چگونگی ارائه دادخواست و پیگیری ابطال سند خودرو و شرایط ابطال سند برای مهریه

ابطال سند خودرو از جمله مسائلی است که امروزه درباره آن سوالات زیادی پرسیده می‌شود. در اصطلاح حقوقی به نوشته‌ای که مهر، امضا و اثر انگشت در آن قید شده و قابل استناد است، سند می‌گویند. سند خودرو نیز نوشته قابل استنادی است که برخورداری از حق تملک خودرو را به اثبات می‌رساند. می‌توان گفت که تنظیم سند یکی از ارکان معامله خودرو محسوب می‌شود. چند سالی است که در خصوص نحوه تنظیم سند انتقال حق تملک خودرو میان نیروی انتظامی و سازمان ثبت، اختلاف و درگیری‌هایی وجود دارد.

سازمان ثبت اسناد معتقد است، سند خودرو در صورتی می‌تواند فعالیت‌های قانونی را برای صاحب سند ممکن و مقدور کند که در دفاتر اسناد رسمی به ثبت رسیده باشد. از سوی دیگر، نیروی انتظامی معتقد است که برگ سبز، یک سند رسمی محسوب می‌شود و تنظیم و ارائه آن برای اثبات حق تملک خریدار کفایت می‌کند. بنابراین می‌توان گفت، ابطال سند خودرو به معنای باطل کردن برگ سبز یا سند تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی است.

سند رسمی بودن برگ سبز یا سند

برگ سبز یا سندی که در دفترخانه برای خودرو تنظیم می‌شود، جزء اسناد رسمی هستند. در برخی موارد، نقل و انتقال حق تملک خودرو به واسطه تنظیم قولنامه یا مبایعه نامه انجام می‌شود. مبایعه نامه یا قولنامه نیز اسنادی هستند که توسط خریدار و فروشنده امضا خواهند شد اما در دفاتر اسناد رسمی به ثبت نمی‌رسند و توسط مامور رسمی نیز تایید نمی‌شوند. بنابراین، قولنامه یا مبایعه نامه‌ای که برای نقل و انتقال حق تملک خودرو تنظیم شده یک سند عادی است. اسناد عادی در صورتی معتبر و قابل استناد هستند که براساس شرایط و تشریفات قانونی تنظیم شده باشند. بنابراین، ابطال سند عادی خودرو به معنای باطل کردن قولنامه یا مبایعه‌نامه‌ای است که شرایط معامله در آن نوشته و توسط طرفین امضا می‌شود اما در دفاتر اسناد رسمی به ثبت نمی‌رسد. در این نوشته با شرایط و تشریفات قانونی مربوط به باطل کردن اسناد خودرو آشنا می‌شویم.

این شیوه از باطل کردن سند، با توجه به اصول ابطال قرارداد پیگیری و اجرا می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم با زدن روی لینک، مقاله مرتبط با آن را مطالعه کنید.

ابطال سند خودرو به چه معنا است؟

همانگونه که گفتم، سند خودرو می‌تواند عادی یا رسمی باشد. با توجه به ماده 1287 قانون مدنی، سندی رسمی است که توسط یکی از مراجع زیر تنظیم، امضا و صادر شده باشد:

1. اسنادی که سازمان ثبت اسناد و املاک صادر می‌کند؛
2. تمام اسنادی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم، امضا و صادر شده باشند؛
3. اسنادی که مامورین قانونی در حدود صلاحیت خودشان تنظیم، امضا و صادر می‌کنند.

بنابراین، سند خودرو که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده باشد و آن برگ سبز که توسط نیروی انتظامی صادر می‌شود، از اسناد رسمی محسوب خواهند شد. این اسناد توسط مراجع قانونی صلاحیت‌دار صادر شده‌اند و به همین دلیل از اعتبار زیادی برخوردار هستند. باطل کردن برگ سبز و سندی که در دفاتر اسناد رسمی برای انتقال حق تملک خودرو تنظیم شده است نیز در صلاحیت مراجع قانونی قرار دارد و به تشریفات خاصی نیاز خواهد داشت.

قولنامه و مبایعه نامه‌ای که میان طرفین معامله و به قصد انتقال حق تملک خودرو تنظیم خواهند شد، اسنادی عادی هستند زیرا از سوی مراجع قانونی صلاحیت دار صادر نمی‌شوند. این اسناد نسبت به برگ سبز و اسنادی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده‌اند از اعتبار کم‎تری برخوردار هستند و به همین دلیل شرایط باطل کردن آن‌ها نیز آسان‌تر است. برای مثال، شهادت شهود می‌تواند باعث باطل کردن قولنامه یا مبایعه نامه‌ای شود که برای نقل و انتقال حق تملک خودرو تنظیم شده است. در عین حال، شهادت شهود باعث باطل کردن اسناد رسمی ماشین نخواهد شد. در ادامه، شرایط ابطال سند رسمی خودرو را بررسی می‌کنیم.

چگونگی ابطال سند خودرو به دلیل صوری بودن

صوری به معنای ظاهری و ساختگی است. سند صوری نیز نوشته‌ای ساختگی است که به منظور ظاهر سازی تنظیم می‌شود. به عبارت دیگر، اشخاصی که قولنامه صوری را امضا کرده‌اند، قصد عمل کردن به مفاد آن را ندارند. از سوی دیگر اسنادی معتبر و نافذ هستند که طرفین قصد اجرای مفاد آن را داشته باشند. به همین دلیل، اسنادی که به صورت صوری و به منظور ظاهر سازی تنظیم می‌شوند، باطل و بی اعتبار خواهند بود حتی اگر جزء اسناد رسمی باشند.

به این نکته توجه داشته باشید

در نظام حقوقی کشور ما، اصل بر صحیح و معتبر بودن تمام اسناد گذاشته می‌شود. بنابراین ابطال سند خودرو به دلیل صوری بودن آن در صورتی موضوعیت پیدا می‌کند که ادله و قرائن محکمی بر تنظیم ظاهری و ساختگی آن دلالت داشته باشند. برای مثال، شخصی که برای توقیف اموال او، اجرائیه صادر شده است، برای آنکه مانع از توقیف خودرو شود، آن را به صورت صوری به پدر خود منتقل و اسناد انتقال آن را در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌کند. در این مثال، اسناد انتقال خودرو که به صورت صوری و به منظور جلوگیری از توقیف آن تنظیم شده‌اند، اسنادی باطل، نامعتبر و غیر قابل استناد هستند. بنابراین، شرایط ابطال سند خودرو به دلیل صوری بودن آن در صورتی تحقق پیدا می‌کند که ثابت شود به صورت ساختگی و با هدف ظاهر سازی تنظیم شده است.

بررسی شرایط ابطال اسناد رسمی خودرو به منظور ارتکاب جرم

ابطال سند خودرو به دلیل ارتکاب جرم در صورتی موضوعیت پیدا می‌کند که این اسناد در راستای ارتکاب جرایم فرار از پرداخت دین و کلاهبرداری تنظیم شده باشند. در ادامه، شرایط ابطال سند رسمی خودرو که در راستای ارتکاب این جرایم تنظیم شده است را بررسی خواهیم کرد.

ابطال سند خودرو برای فرار از پرداخت دین

معامله به قصد فرار از پرداخت دین زمانی است که شخصی به دیگری بدهی داشته باشد و با هدف فرار از پرداخت این بدهی، اموال و دارایی‌های خود را به دیگری منتقل کند. در صورتی که باقی مانده اموال بدهکار برای پرداخت بدهی‌های او کافی نباشد، معامله انجام شده باطل است زیرا با هدف فرار از پرداخت دین امضا می‌شود. اسنادی که با هدف ثبت و ضبط این معامله تنظیم می‌شوند نیز از جمله اسناد باطل و غیر قابل استناد هستند. بنابراین، سند رسمی انتقال حق تملک خودرو که به منظور فرار از پرداخت دین تنظیم شده است نیز از اسناد باطل و غیر قابل استناد محسوب می‌شود.

فردی که حق تملک خودرو را به قصد فرار از پرداخت دین به دیگری منتقل می‌کند، در واقع تنها پشتوانه‌ای که طلبکار برای وصول مطالبات خود دارد را از بین می‌برد. به همین دلیل، سند رسمی انتقال حق تملک خودرو که به منظور فرار از پرداخت تنظیم و امضا شده، از اسناد باطل و غیر قابل استناد است. در ماده 21 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی برای انتقال مال به منظور فرار از پرداخت دین، مجازات در نظر گرفته می‌شود. با توجه به این ماده اگر مدیون (بدهکار) اموال خود را به قصد فرار از پرداخت دین به دیگری منتقل کند و باقی مانده اموال او نیز برای وصول مطالبات طلبکاران کافی نباشد به حبس یا جزای نقدی یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

باطل کردن سند رسمی خودرو برای ارتکاب جرم کلاهبرداری

کلاهبرداری به عملی گفته می‌شود که در آن فردی به واسطه انجام یک مانور متقلبانه، شخص دیگری را فریب می‌دهد و از این طریق اموال او را می‌برد. هر کاری که کلاهبردار به قصد فریب دادن دیگری انجام بدهد، یک مانور متقلبانه محسوب می‌شود. تنظیم سند رسمی انتقال حق تملک ماشین نیز می‌تواند مانوری متقلبانه از سوی کلاهبردار به منظور فریب دادن دیگری باشد. سند رسمی خودرو که در راستای ارتکاب جرم کلاهبرداری تنظیم شده نیز از دیگر موارد و شرایط ابطال سند رسمی خودرو است.

شرایط ابطال سند ماشین برای مهریه چیست؟

مهریه زوجه، دینی بر عهده زوج است و باید نسبت به پرداخت آن اقدام کند. زوجه برای مطالبه مهریه خود می‌تواند از مراجع قضایی و قانونی در خواست صدور اجرائیه کند. صدور اجرائیه نیز باعث توقیف اموال زوج می‌شود. اثبات شرایط ابطال سند ماشین برای مهریه در صورتی موضوعیت پیدا می‌کند که زوج، ماشین خود را برای فرار از پرداخت مهریه به شخص دیگری منتقل کند. می‌توان گفت که در واقع، زوج سند رسمی انتقال حق تملک ماشین را به منظور فرار از پرداخت دین تنظیم و امضا کرده است.

اثبات قصد زوج مبنی بر فرار از پرداخت دینی که به واسطه عدم پرداخت مهریه زوجه بر عهده او قرار گرفته از مهمترین شرایط ابطال سند ماشین برای مهریه است.

کدام مرجع قضایی صلاحیت رسیدگی به دادخواست ابطال سند را دارد؟

دادخواست ابطال سند خودرو می‌تواند به صورت حقوقی یا کیفری مطرح شود. در صورتی که این دادخواست، جنبه کیفری داشته باشد، رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه حقوقی یا شورای حل اختلاف است.

در شرایطی که دادخواست ابطال سند خودرو ، جنبه کیفری داشته باشد یا آنکه در ضمن رسیدگی به یک دعوای کیفری مطرح ‌شود، رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه کیفری 1 یا دادگاه کیفری 2 خواهد بود. شورای حل اختلاف نیز در برخی شرایط می‌تواند جنبه کیفری دادخواست ابطال سند خودرو را مورد رسیدگی قرار بدهد.

پیشنهاد می‌کنیم

سند ماشین یک سند عادی یا رسمی است که باعث شناسایی مالک خودرو می‌شود. باطل کردن سند خودرو می‌تواند باعث ورود خسارت‌هایی مالی به هر یک از خریدار و فروشنده شود. بنابراین، نقل و انتقال این سند باید با توجه به شرایط و ضوابط قانون مدنی و قانون ثبت انجام شود. توصیه می‌کنیم که تا جای ممکن پیش از انجام معامله و تنظیم سند انتقال خودرو با کارشناسان حقوقی این حوزه مشورت کنید.

امکانات موجود در بخش خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و خدمات تنظیم قرارداد رکلا، این فرصت را برای شما ایجاد کرده است که پیش از انجام معامله و تنظیم سند انتقال، بتوانید از راهنمایی‌های کارشناسان حقوقی این حوزه استفاده کنید.