همکاری پیمانکاران طرف قرارداد شهرداری با پیمانکاران جزء در قرارداد جدول گذاری
امروزه همراه با گسترش شهرها و جمعیت ساکن در آن‌ها، مساله بهسازی زیر ساخت‌های شهری از اهمیت زیادی برخوردار شده است. معابر یکی از مهم‌ترین زیر ساخت‌های شهرها هستند زیرا رفت و آمد ساکنین یک شهر در گروی معابر آن است. جدول گذاری معابر با هدف تقسیم یک محوطه به خیابا‌های اصلی و فرعی، پیاده‌روها و فضای سبز انجام می‌شود. جمع آوری آب‌های سطحی نیز یکی دیگر از اهداف جدول کشی معابر است. برای جدول گذاری و جدول کشی معابر از قطعات بتنی پیش ساخته استفاده می‌شود. معمولاً جدول کشی معابر به وسیله پیمانکارها انجام می‌شود. این پیمانکارها، شرکت‌های مهندسی و عمرانی هستند که به موجب قرارداد پیمانکاری عهده دار جدول کشی معابر شهری شده‌اند. نمونه قرارداد جدول گذاری یک قرارداد پیمانی است که در راستای جدول گذاری معابر شهری تنظیم و امضا می‌شود.
طرفین این قرارداد، شرکت عمرانی و عموماً پیمانکار طرف قرارداد شهرداری هستند. شرکت عمرانی این قرارداد را به عنوان پیمانکار امضا می‌کند. پیمانکار طرف قرارداد شهرداری نیز قرارداد پیمانکاری جدول گذاری را به عنوان کارفرما امضا خواهد کرد. پیمانکار طرف قرارداد شهرداری، پیمانکار اول و شرکت عمرانی نیز پیمانکار دوم این قرارداد هستند. در اصطلاح گفته می‌شود که این قرارداد از نوع، قرارداد پیمانکاری دست دوم است.
در این نوشته قصد داریم که نکات قانونی مربوط به رابطه حقوقی میان شرکت عمرانی و کارفرما را بررسی کنیم.
نمونه قرارداد جدول گذاری از چه ماده‌های قانونی تبعیت می‌کند؟
در نظام حقوقی ایران، قراردادها در یک دسته بندی کلی به انواع قرارداد معین و قرارداد نامعین دسته بندی می‌شوند.
قراردادهای معین تعداد محدودی دارند. تعریف قراردادهای معین و شرایط تنظیم و امضا کردن آن‌ها در مجموعه قوانین ایران مشخص شده است.
در مقابل، قراردادهای نامعین تعداد نامحدودی دارند و در اثر پیشرفت روابط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی میان اشخاص ایجاد شده‌اند. ماده 10 قانون مدنی تنظم و امضای قراردادهای نامعین را با شرط رعایت اصول صحت قرارداد و رعایت قانون، مجاز دانسته است. قراردادهای نامعین براساس اصل آزادی قراردادها و ماده 10 قانون مدنی تنظیم می‌شوند. قراردادهای پیمانکاری نیز در ردیف قراردادهای نامعین قرار می‌گیرند و با استناد به ماده 10 قانون مدنی تنظیم خواهند شد.
حق‌الزحمه پیمانکار در نمونه قرارداد جدول گذاری چگونه تعیین می‌شود و ضمانت اجرای عدم پرداخت به موقع آن چگونه است؟
شرکت عمرانی، این قرارداد را به عنوان پیمانکار امضا می‌کند. این شرکت در ازای انجام پروژه جدول کشی معابر مستحق دریافت حق الزحمه است. میزان حق الزحمه به وسیله توافق میان او و کارفرما مشخص می‌شود. کارفرما و شرکت عمرانی می‌توانند در خصوص پرداخت نقدی یا اقساطی حق الزحمه با یکدیگر توافق کنند.
معمولاً حق الزحمه شرکت عمرانی به صورت اقساطی پرداخت می‌شود. کارفرما باید حق الزحمه اقساطی شرکت عمرانی را در فواصل زمانی معینی به او پرداخت کند. ممکن است که قسمتی از حق الزحمه شرکت در هنگام تنظیم نمونه قرارداد جدول گذاری و به عنوان پیش پرداخت تعیین گردد. در این حالت، مابقی حق الزحمه شرکت عمرانی، در فواصل زمانی معین و همراه با پیشرفت پروژه پرداخت خواهد شد. مبلغ حق الزحمه شرکت عمرانی و نحوه پرداخت آن باید در نمونه قرارداد جدول کشی قید شود.
کارفرما باید میزان حق الزحمه را مطابق با شرایط و ضوابط مقرر در نمونه قرارداد جدول کشی پرداخت کند.
ممکن است که کارفرما حق الزحمه شرکت عمرانی را مطابق با شرایط و ضوابط مقرر در این قرارداد نپردازد. در این حالت، شرکت می‌تواند برعلیه کارفرما طرح دعوا کند و الزام قانونی او را نسبت به پرداخت حق‌الزحمه درخواست نماید. مراجع قانونی در صورتی کارفرما را به پرداخت حق الزحمه شرکت عمرانی ملزم می‌کنند که شرکت عمرانی به تمام وظایف و تکالیف قراردادی خودش عمل کرده باشد.
تعهدات پیمانکار در نمونه قرارداد جدول گذاری و تعیین ضمانت اجرای عدم انجام تعهدات او
در مطالب پیشین نیز توضیح دادیم که شرکت عمرانی، این قرارداد را به عنوان پیمانکار امضا می‌کند. شرکت عمرانی به موجب امضای نمونه قرارداد جدول کاری متعهد می‌شود که پروژه جدول کشی معابر شهری را مطابق با شرایط و ضوابط مقرر در این قرارداد انجام دهد. خودداری یا تاخیر شرکت عمرانی در انجام تعهدات قراردادی می‌تواند موجه یا غیر موجه باشد.
تاخیر موجه شرکت عمرانی به دلیل عواملی غیر قابل پیش بینی است که کنترل آن خارج از حیطه توانایی و قدرت شرکت عمرانی خواهد بود. برای مثال، کارخانه تولید سنگ جدول به دلیل اعتصاب جمعی کارگران تعطیل می‌شود.
اگر تاخیر یا خودداری شرکت عمرانی نسبت به انجام پروژه جدول کاری، موجه باشد؛
- از شرکت عمرانی، خسارت تاخیر در انجام تعهدات گرفته نمی‌شود؛
- مدت نمونه قرارداد جدول کاری نیز تمدید خواهد شد.
تاخیر و خودداری غیر موجه شرکت عمرانی به دلیل اهمال کاری و تعلل بی‌مورد او نسبت به انجام پروژه جدول کاری است. در این مورد، کارفرما می‌تواند بر علیه شرکت عمرانی طرح دعوا کند و الزام قانونی او را نسبت به انجام پروژه جدول گذاری بخواهد.
ممکن است که الزام قانونی شرکت عمرانی نسبت به انجام پروژه جدول گذاری امکان پذیر نباشد. در این حالت، کارفرما برای انجام پروژه جدول گذاری خیابان با شرکت عمرانی دیگری قرارداد تنظیم می‌کند. شرکت عمرانی که به صورت غیر موجه از انجام تعهدات خودش خودداری کرده است باید هزینه انجام پروژه جدول کاری خیابان را پرداخت کند. این شرکت عمرانی باید خساراتی که به دلیل عدم حسن انجام تعهدات به کارفرما وارد شده است را نیز جبران کند.
بازه زمانی در نظر گرفته شده برای قرارداد جدول گذاری
مدت این قرارداد، بازه زمانی مشخصی است که برای انجام پروژه جدول گذاری خیابان تعیین می‌شود. بازه زمانی انجام تعهدات قرارداد به وسیله توافق میان کارفرما و شرکت عمرانی مشخص خواهد شد.
کارفرما و پیمانکار ابتدای مدت قرارداد را مشخص می‌کنند. در برخی موارد شرکت عمرانی و کارفرما در خصوص ابتدای مدت قرارداد با یکدیگر توافق نکرده‌اند. در این حالت، تاریخ امضا و ایجاد این قرارداد به عنوان زمان آغاز آن در نظر گرفته می‌شود. مدت این قرارداد قابل تمدید است. بنابراین، کارفرما و پیمانکار می‌توانند مدت قرارداد را با توافق یکدیگر تمدید کنند. کارفرما و شرکت عمرانی در هنگام تنظیم و امضای این قرارداد باید مدت آن را نیز مشخص نمایند.
آیا طرفین نمونه قرارداد جدول گذاری می‌توانند از یکدیگر تضمین بگیرند؟
طرفین این قرارداد کارفرما و شرکت عمرانی هستند. کارفرما و پیمانکار می‌توانند در راستای حسن انجام تعهدات این قرارداد از یکدیگر تضمین بگیرند. تضمین‌های این قرارداد به وسیله توافق میان کارفرما و شرکت عمرانی مشخص می‌شود. در اغلب موارد، شرکت عمرانی و کارفرما در قالب اسناد تعهدآور بانکی مانند چک و سفته از یکدیگر تضمین می‌گیرند. شرایط به اجرا گذاشتن وثیقه‌های این قرارداد نیز به وسیله توافق میان کارفرما و پیمانکار مشخص می‌شود.
سفته یا چکی که کارفرما و پیمانکار در راستای ضمانت حسن انجام تعهدات قرارداد از یکدیگر گرفته‌اند در نزد آن‌ها مانند مال مورد امانت خواهد بود. کارفرما و پیمانکار نمی‌توانند چک و سفته ضمانت را بدون دلیل به اجرا بگذارند. اگر کارفرما و شرکت عمرانی چک و سفته ضمانت را بدون دلیل به اجرا بگذارند، مرتکب جرم خیانت در امانت شده‌اند.
آیا گرفتن وجه التزام در این قرارداد امکان‌پذیر است؟
وجه التزام مبلغ مشخصی است که در هنگام تنظیم و امضای یک قرارداد به عنوان جریمه عدم انجام تعهدات یا خودداری از انجام آن‌ها در نظر گرفته می‌شود. در اصطلاح حقوق مدنی به وجه التزام، خسارت قراردادی نیز می‌گویند زیرا مبلغ وجه التزام و شرایط پرداخت آن به وسیله توافق میان کارفرما و پیمانکار مشخص می‌شود. طرفین قرارداد هنگام تنظیم و امضای این قرارداد می‌توانند در خصوص تعیین وجه التزام با یکدیگر توافق کنند.
کارفرما و شرکت عمرانی در دو مورد ملزم به پرداخت وجه التزام می‌شوند:
مورد اول: کارفرما و شرکت عمرانی، تعهدات قراردادی خودشان را انجام ندهند؛
دوم: کارفرما و شرکت عمرانی، تعهدات قراردادی خودشان را همراه با تاخیر و خارج از موعد مقرر در این قرارداد انجام بدهند.
آیا طرفین نمونه قرارداد جدول گذاری می‌توانند شرایط فسخ آن را به نفع خودشان پیش بینی کنند؟
قراردادهای پیمانکاری لازم الاجرا و غیر قابل انحلال هستند. قرارداد پیمانکاری جدول گذاری نیز لازم الاجرا و غیر قابل انحلال است. کارفرما و شرکت عمرانی پس از تنظیم و امضای این قرارداد، حق برهم زدن آن را ندارند. قانون گذار به کارفرما و شرکت عمرانی اجازه داده است که شرایط و موارد فسخ این قرارداد را به نفع خودشان پیش بینی کنند. فسخ به معنای انحلال نمونه قرارداد جدول گذاری توسط یکی از طرفین آن است.
شرایط فسخ این قرارداد می‌تواند به نفع کارفرما یا شرکت عمرانی پیش بینی شود. کارفرما و شرکت عمرانی باید در خصوص شرایط و موارد فسخ این قرارداد به توافق رسیده باشند.
برای انجام موضوع تعهدات این قرارداد در نظر داشته باشید که:
به منظور انجام موضوع تعهدات این قرارداد باید این مساله را در نظر داشته باشید که آشنایی با حقوق متقابلی که طرفین از آن برخوردار هستند، اقدامی کاربردی و ضروری است. برای آشنایی با حقوق قانونی مورد نظر، بهترین کار این است که از مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید و بدون هزینه اضافه در زمان و سرمایه، با یک مشاور حقوقی مجرب یا وکیل پایه یک دادگستری گفتگو کنید.
نکته دارای اهمیت دیگر در این خصوص، محتوای قرارداد و اطلاعاتی است که در آن نوشته می‌شود. شیوه نگارش قرارداد نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. به همین دلیل، پیشنهاد می‌کنیم که برای در اختیار گرفتن یک قرارداد کامل، حتما از خدمات تنظیم قرارداد بهره ببرید.
نمونه قرارداد پیمانکاری
فرم عمومی و خام قرارداد پیمانکاری را از اینجا بگیرید. شما می‌توانید موضوع پروژه پیمانی مورد نظر خود را در متن این قرارداد بنویسید.
