مرخصی بارداری ، از حقوقی است که قانون برای کارپذیران خانم در نظر میگیرد. زمانی که کارپذیری در طول مدت اشتغال خود باردار شود، میتواند مطابق با شرایط قانونی، از این حق بهره مند شود. کلیه شرایط قانونی برای برخورداری از این حق در قانون پیش بینی شده است. علاوه بر آن، این امکان برای پدران شاغل نیز وجود دارد که در صورت فرزند دار شدن، قادر باشد که مدتی از مرخصی بارداری برای مردان استفاده کنند.
در این مقاله، تمرکز اصلی بر روی کارمندان مشمول قانون کار است. به این صورت که کلیه کارپذیران دولتی، از شمول موضوع این مقاله خارج خواهند بود زیرا تسهیلات بارداری چنین کارپذیرانی، بر اساس قوانین دیگری تعیین و تکلیف میشود. بنابراین در این نوشتار، تلاش داریم که کلیه شرایط حاکم بر این مرخصی را بیان کنیم و نکات قابل توجه آن را توضیح دهیم.
اطلاعاتی که درباره امکان اخذ این شیوه از مرخصی در این مقاله بیان میکنیم، راهنمایی برای بانوان شاغل خواهد بود. علاوه براین، اگر با بانوان قرارداد کار امضا میکنید، آگاهی از این موارد لازم است.
این شیوه از مرخصی را میتوانیم یکی از مزایای قانون کار برای کارگر در نظر بگیریم.
همانطور که بیان شد، برای اینکه یک کارپذیر خانم بتواند از تسهیلات لازم در زمان بارداری بهره مند شود، باید شرایطی وجود داشته باشد. تمامی این شرایط، در ماده 67 قانون تامین اجتماعی مقرر شده است. یکی از مهمترین مولفههای لازم در این زمینه، داشتن سابقه پرداخت شصت روز حق بیمه، یک سال قبل از تولد فرزند خواهد بود. در این راستا کارپذیر میتواند در صورت عدم اشتغال به کار، از تسهیلات بارداری استفاده کند.
از سوی دیگر، کارپذر خانم تنها میتواند برای چهار فرزند اول خود، از مرخصی بارداری کارمندان بهره مند شود. به عبارت دیگر، اگر شخصی بخواهد جهت دریافت تسهیلات بارداری برای فرزند پنجم خود اقدام کند، قانون این تسهیلات را برای او در نظر نخواهد گرفت.
این سوال دغدغه تعداد زیادی از کارپذیران است. در پاسخ به این سوال باید بیان کرد که کارپذیر باردار در زمان بهره مندی از این تسهیلات، مشمول دریافت کلیه حقوق و مزایای خود به موجب قانون خواهد شد. این موضوع، در ماده 76 قانون کار مورد اشاره قرار گرفته است. ماده مزبور علاوه بر اینکه این نوع مرخصی را به رسمیت میشناسد، شرایطی را در خصوص نحوه پرداخت حقوق و مزایای کارپذیر در مدت مرخصی بیان میکند.
مطابق با این ماده، کلیه حقوق و مزایای قانونی کارپذیر باردار در طول استفاده از مرخصی، از سوی سازمان تامین اجتماعی پرداخت میشود. بنابراین وظیفه پرداخت این حقوق کارپذیر، بر عهده کارفرما نخواهد بود و سازمان تامین اجتماعی مسئولیت آن را بر عهده دارد. علاوه بر آن، این ماده بیان میکند که بازه زمانی این تسهیلات، به عنوان سابقه کاری کارپذیر محسوب میشود. زیرا در این بازه، برای ایشان حق بیمه پرداخت خواهد شد. همچنین این ماده اشاره دارد که پس از پایان بازه زمانی استفاده از این تسهیلات، کارپذیر به حرفه سابق خود برمیگردد.
بنابراین میتوان نتیجه گیری کرد که در مدت استفاده از تسهیلات بارداری، کارپذیر مشمول حقوق خود خواهد شد و این حقوق از سوی سازمان تامین اجتماعی پرداخت میشود. علاوه بر آن، این امکان نیز وجود دارد که در این بازه زمانی، به کارپذیر باردار مزایایی همچون حقوق و پاداش نیز تعلق بگیرد.
یکی از موارد چالش برانگیز در خصوص تسهیلات بارداری، در زمینه بازه زمانی آن است. به این بیان که ابتدا مدت بهره مندی کارپذیران باردار از چنین تسهیلاتی، بازه زمانی 6 ماه بود. با تصویب قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده در سال 1392، موضوع افزایش مدت مرخصی بارداری مطرح شد. به این صورت که مطابق با این قانون، این بازه به 9 ماه تغییر پیدا کرد. با این وجود، سازمان تامین اجتماعی برای پرداخت حقوق کارپذیران شاغل باردار، تنها برای 6 ماه اقدام میکرد اما در صورتی که برای دریافت حقوق 9 ماه در دیوان عدالت اداری شکایتی مطرح کنید، این سازمان موظف به پرداخت حقوق 9 ماه میشد.
نهایتا هیئت دولت در سال 1400، مدت تسهیلات بارداری کارپذیران را به صورت قطعی همان 9 ماه اعلام کرد. بنابراین اگر شما نیز بخواهید برای استفاده از تسهیلات بارداری خود اقدام کنید، این تسهیلات برای شما به مدت 9 ماه در نظر گرفته خواهد شد.
برای بهره مندی از مرخصی بارداری کارمندان ، شما باید مدارکی را به سازمان تامین اجتماعی ارائه دهید. این مدارک عبارت اند از: گواهی پزشک معالج، دفترچه درمانی، فتوکپی کلیه صفحات شناسنامه پدر و مادر، تائیدیه مراجع پزشکی ذی ربط، فتوکپی شناسنامه فرزند و خلاصه پرونده ترخیص از بیمارستان.
این سوال همواره قابل طرح است که آیا برای فرزندان دو قلو، شرایط تسهیلات بارداری به مدت 9 ماه است؟ در پاسخ باید بیان کرد که این بازه، برای کارپذیران دارای فرزندان دو قلو بیشتر خواهد بود. در این زمینه، قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت شرایطی را مطرح میکند. مطابق با این قانون، بازه زمانی برخورداری کارپذیران دارای فرزند دو قلو از تسهیلات بارداری، یک سال کامل است. در طول مرخصی بارداری ، کارپذیر زن مستحق دریافت تمامی حقوق و مزایای مرتبط با بارداری خواهد بود. در این حالت، سازمان تامین اجتماعی موظف است که نسبت به پرداخت این حقوق به کارپذیر اقدام کند.
ماده 67 قانون تامین اجتماعی، شرایط محاسبه حقوق کارپذیر باردار را در زمان استفاده از مرخصی بارداری مقرر میکند. مطابق با این ماده، حقوق کارپذیر به میزان دو سوم از آخرین مزد یا حقوق او است. حال منظور از آخرین مزد یا حقوق چیست؟ در پاسخ باید اشاره داشت که در اینجا آخرین مزد یا حقوق، مطابق با ماده 63 قانون تامین اجتماعی قابل محاسبه است. به این صورت که این مبلغ شامل جمع دريافتی کارپذیر در آخرین نود روز قبل از شروع بارداری تقسيم بر روزهای کار خواهد بود. البته توجه به این نکته ضروری است که این دریافتیها از محلی محاسبه میشوند که از آن حق بیمه کسر میشود.
شاید برای شما این سوال به وجود آمده باشد که آیا کارپذیران مرد نیز میتوانند از حقوق و مزایای بارداری بهره مند شوند؟ علی رغم اینکه این موضوع در قانون پیش بینی شده است، اما شرایط حاکم بر مرخصی بارداری برای مردان ، شرایط محدودتری نسبت به شاغلان زن خواهد داشت. در این زمینه قانون تنظیم خانواده سال 1392 تعیین و تکلیف میکند. بر اساس این قانون، مردان نیز میتوانند در صورت فرزند دار شدن در طول خدمت خود، از دو هفته تسهیلات بارداری استفاده کنند. بازه زمانی این تسهیلات، از زمان تولد فرزند محاسبه میشود. البته باید توجه داشت که در صورت عدم استفاده از این تسهیلات، آنها قابل ذخیره نیستند.
کارفرما نمیتواند پس از اتمام دوره مرخصی بارداری کارپذیر، از برگشت او به کار سابق خود ممانعت کند. علاوه بر این، کارپذیر در بازه زمانی استفاده از تسهیلات بارداری، مشمول دریافت کلیه حقوق و مزایای خود از سازمان تامین اجتماعی خواهد بود. بنابراین، در صورت وقوع هر نوع سر پیچی از اجرای این قواعد، برای شخص یا نهاد مورد نظر مسئولیت ایجاد خواهد شد. شما میتوانید با بهره مندی از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی ، کلیه ابهامات خود را در زمینه مرخصی بارداری ذیل قانون کار رفع کنید. مشاوران متخصص ما سعی دارند که با ارائه آخرین اطلاعات حقوقی موجود، راه حلهای مقتضی را برای شما تشریح کنند.
قرارداد کار موقت
قرارداد استخدام کارمند را با زدن روی تصویر دریافت کنید.