حق امضا شرکت برای امضا قرارداد و سایر اسناد اداری
زمانی که یک شرکت تجاری تشکیل می‌شود، این شرکت یک شخصیت حقوقی مستقل از شرکا دارد. در واقع با ثبت شرکت، مشخصات شخص حقوقی نسبت به اعضای آن، دارای استقلال و اعتبار مجزایی است. چنانچه این شرکت با مؤسسه یا شرکت دیگری، قراردادی را منعقد کند، شخصیت حقوقی آن دارای اهمیت خواهد بود. یعنی اهمیت چندانی ندارد که اعضای آن چه اشخاصی هستند زیرا این شرکت دارای شخصیت حقوقی مستقلی است. با این حال شخصیت حقوقی اعتباری دارد و امضای اسناد تجاری و اوراق مربوط به این شرکت، توسط یک شخص حقیقی (انسان) صورت می‌گیرد. به جهت اهمیت امضای اسناد و اوراق در زمان ثبت شخص حقوقی، در خصوص حق امضا شرکت تعیین تکلیف می‌شود.
مطابق قانون تجارت ، مدیرعامل شرکت به عنوان نماینده شخص حقوقی از طرف شرکت، حق امضا دارد. علاوه بر این شرکت‌های تجاری با توجه به اساس نامه و تعداد هیئت مدیره می‌توانند در خصوص حق امضا تعیین تکلیف کنند. یعنی علاوه بر مدیرعامل، امکان اعطای حق امضا به دیگر اعضای هیئت مدیره نیز وجود دارد.
سلب حق امضا
حق امضا در مورد اوراق و اسناد تجاری و اوراق عادی و حتی درباره حق امضا قرارداد مطرح می‌شود. یعنی مدیر عامل و افرادی که در کنار او حق امضا دارند، می‌توانند این موارد را امضا کنند. این امکان برای آن‌ها فراهم است تا اوراق را به صورت تفکیک شده امضا کنند. یعنی دسته‌ای از اوراق شرکت که به عنوان سند تجاری هستند را مدیر عامل امضا کند و دسته‌ای دیگر که در رابطه با اسناد عادی و اداری هستند را اعضای هیئت مدیره که حق امضا به آن‌ها داده شده است، امضا کنند.
البته این موضوع با توافق هیئت مدیره امکان‌پذیر خواهد بود. امکان سلب حق امضا از مدیر عامل وجود ندارد. یعنی به جهت اینکه مدیر عامل نماینده شرکت محسوب می‌شود، به موجب قانون این حق را دارد که اوراق تجاری اداری و قراردادهای مربوط به شرکت را امضا کند. بنابراین سلب این حق از مدیرعامل امکان‌پذیر نیست.
وکالت حق امضا شرکت
مدیر عامل به موجب قانون حق امضا دارد. در کنار او ممکن است یک یا چند نفر از اعضای هیئت مدیره نیز حق امضا اسناد و اوراق تعهد آور شرکت را داشته باشند. ممکن است در اساس نامه قید شود، در صورت عدم حضور مدیر عامل بعضی از اختیارات او به اشخاص خاصی محول شوند. یعنی امکان اعطای وکالت حق امضا شرکت به افرادی غیر از مدیر عامل نیز وجود دارد. مدیران شرکت با توجه به مقررات می‌توانند دارندگان امضای مجاز را از میان خودشان انتخاب کنند. برای این موضوع تصمیم‌گیری انفرادی قابل قبول نیست. یعنی هیئت مدیره باید در خصوص حق وکالت جهت امضا با توافق یکدیگر تصمیم‌گیری کنند. افرادی مانند مدیر عامل یا هر کدام از اعضای هیئت مدیره که صاحب حق امضا هستند، نمی‌توانند به صورت شخصی حق امضا خود را به دیگران تفویض کنند.
افرادی که دارای حق امضا هستند، مسئولیت بیشتر و مهم‌تری از سایر اعضا دارند. این افراد مطابق قانون نسبت به اوراقی که امضا می‌کنند، در مقابل شرکای شرکت مسئولیت مدنی و کیفری دارند.
همچنین این افراد باید با حضور در مراجع کیفری و حقوقی در خصوص دعواهایی که به علت امضای اوراق مطرح شده است، پاسخگو باشند.
صاحبان حق امضا در قبال چک‌هایی که صادر کرده‌اند نیز با شرکت مسئولیت تضامنی دارند. همچنین مسئولیت آن‌ها در قبال مالیات، مسئولیت تضامنی است.
بنابراین اگر افرادی که صاحب حق امضا هستند، اوراق شرکت مانند چک، سفته، قراردادها و سایر اسناد تعهدآور را امضا کنند، این مسئولیت‌ها به عنوان تبعات امضای آن ها محسوب می‌شود.
تغییر در حق امضا
پس از اینکه شرکت فعالیت تجاری خود را آغاز می‌کند، ممکن است اعضای هیئت مدیره در خصوص تغییر صاحبان حق امضا تجدید نظر کنند. یعنی تصمیم بگیرند که دارندگان حق امضا را تغییر دهد. در مواقعی که مدیر عامل تغییر کرده باشد، اعضای مجمع باید در مورد تغییر حق امضا نیز اقدام کنند. چنانچه آن‌ها در رابطه با تغییر این حق، تعیین تکلیف نکنند، ممکن است مشکلاتی برای آن‌ها به وجود آید.
هیئت مدیره می‌توانند صاحبان حق امضا جدید را از میان اعضای هیئت مدیره انتخاب کند. در واقع تغییر و سلب حق امضا از صاحبان این حق، با موافقت هیئت مدیره انجام می‌شود. البته در خصوص مدیر عامل امکان سلب این حق وجود ندارد. همانطور که بیان کردیم، حق امضا بر اساس قانون تجارت به مدیر عامل اعطا شده است. بنابراین هیئت مدیره نمی‌تواند شخصی را به عنوان مدیر عامل شرکت معرفی کند ولی به او حق امضا ندهد. این مورد با مسئولیت‌های مدیر عامل همخوانی ندارد.
یک نکته مهم
اگر هیئت مدیره تصمیم بگیرند که حق امضا شرکت را تغییر دهند، باید ابتدا صورت جلسه این تصمیم را تنظیم کنند. پس از آن لازم است که این صورت جلسه در سامانه ثبت شرکت‌ها ثبت شود و اطلاعات کافی را در سامانه وارد کنند.
بعد از این مرحله صورت جلسه مربوط به تغییر حق امضا شرکت از طریق پست به اداره ثبت شرکت‌ها ارسال می‌شود. سپس پیش نویس مربوط به آگهی این اقدام صادر خواهد شد.
پس از این مرحله لازم است که برای ثبت نهایی و دریافت آگهی تغییرات، اقدامات لازم انجام شوند. در مرحله آخر هزینه روزنامه رسمی برای تغییر حق امضا شرکت پرداخت می‌شود.
تغییر حق امضا شرکت با هزینه‌هایی همراه است. چنانچه اعضای هیئت مدیره یک شرکت تصمیم بگیرند که صاحبان این حق را تغییر دهند، باید هزینه‌های مربوط به اداره ثبت، انتشار آگهی و ثبت تغییر را پرداخت کنند.
تغییر حق امضا شرکت مسئولیت محدود
در شرکت با مسئولیت محدود، همانطور که از نامش مشخص است، شرکا نسبت به میزان آورده خود، مسئولیت دارند. یعنی مسئولیت آن‌ها در مورد بدهی و تعهدات شرکت فقط به میزان سرمایه آن‌ها است. برای تشکیل شرکت با مسئولیت محدود، تمام شرکا باید قرارداد کتبی را امضا کنند و بعد از آن این ثبت به صورت رسمی انجام شود. موضوعی که در رابطه با این شرکت وجود دارد، اهمیت امضا اساسنامه توسط همه شرکا است.
در این شرکت نیز حق امضا با مدیرعامل و افرادی خواهد بود که هیئت مدیره تعیین می‌کند. برای تغییر حق امضا شرکت مسئولیت محدود باید ابتدا اساسنامه شرکت مورد بررسی قرار بگیرد. اگر هیئت مدیره برای این تغییر مجاز باشند، باید صورت جلسه مجمع عمومی عادی فوق العاده تنظیم شود. سپس موارد مربوط به تغییر در حق امضا صورت بگیرد. یعنی ماده مربوط به حق امضا در اساسنامه تغییر کند و اصلاح شود. برای اینکه حق امضا تغییر کند، باید تمام اعضای هیئت مدیره در مورد آن توافق کنند. یعنی اعضای هیأت مدیره اختیار این موضوع را بر عهده دارد.
شرکت با مسئولیت محدود با حداقل ۲ شریک تشکیل می‌شود. آن‌ها می‌توانند در کنار هم یا به صورت انفرادی دارای حق امضا باشند. این موضوع باید به طور دقیق در اساسنامه مشخص شود.
دارندگان حق امضا در شرکت سهامی خاص
شرکت سهامی خاص با حداقل ۳ شریک تشکیل می‌شود. اعضای هیئت مدیره می‌توانند دارای حق امضا باشند، ولی بازرسان این حق را ندارند. در واقع دارندگان حق امضا در شرکت سهامی خاص اعضای هیئت مدیره هستند.
تغییر حق امضا در شرکت سهامی خاص که تغییر در یکی از بندهای اساسنامه است، باید توسط مجمع فوق العاده انجام بگیرد. تغییر صاحبان این حق باید در مجمع عمومی فوق العاده شرکت، صورت جلسه شود. سپس با رعایت تمام مراحلی که بیان شد، این تغییر صورت بگیرد.
در واقع بعد از اینکه شرکت سهامی خاص ثبت می‌شود، اعضای هیئت مدیره این اختیار را دارند که با تنظیم صورت جلسه، صاحبان این حق را تغییر دهند. یعنی آن‌ها تغییر حق امضا در شرکت سهامی خاص را با توافق یکدیگر انجام می‌دهند و این موضوع را به اعضای دیگری می‌سپارند.
خدمات حقوقی تیم رکلا
آگاهی از مسائل مربوط به ثبت شرکت‌ها به شما کمک می‌کند تا به درستی در این خصوص اقدام کنید. برای اینکه از جزئیات مربوط به حق امضا در شرکت‌ها آگاه شوید، می‌توانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی رکلا بهره‌مند شوید.
اگر قصد انعقاد قراردادهای خصوصی یا قراردادهای مربوط به شرکت را دارید، می‌توانید این اقدام تخصصی را به کارشناسان ما واگذار کنید. کارشناسان رکلا به صورت تخصصی تنظیم قرارداد شما را به عهده می‌گیرند.
در صورتی که در مورد این متن، سوالی دارید، لطفا پرسش خود را در قسمت ثبت سوال مطرح کنید. در اولین فرصت پاسخ مناسب را بیان خواهیم کرد.