرایط ثبت نام و اخذ بیمه بیکاری
در چند سال اخیر تعداد زیادی از کسب و کارها به دلیل شرایط اقتصادی موجود، مجبور به تعدیل نیرو شدند. همچنین در دو سال اخیر به دلیل شیوع بیماری کرونا، اشخاص زیادی کسب و کار خودشان را تعطیل کردند. شرایط حاضر باعث بیکار شدن تعداد زیادی از کارپذیران در بخش‌های خصوصی و غیر خصوصی شده است. در چنین مواردی، قانون گذار باید تدابیری را پیش بینی کند تا کارگرانی که بیکار شده‌اند، از نظر اقتصادی با مضیقه رو به رو نشوند. قانون بیمه بیکاری (مصوب 1369)، یکی از تدابیر اتخاذ شده از سوی قانون گذار برای کمتر کردن مشکلات اقتصادی کارگران بیکار شده است. بیمه بیکاری سال ۱۴۰۳، یکی از پوشش‌های تامین اجتماعی است که به کارپذیران بیکار شده تعلق میگیرد.
کارگران بیمه شده‌ای که بیکار شده‌اند، تا سی روز فرصت دارند که برای تقاضای دریافت بیمه بیکاری تقاضا کند. فرد متقاضی این تسهیلات، ابتدا باید آماده به کار بودن خودش را به سازمان تامین اجتماعی اطلاع بدهد. سازمان تامین اجتماعی در صورتی که وضعیت بیمه شده بیکار را تایید کرد، برای او مستمری تعیین می‌کند. مبنای محاسبه مبلغ مستمری نیز اولین روز بیکاری بیمه شده است.
بیکار شدن از مهمترین دغدغه‌ها و نگرانی‌های اصلی افراد شاغل محسوب می‌شود زیرا باعث ایجاد اختلال در وضعیت اقتصادی و درآمدی آن‌ها خواهد شد. زمانی که فرد بیکار شده است، بیمه بیکاری می‌تواند بخش کوچکی از هزینه‌های زندگی او را تامین کند. به همین دلیل، ما در این مقاله قصد داریم که از شرایط استفاده و دریافت حق بیمه بیکاری صحبت کنیم. کسب این اطلاعات، برای تمام اشخاصی که قرارداد کار امضا می‌کنند، لازم و کاربردی خواهد بود.
مزایا و شرایط استفاده از بیمه بیکاری تامین اجتماعی چیست؟
قانون بیمه بیکاری، نزدیک به 34 سال است که در کشور ما اجرا می‌شود. قانون گذار با تصویب این قانون، قصد تامین بخش کوچکی از هزینه‌های زندگی کارگرانی را داشته است که شغل خودشان را از دست داده‌اند. این قانون، شامل کارپذیرانی می‌شود که در کارگاه‌های مشمول قانون کار، استخدام شده‌اند و کارفرما، ماهانه سه درصد از سهم بیمه عدم اشتغال آن‌ها را پرداخت کرده است. بنابراین، منابع مالی صندوق بیمه بیکاری به وسیله کارفرمایان تامین می‌شود و بیمه شدگان و دولت هیچ نقشی در تامین منابع مالی آن ندارند.
طبق قانون، در صورتی که فردی به صورت ناخواسته کار خود را از دست بدهد، سازمان تامین اجتماعی باید مقرری بیمه بیکاری او را براساس تشخیص و معرفی وزات کار پرداخت کند. مطابق با مقررات این قانون، بیمه شده‌ای که بدون میل و اراده خود، بیکار شده و آماده به کار باشد، مستحق دریافت مقرری تحت عنوان بیمه بیکاری است.
افزایش بی سابقه تورم باعث شده است که بسیاری از کارفرمایان نتوانند هزینه استخدام نیروی کار انسانی خود را بپردازند. به همین جهت نیز مشاهده می‌کنیم که افراد زیادی بیکار شدند و شغل خود را از دست دادند. برای این دسته از کارپذیران، بسیار مهم است که بتوانند از شرایط دریافت بیمه بیکاری استفاده کنند. امکان دریافت بیمه بیکاری می‌تواند تا حدودی، زیان وارد شده به این کارپذیران را جبران کند. در این مقاله به بررسی بیمه بیکاری می‌پردازیم.
شرایط بیمه بیکاری تامین اجتماعی چیست؟
شرایط اخذ این نوع از تسهیلات تامین اجتماعی ، در قانون بیمه بیکاری مشخص شده است. در ادامه شرایط اخذ بیمه بیکاری تامین اجتماعی را مطابق با این قانون بررسی می‌کنیم:
- متقاضی، تحت شمول قانون کار و قانون تامین اجتماعی قرار گرفته باشد؛
- فرد بیمه شده، بدون میل، اراده و اختیار خودش بیکار شده باشد؛
- متقاضی این تسهیلات، آماده به کار باشد؛
- کارگران دائمی که شغل خودشان را از دست داده‌اند، حداقل 6 ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند؛
- کارگران قراردادی در آخرین محلی که کار کرده‌اند، حداقل دارای یک سال سابقه پرداخت حق بیمه باشند.
شرایط گرفتن بیمه بیکاری تامین اجتماعی که در بالا ذکر کردیم، معمولاً به دلایلی مانند تغییر ساختاری سازمان، وقوع حوادث غیر مترقبه مانند سیل و آتش سوزی و جنگ ایجاد می‌شوند. بنابراین، در ابتدا باید ایجاد شرایط اخذ بیمه بیکاری تامین اجتماعی از سوی وزارت کار و شورای عالی کار به تایید برسد. اگر فردی مطابق با شرایط بالا، بیکار شده باشد، از حق دریافت این تسهیلات برخوردار می‌شود.
این نکته نیز اهمیت دارد که اگر زن و شوهری از این شرایط برخوردار باشند، حق بیمه عدم اشتغال هر یک از آن‌ها باید به صورت جداگانه محاسبه و پرداخت شود.
لازم به ذکر است که مرجع تشخیص و تایید عدم اشتغال به کار فرد متقاضی تسهیلات، نمایندگان اداره تعاون، کار و امور اجتماعی و نمایندگان سازمان تامین اجتماعی هستند.
مبلغ بیمه بیکاری ۱۴۰۳ چقدر است؟
مبلغی که به عنوان تسهیلات به بیمه شده پرداخت می‌شود، باید معادل با 55 درصد از حقوق او در زمان اشتغال باشد. همچنین به ازای هر فردی که تحت سرپرستی متقاضی دریافت تسهیلات است، باید 10 درصد به مبلغ این تسهیلات اضافه شود. این نکته لازم به ذکر است که این مبلغ تنها به 4 نفر از اعضای تحت تکفل متقاضی دریافت تسهیلات تعلق پیدا می‌کند.
همچنین، مبلغ این تسهیلات نباید کمتر از حداقل دستمزدی باشد که از سوی شورای عالی کار اعلام می‌شود و در عین حال، این مبلغ نباید بیشتر از 80 درصد دستمزد متقاضی دریافت تسهیلات باشد.
نکته: حق بیمه بیکاری، سه درصد از دستمزد متقاضی است که از سوی کارفرما پرداخت می‌شود.
چه کسانی از شرایط استفاده از بیمه بیکاری تامین اجتماعی برخوردار نیستند؟
مطابق با آنچه که در قانون آمده است، افراد زیر نمی‌توانند این تسهیلات را دریافت کنند:
- فردی که بازنشسته شده باشد؛
- کارپذیران بیکار شده‌ای که از کار افتاده کلی هستند؛
- کسانی که به مشاغل آزاد اشتغال دارند؛
- متقاضیانی که بیمه آن‌ها اختیاری است؛
- بیکار شدگانی که اتباع خارجه هستند؛
- متقاضیان بیکار شده‌ای که استعفا داده‌اند؛
- کار پذیرانی که به هر دلیل، ترک کار کرده‌اند؛
- کارپذیرانی که کارفرما برای آن‌ها حق بیمه مربوط به این تسهیلات را پرداخت نکرده است.
سقف پرداخت مبلغ بیمه بیکاری سال ۱۴۰۳
مدت زمانی که متقاضی می‌تواند از این تسهیلات استفاده کند، براساس سابقه پرداخت بیمه و وضعیت تاهل او تعیین می‌شود. بازه زمانی که به افراد واجد شرایط، این تسهیلات پرداخت می‌شود، بین 6 تا 50 ماه متغیر است. معمولاً، سقف پرداخت این تسهیلات برای متاهلین، 50 ماه و برای مجرد‌ها نیز 36 ماه تعیین می‌شود. متقاضیانی که سن آن‌ها بالای 55 سال است، در صورتی از شرایط دریافت این تسهیلات برخوردار می‌شوند که حداقل ده سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند.
نکته 1: محدوده زمانی مجاز برای دریافت این تسهیلات ، سن بازنشستگی بیمه شده است. بنابراین به محض آنکه بیمه شده به سن بازنشستگی رسید، این تسهیلات قطع می‌شود.
نکته 2: مبلغی که بابت این تسهیلات پرداخت می‌شود، هر ساله افزایش پیدا می‌کند.
لیست کامل مدارک مورد نیاز برای ثبت درخواست
فردی که از شرایط ثبت نام بیمه بیکاری تامین اجتماعی برخوردار است باید مدارک زیر را به مراجع ذی ربط تقدیم کند:
- اصل و کپی یک سال آخر قرارداد کار یا رأی صادر شده؛
- 4 قطعه عکس سه در چهار جدید؛
- اصل مدرک تحصیلی یا فنی به همراه کپی آن؛
- اصل شناسنامه به همراه کپی تمام صفحات آن؛
- معرفی نامه کارفرما؛
- اصل و کپی گواهی کار از کارگاه محل کار؛
- کپی صفحه اول دفترچه بیمه؛
- اصل و کپی کارت پایان خدمت؛
همچنین، این مدارک باید در سامانه مربوطه به صورت کامل و بدون نقص بارگذاری شوند، در غیر این صورت، ثبت نام متقاضی تکمیل نخواهد شد.
نکته: برای دریافت این تسهیلات، لازم است که کارفرما علت بیکار شدن متقاضی را در یک معرفی نامه توضیح بدهد. مدتی که در این معرفی نامه نوشته می‌شود، باید یک روز پس از خاتمه قرارداد میان متقاضی دریافت تسهیلات و کارفرما باشد.
شرایط دریافت بیمه بیکاری برای کارگرانی که دسته جمعی اخراج شده‌اند، چگونه است؟
گاهی ممکن است در یک کارگاه یا یک شرکت، بیش از ده کارپذیر به صورت دسته جمعی از کار اخراج و اصطلاحا بیکار شوند. حال سوال این است که در چنین شرایطی، آیا به این نفرات بیمه بیکاری تعلق میگیرد و به صورت کلی، رسیدگی به این موضوع به چه صورت خواهد بود؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که اگر در یک کارگاه، بیش از ده کارپذیر اخراج شوند، این مساله باید در کمیته استانی مطرح شود تا اعضای این کمیته بتوانند شرایطی که به وجود آمده است را بررسی و نسبت به آن، اظهار نظر مناسب را بیان کنند. اگر راهکارهایی برای برگشت به کار این نفرات عملی نباشد، در نهایت با احراز شدن شرایط قانونی بیکاری در خصوص آن‌ها، دریافت کردن بیمه بیکاری مانعی نخواهد داشت و این حق برای تمام این کارگران در نظر گرفته می‌شود.
شرایط قطع حقوق بیمه بیکاری چیست؟
در ادامه، شرایطی را بررسی می‌کنیم که حق بیمه بیکاری شخص بیمه شده، قطع می‌شود:
- در صورتی که این شخص، مجدداً مشغول به کار شود؛
- اگر شخصی که بیکار شده است، از قبول شغل تخصصی خودش یا شغل‌های مشابه خودداری کند؛
- شخص بیکار مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی یا مستمری از کار افتادگی کلی شود؛
- اگر شخص بیکار فوت کند.
پیشنهادی که باید به آن توجه کنید
انواع قرارداد استخدام در صورتی معتبر هستند که مطابق با قانون کار و قانون تامین اجتماعی تنظیم شده باشند. این قراردادها باید با در نظر گرفتن منافع قانونی و حقوق کارفرما و کارپذیر نوشته شوند. عدم دقت و توجه کافی در هنگام تنظیم این قراردادها باعث ایجاد شبهه برای طرفین و بروز اختلاف میان آن‌ها می‌شود. برای جلوگیری از این عواقب، بهتر است که تنظیم قراردادهای کاری و استخدامی به افرادی سپرده شود که به قانون کار، قانون تامین اجتماعی و سایر قوانین مربوطه تسلط کامل دارند. تیم حقوقی رکلا، انواع نمونه قراردادهای کاری و استخدامی را مطابق با قانون کار و قانون تامین اجتماعی تنظیم کرده و در دسترس شما گذاشته است. علاوه براین، برای تنظیم قرارداد اختصاصی نیز می‌توانید از خدمات رکلا استفاده کنید. به این صورت که با زدن روی لینک، درخواستتان را ثبت کنید تا در اسرع وقت با شما ارتباط بگیریم.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط قانونی تنظیم و تکمیل این قراردادها، می‌توانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی نیز استفاده کنید.
قرارداد کار موقت
برای دریافت بیمه بیکاری، باید قرارداد کار داشته باشید. این قرارداد را با زدن روی تصویر دریافت کنید.
