هبه نامه ملک و ساختمان را از نظر مفهوم و قانون بشناسید!

نویسنده:سما سلیمانی
-
بروزرسانی:1402/09/09
زمان مطالعه: 8 دقیقه
-سیاست انتشار مطالب
هبه نامه ملک

خرید و فروش ملک، یکی از متداول‌ترین شیوه‌های سرمایه گذاری است. داشتن ملک یک نوع سرمایه اندوزی محسوب می‌شود. به همین دلیل است که مردم تلاش می‌کنند که سرمایه نقدی خود را به ملک تبدیل کنند و با این راهکار از کاهش ارزش سرمایه نقدی خود جلوگیری کنند. به طور معمول، برای واگذاری یا انتقال مالکیت یک ملک، از قراردادهایی مانند بیع یا صلح نامه استفاده می‌شود. این قراردادها برای انجام یک معامله و انتقال مالکیت در ازای دریافت وجه، بسیار مناسب است اما اگر قرار باشد که ملک در میان اعضای یک خانواده یا دوستان، بدون دریافت وجه و به رایگان منتقل شود، بهترین قراردادی که می‌توانید استفاده کنید، هبه نامه ملک است. این قرارداد یکی از انواع هبه نامه است.

نمونه قرارداد هبه ساختمان و ملک ، قراردادی است که به واسطه آن، می‌توانید ملکی را به شخص دیگری تملیک کنید. با استفاده از این قرارداد، ملک به شخص مورد نظر شما، تملیک می‌شود و در اختیار او قرار می‌گیرد. اگر تصور می‌کنید که تعریف این قرارداد در همین جا به پایان می‌رسد، باید بگوییم که اینطور نیست. با اینکه اینچنین تصور می‌شود که هبه یک نوع بخشش است و همه درباره آن می‌دانند اما این توافق دارای شرایط و ویژگی‌هایی است که باید برای انجام صحیح هبه ملک ، به خوبی از آن‌ها مطلع باشید.

هبه نامه ملک چگونه قراردادی است؟

برای آنکه از نمونه متن هبه نامه ملک صحبت کنیم، ابتدا لازم است که به طور کلی هبه را توضیح دهیم. هبه به معنی بذل و بخشش است. یعنی اینکه شما مالی را به خواست و رضایت خود، به شخص دیگری بخشش می‌کنید و آن مال را به رایگان در اختیار او قرار خواهید داد. در این نوع از قرارداد، از انتقال مال به شخص دیگر، منفعتی مدنظر نیست یا اینکه منفعت یا محبتی که دریافت شده است، با میزان ارزش مبلغ ریالی مال مورد نظر، مطابقت ندارد.

در این قرارداد، سه رکن اصلی وجود دارد که با وجود آن سه رکن، هبه ملک، برقرار می‌شود. این سه رکن اصلی عبارتند از واهب، متهب و عین موهوبه. هبه نامه ملک ، با وجود این سه رکن، تهیه و عملی می‌شود. هر کدام از این سه رکن که حضور نداشته باشد، هبه محقق نخواهد شد. بنابراین، این سه رکن جز ملزومات قرارداد هبه محسوب می‌شوند. در نمونه متن هبه نامه ملک ، واهب شخصی است که تمایل دارد ملک خود را به شخص دیگری به رایگان و مجانی ببخشد یا ملک خود را به آن شخص تملیک کند. در مقابل، متهب شخصی است که ملکی به او بخشیده می‌شود و در نهایت عین موهوبه، ملکی است که توسط واهب به متهب ارائه خواهد شد.

آیا هبه نامه اعتبار دارد؟ این توافق قانونی است؟

هبه نامه، از جمله قراردادهایی است که سوالات متعددی درباره آن نوشته می‌شود. برای مثال یکی از متداول‌ترین سوالات درباره میزان اعتبار هبه نامه ملک است. از آنجایی که املاک و مستغلات، از مهم‌ترین سرمایه‌های مردم محسوب می‌شوند، حساسیت‌های بسیار زیادی درباره آن‌ها وجود دارد. برای اشخاص، مهم است که اگر انتقال ملک یا واگذاری انجام می‌شود، قرارداد یا مدرکی برای اثبات آن وجود داشته باشد تا بتوانند در صورت لزوم، در مراجع حل اختلاف به آن استناد کنند و از حقوق خود دفاع کنند.

هبه نامه یک قرارداد معین است که قانون درباره آن توضیح می‌دهد. تنظیم هبه نامه ملک ، هم به صورت دستی و هم به صورت ثبتی، صحیح است و این قرارداد از اعتبار کافی برخوردار خواهد بود. البته که برای استفاده از این نمونه قرارداد هبه ساختمان ، لازم است که شرایط عمومی صحت قرارداد رعایت شوند و همچنین به قواعدی که مربوط به قرارداد هبه است، توجه داشته باشیم. در این صورت، قرارداد شما صحیح و معتبر خواهد بود و می‌توانید به دادگاه یا مراجع قضایی نیز ارائه دهید.

آیا امکان بازگشت از نمونه قرارداد هبه ساختمان وجود دارد؟

یک مساله مهم در خصوص نمونه قرارداد هبه ساختمان ، امکان برگشت از هبه است. اینطور سوال می‌شود که آیا شخصی که مالی را به شخص دیگری بخشیده است، می‌تواند بیان کند که از این اقدام پشیمان است و قصد دارد که از هبه برگردد و ملک را پس بگیرد؟

در پاسخ باید بگوییم که هبه نامه، یک قرارداد جایز است. یعنی به طور کلی، امکان برگشت از هبه وجود دارد البته در این مورد اختلاف نظر وجود دارد. اما قانون مدنی ، مواردی را بیان میکند که در آن موارد خاص، شما نمی‌توانید نمونه قرارداد هبه ساختمان را فسخ کنید یا اینکه اعلام کنید که تمایل دارید ملکی که هبه شده است را پس بگیرید.

شرایط عدم بازگشت از هبه

همانطور که بیان شد، مواردی وجود دارند که در آن شرایط، امکان بازگشت از هبه وجود ندارد. در ادامه با ذکر مثال‌هایی، مواردی را بیان می‌کنیم که در آن شرایط، بازگشت از هبه امکان پذیر نیست:

  1. تصور کنید که ملک خود را به فرزند خود هبه کرده‌اید یا ممکن است شما فرزندی باشید که ملک خود را به مادر و پدر خود هبه می‌کند. در این شرایط، شما دیگر نمی‌توانید ملک را پس بگیرید یا اینکه اعلام کنید که از هبه بر‌می‌گردید. در شرایط هبه به خویشاندان نزدیک مانند پدر، مادر و فرزند، فسخ یا برگشت از هبه امکان پذیر نیست.
  2. ممکن است شما ملک خود را برای رضای خدا یا برای نزدیکی و تقرب به خدا هبه کرده باشید و از عبارت «قربه الی الله» استفاده کنید. در این شرایط نیز، امکان برگشت از هبه وجود ندارد.
  3. اگر بعد از انجام هبه، واهب فوت کند دیگر نمی‌توان از هبه برگشت یا آن را فسخ کرد. از طرف دیگر، اگر متهب بعد از قبض ملک از دنیا برود، واهب دیگر نمی‌تواند هبه را فسخ کند و ملک را پس بگیرد. بنابراین به طور کلی با فوت طرفین، امکان برگشت از هبه نامه نیز وجود نخواهد داشت.
  4. ممکن است که شما این شرط را تعیین کرده باشید که ملکی را به شخصی هبه می‌کنید و آن شخص باید کاری را برای شما انجام دهد. در این شرایط با اینکه عملی که انجام شده است، ارزش یکسانی با ملک ندارد اما به این دلیل که هبه در ازای یک شرط محقق شده است، دیگر امکان برگشت از هبه وجود نخواهد داشت. ممکن است شخصی به شما مالی را بخشیده باشد و شما بخواهید که با خواست قلبی خود، ملک خود را به آن شخص هبه کنید. در این شرایط نیز فسخ قرارداد هبه ملک ، ممکن نیست.

تفاوت نمونه متن هبه نامه ملک با صلح نامه ملک

گاهی پرسیده می‌شود که مزیت استفاده از هبه نامه ملک به جای استفاده از صلح نامه چیست؟ آیا این دو قرارداد با یکدیگر تفاوتی دارند؟

در پاسخ باید بگوییم که بله. به طور قطع این دو قرارداد با یکدیگر متفاوت خواهند بود. صلح نامه قراردادی است که در موارد متعدد و جایگزین قراردادهای دیگر نیز استفاده می‌شود اما هبه نامه، یک قرارداد برای مورد خاص است. این قرارداد را نمی‌توانید برای موارد دیگر یا جایگزین قراردادهای دیگر استفاده کنید.

هبه نامه ملک فقط زمانی استفاده می‌شود که مالک ملک با خواست و رضایت خود و به صورت کاملا رایگان و مجانی، ملک خود را به شخص دیگری تملیک کند. شرط اصلی انجام شدن این قرارداد، قبض یا گرفتن مال توسط متهب است در حالی که در صلح نامه، نیازی به قبض مال نیست و اگر این قرارداد توسط طرفین امضا شود، ملک در مالکیت متصالح خواهد بود. علاوه براین، صلح نامه نیازمند تعیین مبلغ است. یعنی اینکه این قرارداد به رایگان انجام نمی‌شود. البته در صلح نامه لازم نیست که حتما مبلغی که تعیین می‌شود مطابق با ارزش ریالی ملک باشد. به همین دلیل شما می‌توانید مبلغی هرچند اندک در نظر بگیرید.

بنابراین، با توجه به شرایطی که دارید و با توجه به خواسته‌ای که مدنظر شما است، می‌توانید نمونه قرارداد مناسب را انتخاب کنید. علاوه براین، می‌توانید از مشاوره حقوقی قراردادها بهره ببرید و در این زمینه با یک مشاور حقوقی مجرب گفتگو داشته باشید.

واهب در نمونه متن هبه نامه ملک

در نمونه متن هبه نامه ملک ، شخصی که تمایل دارد ملک خود را به شخص دیگری تملیک کند، واهب نامیده می‌شود. واهب باید اهلیت داشته باشید و در سلامت کامل عقلی، این اقدام را انجام دهد. علاوه براین، واهب نباید ورشکسته محسوب شود یا اینکه نباید ملک مورد نظر را به عنوان وثیقه در رهن گذاشته باشد. همچنین لازم است که واهب، به اموال خود تصرف داشته باشد. واهب در صورت داشتن صلاحیت قانونی برای امضای این قرارداد، می‌تواند ملک را به هر شخصی که تمایل دارد هبه کند. در واقع انجام هبه و قبض مال توسط متهب، با اجازه واهب انجام می‌شود.

پیشنهاد ما

هبه نامه ملک یک قرارداد حساس و مهم است. اشخاصی می‌توانند این قرارداد را تنظیم کنند که به تمام جوانب قانونی مسلط و آگاه باشند. به شما پیشنهاد می‌کنیم که با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی ، با مشاور گفتگو کنید و همچنین تنظیم قرارداد را به تیم ما بسپارید.

سما سلیمانی
«سما» کارشناس کنترل کیفیت محتوا در تیم تحریریه رکلا، روانشناس و مولف مباحث مرتبط با امور قراردادها و به صورت روزانه و مستقیم با کاربران رکلا در حال گفتگو و رایزنی است.
ثبت نظر یا سوال
star star star star star
نظرات
(12 نظر)
account_circle
احمد کلانتری
thumb_up_alt
سلام. آیا اگر ملک دارای سند ششدانگ باشه بدون انتقال سند میشه هبه کرد یا نه؟ اگر قولنامه داشته باشه چی؟
14:08
14 مهر 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. در هر دو حالت امکان پذیر است و مالکیت منتقل می‌شود. اما در هر حال، برای مراجعه به ادارات بایستی از سند رسمی استفاده کنید.
16:52
15 مهر 1400
account_circle
فیروزه جابری
thumb_up_alt
با سلام من یک باب مغازه را برای دو فرزندم خریده ام که یکی از این دو محجور است ولی هبه نامه ای در دفتر اسناد ثبت نشده. آیا می‌توانم آن را پس بگیرم؟
12:33
13 دی 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. نیاز به توضیحات بیشتری است اما در مجموع، در هر نقل و انتقالی، حتی نقل و انتقال به خودتان، باید مصلحت ایشان را در نظر بگیرید.
18:35
14 دی 1400
account_circle
احمد صارمی
thumb_up_alt
سلام من حدود ده سال پیش ساختمانی مسکونی داشتم که به نام زنم زدم بدون هیچ قید و شرطی. الان بازنشست شدم و اختلاف داریم. هشت ساله زیر یک سقف اما جدا زندگی می‌کنیم. ارتباطی با هم نداریم. آیا می‌تونم خونم رو پس بگیرم چون خانم اصلا توجهی به من ندارد. فقط دنبال بچه‌ها هستش. راه من چیه به من میگه برو خونه مادرت من اینجا خونمه نشستم.
20:41
02 اسفند 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. متاسفانه با انتقال مالکیت قطعی، عملا راهی برای بازگشت مالکیت ملک به شما وجود نخواهد داشت و ایشان مالک قطعی آن ملک محسوب می‌شود.
12:15
03 اسفند 1400
account_circle
فاضل شهسوار نره ئی
thumb_up_alt
سلام خسته نباشید. ممنونم اگه امکانش هست جواب سوالم سریع داده بشه. من یک دستگاه ماشین سواری پراید خریدم موقع انتقال سند نبودم سندش رو زدم به نام خانمم. بیمه ماشین و پولش رو خودم دادم. الان خانمم طلاق گرفته و مهریه‌‍اش رو دارم قسطی پرداخت می‌کنم چطور میتوانم پس بگیرم؟ مدارکم: 1-مالک قبل شهادت میده 2-بنگاه دار شهادت میده 3-پرینت بانک دارم 4-بیمه گذار هم شهادت میده.
18:47
15 تیر 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. شما باید با استناد به عدم پرداخت ثمن معامله، نسبت به فسخ بیع انجام شده اقدام کنید.
13:11
16 تیر 1401
account_circle
خوشرو
thumb_up_alt
سلام من یک دستگاه خودروی سواری پراید خریدم. موقع انتقال سند نبودم. مالک انتقال داد به نام خانمم. الان زنم طلاق گرفته مهریه اش رو قسطی دارم میدم. آیا میشه در مورد هبه اقدام کرد؟
07:15
16 تیر 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. می‌توانید با استناد به عدم پرداخت ثمن قرارداد توسط ایشان، نسبت به فسخ قرارداد از طریق مراجع قانونی اقدام کنید.
13:15
16 تیر 1401
account_circle
صبا توانگر
thumb_up_alt
سلام با آقایی آشنا شدم اپارتمانی برایم خریده و چکهاش رو داده و سندشم بنامم خورد. آیا میتونه پس بگیره؟
16:26
15 بهمن 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. اگر منظور شما از چک‌ها، چک‌های متعلق به شما است، معامله محقق شده است و جز در حالتی که در متن قرارداد، حق فسخ در نظر گرفته شده باشد یا موارد فسخ قرارداد به موجب متن قانون وجود داشته باشد، قرارداد شما صحیح و نافذ خواهد بود.
17:31
15 بهمن 1401
account_circle
داود اسماعیلی
thumb_up_alt
برام مهم هست این سوال و درخواست دارم حتما جواب بدید. من ملکی دارم که میخوام بدم به خواهرم ولی شوهرش آدم خوبی نیست. میخوام ببینم میشه طوری قرارداد بنویسیم که خدای نکرده یه زمانی فوت شد دیگه شوهرش نتونه استفاده کنه؟ حتی صرف امور خیریه بشه برام کافیه.
15:16
20 بهمن 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. در قراردادی که بین خودتان و خواهر، تنظیم می‌شود این امکان وجود نخواهد داشت اما ایشان می‌تواند پس از تملک ملک، ملک را به نفع یک مرکز خیریه، صلح عمری کند و در طول حیات خود، از منافع آن، بهره ببرد.
18:19
22 بهمن 1401
account_circle
نیما
thumb_up_alt
سلام پدر من برای شوهر خواهرم سند خونه رو گرو گذاشته دادگاه الان می‌تواند به من خانه را هبه کند؟
13:30
24 اردیبهشت 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
در این مورد و هر مورد دیگری که امکان نقل و انتقال حقوقی یک مال از مالک آن سلب می‌شود، شما و پدر قادر به معامله یا هبه نخواهید بود و هرگونه معامله‌ای در این خصوص غیر نافذ است. در واقع پدر صرفا می‌تواند در مال دخل و تصرف کند و از آن بهره مند شود اما وقتی صحبت از نقل و انتقال ملک از طریق هبه نامه می‌شود، باید تا بی‌اعتبار شدن قرار صادر شده توسط دادگاه و قاضی محترم، صبر کنید.
12:35
25 اردیبهشت 1402
account_circle
عصام ربیعی
thumb_up_alt
باسلام بنده سال ۹۶ یک دستگاه آپارتمان خریدم چون آن سال بنده اتباع خارجی بودم آپارتمان بنام همسرم زدم حالا که تابعیت ایران را گرفتم همسرم حاضر به استرداد آپارتمان نیست. نکته اینکه من پول آپارتمان رو کم کم به حساب این همسرم میزدم. حالا همسرم می‌گوید مهرم را بده تا آپارتمان را به تو برگردانم مهریه ایشان ۲۰۰ سکه بهار آزادی میباشد و در ضمن، مهریه ایشان عندالاستطاعه میباشد و ایشان درخواست طلاق داده. در این حالت من باید چکار کنم؟
21:53
28 دی 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
لازم است در این مورد با یک وکیل حوزه خانواده وارد گفتگو شوید و در خصوص مهریه مشورت بگیرید. در مورد خود ملک نیز به نظر ما، باید محوریت را بر اساس تشخیص خودتان روی دو موضوع متمرکز کنید. یکی اینکه در صورت امکان، روی اینکه نیت نقل و انتقال مال وجود نداشته است تمرکز کنید و چنانچه با توجه به شرایط شما، مفید فایده به نظر نمی‌رسد روی عدم پرداخت ما به ازا از سوی همسر، تمرکز شود.
13:10
01 بهمن 1402
account_circle
مهدی پروین
thumb_up_alt
باسلام و خسته نباشید. بنده ضامن برادرم شدم و اقساط خودش را پرداخت نمی‌کند. آیا میتوانم ملکی که دارم را به فرزندانم هبه کنم و از توقیف و مصادره ملک جلوگیری کنم؟ ممنون میشم راه حلی به بنده حقیر نشان بدهید.
00:29
23 بهمن 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
اگر ملک در رهن بانک است متاسفانه هرگونه نقل و انتقال مالکیت آن، فاقد اعتبار خواهد بود.
14:08
24 بهمن 1402