با شغل مدیر پروژه ساختمان آشنا شویم؛ شرح وظایف مدیریت پروژه ساختمان سازی
از جمله مراکزی که بخشهای مختلفی جهت به سهولت و همچنین تخصصی انجام شدن کارها دارند؛ شرکتهای ساخت و ساز هستند. این موسسات نیز همانند دیگر کسب و کارها، برای رسیدن به اهداف و برنامههای تدوین شده خود، به تخصصها و مهارتهای ویژهای نیاز دارند. از این رو به محض شروع فعالیت، بخشهای مورد نیاز را ایجاد و در هر یک از آنها، افراد متناسب با بخش مربوطه را منسوب میکنند. حال، یکی از این واحدهای مهم در هر شرکت ساخت و سازی، بخش مدیریت پروژه ساختمان نام دارد که آن را شخصی با تجربه و ماهر تحت عنوان مدیر پروژه ساختمان ، رهبری و هدایت میکند.
مسئول این قسمت، بر اساس مقررات و قواعد شرکتی که در آن فعالیت میکند، موظف است در راستای موفقیت و بهینه انجام گرفتن پروژههای ساختمانی، اقداماتی سازنده و مفید انجام دهد. در ادامه بیشتر در مورد مدیریت پروژه ساختمان سازی ، توضیح خواهیم داد.
لازم به ذکر است که در اغلب موارد، همکاری با مدیران پروژه ساختمان سازی، در قالب یک قرارداد پیمانکاری انجام میشود، با این حال، شرکتهای ساختمان سازی، میتوانند قرارداد استخدام نیز داشته باشند.
هر کدام از این قراردادها دارای شرایط و تعهدات خاصی هستند که پیشنهاد میکنیم مقالات مرتبط با آنها را در مجله حقوقی رکلا مطالعه کنید.
مدیر پروژه ساختمانی کیست؟
مدیر پروژه ساختمانی ، فردی مسلط به دانش و تخصص این حوزه است که وظیفه طراحی و تدوین، برنامهریزی، اجراء، نظارت و کنترل فرآیند یک پروژه ساخت و ساز را بر عهده دارد.
این شخص، در واقع، یک پل ارتباطی میان مدیر اجرایی یا مدیر کل و سایر کارکنان پروژه موردنظر محسوب میشود.
مسئول واحد ساخت ساز، باید از توانایی مدیریت و هدایت منحصر به فردی برخوردار باشد تا بتواند یک پروژه را در بازه زمانی معین و مطابق با میزان بودجه اختصاص یافته به آن، اجراء کند.
شرح وظایف مدیر پروژه ساختمانی به طور کلی
شخصی که به عنوان مدیریت پروژه ساختمانی برگزیده میشود، به طور کلی وظیفه اجرای هدفمند تمامی مراحل پروژه اعم از نحوه ساخت و ساز، میزان مصالح و بودجه مورد نیاز، نظارت بر عملکرد کارکنان و نوع امکانات خریداری شده و غیره را بر عهده دارد.
به عبارت دیگر، عمده فعالیتهای مهم یک پروژه ساختمانی را مدیر پروژه آن انجام میدهد. بنابراین، در ادامه قصد داریم به صورت جزئیتر مسئولیتها و اختیارات مسئول یک پروژه ساخت و ساز را تحلیل کنیم.
حدود اختیارات قانونی مدیر پروژه ساختمان در پروژههای عمرانی
یکی از موضوعات مهمی که در خصوص مسئولیت مدیر پروژه ساختمان باید به طور شفاف مشخص شود، حدود اختیارات قانونی او در پروژه است. برخلاف تصور عمومی، مدیر پروژه ساختمان به صورت پیش فرض اختیار نامحدودی برای تصمیمگیری ندارد و دامنه اختیارات او به مفاد قرارداد و ساختار سازمانی شرکت وابسته است.
مدیر پروژه ساختمان معمولا اختیار برنامه ریزی، هماهنگی، نظارت و ارائه گزارش را به عهده دارد اما تصمیمات اساسی مانند تغییر بودجه، تغییر پیمانکار، اصلاح قراردادها یا تعهدات مالی سنگین، نیازمند تایید کارفرما یا مدیران ارشد هستند. مگر اینکه در قرارداد به صراحت اختیار این امور به مدیر پروژه واگذار شده باشد.
در صورتی که حدود اختیارات مدیر پروژه ساختمان به روشنی در قرارداد یا آییننامههای داخلی شرکت تعیین نشود، احتمال بروز اختلافات حقوقی افزایش مییابد. به همین دلیل، مشخص کردن اختیارات اجرایی، مالی و قراردادی مدیر پروژه، در نظم پروژه و جلوگیری از مسئولیتهای ناخواسته نقش مهمی دارد.
از جمله مسئولیتهای محول شده به مدیر پروژه ساختمان
- نظارت و رهبری دقیق کیفیت فعالیتهای پروژه: به عبارت دیگر شخصی که یه سمت رهبری و هدایت یک پروژه ساختمانی منسوب شده است، مسئولیت دارد که تمامی اقدامات، از جمله نحوه عملکرد سایر نیروها را از لحاظ کیفی تحلیل و ارزیابی کند.
- مدیریت و کنترل بودجه در نظر گرفته شده: مسئول مربوطه همچنین باید از توانایی مدیریت بهینه و در عین حال سودمند منابع مالی پروژه مورد نظر برخوردار باشد. در واقع، باید بتواند بودجه اختصاص یافته را به گونهای سازماندهی کند که حتی در مواقع بروز مشکلات پیش بینی نشده، کاهش زیادی نداشته باشد و در نهایت، منجر به نتایجی مطلوب و رضایت بخش برای شرکت مربوطه شود.
- برقرار کردن امنیت لازم برای در طول انجام پروژه: به این صورت که در طول کار، امنیت فضای فعالیت را از هرگونه خطرات جانی و مالی احتمالی تامین کند.
- رهبری و نظارت بر نحوه منعقد شدن قراردادها: مسئول پروژه ساخت و ساز، باید بر انجام صحیح قراردادهایی که منعقد شده است، نظارتی دقیق داشته باشد و همچنین موظف است ثبت این قراردادها را به سایر مدیران پروژه نظیر مدیر ارشد، پیمانکار و مهندسان نیز اطلاع دهد.
- طراحی و تدوین برنامههای مناسب و لازم: مدیر پروژه، همینطور مسئول است که مطابق با شاخصهای در نظر گرفته شده شرکت مربوطه، برنامهای مناسب را تنظیم و متناسب با آن، مراحل ساخت و ساز را عملیاتی کند.
فعالان این حوزه، به چه مهارتهایی نیاز دارند؟
اشخاصی که برای موقعیت شغلی مدیر پروژه ساختمان انتخاب میشوند، غالبا افرادی با تجربه و ماهر هستند که علاوه بر دانش این حوزه، بر اثر تجربیات گذشته، مهارتهای لازم را کسب کردهاند و از این رو میتوانند به خوبی یک پروژه ساختمانی را رهبری و هدایت کنند. با این حال، از جمله مهارتهایی که فعالین این حیطه، باید به آن مسلط باشند، مواردی نظیر توانایی بررسی و شناسایی خطرات احتمالی پروژه، تسلط کافی به نرمافزارهای مربوطه، ارائه راهکارهای نوین و جدید، توانایی تجزیه و تحلیل فعالیتهای در حال انجام متناسب با استانداردهای کیفی معین، مهارت در ایجاد ارتباطات لازم و موثر، مدیریت دقیق بودجه، قدرت پیش بینی مشکلات احتمالی و مدیریت زمان، مخصوصا در مواقع بحرانی است.
وظایف مدیر پروژه ساختمانی ؛ یک مدیر پروژه چه تعهداتی دارد؟
مسئولیتهای مدیریت پروژه ساختمانی در هر شرکتی متفاوت است.
در واقع نوع مقررات و قوانینی که مدیر پروژه باید از آنها پیروی کند، در هر شرکتها متفاوت خواهد بود.
با این وجود، مدیر یک پروژه ساختمان سازی، وظیفه دارد که متناسب با تخصص و دانش خود، برنامههایی که تعریف شده است را به شیوهای سازنده و مفید به فایده، در جهت چشماندازهای شرکت مورد نظر اجراء کند تا علاوه بر در تحقق یافتن اهداف مدنظر در بازه زمانی معین، نتایجی سودمند نیز حاصل شود.
در ادامه به شرح این وظایف میپردازیم:
شرح مورد به مورد وظایف و تعهدات
به طور کلی وظایف مدیر پروژه ساختمانی ، شامل موارد زیر میشود:
- حضور مداوم در محیط کار و کنترل و نظارت دقیق بر تمامی فعالیتهای در حال انجام؛
- ارزیابی و تحلیل فرآیند اجراء و تهیه گزارشات لازم؛
- نظارت بر اجرای مراحل ساخت و ساز، جهت تطابق داشتن با برنامههای مدون شده؛
- مشارکت و تعامل با مهندسها، معماران، مدیران ارشد و غیره؛
- اشراف کامل بر شرایط اقتصادی و همینطور میزان توانایی کارفرما برای راهاندازی مراحل ساخت و ساز مورد نظر؛
- برقرار کردن ارتباطی سازنده با تیم و همچنین مشورت و تعامل با مهندسین مشاور و مدیران ارشد؛
- تجزیه و تحلیل سود و زیانهای فرآیند ساخت و ساز و در صورت لزوم، به کارگیری راهکارهای موثر؛
- پیگیری و ارزیابی منابع مالی و جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی؛
- ارزیابی کارکرد مهندسان و سایر نیروهای تحت امر؛
- مشارکت در جلسات دورهای و آگاهی دقیق از تغییرات ایجاد شده در برنامههای ساخت و ساز؛
- فراهم کردن بستر و تشریفات لازم جهت بازدید مدیران و مهندسان ارشد از مراحل انجام پروژه؛
- ارائه طرحهای کاربردی و مفید جهت به پایان رسیدن بهینه مراحل ساخت و ساز؛
- انجام مذاکرات لازم با تولیدکنندگان مواد و امکانات مورد نیاز؛
- رهبری موقعیتهای بحرانی و در صورت لزوم، ارائه راهکارهای لازم برای جلوگیری از به تاخیر افتادن کار؛
- مشورت و توافق با مدیران ارشد جهت برسی و تعیین میزان بودجه، بازه زمانی و منابع امکانات مورد نیاز پروژه؛
- بازرسی و ارزیابی نیروهای مورد نیاز مطابق با مقررات داخلی شرکت؛
- تهیه و تدوین یک چارت سازمانی کاربردی برای مراحل کار، مطابق با انتظارات مدیران ارشد؛
- ارزیابی و بررسی نیروهای آموزش دیده در پایان دوره؛
- مشارکت با مدیران ارشد برای استخدام و به کارگیری از افراد متخصص و ماهر؛
- اتخاذ تصمیماتی موثر و سازنده مطابق با اساسنامه و مقررات شرکت.
مسئولیت حقوقی مدیر پروژه ساختمان در قبال خسارت و تاخیر
مسئولیت حقوقی مدیر پروژه ساختمان یکی از موضوعات مهمی است که باید پیش از شروع همکاری مشخص شود. مدیر پروژه به طور مطلق مسئول جبران تمام خسارات پروژه نیست، بلکه مسئولیت او وابسته به نوع قرارداد، حدود اختیارات و میزان قصور یا تقصیر شخصی او خواهد بود.
در صورتی که تاخیر در پروژه یا افزایش هزینهها ناشی از تصمیمات نادرست، عدم نظارت کافی یا تخلف از تعهدات قراردادی مدیر پروژه ساختمان باشد، امکان مطالبه خسارت از او وجود دارد اما اگر عوامل خارجی مانند تغییر تصمیمات کارفرما، کمبود منابع یا حوادث غیرقابل پیشبینی سبب بروز مشکل شوند، مسئولیت متوجه مدیر پروژه نخواهد بود. به همین دلیل، در قرارداد مدیر پروژه ساختمان معمولا مواردی مانند شرط عدم مسئولیت، حدود پاسخگویی، وجه التزام و شرایط فسخ پیش بینی میشود تا هم حقوق کارفرما حفظ شود و هم از تحمیل مسئولیتهای غیرمنطقی به مدیر پروژه جلوگیری کنند.
نقش حیاتی مهارتهای نرم در موفقیت شغلی مدیر پروژه ساختمان
مدیر پروژه ساختمان برای هدایت صحیح پروژهها، در کنار دانش فنی و تخصصی، به مجموعهای از مهارتهای نرم نیز نیاز دارد. مهارتهایی همچون رهبری، مذاکره، مدیریت تعارض و هوش هیجانی، نقش قابل توجهی در موفقیت یا شکست یک پروژه دارند. مدیر پروژه باید بتواند ارتباطی تاثیرگذار با اعضای تیم، کارفرمایان و پیمانکاران برقرار کند و با درک متقابل، موجب افزایش انگیزه همکاری و تلاش بیشتر در محیط کار شود. این مهارتها به مدیر کمک خواهند کرد تا چالشهای انسانی پروژه را به درستی مدیریت کند و از احتمال بروز تنشها و اختلافات به میزان قابل توجهی بکاهد.
از سوی دیگر، توانایی حل مسئله و تصمیم گیری در شرایط بحرانی نیز از مهارتهای نرم ضروری برای یک مدیر پروژه ساختمان محسوب میشود. پروژههای ساختمانی اغلب با موانع پیش بینی نشده مواجه میشوند که به واکنش سریع و منطقی مدیر پروژه نیاز دارد. برخورداری از مهارتهای نرم، این امکان را فراهم میکند که مدیر پروژه با آرامش و تسلط، راه حلهای کارآمدی ارائه دهد و از ایجاد وقفه یا خسارات جدی در روند ساخت و ساز جلوگیری کند. به همین دلیل، شرکتهای موفق علاوه بر توجه به تخصصهای فنی، مهارتهای ارتباطی و مدیریتی افراد را نیز به عنوان معیاری مهم در انتخاب مدیر پروژه در نظر میگیرند.
در پایان به این نکته توجه داشته باشید
هر نوع موقعیت شغلی، نیازمند دانش، تجربه، مهارت و یادگیری اصول مربوط به آن است. از این رو، اگر هر شخصی بخواهد در حوزه کاری دلخواه خود، فعالیتی منحصر به فرد و پیشرفته داشته باشد، باید ابتدا به موارد فوق مسلط شود.
مدیریت پروژه ساختمان سازی نیز یکی دیگر از موقعیتهای شغلی مهم و رایج در جامعه امروزی است که موفقیت در آن برای هر شخصی، علاوه بر دانش تخصصی حوزه مربوطه، مستلزم بهره بردن از اصول و تجربیات افراد موفق در این حیطه است که در واقع، با وجود تکنولوژی پیشرفته امروزی، یادگیری این تجربیات و راهکارها به راحتی برای هر کسی امکان پذیر خواهد بود.
علاوه بر این موارد، حتما در نظر داشته باشید که برای شروع فعالیت خود در این حوزه شغلی، باید یک قرارداد امضا کنید.
امضای قرارداد کاری، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
برای امضای این قرارداد، باید درباره مسائل حقوقی و قانونی مربوطه اطلاعات دقیقی داشته باشید.
برای دسترسی آسان و کامل به این اطلاعات، پیشنهاد میکنیم از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید. علاوه براین، اگر کارفرمایی هستید که تمایل دارید یک قرارداد جامع برای این موقعیت شغلی در اختیار داشته باشید، خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی برای شما مناسب خواهد بود.
قرارداد مدیر پروژه (مدیریت پیمان)
با مدیر پروژه خود این قرارداد را امضا کنید. برای دسترسی سریع به قرارداد، اینجا بزنید.
نظرات