قرارداد اجاره تجهیزات ساختمانی ؛ راهنمای جامع برای اجاره مطمئن ماشین‌ آلات و ابزار پروژه

انواع ماشین‌آلات و تجهیزات ساختمانی که در پروژه‌های عمرانی استفاده می‌شوند، همان ابزارهایی هستند که مفاهیم روی کاغذ را به سازه‌ای واقعی بدل می‌کنند اما این ابزارها همیشه در تملک پیمانکار نیستند و معمولا خرید آن‌ها به صرف مبالغ بسیار زیادی نیاز دارد. در این میان، اقدام به اجاره کردن تجهیزات به جای خرید آن‌ها، راهکاری استراتژیک به شمار می‌آید. البته باید توجه داشت که صرف توافق شفاهی میان مالک و صاحب پروژه برای اجاره کردن این ماشین‌ آلات به دلیل ارزش بالای آن‌ها و همچنین ریسک بروز خرابی‌ها و اشکالات احتمالی در زمان استفاده از آن‌ها، منطقی به نظر نمی‌رسد. در چنین شرایطی، تنظیم نمونه قرارداد اجاره تجهیزات ساختمانی می‌تواند همکاری میان طرفین را در چهارچوبی ایمن سازماندهی کند.

قرارداد اجاره لوازم ساختمانی ، قلمرو مسئولیت‌های طرفین را مشخص می‌کند، حدود بهره‌برداری را روشن می‌سازد و از بروز اختلافات جدی در میانه اجرای پروژه جلوگیری می‌کند. بدون تنظیم چنین قراردادی، استفاده از یک دستگاه ساده مانند بیل مکانیکی یا تاورکرین (جرثقیل برجی)، می‌تواند منجر به اختلافاتی شود که توقف پروژه، مطالبه خسارت و حتی شکایت‌های حقوقی را به‌ دنبال داشته باشد.

در این متن، به سراغ ماهیت حقوقی و کاربردی نمونه قرارداد اجاره ابزار ساختمانی خواهیم رفت. با بررسی دقیق ماهیت حقوقی و مفاد عقد اجاره ، تلاش می‌کنیم چشم ‌اندازی روشن از اهمیت این قرارداد ارائه دهیم. این مقاله برای کسانی نوشته شده است که می‌خواهند پروژه‌ خود را بسازند و به دنبال ایجاد پرونده‌های حقوقی برای خود نیستند. این قرارداد را می‌توانیم یکی از انواع قرارداد اجاره بدانیم.

تفاوت اجاره اشیا و اجاره خدمات در قرارداد اجاره تجهیزات ساختمانی

در پروژه‌های ساختمانی، نوع قرارداد اجاره تجهیزات تاثیر مستقیمی بر تعهدات حقوقی طرفین و نحوه اجرای توافق دارد. نمونه قرارداد اجاره تجهیزات ساختمانی ممکن است به شکل اجاره صرف اشیا یا اجاره همراه با خدمات نیروی انسانی تنظیم شود. شناخت تفاوت این دو نوع اجاره، برای تنظیم قراردادی دقیق و جلوگیری از بروز اختلافات احتمالی بعدی ضروری است.

در حالت نخست، یعنی اجاره اشیا، مالک تجهیزات (موجر) متعهد می‌شود دستگاه یا ماشین ‌آلات ساختمانی مشخصی را برای مدت معین و در برابر اجرت (اجاره بها) مشخص، در اختیار مستاجر قرار دهد. استفاده، نگهداری و بهره‌ برداری صحیح از این تجهیزات، بر عهده مستاجر خواهد بود و موجر مسئولیتی در خصوص نحوه استفاده یا عملکرد نیروی انسانی ندارد.

از سوی دیگر، در مواردی تجهیزات به همراه اپراتور یا نیروی فنی متخصص در اختیار مستاجر قرار می‌گیرند. برای مثال، ممکن است مستاجر جرثقیل را همراه با راننده از مالک تحویل بگیرد. در چنین شرایطی، ماهیت قرارداد، به اجاره توام با خدمات تبدیل می‌شود. در این حالت، موجر علاوه بر ارائه تجهیزات، مسئول عملکرد نیروی انسانی و حتی بیمه حوادث و مسئولیت مدنی اپراتور نیز خواهد بود. بنابراین، در تنظیم نمونه قرارداد اجاره تجهیزات ساختمانی باید مشخص شود که آیا صرفا تجهیزات در اختیار مستاجر قرار می‌گیرند یا خدمات مرتبط دیگری نیز به مستاجر ارائه خواهد شد.

مفاد اصلی قرارداد اجاره تجهیزات ساختمانی

هر قرارداد حرفه‌ای، ابتدا باید بر پایه‌ای مستحکم از اطلاعات دقیق و توافقات روشن بنا شود. در نمونه قرارداد اجاره تجهیزات ساختمانی ، این پایه با درج مفاد اصلی قرارداد شکل می‌گیرد. برای آشنایی بیشتر با این قرارداد، در ادامه، مفاد اصلی آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم. در این توضیح آن قراردادی را در نظر داریم که صرفا به واگذاری حق استفاده از ماشین‌آلات و ابزار کار اختصاص دارد و هیچگونه خدمات انسانی در آن پیش‌بینی نشده است. در این نوع اجاره نامه تجهیزات ساختمانی، تمرکز بر انتقال موقت تجهیزات و تعیین مسئولیت‌های مرتبط با حفظ، نگهداری و بازگرداندن آن‌ها خواهد بود. مفاد مهم این قرارداد به شرح زیر هستند:

1. مشخصات طرفین: در قرارداد اجاره تجهیزات، طرفین می‌توانند شخص حقیقی یا شخص حقوقی باشند و در هر دو حالت لازم است اطلاعات کامل شامل نام و نام خانوادگی یا نام شرکت، شماره ملی یا شناسه ملی، شماره ثبت شرکت، نشانی دقیق و شماره تماس درج شوند؛
2. مشخصات فنی تجهیزات: در این بخش، لازم است توصیف فنی ماشین آلات شامل نام برند، مدل، شماره سریال دستگاه، سال ساخت، کارکرده یا نو بودن دستگاه و سایر مشخصات دستگاه در متن قرارداد نگارش شوند. همچنین لازم است تمام لوازم جانبی و تجهیزات ایمنی همراه با دستگاه نیز، در متن توضیحات ذکر شوند.
3. زمان اجاره: در این قسمت، تاریخ دقیق آغاز و پایان دوره اجاره باید در متن نمونه قرارداد اجاره تجهیزات ساختمانی درج شوند. مدت اجاره می‌تواند به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه تعریف شود. علاوه بر این، در صورتی که تمدید قرارداد شرط شده باشد، باید شروط آن در متن قرارداد تعیین شود.
4. تعیین مبلغ اجاره تجهیزات: در متن قرارداد، مبلغ اجاره باید به ‌صورت شفاف و دقیق مشخص شود. در کنار تعیین مبلغ، باید روش پرداخت آن نیز مشخص باشد. همچنین، برای تضمین پرداخت مبلغ، بسیاری از موجران چک، سفته یا ضمانت‌نامه بانکی را از مستاجران دریافت می‌کنند.

مسئولیت خسارت و ضرورت بیمه در قرارداد اجاره تجهیزات ساختمانی

در مدت اجاره، ممکن است تجهیزات ساختمانی دچار آسیب یا موجب خسارت به دیگران شوند. به همین دلیل، تعیین مسئولیت طرفین و پیش‌بینی بیمه معتبر برای این تجهیزات، از ارکان مهم نمونه قرارداد اجاره تجهیزات ساختمانی است. براساس اصول حقوقی، مستاجر موظف خواهد بود تجهیزات را مطابق دستورالعمل فنی و ایمنی به ‌کار گیرد. هرگونه خسارت ناشی از استفاده نادرست، بی‌احتیاطی یا بهره‌برداری خارج از کاربری که توافق‌ شده است، بر عهده مستاجر خواهد بود.

علاوه بر خسارت به خود تجهیزات، در برخی موارد ممکن است به اشخاص ثالث مانند کارگران پروژه یا عابران، آسیب‌هایی وارد شود. به همین دلیل، لازم است در متن قرارداد به ‌صورت شفاف مشخص کنید کدام‌ یک از طرفین، مسئولیت حقوقی و مالی اینگونه خسارات را بر عهده دارد تا در صورت وقوع حادثه، امکان پیگیری و جبران خسارت به درستی فراهم باشد. برای کاهش این ریسک‌ها، داشتن بیمه ‌نامه معتبر برای تجهیزات و بیمه مسئولیت مدنی الزامی است. در قرارداد باید مشخص شود چه کسی مسئول تهیه بیمه خواهد بود و اگر حادثه‌ای رخ داد، پرداخت خسارت از محل بیمه چگونه انجام می‌شود.

تضمین حسن انجام تعهدات در این قرارداد

برای اطمینان از اجرای صحیح مفاد قرارداد و جلوگیری از خسارات احتمالی، معمولا در نمونه قرارداد اجاره ابزار ساختمانی ، دریافت تضمین حسن انجام تعهدات از مستاجر الزامی است. این تضمین‌ها به‌ صورت چک تضمینی، سفته یا ضمانت ‌نامه بانکی معتبر دریافت می‌شوند و به موجر این اطمینان را می‌دهند که در صورت تخلف طرف مقابل، می‌تواند از این ضمانت‌ها برای جبران خسارت استفاده کند.

در قرارداد اجاره لوازم ساختمانی باید به ‌طور دقیق شرایط ضبط تضمین و نحوه استفاده از آن مشخص شود. برای مثال، در صورت تاخیر در پرداخت اجاره، آسیب رساندن به تجهیزات یا خودداری از بازگرداندن به ‌موقع، موجر می‌تواند از محل تضمین، مطالبه خسارت کند. همچنین، باید شرایط مسترد شدن این تضامین به مستاجر مشخص شود.

پیشنهاد تیم حقوقی رکلا

اگر قصد اجاره کردن تجهیزات ساختمانی را دارید، پیشنهاد می‌کنیم قرارداد خود را به ‌صورت اختصاصی و با در نظر گرفتن تمام نکات فنی و حقوقی تنظیم کنید. یک نمونه قرارداد اجاره ابزار ساختمانی استاندارد، باید تمام تعهدات، مسئولیت‌ها، ضمانت‌های مالی و بندهای مربوط به خسارات و بیمه را به ‌صورت دقیق پوشش دهد تا بتواند ریسک بروز  اختلافات در آینده را کاهش دهد.

در همین راستا، می‌توانید از خدمات تیم رکلا در زمینه تنظیم قرارداد اختصاصی استفاده کنید. همچنین، اگر پیش از انعقاد قرارداد به راهنمایی نیاز دارید، کارشناسان ما از طریق مشاوره حقوقی تلفنی آماده پاسخ‌گویی به سوالات و بررسی مسائل حقوقی مورد نظر شما هستند. استفاده از این دو سرویس خدمات، امنیت حقوقی شما را در معاملات افزایش می‌دهد.