قرارداد راهسازی ؛ مناقصه پروژه و انجام تعهدات نهایی با قرارداد پیمانکاری راهسازی

راه به مسیری گفته می‌شود که دو منطقه را به یکدیگر متصل می‌کند. راه‌ها به صورت طبیعی یا در اثر عمل انسان ساخته می‌شوند. راهسازی به منظور حمل و نقل بار و مسافرت کردن، سابقه‌ای طولانی دارد. به گونه‌ای که راه شاهی به عنوان نخستین شاهراه جهان در دوران داریوش هخامنشی ساخته شد. راه‌ها در دنیای امروز نیز نقش مهمی در رونق تجارت، اقتصاد و صنعت گردشگری دارند. در کشور ایران وزارت راه و شهرسازی به عنوان متولی ساخت راه شناخته می‌شود. در راستای ساخت راه‌های ایمن، با شرکت‌های راهسازی، قرارداد راهسازی تنظیم و امضا می‌کنند. هدف از پروژه‌های راهسازی، ساخت و ایجاد را‌هی ایمن و کاهش احتمال خطر تصادفات است. قرارداد راهسازی را می‌توانیم یکی از انواع قرارداد پیمانکاری در نظر بگیریم که مطابق با قانون مدنی تنظیم و امضا می‌شود. در ادامه مقاله، درباره این قرارداد صحبت خواهیم کرد.

نمونه قرارداد راهسازی چیست؟

قرارداد راهسازی به صورت پروژه‌ای و پیمانکاری تنظیم و امضا می‌شود. وزارت راه و شهرسازی در سطح کشور و سازمان راهسازی در سطح استان، متولیان ساخت راه هستند و به وسلیه برگزاری مناقصه، انجام پروژه‌های راهسازی را به شرکت‌های عمرانی واگذار می‌کنند.

نمونه قرارداد پیمانکاری راهسازی به وسیله توافق میان شرکت راهسازی (به عنوان پیمانکار) و سازمان راهسازی (به عنوان کارفرما) تنظیم و امضا می‌شود.

نمونه قرارداد پیمانکاری راهسازی از قرارداهای خصوصی میان اشخاص است و مطابق با ماده 10 قانون مدنی تنظیم و امضا می‌شود.

قرارداد راهسازی پس از امضای کارفرما و پیمانکار به قراردادی لازم الاجر تبدیل می‌شود. بنابراین این قرارداد از همان زمانی که توسط طرفین امضا خواهد شد، مورد حمایت قانون گذار نیز قرار می‌گیرد.

کارفرما و پیمانکار در هنگام تنظیم این توافق نامه باید به قوانین و مقررات ایران، از جمله قانون ایمنی راه‌ها و سایر آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مربوط به اصول و قوانین راهسازی توجه کنند.

انواع نمونه قرارداد راهسازی

برای اجرای پروژه راه سازی به این قراردادها نیاز داریم:

1. اگر پیمانکار پروژه، یک شرکت عمرانی باشد، قرارداد آن‌ها در واقع، یک پیمانکاری جمعی است زیرا شرکت پیمانکاری از مجموعه‌ای از افراد تشکیل شده است که به صورت هماهنگ با یکدیگر، کار مربوط به پروژه راهسازی را به عهده می‌گیرد.
2. شرکت ساختمانی که انجام پروژه راهسازی را به عهده می‌گیرد، در راستای انجام پروژه، کارکنانی را استخدام کند. برای همکاری با این کارکنان نیز قرارداد کار راهسازی تنظیم می‌شود. به این صورت، کارگرانی برای انجام امور مربوط به پروژه استخدام خواهند شد. مسئولیت استخدام نیروی کار انسانی نیز به عهده پیمانکار پروژه است. برای این شیوه از همکاری، لازم است که میان طرفین قرارداد استخدام تهیه و امضا شود.

ویژگی‌های قانونی نمونه قرارداد راهسازی

تعریف پروژه راهسازی و همچنین مشخص کردن شرایط و قواعد مربوط به آن، به سازمان راهسازی و شرکت طرف قرارداد بستگی دارد زیرا این قرارداد نامعین است و طرفین می‌توانند مطابق با خواست خود، شروط و ضوابطی را برای قرارداد در نظر بگیرند.

پس از امضا قرارداد پیمانکاری راهسازی توسط طرفین، این قرارداد لازم الاجرا خواهد بود و به همین دلیل، علاوه بر پیمانکار، سازمان طرف قرارداد نیز باید به تعهدات خود عمل کند زیرا اصولاً فسخ قراردادهای لازم امکان پذیر نیست مگر در برخی شرایط استثنایی که قانون گذار اجازه فسخ آن‌ها را داده باشد.

قرارداد پیمانکاری راهسازی ، معوض است زیرا پیمانکار انجام پروژه راهسازی را به صورت رایگان به عهده نمی‌گیرد، بلکه حق الزحمه خود را از کارفرما دریافت می‌کند.

موضوع اصلی این قرارداد، تعهد به انجام پروژه مورد نظر است و به همین دلیل در شمار قراردادهای عهدی قرار می‌گیرد زیرا موضوع اصلی قراردادهای عهدی، تعهد به انجام دادن کار است.

شرایط صحت نمونه قرارداد راهسازی

قانون گذار، اصل را بر صحیح بودن تمام قراردادها گذاشته است و در همین راستا به صحت تمام قراردادها حکم می‌دهد. از سوی دیگر، شرایط اساسی صحت تمام قراردادها را نیز مشخص کرده است. شرایط اساسی صحت قراردادها در راستای حفظ نظم عمومی جامعه و حمایت از حقوق اشخاص وضع شده‌اند و به هم دلیل، قراردادی که این شرایط در آن رعایت نشده باشد از نفوذ و اعتبار قانونی برخودار نیست. در ادامه مهم‌ترین شرایط صحت این قرارداد را بررسی می‌کنیم:

1. عدم ورشکستگی شرکت راهسازی: اشخاص (اعم از حقیقی و حقوقی) پس از صدور حکم ورشکستگی، از تصرف در تمامی اموال و حقوق مالی خود ممنوع می‌شوند. امضای قرارداد پیمانکاری نیز یک نوع تصرف مالی است. بنابراین شرکت‌های عمرانی ورشکسته، نمی‌توانند به عنوان پیمانکار این قرارداد را امضا کنند.
2. رضایت و اختیار نماینده شرکت راهسازی و نماینده سازمان راهساز: نماینده سازمان راهسازی و شرکت راهسازی این قرارداد را به نمایندگی از سازمان و شرکت امضا می‌کنند. بنابراین نمایندگان قانونی سازمان و شرکت باید با اختیار کامل و به قصد انجام دادن پروژه، قرارداد راهسازی را تنظیم و امضا کنند. در غیر این صورت، نمونه قرارداد راهسازی باطل و بلااثر خواهد بود. برای مثال، قراردادی که نمایندگان سازمان و شرکت به صورت صوری و به قصد صحنه سازی امضا کرده‌اند از نفوذ و اعتبار قانونی لازم برخوردار نیست.
3. مشروعیت جهت قرارداد کار راهسازی : انگیزه و هدف اصلی سازمان راهسازی و شرکت راهسازی از تنظیم و امضای قرارداد، باید امری مشروع و قانونی باشد زیرا جهت نامشروع باعث باطل شدن قرارداد می‌شود. برای مثال، قرارداد پیمانکاری راهسازی که با هدف اختلاس و تصرف غیرقانونی در اموال دولتی تنظیم شده باشد، باطل است.

آشنایی با اشخاص حاضر در قرارداد راهسازی

منظور از طرفین قرارداد، اشخاصی است که به عنوان کارفرما یا پیمانکار این قرارداد را امضا می‌کنند. کارفرما در این قرارداد، سازمان راهسازی و پیمانکار نیز شرکت‌های عمرانی هستند. افرادی که به نمایندگی از شرکت و سازمان راهسازی این قرارداد را امضا می‌کنند باید مشخصات سازمان و شرکت راهسازی (نام شرکت، کد اقتصادی و غیره) را در قسمت مربوط به مشخصات کارفرما و پیمانکار بنویسند.

فردی که به نمایندگی از شرکت عمرانی این قرارداد را امضا می‌کند نیز باید مشخصات هویتی خود را در قسمت مربوط به مشخصات نماینده بنویسد و سند نمایندگی خود را به سند قرارداد پیوست کند.

موضوع این پروژه دقیقا چه چیزی است؟

موضوع اصلی قرارداد راهسازی ، ساخت راه در سطح شهر یا خارج از شهر است. راه‌ها با توجه به طول، عرض و مسافتی که دارند به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. خیابان، بلوار، بزرگ راه و آزاد راه، از مهم‌ترین راه‌های ارتباطی در سطح شهر و کشور هستند. نوع راه و همچنین مسافت آن باید به طور دقیق در متن قرارداد مشخص شود تا شرکت راهسازی بتواند مقدمات لازم را برای ساخت راه و انجام طرح پروژه فراهم کند.

تعیین مبلغ این قرارداد

مبلغ نمونه قرارداد پیمانکاری راهسازی با توافق و مذاکره میان کارفرما و پیمانکار تعیین نمی‌شود، بلکه به این صورت است که سازمان راهسازی در این خصوص یک مناقصه برگزار می‌کند. در آن مناقصه، شرکت عمرانی که مناسب‌ترین قیمت را پیشنهاد دهد، برای اجرای پروژه انتخاب خواهد شد. به این ترتیب، مبلغی که شرکت عمرانی پیشنهاد داده است به عنوان مبلغ قرارداد تعیین می‌شود.

در حالتی که این قرارداد به صورت مقطوع تعیین شده باشد، افزایش یا کاهش مبلغ آن امکان پذیر نیست اما اگر مبلغ این قرارداد همراه با نرخ تعدیلی مشخص شده باشد، افزایش یا کاهش قیمت در طول مدت قرارداد امکان پذیر است.

مبلغ قرارداد به صورت نقدی یا اقساطی و در طول انجام پروژه به پیمانکار پرداخت خواهد شد اما به طور معمول، قسمتی از مبلغ قرارداد به پیمانکار پرداخت نمی‌شود و به عنوان و ضمانت حسن اجرای تعهدات نزد پیمانکار باقی می‌ماند. در پایان مدت قرارداد و در صورت انجام بی کم و کاست پروژه، آن مبلغ نیز به پیمانکار پرداخت خواهد شد.

شرایط و تعهدات در نمونه قرارداد راهسازی

شرایط و تعهدات قرارداد در واقع وظایف و تکالیفی هستند که بر عهده هریک از کارفرما (سازمان راهسازی) و پیمانکار (شرکت راهسازی) قرار گرفته است. تعهد اصلی پیمانکار، ساخت راه و تعهد اصلی کارفرما نیز پرداخت حق الزحمه پیمانکار است.

شرکت راهسازی و سازمان متولی امر راهسازی می‌‎توانند درباره هر موضوعی با یکدیگر توافق کنند و در راستای منافع خود هر شرطی را در سند قرارداد بنویسند. برای مثال؛ پیمانکار تعهد می‌کند که پروژه راهسازی را مطابق با استانداردهای جهانی انجام دهد و در زمان انجام پروژه، قوانین مربوط به راهسازی را نیز رعایت کند.

همانطور که در مطالب گذشته نیز گفتیم این قرارداد، لازم الاجرا است بنابراین شرایطی که در ضمن این قرارداد می‌آیند نیز به تبعیت از آن لازم الاجرا می‌شوند مشروط به اینکه غیر مشروع، غیر قانونی و مخالف با نظم عمومی جامعه نباشند.

فسخ نمونه قرارداد راهسازی

قراردادهای پیمانکاری بعد از امضای کارفرما و پیمانکار لازم الاجرا و غیر قابل انحلال می‌شوند. بنابراین شرکت راهسازی و سازمان طرف قرارداد با او، حق انحلال و بر هم زدن نمونه قرارداد راهسازی که میان آن‌ها امضا شده است را ندارند مگر در صورتی که حق انحلال این قرارداد را به سود خود شرط کرده باشند. به حق انحلالی که به نفع پیمانکار یا کارفرما شرط شده است در اصطلاح قانونی، حق فسخ قرارداد گفته می‌شود.

بنابراین هر یک از کارفرما و پیمانکار می‌توانند حق فسخ قرارداد را به نفع خود در متن قرارداد شرط کنند.

برای مثال، سازمان راهسازی می‌تواند شرط کند که اگر پیمانکار در موعد مقرر، شروع به کار نکند، سازمان این امکان را دارد یک طرفه قرارداد را فسخ کند.

داوری و حل اختلاف در نمونه قرارداد راهسازی

سازمان شهرسازی و پیمانکار پروژه راهسازی برای حل و فصل اختلافات حقوقی خود باید به دادگاه‌های عمومی حقوقی و شوراهای حل اختلاف مراجعه کنند.

داوری یکی دیگر از مراجع قانونی پیش بینی شده در آیین دادرسی مدنی است که به اختلافات اشخاص رسیدگی می‌کند. داور، مرجع رسیدگی و حل اختلاف طرفین پروژه راهسازی است و به وسیله توافق آن‌ها تعیین می‌شود. طرفین قرارداد پیمانکاری در صورت بروز اختلاف باید به داور مراجعه و از نظر او پیروی کنند.

پیشنهاد ما

بدون شک تنظیم قرارداد مهمترین اقدام پیش از انجام هر توافق کاری است. برای تنظیم قراردادها، حتما لازم است که آگاهی و آشنایی دقیقی با ابعاد حقوقی و قوانین مرتبط داشته باشید. مشاوران حقوقی مجرب و وکلای پایه یک دادگستری، اشخاصی هستند که صلاحیت دارند مسئولیت تنظیم قراردادهایتان را به آن‌ها بسپارید. تیم حقوقی رکلا با همکاری مشاوران حقوقی مجرب و وکلای پایه یک دادگستری، در کنار شما است. این امکان فراهم شده است که با ثبت درخواست تنظیم قرارداد و ثبت درخواست مشاوره حقوقی تلفنی با ما در ارتباط باشید.